Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Cầu mong bạn sẽ t́m được sự thanh thản và yên b́nh trong một thế giới có nhiều điều mà bạn không thể hiểu được.
Cầu mong nỗi đau mà bạn chịu đựng cũng như những xung đột mà bạn từng trải qua sẽ trao cho bạn sức mạnh để bạn vươn lên, đối diện những thử thách với ḷng dũng cảm và sự lạc quan. Bạn hăy luôn biết rằng có một người nào đó hiểu và yêu bạn , người đó luôn ở cạnh bạn ngay cả khi bạn cô độc nhất.
Cầu mong bạn sẽ khám phá sâu sắc ḷng tốt của người khác để tin tưởng vào một thế giới yên b́nh.
Cầu mong một lời tử tế, một cử chỉ làm yên ḷng, một nụ cười nồng ấm sẽ được tặng cho bạn hằng ngày.
Và, cầu mong bạn hăy trao tặng những món quà như vậy cho người khác ngay khi bạn nhận được chúng. Hăy nhớ, mặt trời vẫn chiếu sáng khi cơn băo có vẻ như kéo dài vô tận. Bạn hăy hiểu rằng khi một người yêu thương bạn thật sự là khi họ không ở bên cạnh nhưng bạn vẫn cảm nhận được t́nh yêu và sự quan tâm của người ấy.
Hăy nhớ rằng trong cuộc sống những va chạm và đau khổ mà bạn gặp phải sẽ ít hơn nhiều so với những ước mơ và hạnh phúc mà bạn sẽ có.
Cầu mong những điều mà bạn cảm thấy là khiếm khuyết trong hiện tại sẽ trở thành thế mạnh của bạn trong tương lai. Cầu mong bạn nh́n thấy tương lai của bạn như là một người đầy đủ sự hứa hẹn và những khả năng.
Cầu mong bạn t́m thấy đầy đủ sức mạnh tinh thần để tự quyết định trong những t́nh huống tệ hại mà không bị bất cứ một người nào phán xử v́ kết quả đó.
1. Thật kỳ lạ: Tờ giấy bạc năm chục ngh́n sao có vẻ rất lớn khi dâng tặng cho Nhà Thờ, mà sao lại nhỏ thế khi ḿnh đi mua sắm?
2. Thật kỳ lạ: Hai giờ trong Nhà Thờ sao có vẻ dài lê thê, mà sao lại ngắn đến thế khi xem một tập phim?
3. Thật kỳ lạ: Ḿnh không thể t́m ra một lời để nói khi cầu nguyện, mà không biết lời đâu lại sẵn thế khi tán gẫu với bạn bè?
4. Thật kỳ lạ: Đọc một chương Kinh Thánh sao mà quá khó khăn, mà đọc 100 trang tiểu thuyết t́nh cảm hay kiếm hiệp th́ sao lại dễ đến thế?
5. Thật kỳ lạ: Sao ai ai cũng muốn ngồi hàng đầu khi nghe ca nhạc, mà lại làm đủ mọi cách để ngồi hàng cuối trong Nhà Thờ?
6. Thật kỳ lạ: Sao chúng ta cần phải biết một việc làm cho Giáo Hội 2-3 tuần trước đó để rồi c̣n xếp lịch, mà lại sắp xếp ổn thoả các việc khác vào giờ phút cuối cùng?
7. Thật kỳ lạ: Học về Chúa để chia sẻ cho anh chị em sao quá khó khăn, mà học hiểu rồi truyền miệng những chuyện tầm phào sao lại dễ dàng đến thế?
8. Thật kỳ lạ: Sao ḿnh tin mọi thứ mà báo chí nêu ra, mà lại thắc mắc măi về những lời Kinh Thánh?
9. Thật kỳ lạ: Sao ai ai cũng muốn có một chỗ trên Thiên Đàng, mà lại không muốn tin, không muốn làm hay nói điều ǵ để được lên đấy?
10. Thật kỳ lạ: Sao khi ḿnh gửi chuyện cười bằng E-mail th́ tin rằng người ta chuyển ngay, nhưng khi sắp gửi một bức thư nói về Chúa th́ ḿnh lại đắn đo suy nghĩ trước khi đem chia sẻ?
Thật là kỳ lạ phải không nào? Giờ đây bạn đă đọc lá thư này xong, th́ bạn hăy chuyển đến cho một người bạn, một thân nhân hay một người nào đó không ưa bạn. Nếu bạn quên hoặc không muốn làm như vậy, th́ chẳng những bạn mất cơ hội được Chúa chúc lành, mà bạn c̣n làm mất cơ hội của những người có thể đang cần đến Chúa trong đời họ.
Một ngày, ta chợt nhận ra những điều về cái dấu 3 chấm lơ lửng đôi khi bị người ta lăng quên đi rất nhanh trong cuộc đời. Có những dấu 3 chấm chất chứa nỗi niềm ưu tư và trăn trở, cái góc riêng nằm trong mỗi người nhưng không biết chia sẻ cùng ai.
Có những dấu 3 chấm của những cảm xúc vui buồn, giận hờn, ngọt nhạt mà ta không thể nào thể hiện rơ được ra.
Có những dấu 3 chấm của lửng lơ để ta cho phép ḿnh giấu tâm tư vào đó, dứt hẳn ra khỏi những dằn co trong tâm hồn.
Có những dấu 3 chấm của hư không để được trầm ngâm suy nghĩ, để thấy ḷng dịu lại và để thấy tất cả những trăn trở là... hư không.
Dấu 3 chấm của liên kết là những ǵ nhặt nhạnh, chắp vá và kết lại làm những chuỗi dài, đứng cạnh nhau trong cuộc sống.
Những điều không đầu, không cuối, ta không biết sắp xếp vào đâu, không biết nên cất giữ hay thả trôi đi, lại xếp vào dấu 3 chấm.
Có những khi chợt nhớ 1 điều ǵ đó đến quắt quay ḷng, đến khô cong cả người lẫn cảm xúc... ta lại giấu T́nh Yêu của ḿnh vào dấu 3 chấm để t́m đến b́nh Yên.
Có những con người mà ta yêu mến nhiều hơn cả yêu mến, ta lại đặt Người vào dấu 3 chấm để nâng niu và trân trọng.
Đôi khi mong có 1 ai đó làm dấu 3 chấm của riêng ḿnh để được trải ḷng ra....thế là đủ
Dấu 3 chấm của những lặng yên, lơ lửng, trôi trôi trong những ngày tháng dài chờ đợi, mong ngóng. Để đặt ước mơ của ḿnh vào đó, dán lên những v́ sao. Những v́ sao xếp cạnh nhau,những khoảng chênh vênh của cuộc sống
Và, có những dấu 3 chấm để sẻ chia những điều mà người ta không thể nói bằng lời. Bạn có biết không...?
Trước đây, cái ngày chưa xa ấy mà bây giờ vẫn vậy, ta rất thích dùng dấu 3 chấm trong những bài viết của ḿnh, cả khi viết mail cho 1 ai đó. Khi ấy, dấu 3 chấm đựng đầy những ư nghĩa về những điều muốn nói ... Nhưng giờ, dấu 3 chấm chỉ c̣n là những khoảng lặng của ta... và cả của ai đó nữa.
Ta thích dùng nhiều hơn 1 dấu chấm than (!) hoặc là dấu chấm hỏi (?) để thể hiện rơ hơn cảm xúc, và để dứt khoát hơn cho những quyết định của riêng ḿnh. Dấu 3 chấm mong manh và yếu đuối, yếu đuối như ta một thời đă xa...
