Những cánh đồng rộng bạt ngàn ở Nga luôn có sức thu hút đặc biệt đối với lao động nhập cư từ các nước. Mỗi khi hè đến, những cánh đồng rau quả do người nhập cư gieo trồng luôn là nguồn cung cấp rau quả chính yếu cho người tiêu dùng.
Nông dân Trung quốc trên đất Nga
Bên cạnh những nông trại làm ăn hợp pháp, tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm, đóng thuế cho ngân sách nhà nước Nga, còn có rất nhiều nông dân nhập cư đến Nga canh tác một cách tự do, không tuân theo bất kỳ quy định pháp luật nào.
Đặc biệt, số lượng nông dân Trung quốc ở Nga luôn là mối lo ngại hàng đầu của nhiều người dân bản địa, nhất là sau nhiều vụ nông dân Trung quốc sử dụng hoá chất và hạt gống biến đổi gen bị phanh phui trên báo chí.
Báo KP.RU ngày 23-7-2013 vừa có bài phóng sự về nông trại của người Trung quốc ở khu vực tỉnh Volgograd, nơi được xem là “thủ phủ” của cây cà chua nhờ khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp. Cà chua từ những cánh đồng ở đây được phân phối đến mọi miền ở Nga: từ Moskva, Ural, các vùng phía Nam...
Và cũng ở tỉnh này có rất nhiều nông trại của lao động Trung quốc. Chỉ trong vài ngày gần đây, gần thị trấn Nikolaevsk thuộc tỉnh Volgograd đã phát hiện 76 nông dân Trung quốc bất hợp pháp!
- Hầu như tất cả mọi người trong số họ đã đến Nga bằng thị thực du lịch do công ty ở thành phố St Petersburg mời, cho phép lưu trú ở Nga trong vòng 28 ngày. Từ tháng 11 năm ngoái, họ đã có mặt ở huyện Nikolayev, một công ty khác thuê họ làm việc trong nhà kính trồng rau. Trong tháng trước, cơ quan quản lý di trú phối hợp với các cơ quan khác tiến hành chiến dịch lớn bắt giữ những người nhập cư bất hợp pháp, hiện những người nhập cư Trung quốc đang được tạm giữ tại 6 trung tâm giam giữ ở tỉnh - một quan chức quản lý di trú FMS cho biết.
Rõ ràng trong 6 tháng qua, người Trung Quốc đã thuê đất trồng rau ở đây, nhưng khi các cơ quan chức năng cùng phối hợp đến kiểm tra khu vực nhà kính lại không thể tìm thấy bất kỳ lao động Trung quốc nào. "Một ai đó đã báo trước để họ trốn đi" - Bà Angelica Grebennikova, phó chủ tịch huyện cho biết.
1 nông dân Trung quốc bằng 5 lao động người Uzerbek
Có chính xác bao nhiêu người Trung Quốc làm việc trong ngành sản xuất nông nghiệp ở tỉnh, không ai có thể biết được. Nhiều quan chức giám sát biết rằng có nhiều nông dân Trung quốc xuất hiện trên cánh đồng và trong nhà kính, nhưng “tóm giữ” được họ là điều khó khăn.
Hiện nay ở đây chỉ có những người đàn ông Nga khuân vác, sắp xếp những chiếc thùng cà chua, dưa chuột - tất cả các sản phẩm này sẽ được chất lên xe tải vào sáng mai để chở về Moskva, Perm, Novosibirsk và hàng chục thành phố lớn trên khắp nước Nga.
Lan truyền trong dân địa phương có câu so sánh: “Đổi 1 lao động Uzerbek để lấy 3 lao động người Nga, và 1 nông dân Trung quốc lại bằng 5 người Uzerbek”. Lao động người Nga và Uzbekistan được trả 500 rúp mỗi ngày, người Trung Quốc: 800– 900 rúp/ngày, nhưng các ông chủ luôn tính đến hiệu suất lao động, chỉ có ngườiTrung Quốc mới sẵn sàng làm việc 20 giờ mỗi ngày mà không cần nghỉ ngơi, đồng thời chấp nhận sinh sống trong môi trường mà người bình thường khó lòng chịu đựng nổi. Chỉ riêng nguồn lao động từ Trung quốc đã là “món lời”, đầy sức cạnh tranh trên thị trường sản xuất rau quả ở Nga.
