Theo như các cố vấn Nga đã không cung cấp thông tin đúng sự thật cho Tổng thống Putin, khiến ông Putin tự tin phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt”, trên thực tế là cuộc xâm lược Ukraina, để “phi phát xít hóa, giải trừ vũ khí” nước láng giềng. Tuy nhiên, có hai lý do giải thích cho những thông tin thiếu tin cậy chuyển lên ông chủ điện Kremlin.
Mỹ và Anh nói rằng các cố vấn đã không cung cấp thông tin trung thực cho Tổng thống Nga Putin
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã không được các cố vấn cung cấp thông tin trung thực, họ đã quá sợ hãi để thông báo với ông ta về tình hình cuộc chiến tại Ukraine diễn biến xấu như thế nào, Nhà Trắng tuyên bố ngày 30/03 dựa theo các thông tin tình báo quân sự.
Trong khi đó, tình báo Anh Quốc nói rằng binh sĩ tại Ukraine đang bị suy giảm nhuệ khí, bị thiếu hụt quân trang và từ chối thực thi mệnh lệnh.
Ông Putin cũng không được thông tin về sự tác động toàn diện từ các lệnh trừng phạt quốc tế lên nền kinh tế Nga, theo Nhà Trắng.
Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận về các đánh giá này.
Người phát ngôn Nhà Trắng, Kate Bedingfield nói rằng Mỹ có thông tin là Putin "cảm thấy quân đội Nga cung cấp thông tin không trung thực" và điều này đã dẫn đến "căng thẳng thường trực giữa Putin và các nhà lãnh đạo quân sự."
"Cuộc chiến của Putin đã trở thành một sai lầm chiến lược khiến nước Nga suy yếu trong dài hạn và ngày càng bị cô lập trên chính trường quốc tế," bà Kate Bedingfield nói.
Người phát ngôn Lầu Năm góc, John Kirby gọi những đánh giá trên là "không mấy dễ chịu" bởi vì một Putin không được cung cấp thông tin trung thực có thể dẫn đến một nỗ lực "không chắc chắn" nhằm kết thúc cuộc xâm lược Ukraine thông qua hòa đàm.
"Mặc khác là bạn không biết một nhà lãnh đạo như vậy sẽ phản ứng như thế nào với thông tin không tốt đẹp," ông nói.
Jeremy Fleming, Giám đốc tình báo an ninh mạng của Anh Quốc (GCHQ) phát biểu tại Úc
Jeremy Fleming, người đứng đầu cơ quan tình báo an ninh mạng của Anh Quốc (GCHQ) nói rằng Nga "đã đánh giá sai tình hình" và bị buộc phải "cân nhắc lại đáng kể [tình hình]".
Trong một bài phát biểu hiếm hoi tại Úc vào ngày thứ Năm 31/03, ông Fleming nói rằng binh sĩ Nga vốn đang gặp nhiều khó khăn đã phá hủy vũ khí và vô ý bắn hạ chính máy bay của mình.
Ông cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đưa ra một "sự lựa chọn chiến lược" rõ ràng là thân với Trung Quốc khi ngày càng trở nên đối địch với Mỹ.
Sir Fleming nói rằng Điện Kremlin xem Trung Quốc là quốc gia cung cấp vũ khí, công nghệ và là thị trường dầu mỏ và khí đốt tiềm năng của Nga.
Ông cũng cảnh báo Trung Quốc không nên "quá thân" Nga theo sau vụ xâm lược và cho rằng liên minh như vậy sẽ không giúp ích gì cho các lợi ích lâu dài của Bắc Kinh.
Ông nói rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có quan điểm "hơi khác biệt" về mối quan hệ Nga-Trung.
"Nga hiểu rằng trong dài hạn, Trung Quốc sẽ trở nên mạnh hơn về mặt kinh tế và quân sự. Một số lợi ích của họ sẽ xung khắc với nhau; Nga có thể không còn hưởng lợi trong sự cân bằng này."
Giám đốc GCHQ nói rằng Putin đã "đánh giá thấp hậu quả kinh tế từ các lệnh trừng phạt quốc tế. Ông ta cũng đánh giá quá cao năng lực quân sự để đảm bảo một chiến thắng nhanh chóng".
