Bắc Kinh điều máy bay rợp vùng ADIZ Đài Loan: Mỹ lập tức gửi thông điệp rắn cảnh báo TQ

[vuitoichat]

Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết, Trung Quốc đã điều nhiều máy bay chiến đấu vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của hòn đảo hôm 23/1 vừa qua, khiến cho quan hệ Trung Quốc-Mỹ khởi đầu thêm khó khăn dưới thời Tổng thống Joe Biden khi căng thẳng về Đài Loan đạt mức cao chưa từng có trong chưa đầy một tuần sau khi ông Joe Biden nhậm chức.

Hành động chưa từng có của Trung Quốc Đại lục

Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết, Trung Quốc đã điều 13 máy bay chiến đấu vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của hòn đảo hôm 23/1 vừa qua, bao gồm 4 máy bay chiến đấu Shenyang J-16, 8 máy bay ném bom H-6K và một máy bay chống ngầm Y-8.

Bốn trong số các máy bay chiến đấu J-16 của Trung Quốc đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan hồi cuối tuần trước. Ảnh do Cơ quan Phòng vệ Đài Loan cung cấp.

Hôm 24/1, 15 máy bay chiến đấu được xác định là đã tiến vào ADIZ, lần này bao gồm 2 máy bay chiến đấu Su-30 do Nga sản xuất và 6 máy bay chiến đấu Chengdu J-10 của Trung Quốc Đại lục.

Mặc dù máy bay của Bắc Kinh đã vào vùng ADIZ của Đài Loan thường xuyên kể từ mùa hè năm ngoái, nhưng hiếm khi có hơn 10 chiếc cùng lúc tiến vào đây, chưa kể đến hành động này diễn ra trong 2 ngày liên tiếp.

Trung Quốc đã điều 19 máy bay chiến đấu đến khu vực này khi quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ Keith Krach đến thăm Đài Loan vào tháng 9 năm ngoái để dự lễ tưởng niệm cựu lãnh đạo Lý Đăng Huy. Các cuộc điều động máy bay tuần trước có quy mô lớn nhất kể từ lần đó.

Mỹ lập tức gửi cảnh báo, khẳng định không thỏa hiệp

Sau cuộc điều động máy bay hôm 23/1, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đã tuyên bố tố cáo áp lực quân sự của Trung Quốc Đại lục đối với Đài Loan là mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định khu vực.

Ông nói: "Mỹ quan ngại về việc Trung Quốc Đại lục đang tiếp tục gây sức ép lên các khu vực, trong đó có Đài Loan. Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh ngừng gây áp lực quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan mà thay vào đó hay tham gia vào cuộc đối thoại có ý nghĩa với các đại diện được lựa chọn của Đài Loan."

Tuyên bố lưu ý rằng, cam kết của Washington đối với Đài Loan là "vững chắc" và báo hiệu Mỹ sẽ tiếp tục giúp Đài Loan duy trì khả năng tự vệ.

"Mỹ duy trì các cam kết lâu dài của mình được nên trong Ba Thông cáo chung, Đạo luật quan hệ Đài Loan và Sáu đảm bảo," tuyên bố cho hay.

6 Đảm bảo cho Đài Loan là việc (1) Mỹ chưa ấn định ngày dừng bán vũ khí cho Đài Loan, (2) không đồng ý tham vấn với Trung Quốc về việc bán vũ khí cho Đài Loan, (3) sẽ không đóng vai trò hòa giải giữa Đài Bắc và Bắc Kinh, (4) không đồng ý sửa đổi Đạo luật Đài Loan, (5) không thay đổi lập trường của mình về chủ quyền đối với Đài Loan, (6) không gây áp lực để Đài Loan tham gia đàm phán với Trung Quốc.

Giáo sư chính trị quốc tế tại Đại học Tokyo Yasuhiro Matsuda cho biết: "Đây là một thông điệp của chính quyền ông Biden, làm rõ với Trung Quốc rằng họ không thỏa hiệp với vấn đề Đài Loan. Tuy không vượt ra khỏi ranh giới những chính sách hiện có, nhưng chắc chắn đó là một tín hiệu mạnh mẽ đối với Bắc Kinh."

Thông điệp được đưa ra trước khi ông Antony Blinken nhận được xác nhận của Thượng viện với tư cách là Ngoại trưởng của Mỹ dưới thời Tổng thống Biden.

Ông Antony Blinken (phải) cùng Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters

Ngoài tầm quan trọng chiến lược, Đài Loan còn mang vai trò kinh tế đáng kể khi là trung tâm chất bán dẫn hàng đầu, có triển vọng rất quan trọng trong cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc về quyền bá chủ công nghệ thế hệ tiếp theo.

Cơ quan Ngoại giao Đài Loan đưa ra tuyên bố hôm 24/1, cảm ơn Bộ Ngoại giao Mỹ "vì sự hỗ trợ vững chắc trước hành động của Bắc Kinh".

Mỹ đã mời đặc phái viên của Đài Loan tại nước này Hsiao Bi-khim tới lễ nhậm chức của Tổng thống Joe Biden. Đây là lần đầu Mỹ làm như vậy kể từ năm 1979.

Cùng lúc cảnh báo hành động của Bắc Kinh tại Đài Loan, Mỹ điều tàu tới biển Đông

Cùng lúc đó, Hải quân Mỹ cho biết, hôm 23/1 một nhóm tác chiến tàu sân bay do USS Theodore Roosevelt dẫn đầu đã tiến vào biển Đông để "đảm bảo tự do trên biển".

Đô đốc Doug Verissimo, chỉ huy trưởng Nhóm Tấn công Tàu sân bay Số 9, cho biết: "Với việc 2/3 thương mại thế giới đi qua khu vực quan trọng này, chúng tôi phải duy trì sự hiện diện của mình và tiếp tục thúc đẩy trật tự dựa trên quy tắc đã cho phép tất cả chúng ta phát triển và thịnh vượng."

Nhóm tấn công bao gồm tàu Roosevelt, tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill và các tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Rusell và USS John Finn.

Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, tàu tuần dương tên lửa dẫn dường USS Bunker Hill và tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS John Finn đã đi qua Thái Bình Dương vào hôm 15/1. Nhóm này đã tiến vào biển Đông hôm 23/1 vừa qua. Ảnh do Hải quân Mỹ cung cấp