Các nhà quan sát cho rằng những tín hiệu này nằm trong nỗ lực của ông Kim Jong Un nhằm thúc đẩy tiêu dùng nội địa và gây dựng h́nh ảnh quốc tế mới.
Mới đây, loạt ghi nhận từ du khách phương Tây vừa đặt chân tới Triều Tiên đă khiến nhiều người bất ngờ về diện mạo hiện đại, đời sống tiêu dùng và các tiện nghi được cung cấp tại quốc gia vốn nổi tiếng với sự khép kín. Trải nghiệm của họ tại khu nghỉ dưỡng Wonsan-Kalma và thủ đô B́nh Nhưỡng cho thấy một Triều Tiên đang t́m cách giới thiệu một bộ mặt mới, hiện đại nhưng vẫn kiểm soát chặt chẽ.
Tại khu nghỉ dưỡng Wonsan-Kalma nằm bên bờ biển phía đông, Darya Zubkova, một bác sĩ thú y 34 tuổi đến từ St. Petersburg, Nga, nằm trong nhóm khách quốc tế đầu tiên tới thăm địa điểm này sau dịch. Khu nghỉ được chia làm hai phần: một cho khách nội địa, phần c̣n lại dành riêng cho khách nước ngoài. Dù hai khu gần nhau về mặt địa lư, du khách quốc tế không được tự do tiếp cận khu vực dành cho người Triều Tiên, trong khi người dân trong nước cũng không được đến gần băi biển – khu vực được xem là dành riêng cho du khách nước ngoài.
H́nh ảnh do du khách phương Tây ghi lại. CNN.
Darya cho biết các dịch vụ tại đây vượt xa kỳ vọng. Nhân viên khách sạn luôn cúi đầu chào khách, y tá mặc áo blouse trắng túc trực để kiểm tra thân nhiệt và xịt dung dịch khử trùng tay. Khi nhóm du khách Nga yêu cầu máy sấy quần áo hoặc ghế ban công, khách sạn đều đáp ứng ngay lập tức dù thời gian lưu trú ngắn. Khu vực nhà hàng được thiết kế rộng răi, các bữa ăn luôn đầy đủ và sang trọng. Theo Darya, khách sạn “t́m mọi cách để tạo bất ngờ” cho du khách và “đặt ra tiêu chuẩn phục vụ rất cao”.
Không chỉ tại khu nghỉ, ngay trong thành phố B́nh Nhưỡng, du khách cũng chứng kiến những điều khác xa so với h́nh dung phổ biến về Triều Tiên. Johan Nylander, một du khách Thụy Điển tham dự giải marathon tại B́nh Nhưỡng cùng con trai vào tháng 4, cho biết ông bất ngờ khi nh́n thấy nhiều cửa hàng có thiết kế hiện đại, các quán cà phê giống Starbucks và cả showroom điện thoại với sản phẩm giá hàng trăm USD. Ông cũng ghi nhận việc sử dụng mă QR để thanh toán phổ biến tại các quầy hàng ven đường – tương tự cách vận hành ở Trung Quốc.
Theo Nylander, ông thấy người dân Triều Tiên sử dụng điện thoại để xem bóng đá Ngoại hạng Anh, chơi tṛ chơi và nhắn tin. “Cuộc sống trông không khác mấy so với bất kỳ nơi nào khác trên thế giới,” ông nói. Những trải nghiệm trong lúc tham gia chạy bộ cũng khiến ông có cảm giác tự do khi băng qua các con phố đông đúc, trong tiếng cổ vũ của người dân đứng hai bên đường.
Các nhà quan sát cho rằng những tín hiệu này nằm trong nỗ lực của ông Kim Jong Un nhằm thúc đẩy tiêu dùng nội địa và gây dựng h́nh ảnh quốc tế mới. Bằng cách sao chép mô h́nh dịch vụ, thương hiệu và tiện ích phương Tây, chính quyền Triều Tiên vừa phục vụ tầng lớp tinh hoa trong nước, vừa t́m cách thu hút nguồn ngoại tệ quư giá từ hoạt động du lịch – một trong những ngành hiếm hoi không bị Liên Hợp Quốc trừng phạt.
Khi giới thiệu Wonsan-Kalma, ông Kim Jong Un từng kỳ vọng đây sẽ trở thành “Waikiki của Triều Tiên” – một điểm đến nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế. Những h́nh ảnh về băi biển sạch sẽ, cát được san phẳng mỗi sáng, cùng hàng ghế tắm nắng thẳng tắp phần nào thể hiện tham vọng đó. Tuy nhiên, trong thực tế, các băi biển vẫn vắng khách, và phần lớn tiện ích mới chỉ phục vụ cho du khách nội địa hoặc một số nhóm quốc tế được chọn lọc.
Những ǵ Darya và Johan Nylander chứng kiến giống một sân khấu được dàn dựng chỉn chu nhưng thiếu khán giả. Dù không gặp bất kỳ sự cố nào, họ vẫn nhận thấy sự hiện diện của nhân viên ở khắp nơi – từ cứu hộ, phục vụ bàn đến bác sĩ túc trực – như một hệ thống kiểm soát mềm. Điều này cho thấy Triều Tiên vẫn giữ nguyên mô h́nh tiếp cận truyền thống: mở cửa có giới hạn, đảm bảo kiểm soát mọi khía cạnh tiếp xúc giữa du khách và đời sống trong nước.
Tuy nhiên, họ cũng khẳng định không hề cảm thấy bị theo dơi hay mất tự do trong thời gian lưu trú. Dịch vụ tận tâm, sự tiếp đón chỉn chu và không khí b́nh yên là những ấn tượng rơ rệt. Đặc biệt, Nylander cho rằng, điều khiến ông xúc động là khi nhận ra người dân Triều Tiên cũng giống mọi nơi: cùng con cái vui chơi, cùng bạn bè uống bia, hát karaoke, tṛ chuyện và cười đùa.
Giới phân tích cho rằng chiến lược quảng bá du lịch của Triều Tiên không đơn thuần là h́nh thức. Trước đại dịch, một số công ty lữ hành phương Tây từng tổ chức tour đến quốc gia này với lịch tŕnh kiểm soát chặt chẽ nhưng vẫn thu hút hàng trăm du khách mỗi năm. Việc khôi phục các hoạt động du lịch quốc tế, dù c̣n hạn chế, đang được xem là “chiếc phao cứu sinh” để mang về ngoại tệ, nhất là trong bối cảnh Triều Tiên vẫn chịu lệnh trừng phạt kéo dài.
Dự án Wonsan-Kalma từng được giới thiệu như một biểu tượng phát triển, thậm chí được nhắc đến như địa điểm tiềm năng cho các hội nghị ngoại giao trong tương lai. Tuy nhiên, cho đến nay, phần lớn hệ thống vẫn vận hành với công suất thấp, chưa sẵn sàng đón ḍng khách lớn. Những nỗ lực cải tạo cơ sở hạ tầng, dịch vụ và h́nh ảnh hiện đại vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm.
Dù vậy, các du khách như Johan Nylander vẫn tin rằng Triều Tiên là một thị trường du lịch tiềm năng lớn. Nếu các lệnh trừng phạt quốc tế được dỡ bỏ, nhu cầu tiếp cận sản phẩm và trải nghiệm quốc tế tại Triều Tiên có thể tăng nhanh. Những ǵ đă được triển khai ở Wonsan hay B́nh Nhưỡng giống như một lời nhắn gửi ra thế giới rằng: “Chúng tôi có thể hiện đại, chúng tôi sẵn sàng, chỉ c̣n chờ cơ hội".
VietBF@ sưu tập
