Chủ tịch nước yêu cầu Bộ Tư pháp xây dựng “Chiến lược CCTP xa hơn“

Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang yêu cầu Bộ Tư pháp cần thẳng thắn nêu rõ những mặt đã làm được, những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung, những vấn đề cần “bỏ” trong quá trình thực hiện Nghị quyết 49, miễn sao hữu ích cho việc góp phần xây dựng một nền tư pháp trong sạch, vững mạnh.
Chiều 31/7, Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang - Trưởng ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương (BCĐ CCTP T.Ư) đã làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược CCTP đến năm 2020.

Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp

Cùng tham dự buổi làm việc có bà Lê Thị Thu Ba - Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Trưởng BCĐ CCTP T.Ư, ông Nguyễn Doãn Khánh - Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Trưởng ban Nội chính T.Ư, ông Nguyễn Văn Quyền - Phó Chánh Văn phòng T.Ư, ông Giang Sơn - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch Nước, ông Kiều Đình Thụ - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Trung tướng Trần Văn Độ - Phó Chánh án TANDTC, Chánh án Tòa án Quân sự T.Ư, ông Lê Hữu Thể - Phó Viện trưởng VKSNDTC, ông Nguyễn Văn Thảo - Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Trợ lý Chủ tịch Nước, các ủy viên thường trực của BCĐ, đại diện các Ban của Văn phòng BCĐ CCTP T.Ư, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp và Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ có thực hiện các nội dung CCTP được giao.


Ngành Tư pháp đã làm được nhiều việc
Thay mặt Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Hoàng Thế Liên cho biết, qua tổng kết 08 năm thi hành Nghị quyết số 49-NQ/TW, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp cho rằng nhiều chủ trương CCTP được xác định trong Nghị quyết là đúng đắn, sáng suốt. Việc thực hiện Nghị quyết 49 “đã đóng góp thiết thực vào thành tựu chung về phát triển kinh tế - xã hội đất nước; vai trò của ngành Tư pháp trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội ngày càng được khẳng định, vị trí ngành Tư pháp ngày càng được củng cố, tăng cường và được tin tưởng giao thêm nhiều nhiệm vụ mới”.

Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang: Cần lưu ý những vấn đề phát sinh từ thực tế cuộc sống - Tổng kết NQ 49 với tinh thần đánh giá những việc đã làm được và chưa làm được cùng những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân để có đề xuất cho giai đoạn tiếp theo. Qua 8 năm, Bộ Tư pháp thực hiện các nhiệm vụ CCTP được giao theo NQ 49 cũng thấy công việc làm được rất nhiều, góp phần giúp Đảng và Nhà nước nhiều việc dù còn nhiều vấn đề được đưa ra cần tiếp tục được giải đáp và còn nhiều việc phải làm trước yêu cầu xây dựng ngành Tư pháp là một bộ phận cấu thành của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Nên thực hiện tổng kết NQ 49, Bộ Tư pháp bên cạnh đánh giá kết quả đạt được cần mạnh dạn nêu rõ nguyên nhân của tồn tại, hạn chế, đề xuất đánh giá về những chủ trương của NQ 49, chủ trương nào còn hợp lý hay cần sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ để có một nền tư pháp vững mạnh như mong muốn của Đảng và Nhà nước. NQ 49 đề cập đến vấn đề lớn là CCTP. Nhiều vấn đề chưa làm được do nguyên nhân chủ quan và cuộc sống có nhiều vấn đề phát sinh đòi hỏi phải giải quyết nên Bộ Tư pháp cũng như các Bộ, ngành, các cấp cần cố gắng để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra. Tôi tin tưởng với sự lãnh đạo của Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp và sự phối kết hợp của các cấp, các ngành, Bộ Tư pháp sẽ giải quyết được những vấn đề còn tồn tại trong thực hiện các nhiệm vụ CCTP, giúp BCĐ CCTP T.Ư tổng hợp để việc thực hiện NQ 49 đến năm 2015 “có sản phẩm” và có thể xây dựng Chiến lược CCTP “xa hơn” sau năm 2020.

