Vụ nhà Mỹ Linh, phủ Thành Chương: Sở tuyên bố bất ngờ

Theo Phó giám đốc Sở TNMT TP Hà Nội, Sở chưa từng kết luận vụ việc nhà ca sỹ Mỹ Linh là sai phạm. Còn với tuyên bố trước đó: sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm là do dư luận đã "hiểu sai cái việc gọi là xử lý".

Liên quan đến vụ việc của nhà ca sỹ Mỹ Linh và Phủ Thành Chương được cho là xây dựng trái phép trên đất rừng, PV đã có cuộc trao đổi trực tiếp với ông Nguyễn Hữu Nghĩa – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội xung quanh vấn đề này.

Ông Nguyễn Hữu Nghĩa – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội

Thanh tra Sở TN&MT đã phát hiện nhiều sai phạm xây dựng công trình trên đất rừng, trong đó có nhà ca sĩ Mỹ Linh và Việt Phủ Thành Chương ở huyện Sóc Sơn là những trường hợp điển hình. Xin ông cho biết, trên địa bàn Hà Nội, đã phát hiện bao nhiêu trường hợp có những vi phạm tương tự, phân bố ở những địa bàn nào? Sở TNMT đã xử lý bao nhiêu trường hợp vi phạm, mức xử lý cụ thể là như thế nào?

Bây giờ hỏi bao nhiêu trường hợp vi phạm thì phải thanh tra hết, thanh tra trên diện rộng. Tất cả những trường hợp trên địa bàn Sóc Sơn thì khác, còn riêng trường hợp của ca sỹ Mỹ Linh thì chúng tôi chỉ làm việc với một đơn vị. Nên nhớ Sóc Sơn là một địa bàn rộng và có rất nhiều đơn vị quản lý, chứ không phải chỉ có 1 đơn vị. Vừa qua chúng tôi thực hiện chỉ đạo của Bộ TNMT và của UBND TP giao cho Sở TNMT kiểm tra, thì ở đây chỉ có 1 đơn vị, tức là chỉ 1 phần rất nhỏ trong tổng số đất rừng ở Sóc Sơn.

Đơn vị mà chúng tôi thanh tra là Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông - lâm nghiệp Sóc Sơn (Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn) với diện tích 1.800 ha. Trong đơn vị ấy thì có trường hợp của ca sỹ Mỹ Linh. Còn Phủ Thành Chương thì chúng tôi không kiểm tra và nhiều người đã nhầm lẫn rằng chúng tôi đã kiểm tra Phủ Thành Chương, nhưng thực ra không phải vậy.

Phủ Thành Chương là đơn vị nằm ngoài ranh giới của Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn. Cho nên vừa qua, có thông tin nói rằng quan điểm của Sở TNMT là sẽ đập phá Phủ Thành Chương là không đúng. Chúng tôi có kiểm tra đâu mà đập phá.

Ngay cả trường hợp của nhà ca sỹ Mỹ Linh cũng thế. Đến bây giờ Sở TNMT vẫn chưa có một thái độ, động thái nào về vụ việc của nhà Mỹ Linh là mức độ sai phạm đến đâu, đập phá, tháo dỡ, xử phạt...

Chúng tôi đã có ý kiến gì về việc này đâu. Và tôi vẫn khẳng định, cho đến bây giờ, Sở TNMT chưa có kết luận nào chính thức về việc nhà Mỹ Linh sai phạm đến đâu.

Vậy thực chất, những kết luận chính thức của Sở TNMT liên quan đến vụ việc nhà ca sỹ Mỹ Linh là như thế nào, thưa ông?

Vì thời gian thanh tra đã hết, cho nên khi làm kiểm tra đến nhà Mỹ Linh thì thấy một hiện tượng thực tế là nhà Mỹ Linh xây dựng trên đất rừng. Nguồn gốc là đất rừng. Trong khi đó, kiểm tra cũng cho thấy nhà Mỹ Linh có được cấp sổ đỏ, không hẳn là của nhà Mỹ Linh mà là của một gia đình mà nhà Mỹ Linh đã mua lại.

Còn đối với người dân trong quan hệ giao dịch, họ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay nói cách khác là sổ đỏ thì họ có quyền bán, chuyển nhượng. Họ có quyền nên không thể trách được việc nhà Mỹ Linh mua lại. Thế còn chuyện cấp đúng, cấp sai là câu chuyện của Nhà nước, và xem xét việc đấy ở góc độ khác.

Bên cạnh đó, một hiện trạng trong gia đình Mỹ Linh là đã xây dựng những nhà đã được mô tả trong báo cáo. Nhưng nếu hỏi rằng: để xác định được những nhà đấy được xây trên đất gì thì cũng rất khó xác định. Bởi vì tổng diện tích đất mà nhà ca sỹ Mỹ Linh đang sử dụng lên đến hơn 12.000 m2.

Trong khi đấy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ có 600 m2, nhưng tôi không thể biết hay xác định được vị trí của 600 m2 ấy nó ở chỗ nào. Căn cứ để xác định người ta vi phạm hiện nay là chưa đầy đủ nên chưa thể kết luận được.

