Mua đĩa cũ, nghề mới ở Sài Gòn

Thời gian gần đây, các trang rao vặt trên mạng xuất hiện quảng cáo thu mua đĩa VCD, DVD cũ.

Ðĩa cũ mua và gom lại.

Chủ nhân các lời rao bắt chước quảng cáo xà bông hay bia trên truyền hình nghe thiệt khôi hài: “Bạn đang có hàng trăm cái đĩa không sử dụng được nữa nhưng bạn không biết phải xử lí chúng ra sao ư? Ðừng lo vì hiện nay mình đang tiến hành thu mua số lượng lớn nhỏ các loại đĩa CD, VCD, DVD hư, cũ, trầy xước...,” “giá thu mua hấp dẫn mà ai cũng phải ngước nhìn...”

Bất kể đĩa còn sử dụng được hay không thể sử dụng, yêu cầu còn nguyên hình cái đĩa tròn, không gãy đôi gãy ba là được thu mua đồng giá VCD giá 36 ngàn/ký, DVD giá 28 ngàn/ký. Liên lạc mua bán bằng cách nhắn tin qua điện thoại hoặc chat YM. Có người mua 200 đồng/đĩa, cũng có người mua 400 đồng/đĩa. Nhiều người tò mò không biết người ta thu gom mua loại đĩa vứt đi này làm gì, nhưng câu hỏi đặt ra không được người mua trả lời.

Tình cờ, cách đây vài ngày, tôi gặp một thanh niên đi thu mua đĩa cũ bằng xe máy trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công Lý cũ). Chiếc xe máy model C50 của 40 năm về trước biển số méo mó, không dè, không đèn pha, đèn trước, tả tơi như một lão già hom hem đầy “thương tích.” Nó cũng chẳng có kèn nhưng được chủ nhân gắn thêm cái bình accu điện, cái đầu máy để rao hàng la inh ỏi đến kèn cũng phải chào thua: “Mua dĩa cũ đây. Mua dĩa cũ đây. CD 400 đồng, DVD 500 đồng.” Phía sau xe được cột chặt một cái thùng mút xốp (loại thùng đựng nước đá) đã cũ mèm ngã vàng khè, xung quanh thùng mỗi cạnh đều có dán một cái đĩa như là logo của chủ hàng.

Ðang những ngày miền Nam bị ảnh hưởng bão số 3 đang hoành hành Thanh Hóa, Nghệ An, Sài Gòn cũng mưa dầm rả rích, gần 10 giờ sáng mà đường phố thưa người qua lại. Cậu thanh niên thu mua đĩa dựng xe dưới mái hiên một căn nhà đóng kín cửa, lấy tấm ni-lông cũ ra trùm cái bình accu và đầu máy lại chống nước mưa, rồi đứng sát vách tường trầm ngâm nhìn bầu trời xám xịt đầy những sợi dây mưa. Một lúc sau, cậu thu mua đĩa ngập ngừng bước vào quán cà phê vỉa hè cạnh đó kéo chiếc ghế nhựa thấp ngồi, kêu một ly cà phê đen nóng rồi vừa nhấm từng chút cà phê nóng vừa nhìn trời. Cậu than với tôi: “Mưa nhiều quá, hôm nay cháu mua được hàng rất ít, không đủ sở hụi, xe không dám đổ xăng mà chạy.”

Tôi hỏi: “Mua đĩa cũ là đĩa gì? Ðĩa than, đĩa nhựa bự hồi trước năm 75 hay CD.” Cậu thanh niên nói: “Ðĩa gì cháu cũng mua. Ðĩa to cô nói đó mua giá cao hơn, tùy theo đĩa. Cháu bán lại cho người thích chơi đồ cổ.”

Nguyễn Văn Tuấn, 25 tuổi, tức cậu thanh niên mua đĩa cũ, nói quê Tuấn ở khu Hội An, Ðà Nẵng. Bố Tuấn làm thợ hồ, mẹ nhận giữ trẻ tại gia cho hàng xóm. Tuấn còn một em gái mới học lớp 10. Tuấn học hành dang dở thì theo bạn bè vào Sài Gòn ở nhờ nhà người bà con họ, 5 năm nay, ngày ngày Tuấn đi bán đĩa dạo khắp Sài Gòn. Tiền kiếm được nhờ công việc bán đĩa dạo đủ cho Tuấn trả tiền ăn, tiền trọ 2,2 triệu/tháng.

