Kiev: Ukraine không phải vùng đệm, muốn là "trái tim công nghiệp" châu Âu

[Romano]

Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh EU - Ukraine tổ chức ở Brussels, Bỉ, ông Shmyhal kêu gọi Liên minh châu Âu đẩy nhanh tiến trình đưa Ukraine trở thành thành viên của khối.

"Hôm nay, Ukraine không chỉ là một quốc gia đang có chiến sự. Ukraine chính là điểm trung tâm mà quanh đó kiến trúc mới của châu Âu đang được xây dựng. Chúng tôi không phải vùng đệm. Chúng tôi không phải vùng xám. Chúng tôi là cơ hội mới để châu Âu tái khám phá bản sắc của mình", Thủ tướng Ukraine nhấn mạnh.

Đề cập đến cuộc chiến thuế quan toàn cầu đang xảy ra, ông Shmyhal kêu gọi EU "nhận thức thực tế mới", trong đó "thương mại tự do không còn đảm bảo an ninh, năng lượng không còn phi chính trị, và chuỗi cung ứng không còn trung lập".

Ông kêu gọi các doanh nghiệp Tây Âu đầu tư vào tài nguyên thiên nhiên của Ukraine, đồng thời nhấn mạnh tiềm năng hợp tác to lớn trong các lĩnh vực như khôi phục và sử dụng cơ sở lưu trữ khí đốt, năng lượng tái tạo, nông nghiệp và công nghệ thông tin.

Thủ tướng Ukraine khẳng định đất nước ông có thể trở thành "trái tim công nghiệp của châu Âu", đóng vai trò then chốt cho quá trình tái vũ trang và hướng tới tự chủ quốc phòng của EU.

Kiev đã được trao quy chế ứng cử viên EU vào năm 2022, vài tháng sau khi xung đột với Nga leo thang. Tuy nhiên, Brussels đến nay vẫn chưa đưa ra mốc thời gian cụ thể cho việc kết nạp Ukraine.

Để trở thành thành viên đầy đủ, Ukraine buộc phải thực hiện một loạt cải cách về quản trị, chống tham nhũng và điều chỉnh luật pháp phù hợp với chuẩn mực của EU. Ngoài ra, việc kết nạp cần có sự nhất trí của toàn bộ các quốc gia thành viên EU, và hiện tại một số nước như Hungary vẫn bày tỏ hoài nghi.

Trong khi kiên quyết phản đối Ukraine gia nhập NATO, Nga tuyên bố không phản đối việc Kiev trở thành thành viên EU. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hồi tháng 2 cho biết: "Đó là quyền chủ quyền của bất kỳ quốc gia nào. Chúng ta đang nói về hội nhập và các tiến trình kinh tế, và rõ ràng, không ai có thể ra lệnh cho bất kỳ quốc gia nào về điều này. Chúng tôi cũng không định làm vậy".

Hồi tháng 2, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết, Ukraine có thể gia nhập Liên minh châu Âu trước năm 2030 nếu nước này tiếp tục cải cách với tốc độ và chất lượng hiện tại.

Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng EU Antonio Costa nói thêm rằng việc gia nhập EU sẽ là sự đảm bảo an ninh quan trọng nhất cho tương lai của Ukraine.

Cuộc chiến Nga - Ukraine tạo thêm nhiều thách thức to lớn cho cả Kiev và Brussels, đặt ra những câu hỏi mà cả hai đều không muốn trả lời vào lúc này, ví dụ như Ukraine liệu có thể gia nhập hay không khi Nga vẫn đang kiểm soát một phần lãnh thổ.

Ukraine cũng sẽ phải vượt qua không chỉ những trở ngại về kỹ thuật và pháp lý để trở thành thành viên mà còn cả những rào cản chính trị khác từ những quốc gia thành viên của khối.