Viên Sùng Hán là một danh tướng chống Mãn thời Minh. Tuy xuất thân là một văn thần, đỗ tiến sĩ, nhưng người ta biết ông nhiều với tư cách là một chỉ huy quân sự, từng nhiều lần đánh bại quân Hậu Kim đầu thế kỷ 16. Ông là anh hùng dân tộc Trung Quốc với chiến công chặn đứng nhà Thanh. Ông cùng với Tần Lương Ngọc là hai danh tướng nổi tiếng thời Minh mạt.
Vậy mà vị tướng quân anh dũng cuối cùng phải chịu cái kết thê thảm: Lăng trì tùng xẻo, thân nhân phải đi đày 3.000 dặm. Khi ông bị hành hình trước cổng thành, nhiều người thậm chí còn tranh giành thân xác ông như muốn ăn tươi, nuốt sống. Di thể của người anh hùng chỉ còn lại một phần thủ cấp.
Nhiều người có thể đã biết đến danh tướng Viên Sùng Hoán và những cuộc chiến oanh liệt chống lại quân nhà Thanh vào thế kỷ 17. Về cái chết oan nghiệt của ông, có rất nhiều câu chuyện đến nay còn được hậu thế bàn luận.
Nỗi oan khiên của người anh hùng
Viên Sùng Hoán (1584 – 1630), xuất thân là một quan văn nhưng lại có hứng thú đặc biệt với quân cơ, binh pháp. Đầu thế kỷ 17, thủ lĩnh tộc Nữ Chân là Nỗ Nhĩ Cáp Xích liên tiếp đánh bại quan quân nhà Minh trong các cuộc chiến ở Liêu Đông (miền đông bắc Trung Quốc bây giờ), đẩy nhà Minh vào tình thế bị uy hiếp trầm trọng.
Vốn thông hiểu binh pháp, Viên Sùng Hoán dâng tấu xin hoàng đế nhà Minh cho mình ra trấn thủ ở vùng quan ải Sơn Hải. Ở đây, ông lập nên nhiều phòng tuyến vững chắc như Ninh Viễn, Cẩm Châu để chống lại quân Nữ Chân. Viên Sùng Hoán đắp thành cao, hào sâu, bố trí nhiều đại bác, đã thủ vững trước nhiều đợt công phá của kỵ binh Nữ Chân.
Ảnh minh họa.
Khác với nhiều tướng lĩnh trước đó, Viên Sùng Hoán không phòng thủ tiêu cực mà chủ động phản kích bất cứ lúc nào. Quân Nữ Chân đã nhiều lần bại dưới tay Viên Sùng Hoán bởi cùng một kịch bản: Quân Minh liều chết thủ thành, quân Nữ Chân nản lòng rút lui thì bị phản công, truy kích. Chính thủ lĩnh Nỗ Nhĩ Cáp Xích cũng phải ôm hận mà chết sau những lần thua tơi tả trước quân đội Viên Sùng Hoán.
Tuy nhiên, khi đạt đến đỉnh cao sự nghiệp, dần đẩy lùi được quân Nữ Chân ra khỏi bờ cõi thì Viên Sùng Hoán phải mắc nỗi oan tày trời. Hoàng đế Sùng Trinh khi ấy tin lời xiểm nịnh của gian thần, trúng kế ly gián của Hoàng Thái Cực (con trai Nỗ Nhĩ Cáp Xích) sẵn mối nghi hoặc trong tâm, cho rằng Viên Sùng Hoán cấu kết với địch, mưu đồ tạo phản. Vị tướng quân anh dũng cuối cùng phải chịu cái kết thê thảm: Lăng trì tùng xẻo, thân nhân phải đi đày 3.000 dặm.
Đáng buồn thay, những người dân vốn được ông hết lòng bảo vệ chẳng biết phải trái, đúng sai, nghe tin Viên Sùng Hoán cấu kết với quân Nữ Chân bị xử tội phản quốc thì quay sang căm hận ông thấu xương tuỷ. Khi ông bị hành hình trước cổng thành, nhiều người thậm chí còn tranh giành thân xác ông như muốn ăn tươi, nuốt sống. Di thể của người anh hùng chỉ còn lại một phần thủ cấp.
Cái chết của Viên Sùng Hoán khiến cả nước chấn động, binh sĩ ngoài quan ải hay tin cũng vô cùng bất mãn, chán nản. Còn quân Nữ Chân thì đã loại bỏ được một cái gai trong mắt. Đối thủ lớn nhất trên con đường tiến vào Trung Nguyên của Hoàng Thái Cực đã không còn. Từ sau đó, nhà Minh cũng không còn danh tướng đáng kể nào có thể thay thế Viên Sùng Hoán. Sau khi ông chết chỉ 14 năm, nhà Minh cũng diệt vong.
Lời thề độc của người thị vệ
Viên Sùng Hoán chết vì kế phản gián. Bởi lẽ Hoàng Thái Cực không thể đấu với ông trên chiến trường nên đành phải sử dụng tới độc chiêu này. Hoàn toàn không thể nói rằng Hoàng Thái Cực gian xảo, bởi lẽ khi hai quân giao chiến xuất hiện các chiêu thuật như vậy cũng là bình thường. Trong khi chiến đấu, không ai quan tâm tới quá trình, chỉ có kết cục mới là điều quan trọng nhất.
Chỉ có thể trách Hoàng đế Sùng Trinh quá đa nghi, không chịu hiểu đạo lý: “Nghi ngờ người thì không dùng, dùng người thì không nghi người”. Chỉ một mưu kế nhỏ của đối phương đã khiến Sùng Trinh mù quáng, sinh tâm ngờ vực, trước còn trọng dụng ông, sau đã hạ lệnh tùng xẻo cho đến chết.
Lúc đó Viên Sùng Hoán có một thị vệ thân cận, họ Xà. Người này đã không màng nguy hiểm tới tính mạng, nửa đêm trộm thủ cấp của ông về và chôn tạm trong vườn. Nhưng đây cũng không phải kế lâu dài. Nếu để lộ ra ngoài ắt bị tai hoạ, vả lại cũng không thể giữ gìn được mộ phần của chủ nhân.
Thế là viên thị vệ triệu tập con cháu lại, tuyên bố ba lời thề, yêu cầu con cháu đời sau không được vi phạm.
Thứ nhất, con cháu đời sau không được làm quan. Thứ hai, con cháu phải trông giữ mộ phần, hương hoả của tướng quân từ đời này qua đời khác. Thứ ba, phải bỏ nhà đi tha hương, từ đó không bao giờ được quay trở về nữa.
Con cháu đời sau của ông vẫn luôn tuân thủ lời dạy bảo của tổ tông, tới nay những người trông giữ mộ đã là đời thứ 17. Đã 400 năm trôi qua, những người giữ mộ vẫn luôn không rời nhiệm vụ.
Nỗi oan Viên Sùng Hoán kéo dài hơn 100 năm. Trớ trêu thay, vị vua công bố sự thật và xuống chiếu minh oan cho ông lại là con cháu của đối thủ không đội trời chung: Hoàng đế Đại Thanh Càn Long, cháu 5 đời của Hoàng Thái Cực.
