QĐND - 15 hộ nghèo ở xă Mộ Đạo, huyện Quế Vơ, tỉnh Bắc Ninh thuộc diện ưu tiên xoá nhà tranh tre dột nát đang lâm vào cảnh nợ nần, v́ nhà đă xây nhưng không có tiền hỗ trợ.
Méo mặt v́… được xây nhà
Tháng 6-2010, xă Mộ Đạo triển khai chương tŕnh xoá nhà tạm, tranh tre dột nát trên địa bàn theo chủ trương của UBND tỉnh Bắc Ninh, với tiêu chí là những hộ thuộc diện nghèo, nhà cấp 4, có tường, mái hư hỏng hơn 50% sẽ được hỗ trợ 30 triệu đồng để làm nhà. Sau khi có chủ trương, Đảng uỷ xă Mộ Đạo đă họp và ra nghị quyết thành lập ban chỉ đạo, giao cho cán bộ thương binh - xă hội và xây dựng địa chính phụ trách. Ban chỉ đạo xă đă rà soát, thực hiện công khai dân chủ, chọn ra được 16 hộ đủ tiêu chuẩn (sau đó một hộ xin rút v́ không đủ điều kiện làm nhà).
Người trong thôn Mộ Đạo (xă Mộ Đạo) hầu như ai cũng biết hoàn cảnh của bà Nguyễn Thị Thoa, 70 tuổi: Con trai cả bị lâm vào đường lao lư, sau đó con dâu bỏ đi biệt tích, để lại cho bà hai đứa cháu thơ dại. Lúc chúng tôi đến bà Thoa đang lên cơn sốt, nhưng vẫn gượng dậy để tiếp khách. Bà Thoa kể: “Lâu nay 3 bà cháu tôi vẫn sống trong căn nhà tranh tre, lụp xụp, rau cháo nuôi nhau. Năm ngoái, các bác cán bộ xă đến thông báo tỉnh có chủ trương xoá nhà tranh tre dột nát, bảo tôi cứ làm nhà đi, sau đó chụp ảnh làm hồ sơ nộp lên trên là được. Vui mừng trước thông tin đó, con cháu, họ hàng đă họp, gom góp được tổng cộng 4 chỉ vàng và gần 20 triệu đồng cho tôi vay. Tháng 7-2010, nhà xây xong phần thô, tôi chờ khoản tiền hỗ trợ giúp xoá nhà tạm, nhưng đến nay vẫn chưa thấy”.
Ngừng một lát, bà Thoa cho biết thêm: “Tôi già yếu thế này giờ lại mang thêm nợ nần chồng chất. Tuần nào cũng có người đến hỏi nợ. Tiền gốc chưa trả được, lăi mẹ đẻ lăi con từng ngày, nhưng biết lấy đâu ra tiền để trả bây giờ? Giá cứ ở trong căn nhà cũ tuy có lụp xụp một chút nhưng thanh thản lo làm kiếm tiền nuôi hai đứa cháu thơ dại… Nay th́, nhà cửa dở dang, toàn bộ cánh cửa, song sắt c̣n chưa thanh toán được cho cửa hàng, tường cũng để vậy chưa kịp sơn trát ǵ! Mong các bác chính quyền địa phương sớm xem xét giải quyết hỗ trợ để tôi có tiền trả nợ”.
Bà Thoa lo lắng không biết lấy tiền ở đâu để trả nợ.
Ông Nguyễn Văn Đạo, 50 tuổi, có hoàn cảnh vất vả hơn: Một mắt bị mù, tai điếc nặng; sau khi vợ chồng ly thân, ông c̣n bị tai biến năo nhẹ. Khi được thông báo tỉnh sẽ hỗ trợ 30 triệu đồng làm nhà, ông Đạo đă bán đi một sào ruộng (cả nhà chỉ có hai sào ruộng) và vay mượn thêm lấy tiền để làm nhà. Nhưng nhà xây xong mà tiền hỗ trợ chẳng thấy đâu.
C̣n ông Nguyễn Duy Thích, 46 tuổi, là bộ đội xuất ngũ, bị bệnh tâm thần. Được tin có tiền hỗ trợ làm nhà, vợ con ông đă bán một sào ruộng, rồi vay mượn anh em, họ hàng và ngân hàng chính sách để làm nhà. Hiện nay gia đ́nh ông như ngồi trên đống lửa bởi số tiền nợ 60 triệu đồng, mỗi tháng tiền lăi phải trả gần 2 triệu đồng. Hằng ngày vợ con của ông Thích vẫn đi làm thuê, làm phụ hồ xây dựng, nhưng không biết bao giờ mới trả được nợ.
Ông Nguyễn Công Dũng, Bí thư Chi bộ thôn Mộ Đạo (xă Mộ Đạo) cho biết: “Thôn Mộ Đạo có 6 hộ thuộc diện xoá nhà tạm năm 2010. Sau khi được cán bộ địa phương vận động làm nhà, các hộ đă xây dựng xong từ giữa năm ngoái, thế nhưng đến nay vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ. Hiện nay hoàn cảnh các hộ rất khó khăn. Bà con rất bức xúc, nhưng thôn chỉ biết phản ánh lên xă. Xă bảo là phải chờ đợi? Dịp Tết năm 2010, xă đă hỗ trợ cho mỗi hộ trên 1,5 triệu đồng để ăn Tết.
V́ đâu nên nỗi?
Ngày 15-10-2011, trao đổi với chúng tôi, ông Đào Hữu Lịch, Phó chủ tịch UBND xă Mộ Đạo cho biết: “Việc 15 hộ thuộc diện hỗ trợ xoá nhà tranh tre, dột nát không nhận được tiền hỗ trợ, lănh đạo xă đă nhiều lần nêu lên tại các cuộc giao ban trực tiếp của huyện và tỉnh. Nhưng đến thời điểm hiện tại vẫn phải chờ đợi. Về quá tŕnh làm hồ sơ xét duyệt, xă đều thực hiện theo đúng chủ trương của cấp trên, các đối tượng xét duyệt đều chuẩn xác”.
Tháng 12-2010, khi xem truyền h́nh thấy đưa tin tỉnh Bắc Ninh đă cơ bản hoàn thành chương tŕnh xoá nhà tạm, tranh tre dột nát, các hộ trên đă thắc mắc th́ được cán bộ thuộc ban chỉ đạo xă nói là hồ sơ đă nộp lên trên, không hiểu có vướng mắc ǵ? Bà con lên huyện hỏi th́ được cán bộ Pḥng Công thương huyện trả lời: Lỗi do cán bộ xây dựng địa chính của xă gửi lên muộn nên không tiếp nhận. Ông Đào Hữu Lịch cho biết thêm, sau khi sự việc được làm rơ, xă đă có h́nh thức kỷ luật với cán bộ xây dựng địa chính.
Về hướng giải quyết cho 15 hộ dân ở xă Mộ Đạo, ông Lịch cũng cho biết, theo chỉ đạo của Pḥng Công thương huyện Quế Vơ, toàn bộ hồ sơ phải được nộp lên huyện trước tháng 9-2011. Huyện sẽ có trách nhiệm đề nghị UBND tỉnh xem xét giải quyết.
Như vậy, số tiền hỗ trợ của 15 hộ dân thuộc diện xoá nhà tranh tre dột nát ở xă Mộ Đạo sẽ vẫn phải chờ cấp trên giải quyết.
Bài và ảnh: Phạm Kiên