Người nhập cư bất hợp pháp chỉ thật sự vui mừng khi họ kịp gieo trồng, thu hoạch và kịp bán hết những sản phẩm nông nghiệp mà họ làm ra. Những nhà kinh doanh rau quả thường ưa chuộng những sản phẩm rẻ hơn để kiếm nhiều lợi nhuận. Sản phẩm của người Trung quốc luôn có giá rẻ hơn những sản phẩm từ các nông trại hợp pháp, vì người Trung quốc không phải trả thuế, trả tiền điện nước, họ chỉ đơn thuần thuê đất, gieo trồng và thu hoạch trong thời gian ngắn nhất để bán được sản phẩm càng nhanh càng tốt.
Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Nikolaev, ông Vasily Bityukov trình bày với các phóng viên:
- Máy bơm bơm nước từ sông Volga đổ vào hồ chứa nước cách đây 100 mét. Nông dân của chúng tôi đã phải trả hàng triệu rúp cho dự án này. Còn họ, những người Trungquốc chỉ cần câu điện bất hợp pháp và nghiễm nhiên tự do bơm nước vào chỗ của mình mà không trả bất kỳ khoản tiền nào. Họ cũng không đóng bất kỳ khoản tiền thuế nào cho ngân sách!
Các phóng viên KP.RU đã tìm thấy ông Zaynulabidov, một ông già có dáng vẻ Kavkaz, chủ sở hữu mảnh đất mà người Trung quốc đang gieo trồng rau quả, ông này lập tức gay gắt lên tiếng: “Tôi là công dân Nga, đây là đất của tôi, tôi thích làm gì với mảnh đất ấy là quyền của tôi. Tôi đã ký hợp đồng cho người của công ty"Lin-Volga" - những chàng trai người Nga- thuê đất. Và sau đó người Trung quốc thuê lại và đến đây ...".
Đó là việc vẫn thường xảy ra ở vùng quê Nga: đi thuê đất để cho thuê lại, và thậm chí, việc thuê đất nông nghiệp còn qua rất nhiều tầng lớp trung gian, tất cả các hợp đồng không bao giờ được đăng ký với chính quyền. Không ai có thể tìm thấy người chịu trách nhiệm chính. Người nông dân Trung Quốc cũng chỉ là lực lượng mang đến cho ai đó những khoản lợi nhuận khổng lồ.
Sự màu nhiệm dưới những tấm nilong
Những khu nhà kính được dựng tạm rất nhanh bằng gỗ và những tấm bạt nilông trên cánh đồng rộng ngút ngàn tầm mắt. Chỉ ở khu này đã có 176 nhà kính, và còn bao nhiêu nhà kính như thế trên khắp nước Nga?
Nông dân Nga Pleshakov từ khu vực Ilovlinsky tự hào kể lại chuyện dân làng của ông đã đấu tranh chống lại nhà kính bất hợp pháp của người Trung quốc.
- Khi thấy người Trung Quốc xây dựng nhà kính trong làng, chúng tôi lập tức lên tiếng báo động, yêu cầu chính quyền huyện, công tố viên, cảnh sát, và thậm chí cả đại diện của cơ quan an ninh FSB. Nhưng phải sau 7 tháng, chúng tôi mới có thể ép người Trung Quốc rời khỏi những khu nhà kính của họ, trong thời gian này họ đã kịp gieo trồng, thu hoạch, bán sản phẩm và kiếm được nhiều tiền.
Nhìn chung cách người Trung quốc đến thuê đất làm nông nghiệp ở các miền quê Nga đều na ná như nhau. Nhưng ở một số khu vực, người Trung Quốc lại có thể làm việc lâu dài hơn, điều này có nghĩa là có ai đó cần sự hiện diện của họ?
Để chứng minh nguồn lợi nhuận từ việc gieo trồng và bán cà chua, ông Pleshakov đưa phóng viên đến thăm nhà kính gần con sông Sakharkov ( người Trung Quốc đều xây nhà kính gần các con sông để tiện việc bơm nước).
Trong dáng vẻ của người đi mua hàng, họ đã được người chủ Trung Quốc mang tên Zenia tiếp đãi. Zenia đang sống và làm việc hợp pháp ở Nga, anh ta thuê đất nhưng dĩ nhiên những nhà kính của anh ta được xây dựng không có giấy phép. Người Nga, người Uzbek, và người Trung Quốc cùng làm việc trong các nhà kính bí mật được bao phủ bởi những tấm bạt polyethylene dày đặc. Zenhia đảm bảo cà chua của chỗ anh ta trồng sẽ được bảo quản tốt tromg khoảng thời gian dài.