Theo bạn, nơi lạnh nhất trên đất chúng ta là nơi nào? Bạn sẽ nói là Bắc cực hay Nam cực? Không đâu, người ta vẫn có thể sinh ra, lớn lên và trưởng thành tại đó cơ mà? Có một nơi, lạnh nhất trên thế gian này, nó khiến cho ai bước vào vùng đất đó đều đau khổ, tiếc nuối thậm chí từ bỏ cả cuộc sống của chính ḿnh. Đó là nơi không có t́nh yêu thương!
T́nh yêu thương sưởi ấm tâm hồn băng giá của mọi người, có nó dù đói khổ bao nhiêu, dù nhọc nhằn đến thế nào họ vẫn cố gắng để vượt qua tất cả. Nhưng thiếu vắng t́nh yêu thương, th́ mảnh đất màu mỡ cũng trở nên cằn cỗi, ngôi nhà ấm áp cũng trở nên hoang tàn, lạnh lẽo. Không ai có thể sống mà thiếu vắng t́nh yêu thương.
Người xưa từn nói: gieo việc tốt để gặt yêu thương. Bởi có ai biết được ngày mai đây ḿnh sẽ ra sao? Liệu c̣n ai bên cạnh để vỗ về an ủi? Liệu có thể sống măi trong ngôi nhà hạnh phúc và không vướng bận bởi sự cô đơn? Cho đi, hạnh phúc hơn nhận về. Vậy nên, hăy cho đi khi bạn có thể. Đừng để đến một ngày nào đó bạn mới nhận ra ḿnh nghèo “t́nh yêu thương” đến nhường nào.
Nơi lạnh nhất không phải là bắc cực mà là nơi thiếu vắng t́nh yêu thương. Có những người già, sống cô quạnh trong viện dưỡng lăo. Những ánh mắt mỏi mệt t́m kiếm bóng dáng người thân, chờ đợi một sự quan tâm, chăm sóc hiếm hoi của con cái… Nhưng, họ chờ măi, chờ măi… bởi con cái bận rộn với cuộc sống thường ngày, với những mối quan hệ xă hội! Và cha mẹ, trở thành gánh nặng của chúng.
Đến một ngày, khi họ già đi, vào viện dưỡng lăo và sống một ḿnh với sự cô đơn, quạnh quẽ liệu họ có nhớ ngày xưa, cha mẹ ḿnh cũng bị ḿnh đối xử như thế?
Làm người, xin đừng giữ yêu thương cho riêng ḿnh, đừng chỉ biết quan tâm đến con cái mà quên mất cha mẹ già bên cạnh. Thời gian họ bên bạn không nhiều, vậy nên, đừng bao giờ để họ phải cô đơn. Đừng để họ sống trong sự buồn tủi lạnh lẽo của t́nh người. Đừng biến ngôi nhà thành địa ngục, hăy sưởi ấm tâm hồn của những người bên cạnh bằng yêu thương, sẻ chia và thông cảm.
Có người nói rằng: trên thế gian này, có nhiều người đói t́nh yêu hơn đói cơm áo. Nhưng không phải ai cũng biết được điều này. Có lúc nào bạn suy nghĩ trước câu nói của người già: tao buồn lắm. Bạn thấy buồn cười, hay xem đó là một sự hiển nhiên? Không đâu bạn, ai cũng có lúc buồn và ai cũng cần một người để san sẻ nỗi buồn đó. Người già cũng vậy. Thế nên, khi có ai đó nói với bạn: Ḿnh buồn lắm – hăy dành một chút thời gian để lắng nghe họ nói, bạn nhé.
Đừng biến cuộc sống của ḿnh trở nên lạnh lẽo và cô đơn. Hăy trao yêu thương để làm cuộc sống của bạn trở nên ấm áp hơn, ư nghĩa hơn.
Tôi nhớ lúc c̣n nhỏ, hôm đó đi học về bị điểm kém, tôi chạy đến “thú tội” với ba. Ba tôi chỉ xoa đầu rồi nói “không sao đâu”. Tôi thở phào nhẹ nhơm, mừng lắm, v́ đó là một lần hiếm hoi mà ḿnh không bị la khi phạm lỗi. Tưởng đâu mọi chuyện xong rồi, buổi chiều hôm đó, tôi đứng nép một góc nhà, nh́n ba và chú chơi bóng bàn. Bỗng quả bóng lăn xuống mặt đất, rồi lăn dài đến chân tôi. Khi đó ba tôi chạy đến nhặt quả bóng lên và đă nói với tôi rằng:
“Con nh́n quả bóng xem, nó rơi xuống, rồi lại bật lên cao, đó là quả bóng c̣n xài được. C̣n khi quả bóng rớt xuống mà năm im, th́ lúc đó phải bỏ nó rồi. Con người cũng vậy, vấp ngă rồi th́ phải nhớ và biết đứng lên đó chỗ ḿnh đă làm sai đó.”
Tôi biết lúc đó ba hơi ngà ngà say, nên mới nói những điều hơi cao xa như vậy với một đứa trẻ mới 12 tuổi đầu. Dù không hiểu hết ư mà ba muốn nói, nhưng tôi cũng đủ cảm nhận được chút ǵ đó quan trọng của những lời này, thế nên cứ sợ và nhớ măi. Đến khi trưởng thành, đọc được nhiều chuyện hay ho, nhiều bài học dạy làm người trên sách báo, th́ câu chuyện về quả bóng bàn của ba vẫn măi in hằng vào trí nhớ của tôi như là một triết lư sống giản đơn mà vô cùng “đặc biệt”.
Biết bao lần tôi như quả bóng kia, rớt xuống mặt đất của cuộc đời, rồi lại bật lên cao để cố chứng minh là ḿnh vẫn c̣n hữu dụng. Sống càng lâu, trải nghiệm càng nhiều, th́ cuộc đời ai cũng phải có vài ba lần rớt xuống như thế. Nói như vậy là c̣n ít, v́ có những người để bước đến thành công th́ phải rơi xuống và bật lên không biết bao nhiêu là lần… Nhưng như thế cũng không có nghĩa là ai cũng có thể làm được như vậy, v́ càng té đau, người ta lại càng dễ gục ngă.
Không phải quả bóng nào khi đă trượt ra khỏi mặt bàn th́ cũng có thể may mắn được người chơi nhặt lên. Không phải con người nào sai lầm th́ cũng có thể đứng lên mà làm lại.
Cuộc đời là vậy, đôi khi không thay đổi được ǵ th́ cũng chẳng nên đổ lỗi cho bất kỳ ai, cứ bảo rằng là do số phận an bày cũng được. Nếu nỗ lực không thể đổi lại được đền đáp, th́ thôi hăy tin rằng ḿnh là một quả bóng kém may mắn trong cái xó xỉnh nào đó của cuộc đời!
Trong khu du lịch Cổ Thôn, một nhóm khách du lịch đang hào hứng tham quan một ngôi nhà cổ sang trong của một viên quan ngũ phẩm nào đó ở Giang Nam đời nhà Thanh để lại. Ngôi nhà cổ có h́nh dáng bề thế, tinh xảo, xinh xắn, mang đến cho người tham quan một cảm giác mới lạ vô cùng.
