Kết quả thăm dò dư luận tại các bang dao động quan trọng đang cho thấy dấu hiệu tích cực về khả năng thắng cử của ông Trump trong năm nay. Giới quan sát nhận định, cựu Tổng thống đang nắm giữ những 'chìa khóa vàng' có thể giúp ông mở cánh cửa phòng Bầu dục một lần nữa.
Ông Trump và bà Harris vẫn đang bám đuổi sít sao trên khắp các bảng thăm dò dư luận toàn quốc nhưng ở các tiểu bang dao động quan trọng, cựu Tổng thống có vẻ vẫn nhỉnh hơn đối thủ đến từ đảng Dân chủ vài điểm phần trăm, theo kết quả thăm dò gần đây của The Telegraph. Đi sâu vào chi tiết, những chỉ dấu "chiến thắng" này xuất hiện trong cách thức cựu Tổng thống xử lý hàng loạt vấn đề nổi cộm của nước Mỹ hiện nay - từ "điểm nóng" kinh tế cho đến những cuộc chiến bên ngoài lãnh thổ.
Ông Donald Trump. Ảnh: CNBC
Di sản kinh tế
Trong màn tranh luận Tổng thổng với ông Biden hồi tháng 6, ông Trump tuyên bố đã để lại "nền kinh tế vĩ đại nhất trong lịch sử nước Mỹ" sau khi rời nhiệm sở vào năm 2020. Tuyên bố của ứng viên đại diện đảng Cộng hòa được cho là có phần khoa trương nhưng trên thực tế, tăng trưởng GDP trong thời kỳ ông nắm quyền đã đạt mức tương đối ổn định là 2,6% trước đại dịch. Quá trình phục hồi cũng diễn ra tốt đẹp sau khi cựu Tổng thống chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm Joe Biden. Trong vòng 6 tháng liên tiếp, chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng vọt 16,9%, chạm ngưỡng kỷ lục.
Bức tranh kinh tế kể từ đó có phần ảm đạm hơn. Theo Cục Thống kê Lao động (BLS), mức lương trung bình của người Mỹ đã giảm mạnh do lạm phát đạt đỉnh 9,1% vào tháng 7 năm 2022. Ông Biden cũng tỏ ra không mấy "mát tay" trong việc giải quyết lạm phát khi để giá tiêu dùng ở Mỹ giữ mức tăng liên tục 20% trong gần 4 năm, từ tháng 1/2021 đến tháng 9/2024.
Nhiều cử tri nam ủng hộ ông Trump
Mỗi lần ra tranh cử tổng thống, ông Trump đều hận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các cử tri nam và từng dẫn trước ông Biden với tỷ lệ ủng hộ 53% - 45% vào năm 2020. Tỷ lệ này được cho là sẽ tiếp tục tăng cao trong cuộc bầu cử năm nay, đặc biệt đối với nhóm cử tri nam trẻ tuổi. Theo nghiên cứu của Gallup, nam giới trẻ tuổi ở Mỹ đang trở nên "bảo thủ hơn", trong khi nữ giới cùng độ tuổi lại có xu hướng theo đuổi chủ nghĩa tự do.
Vượt qua cả vấn đề chủng tộc, chiến dịch tranh cử của ông Trump đang kỳ vọng những lá phiếu từ nhóm cử tri da đen và cử tri gốc Tây Ban Nha có thể giúp đảng Cộng hòa thay đổi cán cân bầu cử theo hướng có lợi cho mình. Tỷ lệ ủng hộ của cộng đồng da màu dành cho cựu Tổng thống đã tăng 6 điểm phần trăm, trong khi tỷ lệ ủng hộ của cộng đồng gốc Tây Ban Nha cũng tăng 8 điểm, so sánh dữ liệu thăm dò ý kiến cử tri năm 2020 với cuộc thăm dò mới nhất của NYT-Siena.
Vấn đề Trung Đông
Mặc dù nhìn chung chưa đến 1% cử tri coi đây là vấn đề quan trọng nhưng xung đột ở Trung Đông lại là mối quan tâm lớn của hai nhóm cử tri chính của đảng Dân chủ: cử tri trẻ tuổi và cử tri Mỹ gốc Ả Rập.
Theo Viện Người Mỹ gốc Ả Rập, ông Trump và bà Harris hiện đang ngang bằng về tỷ lệ ủng hộ từ nhóm cử tri Mỹ gốc Ả Rập. Tuy nhiên, điểm đáng báo động là khoảng 10% cử tri nhóm này đang chuyển sang ủng hộ các ứng cử viên của đảng thứ ba do không hài lòng về cách thức lưỡng đảng xử lý vấn đề Trung Đông.