“Nghề này mới lắm, chưa ai biết nhiều đâu. Cháu mới làm chừng chục ngày nay. Cả Sài Gòn này có chừng vài vựa thu mua đĩa thôi. Còn người đi mua dạo như cháu có chừng mười mấy người, toàn là người Bắc không hà, người Nam chỉ có một mình cháu. Chúng cháu bán lại cho vựa ở đường Trường Chinh, quận 12, lời được 1 đĩa 100 đồng. Mỗi ngày nếu mua được chừng ngàn rưởi đến hai ngàn đĩa coi như có ăn rồi. Bây giờ ít người làm nên dễ mua được nhiều.” Thì ra, những lời rao kèm địa chỉ thu mua trên mạng Internet đều là mua trung gian để kiếm lời, hèn gì ra giá thấp tịt, mà còn lời nhiều hơn người đi mua tận nhà như Tuấn nữa. Hẳn Tuấn cũng chưa từng lên mạng Internet, nên cậu không biết rằng trên đó rao thu mua đĩa cũ dày đặc, có điều họ không chịu khó đi rảo ngoài phố như nhóm “ve chai,” mà ngồi một chỗ lợi dụng ưu điểm của Internet để “mần ăn” một cách nhẹ nhàng, tránh đội nắng gội mưa, đi mòn dép mới kiếm được khách hàng.

Tôi hỏi: “Họ thu mua đĩa cũ này để làm gì?” Tuấn nói: “Không biết nữa, nghe chủ vựa nói bán lại cho Trung Quốc lấy chất chống cháy trong đĩa. VCD 2 lớp chống cháy nên giá mua cao hơn DVD. Người Trung Quốc thường hay qua nước mình thu mua nhiều thứ lạ lắm. Tắc kè, móng trâu, đuôi rùa vàng họ cũng mua, không biết để làm giống gì. Ban ngày cháu đi mua đĩa, buổi tối đi bán đĩa dạo tiếp. Chủ vựa người ta thu âm tiếng rao sẵn đưa cho chúng cháu mỗi người một cái USB, còn đầu máy, bình điện này cũng đồ dạt lựa ra từ đống đồ ve chai của vựa sửa lại, chủ cho mượn đi mua hàng, nhưng mất hay làm hư phải đền cho chủ 100 ngàn 1 cái.”

Tôi hỏi Tuấn: “Thường thì người ta bỏ đĩa không hẳn là đĩa hư, nhiều khi đĩa phim mua về coi một lần thấy phim dở quá nghỉ coi luôn đem cho người khác, loại đĩa ‘phim dở’ đó cô cũng có một đống. Cháu mua đĩa về có phân ra cái nào còn xem được đem bán lại giá phim cũ không?” Tuấn nói: “Ðĩa mua không lấy vỏ bao, lột ra đổ chung vô hết chiều về bán lại cho vựa. Cháu không bán đĩa cũ, bây giờ đĩa phim khó bán lắm, bị trầy là khách chê liền.”

“Vậy mỗi tháng cháu có gửi tiền về giúp bố mẹ không?” Tôi hỏi. Tuấn nói: “Nhà cháu thỏa thuận cháu không gởi tiền về, ở nhà muốn mua sắm gì thì nhắn cháu mua gởi tàu về. Ðồ ở đây giá rẻ hơn mua ngoài quê. Biết lựa thì cũng mua được nhiều thứ tốt lắm.”

Tuấn nói tiếp: “Bây giờ cháu phụ bố mẹ nuôi em đi học cho xong đã, nó học giỏi lắm, muốn thi vào ngành y làm bác sĩ. Cháu dự định dành dụm được một số vốn kha khá đủ sống chừng 3 năm không phải làm gì và số tiền học phí rồi nghỉ mua bán đĩa để đi học nghề khác, làm nghề này buồn lắm cô à.” Tôi hỏi: “Sao mà buồn. Nghề này cũng tốt chứ, mình lao động chính đáng kiếm tiền, không lừa đảo, cướp giựt, trộm cắp của ai. Tối về chẳng phải nằm thăng cẳng ngủ ngon không lo lắng sao? Nếu không làm nữa thì cháu học nghề gì?” “Thanh niên như cháu đi mua bán đĩa thường không cạnh tranh lại với mấy cô, mấy chị. Người mình lạ lắm, cái gì mới kiếm ăn được thì ráp nhau làm ào ào, rồi ế hàng đống đống. Trời nắng đi ngoài đường suốt ngày mệt kinh khủng nhưng còn mua bán được, mưa còn cực hơn lại không mua bán được gì. Bây giờ cháu chịu khó đi xa, mua được 1-2 ngàn đĩa một ngày. Mai mốt nhiều người ra làm, đĩa ở đâu có nhiều mà mua hoài. Cháu muốn học nghề sửa chữa điện tử, điện lạnh rồi về quê mở tiệm tự làm,” Tuấn nói một cách trầm tư.

Gần 11 giờ trưa, bầu trời vẫn xám xịt nặng trĩu nhưng mưa đã ngớt rơi dần. Tuấn đứng dậy từ giã tôi rồi tiếp tục đẩy chiếc xe cà khổ lên đường. Cái đầu máy trên xe lại lanh lảnh phát ra tiếng rao “hăng hái”: “Mua dĩa cũ đây...” kéo dài trên con đường Sài Gòn ướt sũng, chuyên chở theo giấc mơ đổi nghề, đổi đời của Tuấn.

Tạ Phong Tần/NV

tội nghiệp quá....