Đứng trước ngôi nhà cổ, khách tham quan ai cũng thắc mắc : "Mái hiên ngôi nhà này lạ thật, sao người ta lại làm thành một căn nhà nhỏ xinh xinh?"Cô hướng dẫn viên, đứng dưới mái hiên đố mọi người. Cô chỉ tay vào căn nhà nhỏ xinh dưới mái hiên, giả giọng một chương tŕnh truyền h́nh nào đó, cô ḥi:
- Các cô các bác có biết gian nhà nhỏ này dùng để làm ǵ không?
Găi đúng chỗ ngứa, ai nấy hớn hở, xôn xao lên tiếng. Người th́ bảo:
- Để giày dép ấy mà, sau khi người ta vào nhà, cởi giầy ra đặt vào đấy.
Kẻ th́ nói:
- Để phạt, để răn dạy trẻ con. Trong nhà có đứa trẻ nào làm điều sai quấy th́ nhốt vào đấy, khoá cửa lại cho biết lỗi.
Lại có người bảo:
- Trời mưa, vào nhà phải để ô ở gian nhà này.
Một người nữa nói:
-Có lẽ để nhốt gà?
Cô hướng dẫn viên mím môi cười, lắc đầu quầy quậy nói với các vị khách du lịch:
- Không vị nào đoán đúng cả. Đây là nơi dành cho những người lang thang cơ nhỡ khi đi qua vùng này có chỗ mà tránh mưa tránh gió, nghỉ chân qua đêm.
Các vị khách du lịch ai nấy đều lặng im.
Con người hiện đại sống dễ chịu rồi, đâu c̣n biết đến nỗi khổ của những kẻ lang thang, ăn mày ăn nhặt trên đường phố. Liệu có c̣n ai nhớ đến họ trong trái tim ḿnh? Với nhịp sống càng ngày càng nhanh, hối hả, sự đồng cảm của chúng ta dần dần bị đẩy vào góc tối của sự cô độc. Ḷng trắc ẩn của chúng ta cũng mất dần đi mỗi ngày một ít.
Thực tế, người ta chẳng nghĩ đến việc làm cho kẻ lang thang một mái hiên che mưa chắn gió.Trong tâm hồn cũng chẳng c̣n chỗ dành cho kẻ những kẻ khốn cùng một "mái hiên" của sự cảm thông và thương xót. Vậy mà người ở măi đời nhà Thanh xa lắc xa lơ đă biết làm một mái hiên cho những người cơ nhỡ, đó chẳng phải tấm ḷng thương yêu người khác, biết giúp đỡ kẻ yếu hay sao? Sống trên đời, ai cũng sẽ có lúc gặp phải khó khăn, ai có thể dám chắc ḿnh không cần đến sự giúp đỡ của người khác?
Nếu ai c̣n khả năng làm được "mái hiên" th́ hăy cố gắng làm thêm vài cái trong những tháng ngày c̣n lại của đời ḿnh. Nếu không có khả năng th́ hăy dựng một "mái hiên" trong tim vậy, để biết quan tâm thương xót những người cùng khổ...
Sẵn sàng hay không, một ngày nào đó tất cả đều sẽ đến điểm cuối.
Sẽ không c̣n b́nh minh, không c̣n phút, không c̣n giờ, không c̣n ngày.
Mọi thứ bạn lượm lặt, dù cất trong kho hay đă quên mất, đều sẽ sang tay người khác.
Tài sản, danh vọng và quyền lực phù du của bạn sẽ tàn lụi vào hư không.
Bạn có ǵ, hay ai nợ bạn, cũng thành vô nghĩa.
Thù Hằn, Cay Đắng, Bực Tức, và Ghen Tị của bạn cũng sẽ biến mất.
Mọi Hy Vọng, Tham Vọng, Kế Hoạch, và Dự Tính của bạn cũng sẽ tiêu tan.
Thắng hay Bại, đă từng rất quan trọng với bạn, rồi sẽ phai mờ.
Bạn từ đâu đến, hay đă sống bên phía đường nào, rốt cuộc cũng sẽ thành vô nghĩa.
Bạn đẹp hay thông thái, điều đó sẽ thành vô nghĩa.
Giới tính và mầu da của bạn cũng không thành vấn đề.
Vậy điều ǵ có ư nghĩa? Làm thế nào để đo lường giá trị những ngày sống của bạn?
Ư nghĩa không nằm trong cái bạn mua, nhưng trong cái bạn xây;
không nằm trong cái bạn lấy, nhưng trong cái bạn cho.
Ư nghĩa không nằm trong thành công, nhưng trong tầm quan trọng.
Ư nghĩa không nằm trong điều bạn học, nhưng trong điều bạn dạy.
Ư nghĩa nằm trong từng hành động chân thật, nhân ái, hay hy sinh, làm cho người khác được phong phú, mạnh mẽ, và muốn theo gương của bạn.
Ư nghĩa không nằm trong khả năng, nhưng trong nhân cách của bạn.
Ư nghĩa không nằm trong bao nhiêu người bạn biết, nhưng trong bao nhiêu người sẽ thấy mất mát khi bạn ra đi.
Ư nghĩa không nằm trong kư ức của bạn, nhưng trong kư ức của những người yêu thương bạn.
Ư nghĩa nằm trong “Ai nhớ bạn, về việc ǵ, trong bao lâu”.
Sống một cuộc đời có Ư Nghĩa, đó không phải là Sự T́nh Cờ, đó không phải là Ḥan Cảnh, mà là Sự Lựa Chọn.
Đôi khi có một số người lướt qua cuộc đời bạn và ngay tức khắc bạn nhận ra rằng sự có mặt của họ ư nghĩa như thế nào. Họ đă dạy bạn những bài học, giúp bạn nhận ra giá trị của chính ḿnh, hoặc trở thành con người mà bạn từng mơ ước. Có lẽ bạn sẽ không biết được những con người này từ đâu đến ( bạn cùng pḥng, người hàng xóm, vị giáo sư, người bạn mất liên lạc từ lâu hay thậm chí là một người hoàn toàn xa lạ ). Bạn đừng thờ ơ với họ, hăy nhớ rằng trong từng khoảnh khắc họ sẽ ảnh hưởng rất sâu sắc đến cuộc đời bạn.
Ban đầu sự việc xảy ra trông có vẻ kinh khủng, đau khổ và bất công, nhưng khi lấy tấm gương của cuộc đời ra để đối chiếu, bạn sẽ hiểu được là nếu không có những giây phút ấy để bạn vượt qua mọi khó khăn th́ bạn khó có thể thấy được tài năng, sức mạnh, ư chí và tấm ḷng của bạn. Mọi việc đều diễn ra có chủ đích mà không có ǵ gọi là t́nh cờ hay may rủi. Bệnh tật, tổn thương trong t́nh yêu, giây phút tuyệt vời nhất của cuộc sống bị đánh cắp hoặc mọi thứ ngu ngốc khác đă xảy đến với bạn, hăy nhớ rằng đó là bài học quư giá. Nếu không có nó cuộc đời này chỉ là một lối đi thẳng tắp, một con đường mà không hề có đích đến cũng như bạn sống từng ngày mà không hề ước mơ. Thật sự con đường đó rất an toàn và dễ chịu, nhưng sẽ rất nhàm chán và vô nghĩa.
