Châu Âu lo không thể tiếp tục dựa vào nguồn cung USD từ Fed

[Romano]

Cho tới nay, vai trò của Fed là nguồn cung cấp USD cho châu Âu và các đối tác khác khi xảy ra khủng hoảng vẫn giữ vai trò một “hòn đá tảng” của ổn định tài chính toàn cầu...Một số quan chức châu Âu đang bày tỏ lo ngại về việc liệu họ có thể tiếp tục dựa vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) như một nguồn cung cấp thanh khoản USD trong trường hợp xảy ra căng thẳng trên thị trường tài chính hay không - nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin Reuters.

Cho tới nay, vai trò của Fed là nguồn cung cấp USD cho châu Âu và các đối tác khác khi xảy ra khủng hoảng vẫn giữ vai trò một “hòn đá tảng” của ổn định tài chính toàn cầu. Nguồn tin nói rằng giới chức châu Âu đang nghĩ tới khả năng cao Fed không tôn trọng cam kết về cung cấp thanh khoản USD, dù phía Fed chưa đưa ra tín hiệu nào như vậy. Theo nguồn tin, giới chức châu Âu đã có những cuộc thảo luận không chính thức về khả năng này vì niềm tin của họ vào Chính phủ Mỹ đã trở nên lung lay do một số chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đã có những thay đổi lớn trong chính sách mà Mỹ đã duy trì nhiều năm trong một số vấn đề quan trọng, bao gồm vồn vã với Nga, thờ ơ với cam kết của Mỹ với an ninh của châu Âu, đồng thời áp thuế quan lên cả các đồng minh.

Tại một số diễn đàn ở châu Âu đánh giá rủi ro tiềm ẩn đối với hệ thống tài chính của khu vực, giới chức đã bàn về các kịch bản mà ở đó Chính phủ Mỹ gây áp lực đòi Fed dừng cung cấp thanh khoản USD trong trường hợp khẩn cấp - nguồn tin nói. Một số quan chức đã đánh giá xem liệu châu Âu có thể tìm được các nguồn cung cấp USD thay thế Fed hay không, và kết luận rút ra là không có sự thay thế nào tốt cả.

Fed là một định chế độc lập với Chính phủ Mỹ và chịu trách nhiệm trước Quốc hội nước này. Vào những thời điểm xảy ra căng thẳng trên thị trường tài chính, Fed cung cấp thanh khoản USD khẩn cấp cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và các ngân hàng trung ương lớn khác. Fed chưa bao giờ phát tín hiệu sẽ dừng việc cung cấp thanh khoản USD này - một hoạt động nhằm ngăn những cú sốc kinh tế hoặc tài chính từ nước ngoài lan tới Mỹ.

Nguồn tin nói với Reuters rằng các cuộc thảo luận nói trên của giới chức châu Âu không nằm trong các cuộc gặp chính thức. Tuy nhiên, vấn đề này có thể sẽ sớm được bàn tới trong các cuộc họp chính thức của các quan chức khu vực - theo nguồn tin.

Một nguồn tin nói các cuộc thảo luận trên diễn ra trong bối cảnh “có khả năng sẽ có ít sự hợp tác quốc tế hơn từ phía chính quyền Mỹ”. Dù vậy, tại một phiên điều trần trước Quốc hội châu Âu vào hôm thứ Năm tuần trước về sự dịch chuyển của Mỹ sang chủ nghĩa bảo hộ và ảnh hưởng đối với nền kinh tế châu Âu, Chủ tịch ECB Christine Lagarde nói mối quan hệ giữa ECB với Fed không hề thay đổi kể từ khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1.

Là ngân hàng trung ương của 20 nước sử dụng đồng euro, ECB thiết lập chính sách tiền tệ và chịu trách nhiệm về việc tăng cường sự vững vàng của hệ thống tài chính khu vực cũng như nhận diện các rủi ro tiềm ẩn đối với hệ thống này. Ngoài ra, ECB còn có nhiệm vụ giám sát các ngân hàng trong khối eurozone, trong đó có những nhà băng thuộc hàng lớn nhất thế giới.

Về phần mình, đồng USD là đồng tiền chính trong các hoạt động thương mại và đầu tư trên toàn cầu. Mỗi khi xảy ra biến động trên thị trường tài chính, giới đầu tư, doanh nghiệp và các định chế tài chính thường đổ xô mua USD - đồng tiền dự trữ của thế giới - để tìm kiếm sự an toàn.

Gần đây nhất, vào năm 2023, Fed bơm hàng chục tỷ USD cho Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) để SNB giúp ngân hàng Credit Suisse đáp ứng nhu cầu tiền mặt của khác hàng. Dù Chính phủ Thụy Sỹ cuối cùng phải giải cứu Credit Suisse, việc Fed bơm thanh khoản đã giúp ngăn chặn một sự sụp đổ có thể khiến hệ thống tài chính toàn cầu rung chuyển.

Nguồn tin nói với Reuters rằng dù mối nghi ngờ đã được đưa ra trong các cuộc thảo luận riêng tư, giới chức châu Âu mới chỉ xem khả năng Fed không tiếp tục cung cấp thanh khoản USD là một kịch bản khó xảy ra. Đó là bởi một hành động như vậy của Fed có thể gây ra những hệ lụy khó lường đối với các thị trường, sự ổn định tài chính và sức khỏe nền kinh tế toàn cầu. Một sự quay lưng như vậy cũng sẽ tác động tiêu cực đối nền kinh tế Mỹ, đe dọa sự thống trị của USD và gây suy giảm nhu cầu đối với trái phiếu Mỹ.

Một cuộc khảo sát gần đây của ECB cho thấy khoản 17% nguồn vốn của các ngân hàng trong khu vực eurozone hiện nay là USD.