Nga vẫn tiến hành tấn công
Chính quyền các thành phố miền bắc Ukraine nói cho đến nay Nga không dừng các cuộc tấn công mặc dù đã có cam kết giảm các hành động quân sự.
Nga vào ngày thứ Ba 29/03 nói rằng sẽ cắt giảm các hoạt động quân sự quanh Chernihiv và thủ đô Kyiv trong nỗ lực "tăng cường niềm tin lẫn nhau" trong các cuộc hòa đàm.
Thế nhưng thống đốc Chernihiv nói với BBC rằng các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn từ đêm 29/03 sang đến ngày 30/03, thành phố này vẫn bị mất điện nước và hệ thống sửi ấm. Cho đến nay đã có 350 dân thường bị thiệt mạng tại Chernihiv.
Ukraine nói không có việc Nga rút binh sĩ quy mô lớn.
Oleksandr Motuzyanyk, người phát ngôn lực lượng vũ trang Ukraine nói rằng mặc dù có việc di chuyển một phần binh sĩ từ các hướng Kyiv và Chernihiv nhưng cho đến nay họ vẫn chưa hoàn toàn từ bỏ các nỗ lực chiếm giữ hoặc ít nhất bao vây những thành phố này.
Vào cuối ngày thứ Tư 30/03, một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nói rằng một số binh sĩ Nga đang rời khỏi khu vực nhà máy điện hạt nhân cũ Chernobyl, vốn bị Nga chiếm giữ từ cuối tháng 2.
"Chernobyl là [một] khu vực nơi họ [binh sĩ Nga] đang bắt đầu tái bố trí lực lượng - rời đi khỏi cơ sở nhà máy điện hạt nhân Chernobyl và sang Belarus," quan chức này nói.
"Chúng tôi nghĩ là họ sẽ đi, tôi không thể nói rằng tất cả họ đã rời đi," quan chức này cho biết thêm.
Lực lượng quân đội Ukraine đã bắt đầu chiếm lại một số khu vực đã bị Nga kiểm soát..
Người dân đang tiếp tục được sơ tán khỏi thành phố thành phố Irpin, nơi Ukraine nói đã đẩy lùi binh sĩ Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói quốc gia của ông đang ở thời điểm "bước ngoặt".
Ông cũng bày tỏ sự ngờ vực về tuyên bố của Nga giảm leo thang chiến sự tại Ukraine và cho rằng đây là tiền đề cho "các cuộc tấn công mới" ở vùng ly khai Donbass, miền đông Ukraine.
Phát biểu trên truyền hình ngày 30/03, ông Zelensky nói rằng "điều gọi là rút lui" của Nga tại Kyiv là "kết quả từ công sức của những binh sĩ tự vệ của chúng tôi".
"Chúng tôi không tin ai cả. Không tin vào một ngôn từ đẹp đẽ nào," ông nói. "Diễn biến thật sự trên chiến trường là quan trọng nhất. Chúng tôi sẽ không trao không cho ai điều gì."
Ông Zelensky cũng cho biết trong khi các cuộc hoà đàm giữa Ukraine và Nga vẫn đang diễn ra thì hiện nay "chỉ có ngôn từ mà chưa có gì cụ thể".
Ông Zelensky cũng nói rằng Ukraine có quyền yêu cầu vũ khí từ cộng đồng quốc tế, bao gồm máy bay và đạn pháo.
"Nền tự do phải được trang bị vũ trang cũng như nền độc tài," ông tuyên bố.
Trong diễn biến khác, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, bà Michelle Bachelet nói rằng những cuộc tấn công bị cáo buộc mang tính bừa bãi của Nga nhằm vào các khu vực có dân thường sinh sống tại Ukraine "có thể cấu thành tội ác chiến tranh".
Phát biểu tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (UNHRC) tại Geneva, Thụy Sĩ ngày 29/03, bà Michelle Bachelet nói rằng có những cáo buộc đáng tin cậy rằng Nga đã sử dụng rocket hay tên lửa chùm tại một số khu vực có người dân sinh sống trong nhiều lần. Những vũ khí như vậy đã bị cấm theo một hiệp ước quốc tế nhưng cả Nga và Ukraine đều không tham gia.
UNHCR đã kiểm chứng có 77 vụ tấn công đã xảy ra và một số cơ sở y tế đã bị phá hủy - bao gồm 50 bệnh viện.
