“Khó tuyển nhân lực IT giỏi ngoại ngữ!”

Với đội ngũ nhân viên hoạt động trong các doanh nghiệp ngành CNTT-TT, tiếng Anh đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm trực tiếp tham gia phỏng vấn tuyển dụng nhân sự cho đơn vị, có thể thấy trình độ tiếng Anh của các ứng viên dự tuyển hiện nay không cao, nhất là khả năng giao tiếp. Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Giám đốc Trung tâm Phần mềm Csoft thuộc Công ty CP Viễn thông Tin học Bưu điện (CT-IN).

Xin ông cho biết nhu cầu và thực tế triển khai công tác tuyển dụng nhân sự của Trung tâm phần mềm Csoft trong những năm gần đây?

Trung tâm phần mềm Csoft trực thuộc thuộc Công ty cổ phần Viễn thông tin học Bưu điện CT-IN hiện tập trung phát triển 2 mảng chính gồm: hợp tác cùng đối tác nước ngoài và triển khai phần mềm tại Việt Nam; Tự phát triển các sản phẩm đặc thù chuyên ngành và triển khai. Thị trường và lĩnh vực chính hiện tại của chúng tôi là các hệ thống phần mềm cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông.

Do đặc thù của đơn vị, trong những năm qua, chúng tôi luôn mong muốn tuyển dụng được nhiều nhân viên chất lượng cao nhưng các lần tuyển dụng đều không đạt được đủ số. Trong thực tế, đối với từng vị trí công việc thì yêu cầu về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ cũng như kỹ năng mềm không giống nhau. Tuy nhiên, đối với vị trí “leader” (quản lý), ngoài chuyên môn lập trình tốt, một yêu cầu không kém phần quan trọng là phải có kỹ năng quản lý nhóm và khả năng tốt về tiếng Anh, và có kỹ năng quản lý nhóm.

Là DN hoạt động trong ngành CNTT-TT, CT-IN hiện cũng đang gặp khó khăn do khả năng ngoại ngữ của nhân lực IT còn nhiều hạn chế.

Từ thực tế của đơn vị mình, ông nhận định như thế nào về vai trò, sự cần thiết phải sử dụng thành thạo ngoại ngữ (tiếng Anh) đối với đội ngũ lao động làm việc trong DN hoạt động trong lĩnh vực CNTT-TT?

Tôi cho rằng, với nhân lực làm trong ngành CNTT, tiếng Anh có vai trò đặc biệt quan trọng. CNTT là ngành phát triển nhanh, kiến thức công nghệ luôn được cập nhật, vì thế yêu cầu với đội ngũ lao động ngành CNTT là phải đọc và cập nhật thường xuyên, và thực tế hiện tại nguồn kiến thức bằng tiếng Anh vẫn là chủ yếu. Do đó, kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh là yêu cầu cần thiết cơ bản đầu tiên trong ngành CNTT. Xét về lĩnh vực Trung tâm đang tập trung là viễn thông, thì cũng có một lượng kiến thức rất lớn trên mạng bằng tiếng Anh về nghiệp vụ và đối với Csoft khả năng đọc hiểu tốt là yêu cầu bắt buộc đối với cán bộ.

Csoft nói riêng và CT-IN nói chung làm việc với đối tác nước ngoài rất nhiều, do đó yêu cầu về tiếng Anh giao tiếp là rất cao đối với các nhân viên kinh doanh, hỗ trợ trước bán hàng, và quản lý kỹ thuật. Các vị trí chủ chốt phải trao đổi và làm việc cùng đối tác mặt đối mặt tốt, và trong nhiều trường hợp là qua điện thoại và hội nghị truyền hình, do đó khả năng nghe nói phải rất tốt. Hơn thế, đối tác của CT-IN hiện tại cũng rất đa dạng bao gồm rất nhiều nước trên thế giới với các giọng nói khác nhau từ chuẩn dễ nghe như Anh, Mỹ, đến khó nghe như Ấn Độ, nên yêu cầu lại phải càng cao hơn. Khi triển khai dự án cùng đối tác thì đội triển khai cũng cần trao đổi trực tiếp với chuyên gia nước ngoài, do đó trưởng nhóm cũng cần có kỹ năng giao tiếp tiếng Anh tốt.

Là người trực tiếp phỏng vấn tuyển dụng nhân sự làm việc tại Trung tâm, ông nhận định như thế nào về trình độ sử dụng ngoại ngữ của các ứng viên dự tuyển?