Về xây dựng, trong báo cáo của Sở TNMT tôi chưa từng kết luận là nhà Mỹ Linh sai phạm. Mà tôi chỉ nói tại thời điểm kiểm tra, ở lúc đó, gia đình Mỹ Linh báo cáo lại với đoàn kiểm tra là có giấy phép xây dựng, nhưng gia đình chưa xuất trình được giấy đó.

Là chưa xuất trình, chưa cung cấp được giấy phép xây dựng chứ không phải là không có mà kết luận là vi phạm. Bây giờ người ta chưa cung cấp được là vì lý do này, lý do khác như chồng cô ấy giữ hoặc cô ấy để ở đâu đó... Thế nên bây giờ bảo người ta sai à? Ngày mai người ta đưa giấy ra thì câu chuyện lại khác. Cho nên hết thời điểm thanh tra, hết thời hạn thanh tra thì chúng tôi phải khóa thời điểm thanh tra lại. Thì tại thời điểm đó nó là như thế.

Theo như ông giải thích thì gia đình ca sỹ Mỹ Linh không sai phạm?

Một điều mà tôi muốn khẳng định ở đây là Sở TNMT chưa kết luận sai phạm, mà ở đó tôi chỉ kiến nghị với Ủy ban một số nội dung như sau:

Thứ nhất, là đề nghị UBND TP yêu cầu Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông - lâm nghiệp Sóc Sơn chấm dứt hợp đồng với Công ty Cờ Đỏ.

Thứ hai là đề nghị UBND TP giao cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quan chủ quản quản lý và hiện nay toàn bộ Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn này trực thuộc Sở Nông nghiệp, vì thế tôi kiến nghị giao cho Sở Nông nghiệp rà soát lại tất cả những trường hợp vi phạm. Sau đó ngồi lại với các Sở ngành để xây dựng, đề xuất lại báo cáo với Ủy ban.

Ví dụ như: ông Sở Nông nghiệp phải có trách nhiệm rà soát xem có bao nhiêu trường hợp vi phạm trong đó; việc xây dựng thì phải xin ý kiến Sở Xây dựng xem có phép hay không phép, có được cấp phép hay không được cấp phép, có cần phải cấp phép hay miễn cấp phép không? Cái đó là phải hỏi ông Sở Xây dựng, chứ ông TNMT biết làm sao được.

Tiếp theo là phải có Sở quy hoạch kiến trúc, để hỏi với trường hợp người ta xây dựng như vậy có phù hợp với quy hoạch hay không? Về mặt tài chính hay thuế thì phải hỏi nghĩa vụ tài chính người ta sử dụng đất bấy nhiêu năm trời có nộp thuế hay không?...

Thứ ba là đề nghị UBND TP có ý kiến chỉ đạo UBND huyện Sóc Sơn thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2006.

Chỉ thế thôi, chứ tôi chưa có ý kiến gì về việc chính thức xử lý hay như thế nào cả.

Tại cuộc giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức vào chiều 7/5, ông đã từng khẳng định trước báo chí rằng: Sở TNMT đã có kết luận thanh tra và quan điểm của Sở là đã vi phạm thì phải xử lý nghiêm. Vậy tuyên bố này thực chất là thế nào thưa ông?

Vừa rồi, báo chí và dư luận cho rằng Sở TNMT kiến nghị xử lý đập phá Phủ Thành Chương hay nhà ca sỹ Mỹ Linh là không phải. Ở đây đã có sự hiểu sai về xử lý. Trong cuộc họp thông tin báo chí ở Thành ủy Hà Nội, khi người ta hỏi: đối với những trường hợp vi phạm Luật đất đai, xây dựng trái phép trên đất rừng thì quan điểm Sở TNMT như thế nào? Thì tôi có nói rõ: quan điểm chuyên môn của Sở TNMT là phải xử lý nghiêm, đúng quy định của luật, bình đẳng trước pháp luật bất kể đó là ai.

Tôi nghĩ đó là câu trả lời đúng, về nguyên tắc là phải thế. Còn cái quan trọng nhất là chúng ta phải hiểu nhưng tôi lại không ngờ rằng dư luận lại hiểu sai cái việc gọi là xử lý. Xử lý không có nghĩa là đập phá, không có nghĩa là phải xử phạt, không có nghĩa là phải bắt tù bắt tội người ta.

Xử lý ở đây là phải phân tích ra, xem thuộc loại nào, hành vi vi phạm đến đâu, ứng với khung hình phạt như thế nào thì mình xử lý cho phù hợp. Xử lý ở đây thậm chí có thể là cấp phép cho người ta, cho người ta tồn tại.

Ví dụ như cho đến bây giờ, vị trí đó nó rất phù hợp với mục đích sử dụng của người ta về mặt quy hoạch và người ta có nhu cầu thực sự thì dẫu sao đó cũng là của cải, tổng sản phẩm xã hội nên mình không thể lãng phí bắt người ta phá bỏ được. Ở đây Nhà nước có lỗi là người ta đã làm từ lâu nhưng mình không có cái ngăn chặn, răn đe kịp thời. Thế nên bây giờ tất cả nó đều phù hợp thì cớ làm sao phải đập phá, tháo dỡ của người ta?