Những người bạn gặp sẽ ảnh hưởng đến đến cuộc đời bạn. Thành công hay thất bại, thậm chí là những kinh nghiệm tồi tệ nhất cũng chính là bài học đáng giá nhất, nó sẽ giúp bạn nhận ra được giá trị của chính ḿnh. Nếu có ai đó làm tổn thương bạn, phản bội bạn hay lợi dụng tấm ḷng của bạn, hăy tha thứ cho họ bởi v́ chính họ đă giúp bạn nhận ra được ư nhĩa của sự chân thật và hơn nữa, bạn biết rộng mở tấm ḷng với ai đó. Nhưng nếu có ai thương yêu bạn chân thành, hăy yêu thương họ một cách vô điều kiện, không chỉ đơn thuần là họ đă yêu bạn mà họ đang dạy bạn cách để yêu .
Hăy trân trọng khoảnh khắc và hăy ghi nhớ từng khoảnh khắc những cái mà sau này bạn không c̣n có cơ hội để trải qua nữa. Tiếp xúc với những người mà bạn chưa từng nói chuyện, và biết lắng nghe. Hăy để trái tim biết yêu thương người khác. Bầu trời cao vời vợi v́ thế hăy ngẩng đầu nh́n lên, tự tin vào bản thân. Hăy lắng nghe nhịp đập của trái tim ḿnh :"Bạn là một cá nhân tuyệt vời. Tự tin lên và trân trọng bản thân bạn, v́ nếu bạn không tin bạn th́ ai sẽ làm điều ấy ?".
Hăy sở hữu cuộc sống của bạn và đừng bao giờ hối tiếc về lối sống ấy. Nếu bạn thương yêu ai đó th́ hăy nói cho họ biết, dù rằng sẽ bị từ chối nhưng nó có thể làm cho một trái tim tan nát có thể đập trở lại.
Ban đầu sự việc xảy ra trông có vẻ kinh khủng, đau khổ và bất công, nhưng khi lấy tấm gương của cuộc đời ra để đối chiếu, bạn sẽ hiểu được là nếu không có những giây phút ấy để bạn vượt qua mọi khó khăn th́ bạn khó có thể thấy được tài năng, sức mạnh, ư chí và tấm ḷng của bạn. Mọi việc đều diễn ra có chủ đích mà không có ǵ gọi là t́nh cờ hay may rủi. Bệnh tật, tổn thương trong t́nh yêu, giây phút tuyệt vời nhất của cuộc sống bị đánh cắp hoặc mọi thứ ngu ngốc khác đă xảy đến với bạn, hăy nhớ rằng đó là bài học quư giá. Nếu không có nó cuộc đời này chỉ là một lối đi thẳng tắp, một con đường mà không hề có đích đến cũng như bạn sống từng ngày mà không hề ước mơ. Thật sự con đường đó rất an toàn và dễ chịu, nhưng sẽ rất nhàm chán và vô nghĩa.
Những người bạn gặp sẽ ảnh hưởng đến đến cuộc đời bạn. Thành công hay thất bại, thậm chí là những kinh nghiệm tồi tệ nhất cũng chính là bài học đáng giá nhất, nó sẽ giúp bạn nhận ra được giá trị của chính ḿnh. Nếu có ai đó làm tổn thương bạn, phản bội bạn hay lợi dụng tấm ḷng của bạn, hăy tha thứ cho họ bởi v́ chính họ đă giúp bạn nhận ra được ư nhĩa của sự chân thật và hơn nữa, bạn biết rộng mở tấm ḷng với ai đó. Nhưng nếu có ai thương yêu bạn chân thành, hăy yêu thương họ một cách vô điều kiện, không chỉ đơn thuần là họ đă yêu bạn mà họ đang dạy bạn cách để yêu .
Hăy trân trọng khoảnh khắc và hăy ghi nhớ từng khoảnh khắc những cái mà sau này bạn không c̣n có cơ hội để trải qua nữa. Tiếp xúc với những người mà bạn chưa từng nói chuyện, và biết lắng nghe. Hăy để trái tim biết yêu thương người khác. Bầu trời cao vời vợi v́ thế hăy ngẩng đầu nh́n lên, tự tin vào bản thân. Hăy lắng nghe nhịp đập của trái tim ḿnh :"Bạn là một cá nhân tuyệt vời. Tự tin lên và trân trọng bản thân bạn, v́ nếu bạn không tin bạn th́ ai sẽ làm điều ấy ?".
Hăy sở hữu cuộc sống của bạn và đừng bao giờ hối tiếc về lối sống ấy. Nếu bạn thương yêu ai đó th́ hăy nói cho họ biết, dù rằng sẽ bị từ chối nhưng nó có thể làm cho một trái tim tan nát có thể đập trở lại.
Các chú tiểu & những con thú non đang tṛ chuyện ǵ thế?
Tuy ta không có đôi cánh để bay hết đất trời, nhưng Ta có thể sẻ chia những nỗi niềm nhân gian bằng Từ -Bi và Trí -Tuệ. ( tui nói vậy có "nghe được" không Chim ?)
Chúng ta không thể thay đổi được thế giới chung quanh, vậy nên chúng ta mau sửa đổi chính ḿnh.
(... uống trà đi Thỏ ơi)
Tổn phí thời gian trong chuyện thị phi, chi bằng dành thời gian ấy để phản tỉnh chính ḿnh, bạn hiểu chứ ?
(Dạ, Tuất hiểu rồi ạ)
Ai bảo chỉ có tôi lười biếng, c̣n lắm kẻ ngủ vùi hôm nay để ngày mai hối hận...
(dậy đi Chú tiểu ơi, tới giờ...ăn rồi)
Có khi nào bạn đứng giữa ngă ba đường, muốn đi mà chẳng biết đi đâu. Có khi nào ta vừa đi vừa hát: “ bao nhiêu năm rồi c̣n măi ra đi, đi đâu loanh quanh cho đời mơi mệt…”
(Ơ...con Dê này ở đâu ra thế, híc)
Sinh nhật không chỉ nhớ lại một thời hoa mộng đă qua, mà nhắc ta luôn sống tốt với những ngày sắp tới.
(Dạ. Mèo hứa...ui kem ngon quá)
Đến là ngẫu nhiên, đi là tất nhiên, tùy duyên mà tiến thoái, bận ḷng chi thêm phiền…
(Vậy th́ Chú ngồi xuống tí cho Nai ít miếng... lót ḷng đi)
Chỉ cần đối diện với hiện thực, th́ ḿnh mới vượt qua hiện thực.
(ui sao con này "tạo dáng"...giống ḿnh quá ta)
Đọc một cuốn sách hay là ta có thêm một người bạn tốt,
có thêm người bạn cùng đọc th́ càng dễ hiểu hơn.
(Woa..., Sóc mà cũng thích đọc sách nữa ḱa, thấy...sốc không các ban ?)
Chúng ta nhiều lúc: Mở mắt mà… ngủ trong tâm.
Có khi mắt nhắm mà ḷng…sáng trưng.
(ngủ mà cũng...triết lư nữa, hi)
Đôi khi thấy Cọp rất hiền… mà quên…tiềm ẩn trăm miền hiểm nguy.
(nghe cũng...có lư)
Khi đối diện với “con khỉ” trong tâm ta đang nhảy nhót, để hàng phục nó “ngồi yên” là việc làm không đơn giản đâu bạn nhé.
(ḿnh đang ngồi..ăn, mà Chú tiểu này... nói xấu ḿnh chuyện ǵ vậy ta)
Các chú tiểu & những con thú non đang tṛ chuyện ǵ thế?
