Israel không hứa sẽ không đánh Iran

Năm lý do để Mỹ tấn công nếu Iran đủ khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân.

Ngày 21-2, Bộ Ngoại giao Iran thông báo phái đoàn Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đang ở Iran không định thanh tra các cơ sở hạt nhân mà chỉ muốn thảo luận về cách thức hợp tác giữa Iran và IAEA.

Bộ Ngoại giao tuyên bố Iran sẵn sàng đàm phán trên tinh thần xây dựng với nhóm P5+1 (năm nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ và Đức) để tháo gỡ bế tắc về chương trình hạt nhân Iran.

Đêm 20-2, trả lời hãng tin Russia 24 (Nga), Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin tuyên bố hành động can thiệp quân sự vào Iran hoặc Syria có thể đẩy thế giới chìm sâu vào khủng hoảng kinh tế mới và đây là hành động ngu ngốc. Ông tin phương Tây sẽ không gây tổn hại đến lợi ích của mình.

Hãng tin nhà nước IRNA (Iran) ngày 21-2 dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Iran Ahmad Vahidi khẳng định Iran sẽ tiếp tục tăng cường hải quân ở lãnh hải quốc tế. Hôm trước đó, ông cho biết Iran đang nâng cấp máy bay chiến đấu và chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ mới.

Máy bay chiến đấu F-14A Tomcat do Iran sản xuất. Ảnh: SAN FRANCISCO SENTINEL

Ngày 20-2, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Tom Donilon đã kết thúc chuyến thăm Israel trong ba ngày. Sau hàng loạt tiếp xúc với thủ tướng, bộ trưởng Quốc phòng và các quan chức chính phủ cấp cao của Israel, ông vẫn không tìm được lời hứa từ Israel rằng Israel sẽ không tấn công Iran.

Theo kênh truyền hình CBS News (Mỹ), Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng quân đội Mỹ Martin Dempsey lo ngại nếu Israel tấn công Iran sẽ làm dấy lên làn sóng trả đũa nhắm vào quyền lợi của Mỹ ở vùng Vịnh hoặc Afghanistan.

Nếu Iran đủ sức sản xuất vũ khí hạt nhân, điều gì sẽ xảy ra? Bài xã luận với đầu đề Đã đến lúc tấn công Iran đăng trên tạp chí Ngoại Giao (Mỹ) số tháng 1-2/2012 nêu năm yếu tố như sau:

- Khi có vũ khí hạt nhân, Iran sẽ tự tin khiêu khích và sử dụng vũ khí hạt nhân làm con bài ngăn ngừa Mỹ và Israel trả đũa. Các nước Trung Đông sẽ tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân để đối chọi với Iran. Iran cũng có thể sẽ cung cấp công nghệ làm giàu uranium cho các nước thù địch với Mỹ.

- Mỹ sẽ phải mở rộng chính sách bảo hộ hạt nhân và thay mặt các đối tác trong khu vực cam kết chống chiến tranh hạt nhân, có nghĩa là Mỹ sẽ triển khai quân và vũ khí hạt nhân đến vùng Vịnh. Kế hoạch này kéo dài nhiều năm và rất tốn kém.

- Nếu Mỹ tấn công Iran, chương trình hạt nhân Iran sẽ bị tổn thất nặng. Thời gian đẩy lùi chương trình hạt nhân Iran sẽ kéo dài 3-10 năm, đủ để Mỹ thúc đẩy các hoạt động ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân vĩnh viễn.

- Nếu Mỹ tấn công, Iran sẽ trả đũa nhưng Iran hiểu xung đột lớn có thể dẫn đến hủy diệt chế độ, do đó chỉ phản công có tính toán để giữ thể diện. Mỹ sẽ lợi dụng lo ngại này để gây áp lực với Iran. Mỹ cũng sẽ cam kết diệt trừ nguy cơ hạt nhân Iran để thuyết phục các đồng minh đứng ngoài cuộc chiến. Do đó, hậu quả tấn công có thể kiểm soát được.

- Tấn công Iran là lựa chọn bất đắc dĩ nhưng tốt hơn so với việc để Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Ngày 21-2, Ngoại trưởng Nhật Koichiro Gemba và Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Yukio Edano cho biết chưa thống nhất với Mỹ Nhật sẽ giảm nhập khẩu bao nhiêu dầu từ Iran. Tuy nhiên, nhật báo Yomiuri (Nhật) cho biết tuần trước, Nhật đã đồng ý giảm 11%/năm (34.430 thùng/ngày), đổi lại các ngân hàng Nhật sẽ không bị Mỹ trừng phạt khi giao dịch với Iran. Thỏa thuận chính thức sẽ được hai nước ký vào cuối tháng này.

LÊ LINH - ĐĂNG KHOA