Một nữ lao động người Nga tên Liuda sẵn lòng chia sẻ với phóng viên những gì cô biết:
- Chúng tôi gieo trồng cà chua vào khoảng 14 tháng 5, mỗi cây cho khoảng 20 kg cà chua. Chúng tôi liên tục bón phân cho cây, nhưng tôi không biết đó phân bón gì, ông chủ không cho biết. Còn dưa chuột từ lâu đã chín, nhưng lại không có hương vị gì cả.
Nông dân Nga Pleshakov phân tích:
- 20 kg mỗi gốc cà chua, mỗi nhà kính kiếm trung bình 750.000 rúp mỗi mùa hè. Ở đây có khoảng 200 nhà kính, tổng cộng có thể kiếm được 150 triệu rúp. Chúng tôi khó lòng có thể kiếm được số tiền như thế, vì ngoài việc phải nộp thuế, trả tiền điện nước, nông dân Nga cũng khó lòng đạt được năng suất “thần kỳ” như những người Trung quốc. Kết quả là các nông trại của người Nga ngày càng thua lỗ, thậm chí cả những doanh nghiệp quy mô lớn.
- Người Trung Quốc bán phá giá hàng rau quả, rau quả họ trồng lấp đầy các chợ và cửa hàng Nhưng ai sẽ trả lời về câu hỏi lớn về chất lượng loại hàng này? - Bà Tatiana Marchukova, giám đốc công ty "Người trồng rau" bức xúc phát biểu - Làm thế nào bạn có thể trồng một cây dưa chuột sau 10 - 12 ngày đã có thể thu hoạch quả mà không có hóa chất phụ gia? (Thông thường phải mất một tháng, hoặc một tháng rưỡi mới có thể làm được điều này) Và nếu các chất phụ gia vô hại và được phép, thì tại sao những người khác lại biết không sử dụng chúng? Tốt hơn hết là các quan chức ngành y tế nên đến đây để nhìn thấy những gì đang diễn ra.
Không ăn dưa chuột, bạn sẽ không trở thành chú dê con ?
Ai ai cũng biết rằng rau Trung Quốc được trồng với nhiều nitrat, phân bón hoá học, thuốc trừ sâu và nhiều loại hoá chất lạ lùng khác, nhưng việc kiểm định mặt hàng này dường như lại rất hời hợt.. Rõ ràng ai cũng cảm thấy cà chua chín đỏ, dưa chuột xanh mướt nhưng vẫn không hương không vị, nhưng các chuyên gia cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Nga "Rospotrebnadzor" cũng chỉ kiểm định chất lượng mặt hàng rau quả đôi, ba lần trong năm theo kế hoạch đã định.
- Phòng thí nghiệm xác định được các loại chất hoá học và mặt hàng bị cấm trên lãnh thổ của Nga, - ông Valentin Kiryakulov, trưởng bộ phận dinh dưỡng của Rospotrebnadzor trong tỉnh Volgograd cho biết - Nhưng người trồng rau Trung Quốc sử dụng thuốc trừ sâu chưa hề được biết đến ở Nga, do đó chúng tôi chưa thể phân tích, xác định rõ được chất này.
- Hãy nhìn xem, ba năm trước đây ở đây có nhà kính của người Trung Quốc, bây giờ ngay cả cỏ dại cũng không khó mọc tốt trên đất này – ông Pleshakov chỉ cho phóng viên thấy một khu vực rộng lớn mà cỏ dại chỉ mọc loe hoe, còi cọc.
Sau những “vườn rau Trung Quốc", đất đai kiệt quệ với những đốm trắng còn sót lại. Tất cả việc này đều hiển hiện ngay trước mắt mọi người, nhưng không ai, ngay cả chính quyền, làm bất cứ điều gì hay không thể làm gì để ngăn cản điều đó?
- Bạn biết đấy, chúng tôi đã đồng ý để họ làm việc ở đây, nhưng ít nhất là họ nên nộp thuế cho ngân sách địa phương, để khôi phục lại vùng đất đã bị huỷ hoại - Ông nông dân Nga Pleshakov kết thúc câu chuyện, thở dài bất lực nói với các phóng viên.
So sánh:
Nguồn: baonga
Bao nhiêu nông dân Trung Quốc có mặt trên cánh đồng nước Nga?