Tuy ta không có đôi cánh để bay hết đất trời, nhưng Ta có thể sẻ chia những nỗi niềm nhân gian bằng Từ -Bi và Trí -Tuệ. ( tui nói vậy có "nghe được" không Chim ?)
Chúng ta không thể thay đổi được thế giới chung quanh, vậy nên chúng ta mau sửa đổi chính ḿnh.
(... uống trà đi Thỏ ơi)
Tổn phí thời gian trong chuyện thị phi, chi bằng dành thời gian ấy để phản tỉnh chính ḿnh, bạn hiểu chứ ?
(Dạ, Tuất hiểu rồi ạ)
Ai bảo chỉ có tôi lười biếng, c̣n lắm kẻ ngủ vùi hôm nay để ngày mai hối hận...
(dậy đi Chú tiểu ơi, tới giờ...ăn rồi)
Có khi nào bạn đứng giữa ngă ba đường, muốn đi mà chẳng biết đi đâu. Có khi nào ta vừa đi vừa hát: “ bao nhiêu năm rồi c̣n măi ra đi, đi đâu loanh quanh cho đời mơi mệt…”
(Ơ...con Dê này ở đâu ra thế, híc)
Sinh nhật không chỉ nhớ lại một thời hoa mộng đă qua, mà nhắc ta luôn sống tốt với những ngày sắp tới.
(Dạ. Mèo hứa...ui kem ngon quá)
Đến là ngẫu nhiên, đi là tất nhiên, tùy duyên mà tiến thoái, bận ḷng chi thêm phiền…
(Vậy th́ Chú ngồi xuống tí cho Nai ít miếng... lót ḷng đi)
Chỉ cần đối diện với hiện thực, th́ ḿnh mới vượt qua hiện thực.
(ui sao con này "tạo dáng"...giống ḿnh quá ta)
Đọc một cuốn sách hay là ta có thêm một người bạn tốt,
có thêm người bạn cùng đọc th́ càng dễ hiểu hơn.
(Woa..., Sóc mà cũng thích đọc sách nữa ḱa, thấy...sốc không các ban ?)
Chúng ta nhiều lúc: Mở mắt mà… ngủ trong tâm.
Có khi mắt nhắm mà ḷng…sáng trưng.
(ngủ mà cũng...triết lư nữa, hi)
Đôi khi thấy Cọp rất hiền… mà quên…tiềm ẩn trăm miền hiểm nguy.
(nghe cũng...có lư)
Khi đối diện với “con khỉ” trong tâm ta đang nhảy nhót, để hàng phục nó “ngồi yên” là việc làm không đơn giản đâu bạn nhé.
(ḿnh đang ngồi..ăn, mà Chú tiểu này... nói xấu ḿnh chuyện ǵ vậy ta)
Có nhiều định nghĩa về cái "giàu". Định nghĩa nào cũng đúng, tùy theo tâm tư / suy nghĩ / ước mơ / hoài bảo của mọi người.
10 năm trước đây, tôi định nghĩa "giàu" không phải là có nhiều tiền – mà là có… rất nhiều tiền. Nhiều tiền có nghĩa là có nhà cao cửa rộng, có xe hơi, có máy bay, có du thuyền, có… bla bla bla… Nói chung là có mọi thứ. Tôi nh́n thần tượng Bill Gate – và ước ao một ngày nào đó tôi cũng như ông ta, dù không trở thành người giàu nhất hành tinh – th́ cũng là một người giàu sang quyền quư. Tôi sẽ cố gắng trở thành một nhân viên giỏi nhất, ưu tú nhất, xuất sắc nhất, có được mức lương cao nhất…
Cái "giàu" đó, bây giờ tôi gọi là "Giàu sang".
5 năm sau, khi đọc cuốn sách "Cha giàu – Cha nghèo" (Rich dad – poor dad), trong tôi h́nh thành một khái niệm mới về việc đi làm công cho người hoặc làm công cho bản thân ḿnh. Lúc đó hoài bảo về việc lập một business riêng để tự làm giàu cho chính ḿnh cao như đỉnh Thái Sơn ṿi vọi. Tôi sẽ là một người thành đạt bằng chính đôi tay, trí óc của ḿnh. Sau ngần ấy năm đi làm, tôi sẽ xây dựng được một cái ǵ đó để lại sau này, chứ không phải chỉ là một thằng đi làm thuê quần quật suốt ngày.
Cái "giàu" này, tôi cũng chỉ gọi là "giàu sang".
Giờ đây, tôi lại có một định nghĩa khác về cái "giàu".
Tôi vẫn c̣n đó mơ ước sẽ có cái nhà – không phải nhà cao cửa rộng kiểu villa biệt thự, mà đơn giản chỉ là một cái nhà nhỏ / xinh đẹp, có được mảnh sân vườn phía trước trồng một vài hoa lá. Thật ra ở nhà to để làm ǵ? Chúng ta cũng chỉ "ở trọ" thôi mà – có ai ăn đời ở kiếp sống măi đâu. Tôi đi ở trọ trần gian – đă ở trọ th́ một lúc nào đó cũng phải "chuyển" đi nơi khác.
Tôi cũng c̣n đó mơ ước có nhiều tiền, nhưng không phải cho bản thân ḿnh. Mà cho người thân, cho gia đ́nh, và cho nhiều người đang có mơ ước muốn "giàu" lên như tôi 10 năm về trước. Tiền nhiều rồi cũng thế. Có cố ăn th́ cũng ăn no đến cổ rồi cũng ngừng. Ăn có ngon kiểu sơn hào hải vị, gan hùm lưỡi rồng rồi cũng… đi ra hết. Cũng có "giữ" được ǵ đâu…
Tôi định nghĩa cái "giàu" có nghĩa là chúng ta "giàu" thời gian, sức khỏe để có thể đi đây đó, để học thêm, trải nghiệm thêm về cuộc đời và tận hưởng cuộc sống hiện tại. Chứ không phải "giàu" là cứ ra khỏi nhà lúc 7h sáng và trở về nhà lúc 10h tối – lương tháng vài chục ngàn USD – nhưng cứ phải quay cuồng trong con vụ cơm áo gạo tiền. Đến một lúc nào đó mệt mỏi, xuôi tay – mới nhận ra sao ḿnh quá "nghèo" như vậy.
Tôi định nghĩa "giàu" là cả khi không có nhiều tiền, nhưng chúng ta vẫn sẵn ḷng đến với người khác bằng cả tấm ḷng giàu t́nh thương. Sẵn sàng giúp người khác trong khả năng mà ḿnh có thể. Và biết tận hưởng cái "giàu" ngay cả trong cuộc sống khốn cùng. Địa ngục ở đây, và niết bàn cũng chính ở đây. Hạnh phúc là tự tại giữa khổ đau. Địa ngục hay niết bàn cũng do chính ta mà ra cả.
Giàu sang có nghĩa là bạn giàu – nhưng khi chết đi, bạn phải sang nhượng lại toàn bộ những ǵ bạn có cho người khác, và chẳng mang được theo ḿnh bất kỳ cái ǵ cho một cuộc sống mới. Nhiều người rất giàu, có rất nhiều tiền. Họ có cái may mắn có nhiều cơ hội để "làm giàu" hơn người khác, nhưng tiếc thay họ chỉ biết chiếm đoạt, ôm giữ – mà không biết san sẻ cho bất kỳ ai điều may mắn đó.