Bà Harris có khả năng cao sẽ bị những cử tri ủng hộ Palestine "quay lưng" sau những tuyên bố "đứng về phía Israel" trong cuộc chiến ở bên kia bán cầu. Điều này cũng đặt đảng Dân chủ vào tình thế nguy hiểm ở tiểu bang dao động quan trọng Michigan, nơi có cộng đồng người Mỹ gốc Ả Rập lớn nhất nước Mỹ.
Nếu tận dụng được điểm yếu của đối thủ, ông Trump sẽ có nhiều cơ hội đắc cử hơn nhờ những lá phiếu bầu của nhóm cử tri này.
Sự xuất hiện muộn màng của bà Kamala Harris
Tiếp nhận ngọn đuốc từ Tổng thống Biden và chính thức tham gia đường đua vào Nhà Trắng hồi tháng 7, bà Harris đã có "một khởi đầu như mơ" khi liên tiếp phá vỡ các kỷ lục gây quỹ và tỷ lệ ủng hộ từ cử tri. Tuy nhiên, "tuần trăng mật tranh cử" bà Harris có vẻ đang tiến đến hồi kết. Sau một thời gian trượt dài trên các bảng thăm dò dư luận, ông Trump đã bắt kịp và có phần vượt lên đối thủ đến từ đảng Dân chủ ở nhiều bang chiến địa quan trọng.
Trang đặt cược Election Betting Odds ngày 22/10 công bố tỷ lệ đặt cược ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump giành chiến thắng ở các bang Arizona là 72,1%, Georgia là 70,5%, North Carolina là 66,5%, Pennsylvania là 61,5%, Nevada là 60,7%, Michigan là 59,5% và Wisconsin là 57,5%.
Trong khi đó, đối thủ của ông Trump bên đảng Dân chủ, Phó Tổng thống Kamala Harris, được dự đoán sẽ thua ở tất cả các bang này trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Kể từ khi tham gia vào đường đua tranh cử, bà Harris đã trả lời phỏng vấn ít hơn bất kỳ ứng cử viên nào khác trong lịch sử và điều này cuối cùng có thể ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của Phó Tổng thống trong mắt cử tri. Hiện chỉ 1/3 cử tri được hỏi cho rằng bà Harris "đã làm đủ để giải thích các chính sách" của mình, so với "một nửa" đối với ông Trump, tại thời điểm chỉ còn hai tuần nữa là đến ngày bầu cử chính thức.
Hệ thống bầu cử Mỹ có lợi cho ông Trump
Hệ thống bầu cử theo cử tri đoàn đang mang lại nhiều lợi thế hơn cho các tiểu bang thưa dân và vùng nông thôn, nơi tập trung đông các cử tri ủng hộ cựu Tổng thống và đảng Cộng hòa. Cụ thể, cư dân Wyoming với gần 70% đã đứng về phía ông Trump trong năm bầu cử 2020 sẽ được hưởng 5,1 phiếu đại cử tri đoàn trên 1 triệu dân, trong khi cùng số dân New York và California theo chủ nghĩa tự do ủng hộ đảng Dân chủ chỉ được hưởng 1,4 phiếu.
Nguyên tắc Winner-take-all (tạm dịch: "người chiến thắng sẽ có tất cả") được tất cả các tiểu bang áp dụng, trừ hai tiểu bang Maine và Nebraska; nghĩa là chỉ cần kém một phiếu, người thua cuộc sẽ ra về tay trắng. Chính nguyên tắc này đã mang lại chiến thắng cho ông Trump trong năm 2020 trước đối thủ Hillary Clinton, người giành được 2,87 triệu phiếu phố thông nhưng chỉ nhận về 232 phiếu đại cử tri so với 306 phiếu của cựu Tổng thống.
Bên cạnh đó, đa phần nhóm cử tri trung thành với ông Trump - người Mỹ da trắng không có bằng đại học và cử tri nông thôn khó tiếp cận được với phương tiện truyền thông và các thăm dò ý kiến. Điều này khiến họ không có nhiều lý do để thay đổi lá phiếu.
Hồi tháng 10/2016, các cuộc thăm dò cho thấy bà Hillary Clinton dẫn trước 6 điểm phần trăm ở Wisconsin và Pennsylvania và dẫn trước 2 điểm ở Bắc Carolina nhưng kết quả cuối cùng cho thấy ông Trump đã giành chiến thắng ở cả ba tiểu bang kể trên. Xu hướng này vẫn tiếp tục vào năm 2020 và có khả năng sẽ được duy trì trong năm nay, theo dự đoán của nhiều nhà quan sát.