Là người trực tiếp tham gia phỏng vấn tuyển dụng, tôi thấy trình độ tiếng Anh của các ứng viên dự tuyển không cao. Cụ thể, khả năng đọc hiểu của ứng viên là tạm được, tuy nhiên khả năng giao tiếp còn nhiều hạn chế, đặc biệt là nói. Điều này cũng phản ánh đúng thực tế hiện nay là các sinh viên, nhân viên ngành CNTT phải đọc nhiều tài liệu tiếng Anh nên khả năng đọc hiểu tạm được, tuy nhiên không có nhiều cơ hội giao tiếp nên kỹ năng giao tiếp chưa tốt.

Trên thực tế, trong các đợt tuyển dụng vừa qua, phần lớn chúng tôi chỉ tuyển được lập trình viên và trưởng nhóm, là những vị trí yêu cầu chuyên môn tốt và tiếng Anh khá. Còn với các vị trí yêu cầu thêm tiếng Anh cao, bao gồm cả đọc hiểu và giao tiếp thì hiện tại chúng tôi không tuyển được trong các kỳ tuyển dụng mà hầu hết đều tuyển thông qua giới thiệu. Thậm chí, trong các kỳ tuyển dụng nhân sự, chúng tôi vẫn gặp phải trường hợp nhiều ứng viên có trình độ chuyên môn tốt, tuy nhiên khả năng sử dụng ngoại ngữ (tiếng Anh) thực sự chưa tốt. Với những trường hợp này, thông thường chúng tôi vẫn quyết định tuyển dụng, song phải có kế hoạch đào tạo thêm ngoại ngữ cho họ.

Hiện nay, tại các trường đào tạo chuyên ngành CNTT, công tác đào tạo tiếng Anh đã được chú trọng đúng mức hay chưa, thưa ông?

Từ quan điểm cá nhân, tôi cho rằng hiện nay đào tạo tiếng Anh trong các trường Đại học chuyên ngành CNTT vẫn chưa được đầu tư đúng mức. Nhìn vào đặc thù ngành CNTT như tôi đã nói ở trên, thì nhu cầu tiếng Anh đọc hiểu là bắt buộc, nên về đào tạo tiếng Anh tôi nghĩ nhà trường cũng như các em cũng chỉ tập trung vào phần đọc hiểu, mà không chú trọng nhiều vào phần giao tiếp. Theo như tôi đánh giá thì xu thế hiện tại đang là toàn cầu hóa, rất nhiều công ty nước ngoài muốn triển khai giải pháp phần mềm tại Việt Nam, và rồi Việt Nam cũng sẽ có rất nhiều công ty mang sản phẩm ra nước ngoài triển khai. Ngoài ra mảng thị trường outsource Việt Nam cũng đang rất phát triển, với uy tín quốc tế nâng cao, các công ty outsource đã nâng cao được hệ thống quản lý theo CMMI. Do đó nhu cầu tiếng Anh giao tiếp cũng cần được chú trọng và đầu tư hơn nữa.

Về nguyên nhân tiếng Anh giao tiếp chưa được chú trọng đúng mức, theo tôi nghĩ , đơn giản là do chưa có nhu cầu. Các em sinh viên học tiếng Anh giao tiếp rồi cũng không được sử dụng sẽ mai một đi, hơn nữa khi đi làm việc không phải vị trí nào cũng cần tiếng Anh giao tiếp, không phải công ty nào cũng cần tiếng Anh giao tiếp. Tuy nhiên tôi có thể khẳng định rằng, nếu chuyên môn đã tốt rồi, và có tiếng Anh giao tiếp tốt thì khả năng mở rộng cơ hội cho các em SV (hoặc nhân viên ngành CNTT) lên các vị trí cao hơn, với thù lao cao hơn là rất rõ ràng

Để tháo gỡ khó khăn do trình độ ngoại ngữ của đội ngũ nhân lực CNTT còn hạn chế, lãnh đạo đơn vị đã có những giải pháp gì?

Hiện tại hàng năm Trung tâm phần mềm Csoft chúng tôi đều phải tổ chức khóa học tiếng Anh nhằm nâng cao và duy trì khả năng giao tiếp tiếng Anh của đội ngũ nhân viên. Đối với các khóa đào tạo tiếng Anh này, Công ty sẽ hỗ trợ phần lớn kinh phí và nhân viên đóng góp một phần để mọi người tích cực tham gia hơn. Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng này, chúng tôi nhằm nâng cao khả năng ngoại ngữ cho mọi người để có thể tham gia vào các dự án triển khai cùng đối tác nước ngoài. Theo đánh giá của tôi, và của anh em thì khóa đào tạo rất bổ ích, nâng cao khả năng giao tiếp cho mọi người, giúp mọi người tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh.

Hoàng Minh
(theo BĐVN)