Giàu có có nghĩa là khi chết đi, bạn vẫn c̣n có cái để mang theo… Sau ngần ấy năm quần quật, tôi sẽ để lại cho người và cho cả chính ḿnh những cái mà sẽ không mất đi khi tôi chết. Cái mà nhà Phật hay gọi là: "công đức, phước báu"…
Đạo phật xuất hiện trên đời bắt nguồn từ sự Giác Ngộ của đức Phật. do công năng tu chứng, đức Phật thấu triệt được Bốn Chân Lư Thâm Diệu, c̣n gọi là Tứ Diệu Đế, gồm:
- Chân lư thứ nhất là Khổ Đế, cho rằng mọi h́nh thái tồn tại đều mang sẵn mầm mống của khổ năo, bất như ư. Sinh, già, bệnh, chết, mong cầu mà không toại nguyện, ưa thích mà phải rời xa, ghét bỏ mà phải gần gũi và cái thân ngũ uẩn th́ chợt vui, chợt buồn, khi khỏe, khi đau, đều là khổ.
- Chân lư thứ hai là Tập Đế, tức nguồn gốc hay nguyên nhân dẫn đến thực trạng đau khổ. Nguyên nhân của khổ là ḷng ham muốn, tham lam, ái nhiễm, t́m cầu sự thoả măn dục vọng. Các loại ham muốn này đều là nguồn gốc của khổ đau và nghiệp chướng, dẫn tới luân hồi
- Chân lư thứ ba là Diệt Đế, sự chấm dứt khổ đau. Nếu ḷng tham lam ái nhiễm được tận diệt th́ sự khổ cũng được tận diệt.
- Chân lư thứ tư là Đạo Đế, con đường hay phương pháp thực hành dẫn đến chấm dứt khổ đau. Phương pháp này là con đường diệt khổ tám nhánh, là Bát Chánh Đạo.
Do giác ngộ Tứ Diệu Đế, Ngài cũng phát hiện ra rằng Tham Lam và Ái Nhiễm là nguyên nhân của Khổ, là lư do chính đă nhận ch́m con người trong ḍng sanh tử luân hồi.
Tham lam và ái nhiễm đưa tới thói gom góp, tích lũy từ vật chất tới t́nh cảm, chỉ muốn mọi thứ là của riêng ḿnh, của thân nhân ḿnh, của bè đảng ḿnh, của đất nước ḿnh, vân vân. Thói tật này phát sinh từ niệm vô minh đầu tiên, mà thuốc chữa là xả bỏ, hoặc c̣n gọi là bố thí.
V́ thế, người nào muốn đi trên con đường sáng của Ánh Đạo Vàng th́ phải thực hiện hạnh tu xả bỏ, từ xả bỏ những điều tương đối dễ xả bỏ như của cải vật chất, danh vọng, rồi tới điều khó xả bỏ hơn như t́nh cảm tinh thần. Chỉ có xả bỏ th́ tâm mới không bị ràng buộc loanh quanh trong thói quen thu thập, cất giữ. Chỉ có xả bỏ th́ tâm hồn mới được giải thoát khỏi sự ḱm kẹp của sở hữu, tham sân si, thảnh thơi bước trên con đường tự do, khai phóng tâm linh.
Trong Lục Độ ba-la-mật, nghĩa là sáu nhánh thực hành để đưa chúng sinh sang bờ bên kia, tức là thoát khỏi bờ sinh tử sang được bờ Niết Bàn, th́ Bố Thí là pháp môn tu đầu tiên. Bố Thí là cách tu tập để thực hiện hạnh xả bỏ.
Bố thí có 3 loại là Tài Thí tức là bố thí tài vật, Pháp Thí tức là bố thí Phật pháp, nghĩa đen là dạy giáo lư nhà Phật cho người ta biết đường tu hành để giác ngộ giải thoát và Vô Úy Thí tức là giúp cho người ta qua khỏi sự sợ hăi.
Bố thí tài vật th́ bất cứ ai cũng có thể làm được.
Bố thí Pháp bảo th́ khi xưa chỉ có chư vị Tăng Ni là thâm hiểu giáo lư nhà Phật, nên mới làm được. Ngày nay có nhiều cư sĩ rất uyên thâm Phật học, lại kiêm luôn thực hành các pháp môn tu, nhất là tu Thiền và Niệm Phật, nên ngoài chư vị Tăng Ni, giới cư sĩ cũng đóng góp vào lănh vực bố thí Pháp một cách tích cực.
Bố thí vô úy là đem lại sự không sợ hăi cho người khác. Có nhiều cách để thực hiện vô úy thí, như:
- Bản thân ḿnh không giết hại, gây nên nỗi kinh hoàng cho các sinh vật có cảm giác.
- Thuyết phục những người đam mê sát sinh giảm bớt những hành động tàn nhẫn, gây đau thương cho chúng sinh
- An ủi, chia sẻ nỗi đau buồn của những người hoạn nạn, lâm nguy, giúp người ta vượt thoát nỗi sợ hăi ... vân vân ....
Bố thí cao quư nhất là bố thí theo pháp “Tam luân không tịch”, nghĩa là không khởi tâm chấp rằng có ḿnh là người bố thí, có người thọ nhận vật được bố thí và có vật để bố thí.
Tại sao bố thí “Tam luân không tịch” lại cao quư nhất?
Bố thí “Tam luân không tịch” cao quư nhất là v́:
- Bố thí mà không nghĩ rằng “có ta bố thí”, th́ tâm sẽ không nổi lên sự tự đắc về hành vi thiện của ḿnh,
- Bố thí mà không nghĩ rằng ”có kẻ kia đang thọ nhận cái ta cho”, th́ tâm sẽ không nổi lên sự tự kiêu của kẻ ban ơn,
- Bố thí mà không nghĩ rằng “có vật được ta đem cho”, th́ tâm không nổi lên niềm tự măn về hành động hào hiệp của ḿnh.
Giải thoát ra khỏi những kiến chấp về hành động có nghĩa là cuồng tâm sinh diệt ngưng hoạt động. Có câu “cuồng tâm ngưng nghỉ tức là Bồ Đề”. Bồ Đề là giác ngộ. Cuồng tâm ngưng nghỉ là giác ngộ, giải thoát.
Nơi kinh Kim Cang, Phật dạy:
"Tu Bồ Đề ! Bồ Tát khi bố thí hay làm các việc lợi ích cho tất cả chúng sanh, không nên sanh tâm trụ chấp các tướng. Tu Bồ Đề ! Như Lai nói các tướng không phải thật mà chỉ giả gọi là các tướng. Như Lai nói chúng sanh, không phải thật chúng sanh, chỉ giả gọi chúng sanh".
Ḥa thượng Thích Thiện Hoa lược giải như sau:
...”...Hành giả khi làm lợi ích cho các chúng sanh, mà tâm c̣n trụ chấp các tướng, nghĩa là c̣n thấy ḿnh bố thí, người thọ thí và vật bố thí, tất nhiên hành giả c̣n chấp ngă (nghĩa là thấy có ḿnh, có người), chấp pháp (nghĩa là thấy có vật bố thí), th́ hành giả chỉ được phước hữu lậu nhiễm ô, nên không phải là bố thí Ba-la-mật (nghĩa là bố thí rốt ráo).
