Gia tăng nguy cơ đột quỵ vì rung nhĩ

[june04]

Căn bệnh làm tăng nguy cơ đột quỵ gấp 5 lần. Nguyên nhân từ rung nhĩ - một bệnh lý tim mạch. Rung nhĩ làm tăng nguy cơ đột quỵ não lên 5 lần, suy tim gấp 3 lần so với người bình thường.

Rung nhĩ là bệnh lý tim mạch phổ biến và dạng rối loạn nhịp tim thường gặp. Tại Việt Nam, hầu hết bệnh nhân rung nhĩ thường trên 75 tuổi, tuy nhiên đang có xu hướng trẻ hóa.

Mới đây, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E (Hà Nội) đã tiếp nhận một bệnh nhân nam 32 tuổi ở Thanh Hóa, thường xuyên bị cơn hồi hộp trống ngực, khó thở, tức ngực, mệt mỏi... Các triệu chứng này xuất hiện một thời gian dài nhưng chỉ thoáng qua nên bệnh nhân không để ý. Đến khi đi khám, bệnh nhân mới biết mình bị mắc bệnh rối loạn nhịp tim hiếm gặp ở người trẻ.

Giáo sư Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E nhận định đây có thể là bệnh nhân bị rung nhĩ trẻ nhất Việt Nam và chưa xác định được nguyên nhân cũng như yếu tố nguy cơ. Ở người trẻ tuổi không có bệnh tim, nguy cơ thường gặp gây rung nhĩ là bệnh lý tuyến giáp như cường giáp. Một số yếu tố nguy cơ khác ở người trẻ còn đang được nghiên cứu như liên quan đến gene, tình trạng lạm dụng chất kích thích, căng thẳng, thời gian làm việc dài trên 45 giờ một tuần, hay trào ngược dạ dày thực quản...

Bác sĩ Vũ Văn Bạ, Khoa Nội tim mạch người lớn, người trực tiếp điều trị bệnh nhân này, cho biết anh được điều trị bằng các loại thuốc tối ưu nhưng bệnh tình không thuyên giảm. Kết quả theo dõi điện tim của bệnh nhân vẫn cho thấy nhiều cơn rung nhĩ trong ngày.

Bệnh nhân 32 tuổi mắc bệnh rung nhĩ. Ảnh: T.X

Trước đây, với trường hợp trơ thuốc chống rối loạn nhịp tim như bệnh nhân này, bác sĩ sẽ "bó tay". Tuy nhiên, hiện nay một số cơ sở y tế đã triển khai điều trị rung nhĩ bằng năng lượng sóng tần số radio với sự hỗ trợ công nghệ lập bản đồ điện học 3 chiều (3D).

Bác sĩ sẽ đưa dụng cụ thăm dò vào sâu buồng tim, kết hợp dựng hình 3D để xác định các ổ gây rung nhĩ, sau đó dùng sóng RF (radio frequency) loại bỏ hoàn toàn hoặc cô lập ổ bất thường. Kết quả sau 5 giờ làm thủ thuật, các tín hiệu điện trong buồng tim gây rung nhĩ bị loại bỏ hoàn toàn và trở lại nhịp tim bình thường...

Bác sĩ Bạ cho biết, phương pháp điều trị này tỷ lệ thành công khoảng 80%. Nếu phát hiện bệnh và xử trí sớm thì tỷ lệ thành công còn cao hơn nữa, ít biến chứng. Bệnh nhân không còn cảm giác khó chịu và hồi hộp trống ngực, không đau đớn và không cần sử dụng các loại thuốc điều trị rung nhĩ lâu dài, dự phòng các biến cố đột quỵ và suy tim sau này. Người bệnh có thể đi lại và hoạt động bình thường sau vài ngày can thiệp.

Giáo sư Thành cho biết, rung nhĩ là tình trạng buồng nhĩ đập không đều và hỗn loạn, không đồng bộ với nhịp đập của hai buồng thất. Rung nhĩ thường làm nhịp tim không đều và nhanh, khiến tim bơm máu không hiệu quả ở mỗi nhịp đập. Tình trạng này có thể tạm thời, thoáng qua rồi hết nên người bệnh thường không để ý và điều trị sớm.

Nhiều người mắc rung nhĩ chỉ xuất hiện các triệu chứng như hồi hộp đánh trống ngực, mệt, yếu, nhức đầu, huyết áp thấp, khó thở... Có người bệnh tiến triển thầm lặng không triệu chứng. Rung nhĩ có thể đưa đến một số biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là đột quỵ và suy tim. Tỷ lệ xuất hiện rung nhĩ cao hơn ở bệnh nhân có bệnh lý van tim, mạch vành, tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý tuyến giáp, tuổi cao...

Bác sĩ khuyến cáo, mọi người cần đi kiểm tra nhịp mạch thường xuyên và định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để phát hiện nhịp đập bất thường về tần số, nhịp điệu... Ngoài ra, áp dụng lối sống điều độ, lành mạnh, thường xuyên tập thể dục, chế độ ăn hợp lý, không sử dụng chất kích thích, có giờ giấc nghỉ ngơi, tránh để bị stress.

Khi phát hiện bệnh, không được tự ý uống thuốc, kể cả các loại thuốc thông thường, vì một số thuốc có thể ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn nhịp hoặc tương tác với thuốc chống loạn nhịp.