Tôi rất buồn vì nhà thơ Quang Thiều đã đánh giá vội vàng, nói rằng Sở TNMT thiển cận. Và chính nhà thơ là người chưa hiểu hết được ý, được góc độ của cơ quan chuyên môn. Thế nên nhà thơ phát ngôn rất vội.

Còn chuyện đập phá rồi lại trồng rừng thì có ai đã đề xuất câu chuyện đó? Sở TNMT chưa từng có ai đề xuất hay quan điểm chính thức về việc này. Cho đến ngày 8/5, Ủy ban TP đã tổ chức một hội nghị trong đó có 2 đồng chí Phó Chủ tịch đứng ra chủ trì, cùng với tất cả các sở ngành ngồi lại hỏi xem đã ai đưa ra quan điểm hay có một văn bản chính thức nào xử lý việc đó chưa? Thì mới vỡ lẽ rằng chưa có ai có một phát ngôn hay văn bản, kiến nghị, đề xuất gì trong việc đập phá, tháo dỡ vụ việc này.

Vậy đến bao giờ thì mới có kết luận chính thức về vụ việc này, thưa ông?

Theo cuộc họp ngày 8/5, Ủy ban TP sẽ giao cho các sở ngành theo chức năng nhiệm vụ của mình xem xét các góc độ và tập hợp lại các đề xuất, báo cáo lên cơ quan chủ trì là Sở TNMT để đưa ra ý kiến. Và theo tôi thì trong tháng 5 này sẽ có kết quả chính thức. Tôi nghe nói là UBND TP đã ra văn bản chỉ đạo rồi nhưng tôi vẫn chưa nhận được văn bản đó.

Đồng thời, trong cuộc họp ngày 8/5 cũng rà soát, kiểm điểm lại trách nhiệm của các ban ngành, còn có những gì chưa làm được thì UBND TP tiếp tục chỉ đạo.

Kết luận của Sở TNMT không có gì thoát ly so với kết luận năm 2006 của Thanh tra Chính phủ và cũng không có gì bổ sung hay mới cho lắm. Thực ra nó chỉ là cuộc rà soát, kiểm tra lại kết luận của Thanh tra Chính phủ chứ bản chất của nó cũng là thế. Nó không phải là toàn bộ mà chỉ có một góc nhỏ của Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn.

Nếu như gia đình ca sỹ Mỹ Linh vi phạm xây dựng trái phép trên đất rừng, nhưng công trình xây dựng này đã tồn tại gần chục năm nay mà không hề bị phát hiện, xử lý. Vậy lỗi ở đây là do sự tắc trách của cán bộ Sở TNMT, Sở Xây dựng hay của cơ quan nào? Việc xử phạt sẽ được tiến hành như thế nào? Phạt người dân trước hay cán bộ trước?

Bây giờ nói lỗi của ai thì cũng rất khó, vì lỗi là lỗi chung, của Nhà nước, của người dân, của chính quyền, của tất cả các cơ quan chứ không phải của riêng ai. Đây là một lĩnh vực thuộc nhiều đơn vị quản lý.

Sở Xây dựng thì quản lý trật tự xây dựng, Sở TNMT thì quản lý đất đai, rồi quản lý quy hoạch... nên nói lỗi của ai thì rất khó. Với thẩm quyền của Sở thì cũng không thể kết luận được là lỗi của ai.

Tuy nhiên có thể khẳng định rằng với trách nhiệm của ngành quản lý đất đai thì đã có lỗi. Ngành đất đai đã không theo sát để thực hiện những kết luận của Thanh tra Chính phủ. Nếu mà theo sát, thực hiện được kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ đạo đo đạc và cắm mốc giới được hoàn thành thì có thể xác định được những trường hợp vi phạm. Còn nếu chưa cắm mốc, chưa hoạch định, chưa đo đạc được thì sẽ khó xác định được những vi phạm cụ thể.

Quay trở lại với cuộc thanh tra của Sở TNMT gần đây, tại sao Sở chỉ bó hẹp kiểm tra 1 đơn vị là Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn mà không mở rộng thanh tra toàn bộ các công ty khác để kịp thời phát hiện các trường hợp vi phạm?

Theo chỉ đạo của Bộ TNMT là chỉ kiểm tra từ 1 đến 3 đơn vị mà đã thực hiện cổ phần hóa. Chỉ 1 đến 3 đơn vị thôi chứ không phải nhiều. Nên chúng tôi đã lấy 1 đơn vị ở địa bàn Sóc Sơn, 1 đơn vị ở Mỹ Đức và 1 đơn vị ở Quốc Oai. 3 đơn vị này được chúng tôi lựa chọn hoàn toàn ngẫu nhiên. Khi đã lựa chọn xong, chúng tôi sẽ rà soát lại, xem lại xem những đơn vị này đã từng bị thanh tra chưa. Nếu chẳng may vào đơn vị mà năm ngoái đã thanh tra rồi thì sẽ chuyển sang một đơn vị khác.

Xin chân thành cảm ơn ông!

Theo Duyên Duyên
Đất Việt