Bởi thế nên Phật dạy, các vị Bồ Tát, khi bố thí, hay làm lợi ích cho chúng sanh, phải nhập Kim Cang Bát Nhă mà làm; nghĩa là không c̣n chấp các tướng: ngă, nhân, chúng sanh, thọ giả, th́ được phước đức vô lậu thanh tịnh. Bố thí như vậy, mới phải là bố thí Ba-la-mật (bố thí rốt ráo)”.
Có người nói rằng:
- Tôi cũng muốn bố thí, nhưng nghèo quá lấy ǵ mà cho?
Thực tế, dù nghèo tới đâu mà khởi tâm muốn bố thí, vẫn có thể thi hành. Thí dụ có tù nhân kia, mỗi bữa vẫn dành lại vài hột cơm để bố thí cho con gián ḅ loanh quanh trong pḥng giam ông ta.
Trong cuốn Hoa Sen Trên Tuyết, dịch giả Nguyên Phong viết về chuyến đi của bác sĩ Alan Havey và một người bạn tên Dennis tới Lamayuru, một thị trấn nhỏ ở phía Bắc xứ Ấn Độ, giáp ranh với Tây Tạng, kể lại câu chuyện về bố thí như sau:
.....Chúng tôi đi dọc theo con đường chính duy nhất của thành phố, con đường vắng tanh không một bóng người. Mọi nhà đều đóng cửa im ỉm, thỉnh thoảng có vài con chó hoang gầy ốm chạy rong.
Chúng tôi nh́n thấy một bà lăo hành khất, thân h́nh c̣m cơi chỉ c̣n da bọc xương đang lê lết trên vỉa hè, tôi bèn dúi cho bà 5 rupee nhưng bà vẫn dơ tay ra trước mặt như muốn xin thêm một cái ǵ. Dennis rút ổ bánh ḿ đựng trong chiếc túi đeo trên vai đưa ra, bà lạo mừng rỡ chụp lấy ăn ngay, th́ ra bà lăo quá đói.
Trong lúc bà đang ăn ngấu nghiến th́ một con chó hoang ở đâu chạy đến. Trước cặp mắt kinh ngạc của chúng tôi bà lăo bẻ đôi ổ bánh ḿ chia cho con chó.
Trên trang trực tuyến của CNN vào tháng Tư 2014, có một bản tin kèm theo h́nh ảnh, mang tựa đề “The images tell a story of anguish and forgiveness” (Những h́nh ảnh thuật lại một câu chuyện về ḷng tha thứ và hỷ xả) do hai phóng viên của CNN tường thuật đă gây ra nhiều xúc động.
Bộ ảnh này của một nhiếp ảnh gia của một hăng tin chụp được tại một cuộc xử tử bằng cách treo cổ vừa diễn ra lúc b́nh minh vào vài ngày trước tại thành phố Noor, tỉnh Maznadaran, miền Bắc nước Ba Tư (Iran). H́nh thức trừng phạt này vẫn c̣n được chấp nhận và rất phổ thông ở đây.
Kẻ tử tội tên là Balal. Năm 2007, Balal 19 tuổi, đă dùng một con dao thường sử dụng trong nhà bếp và đâm chết một thanh niên khác mới 17 tuổi, trong một trận ấu đả với nhau ngoài đường phố. Balat bị kết án tử h́nh và sẽ bị xử tử bằng cách treo cổ trước công chúng. Gia đ́nh của nạn nhân nghĩ rằng Balal không thực sự có ư định muốn giết con ḿnh.
Nhiếp ảnh gia kể lại rằng khi tử tội Balal được lôi ra pháp trường, ông thấy bà mẹ của tử tội, đang đứng bám tay vào hàng rào ngăn, đă quỵ xuống và ngồi bẹp trên mặt đất v́ quá đau ḷng khi chứng kiến cảnh đứa con trai sắp bị hành quyết. Nhiếp ảnh gia nói: “Bà ấy dường như đă kiệt sức v́ đau khổ trước thực tế sắp mất con. Cảnh thật thương tâm.”
Tử tội Balal bị bịt mắt và được nhân viên công lực d́u ra, bắt đứng lên trên một chiếc ghế và tṛng sợi dây tḥng lọng vào cổ. Tử thần đă gần kề. Balal hô lớn lời cầu nguyện sau cùng rồi im lặng chờ mạng sống kết liễu khi thi hành án.
Gia đ́nh của nạn nhân bước ra. Bà mẹ nạn nhân, người mất con đă 7 năm trước đó, được cho phép phát biểu cảm tưởng trước đám đông. Bà cho biết bà đă sống một cơn ác mộng kể từ khi đứa con trai của bà bị đâm chết và khó có thể nào tự cho phép để tha thứ cho kẻ sát nhân.
Thế nhưng sau đó, bà đi về phía Balal và xin một chiếc ghế khác nữa để đứng. Bà bước lên ghế cho ngang tầm với tử tội Balal.
Bà vung tay tát ngay vào mặt kẻ đă giết con ḿnh và lớn tiếng tuyên bố “Tha tội!” Đây là cách phạt tượng trưng thay cho tội chết. Sau đó, ông chồng bà cùng với bà đă tháo dây tḥng lọng ra khỏi cổ kẻ tử tội.
Gia đ́nh của Balal vui mừng vội vàng chạy lại ôm chầm lấy họ và cảm ơn họ đă tha mạng cho Balal.
Nhiếp ảnh gia tâm sự: “Tôi không biết làm thế nào mà tôi đă ngăn sự xúc động để chụp được những bức ảnh này. Tôi đoán đó là sức mạnh của chiếc máy ảnh đă khiến tôi phải tập trung. Đó là lư do duy nhất giúp tôi khỏi gục xuống và bật khóc.” * Nhân đọc bản tin nói trên người ta nhớ lại rằng trong Kinh Maha Dhammapala Jataka cho biết có một vị bồ tát trẻ tuổi kia rải tâm từ đồng đều, luôn cả cho người cha tàn ác đă hạ lệnh hành hinh ngài, cho tên đao phủ, cho ngựi mẹ thân ái đang xót xa than khóc và cho chính bản thân từ tốn của ngài.
Bồ tát nghĩ thế này: “Đây là một cơ hội quư báu để ta thực hành tâm Từ. Đứng trước đây là cha ta. Mẹ ta đang khóc thê thảm. Ḱa là đao phủ sẵn sàng hành quyết ta và ta đây là nạn nhân đang đứng ở giữa. Ta phải rải t́nh thương đến đồng đều cho tất cả bốn người. Cầu cho cha ta khỏi phải chịu quả xấu do hành động hung ác này gây ra. Cầu cho cha ta, mẹ ta, tên đao phủ và ta được hạnh phúc an vui, không khổ, không tật bệnh, không oan trái. Nhờ năng lực tâm từ này, mong rằng một ngày kia ta sẽ thành Phật.”
Đức Phật cũng từng khuyên dạy chúng sinh hăy chăm tu tập “Tứ Vô Lượng Tâm”, tức là “bốn món tâm rộng lớn không lường được”, đó là các tâm “Từ, Bi, Hỷ, Xả”. Phật dạy hăy mở rộng bốn tâm này, không hạn chế, cho tất cả các loài hữu t́nh ở khắp bốn phương. Đây là những đặc tính giúp con người trở nên tốt đẹp, hoàn thiện, là lối sống của bậc thánh. Nếu mỗi người tự cố gắng thực hành “tứ vô lượng tâm”, không phân biệt tôn giáo, chủng tộc v.v… th́ mỗi người sẽ trở thành một công dân lư tưởng trong một thế giới ḥa b́nh, an lạc.
Đạo Phật thường được gọi là đạo từ bi, đạo cứu khổ. Ở đâu có Đạo Phật, ở đó có t́nh thương. Phương châm tu tập của Phật Giáo là “từ, bi, hỷ, xả”. Người Phật tử lấy “từ, bi, hỷ, xả” làm nền tảng cho sự phát triển thánh hạnh; tâm từ bi được coi là tâm Phật. Trong quá tŕnh truyền giáo, Đạo Phật chưa bao giờ gây chiến tranh hay đổ máu, thông điệp t́nh thương cứu khổ, giúp đời đă được Đức Phật tuyên thuyết ngay từ thời kỳ sơ khai thành lập giáo đoàn. Bốn món tâm rộng lớn không lường được nói trên nếu của Phật và các vị Bồ tát thời được xưng là “Đại từ, Đại bi, Đại hỷ, Đại xả”.
Tâm “Từ” là khả năng hiến tặng niềm vui cho tha nhân, cho người khác. Tâm “Bi” là khả năng làm vơi đi nỗi khổ đang có mặt. Tâm “Hỷ” là niềm vui, ḷng thanh thản do từ bi đem tới. Tâm “Xả” là thư thái nhẹ nhàng, tự do, không kỳ thị. Đức Phật dạy người Phật tử phải tu tập “tứ vô lượng tâm”.
“Từ” là ḷng lành giúp ích cho người, ḷng thương yêu, thường đem vui cho tất cả chúng sinh. Tâm từ là cái ǵ làm cho ḷng êm dịu, là ḷng mong ước cho tất cả chúng sinh đều được an lành vui vẻ. Tâm từ là ḷng mong mỏi chân thành của người bạn hiền muốn cho bằng hữu ḿnh được an vui hạnh phúc. Ngược lại với tâm từ là ḷng “sân hận”.
Tâm từ không phải là sự yêu thương thiên về xác thịt, về t́nh dục, cũng không phải là ḷng tŕu mến vị kỷ, ḷng luyến ái đối với người nào. Tâm từ không phân biệt kẻ thân người sơ, không dành riêng cho t́nh đồng chí, không dành riêng cho t́nh đồng chủng, cũng không dành riêng cho t́nh đồng hương hay đồng đạo. Hơn nữa tâm từ không phải chỉ nên có giữa người và người mà phải bao trùm tất cả chúng sinh, bởi v́, loài cầm thú cũng cần đến sự giúp đỡ và t́nh thương.
Nói tóm lại, tâm từ bao la, rộng răi, trải ra đồng đều đối với chính ḿnh cũng như đối với những người thân cận, dù không quen biết, dù có ác cảm với ḿnh. Người thực hiện từ tâm đến mức độ cùng tột sẽ thấy ḿnh đồng hóa với tất cả chúng sinh, không c̣n sự khác biệt giữa ḿnh và người. Cái gọi là “ta” không c̣n nữa. Mọi sự chia rẽ đều biến mất như đám sương mù tan trong nắng sáng. Vạn vật trở thành một, đồng thể, đồng nhất.
Khi tâm từ xuất hiện th́ ḷng sân hận, ác ư, thù oán không thể phát sinh. Đức Phật dạy chỉ có tâm từ mới dập tắt được ḷng sân. Không những dập tắt được ḷng sân, tâm từ c̣n diệt được các mầm tư tưởng bất thiện. Nh́n thái độ của loài người đối với hận thù, Đức Phật đưa ra nhận xét là t́nh thương sẽ chinh phục được ḷng sân hận.
Để giảng ḥa một cuộc tranh chấp giữa hai tiểu bang đang giành nhau nước dưới con sông làm ranh giới, Đức Phật dạy (Kinh Pháp Cú):
(Pháp Cú 197) Ở ngay giữa đám nhân sinh Dù người hờn oán, nếu ḿnh thảnh thơi Sống không thù hận cùng người Thật là sung sướng, cuộc đời thơm hương.
Nhưng có ḷng từ ái đối với người khác không có nghĩa là phải quên ḿnh. Lúc Đức Phật sắp nhập Niết Bàn, các đệ tử từ bốn phương xa gần tấp nập về đảnh lễ Ngài. Chỉ có một thầy Tỳ kheo, thay v́ làm như các vị khác, lại rút về tịnh thất chuyên cần hành thiền. Khi được hỏi về thái độ ấy, thầy trả lời v́ trong ba tháng nữa Đức Phật sẽ nhập diệt nên thầy nghĩ rằng để tỏ ḷng quư trọng Ngài, việc làm tốt đẹp nhất là thành tựu đạo quả A La Hán lúc Ngài c̣n tại tiền.
Đức Phật ngợi khen thầy và nhấn mạnh là “Không nên v́ mục tiêu của người khác mà lăng quên mục tiêu, sự an lành của chính ḿnh. Hăy nhận định rơ ràng mục tiêu của ḿnh và lập tâm thành đạt mục tiêu ấy”:
(Pháp Cú 166) Chớ v́ lợi ích cho người Mà quên lợi ích cho nơi chính ḿnh Mục tiêu giải thoát tử sinh Ai lo lợi ích cho ḿnh chớ quên Quyết tâm đạt được cho bền.
Không nên hiểu lầm là Đức Phật dạy ta nên ích kỷ, chớ có phục vụ kẻ khác một cách vị tha, bất cầu lợi. Trái lại Đức Phật chỉ nhấn mạnh rằng trong khi phục vụ lợi ích cho người cũng đừng quên mục tiêu tự giải thoát cho chính ḿnh. Ḿnh có giác ngộ và giải thoát rồi sau đó đi giúp kẻ khác mới hữu hiệu được hơn.
“Bi” là ḷng thương xót cứu khổ, Tâm bi hay ḷng bác ái có đặc tính làm rung động những tâm hồn trắc ẩn cao thượng trước cảnh khổ của người khác, thương dứt trừ đau khổ cho hết thảy chúng sinh. Bi là động lực làm cho tâm rung động trước sự đau khổ của kẻ khác. Đặc tính của “tâm bi” là ư muốn giúp người khác thoát khỏi cảnh khổ.
Tâm bi tương tự như t́nh thâm của một bà mẹ hiền thương xót đứa con đang bị bệnh hoạn ngặt nghèo. Bao nhiều tâm trí, lời nói và hành động đều tập trung lại để chuyên chú t́m phương thế làm cho con đỡ đau khổ.
Tâm bi là vị thuốc có thể tiêu trừ bệnh hung bạo, tàn ác. Ḷng của người có tâm bi thật là mềm dịu. Lắm khi người có tâm bi không ngần ngại hy sinh đến cả tính mạng. Chính do nơi tâm bi mà con người có thể hoàn toàn vị tha trong khi phục vụ kẻ khác, giúp mà không bao giờ mong đền ơn, đáp nghĩa.
Đối tượng của tâm bi là những kẻ nghèo đói, túng thiếu, đau ốm, cô đơn dốt nát, hư hèn và cả những người có đời sống buông lung, phóng đăng tội lỗi. Tâm bi không bị hạn định trong một quốc gia, một tôn giáo, một giai cấp hay một loại chúng sinh nào. T́nh thương mà có giới hạn thời không phải là tâm bi. Tâm bi phải bao trùm tất cả chúng sinh đau khổ, rất bao la và b́nh đẳng.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