Tuy nhiên, phân tích nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện Nghị quyết 49, Ban Cán sự Đảng Bộ
Tư pháp kiến nghị BCĐ CCTP T.Ư chỉ đạo sát sao, quyết liệt công tác tổng kết và đưa ra được những kết luận, kiến nghị rõ ràng về từng chủ trương, định hướng, nhiệm vụ. Trên cơ sở đó, kiến nghị Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện hoặc bổ sung, phát triển những chủ trương, định hướng đúng đắn, đồng thời yêu cầu dừng, không thực hiện những chủ trương, định hướng không còn phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước giai đoạn từ nay đến 2030; đồng thời kiến nghị BCĐ CCTP T.Ư chỉ đạo nghiên cứu, làm rõ việc hình thành thiết chế, bộ máy, nhân sự triển khai thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; nghiên cứu xác định rõ bản chất chấp hành, thừa hành của hoạt động thi hành án (cả hình sự, dân sự và hành chính) trong mối quan hệ với Tòa án; xác định rõ vai trò, trách nhiệm của Tòa án trong công tác thi hành án, nhất là thi hành án dân sự và hành chính; tiếp tục nghiên cứu, đổi mới cơ chế quản lý hành chính đối với Tòa án bảo đảm tối đa nguyên tắc độc lập xét xử, nâng cao hiệu lực, hiệu quả xét xử của Tòa án; nghiên cứu mở rộng thẩm quyền tài phán của Tòa án và việc phân định giữa thẩm quyền của cơ quan tư pháp với cơ quan hành chính trong giải quyết các vụ việc, khiếu nại hành chính.
Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp cũng đề nghị BCĐ CCTP T.Ư có những chỉ đạo kịp thời hoặc báo cáo các cấp có thẩm quyền để xử lý dứt điểm các vấn đề vướng mắc chung của các ngành trong việc thực hiện các nhiệm vụ CCTP chung và có ý kiến với cơ quan có thẩm quyền (Chính phủ, Quốc hội) trong việc đổi mới cơ chế phân bổ ngân sách, đầu tư kinh phí cho việc xây dựng đồng bộ cơ sở vật chất, trang bị phương tiện làm việc cho các cơ quan tư pháp, bảo đảm thực hiện có hiệu quả các định hướng, chủ trương về CCTP trong những năm tiếp theo; trước mắt là cấp đủ kinh phí để triển khai các đề án đã được phê duyệt.


“Nỗ lực, sự kiên trì” trong nhiều vấn đề liên quan đến cải cách tư pháp
Cơ bản đồng tình với báo cáo của Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp về kết quả thực hiện Nghị quyết số 49, các thành viên trong Đoàn công tác của BCĐ CCTP T.Ư đều đánh giá cao “nỗ lực, sự kiên trì” của Bộ Tư pháp trong nhiều vấn đề liên quan đến CCTP, nhất là về thể chế hóa nhiều chủ trương của Nghị quyết 49 qua hoạt động hoàn thiện thể chế, xã hội hóa các hoạt động bổ trợ tư pháp, trợ giúp pháp lý, đào tạo nguồn nhân lực cho công tác pháp luật và tư pháp, có nhiều biện pháp tháo gỡ khó khăn nên kết quả đạt được khá toàn diện các nhiệm vụ được giao trong CCTP.
Đại diện các Ban của BCĐ CCTP T.Ư và các cơ quan tư pháp đều nhấn mạnh: Bộ Tư pháp có “thế mạnh cần phải phát huy trong thực hiện CCTP” là đội ngũ cán bộ, chuyên gia về pháp luật. Góp ý về kết quả thực hiện Nghị quyết 49 của Bộ Tư pháp, đại diện các cơ quan, ban ngành đã chỉ ra những hạn chế mà Bộ Tư pháp cần khắc phục trong những lĩnh vực “nóng” như xã hội hóa hoạt động công chứng, luật sư, giám định, mối quan hệ giữa thi hành án dân sự và tòa án, đào tạo các cán bộ pháp luật và bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho đội ngũ cán bộ… nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập và CCTP, cũng như góp phần vào việc hoàn thành nhiệm vụ chung của toàn ngành.
Đặc biệt, các ý kiến đã tập trung vào việc phát huy “lợi thế” của ngành Tư pháp trong việc hoàn thiện thể chế nói chung và về công tác tư pháp nói riêng. Trước mắt là việc tham mưu sửa đổi Hiến pháp 1992, chủ trì sửa đổi nhiều đạo luật “rường cột” của hoạt động tư pháp như Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự,… và thực hiện các đạo luật, chủ trương liên quan đến các hoạt động bổ trợ tư pháp như công chứng, luật sư, giám định tư pháp, thí điểm thừa phát lại.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường: Chung sức chung lòng thực hiện cải cách tư pháp Trân trọng tiếp thu các ý kiến góp ý để làm rõ hơn, sâu sắc hơn các nội dung của báo cáo, Bộ trưởng Hà Hùng Cường nhấn mạnh: - Tổng kết NQ 49 là cơ hội để Bộ Tư pháp báo cáo những việc đã làm được, chia sẻ những tồn tại, vướng mắc, khó khăn khi thực hiện các nhiệm vụ CCTP với các cấp, các ngành và BCĐ CCTP T.Ư nhằm có sự chỉ đạo, hỗ trợ nhiều hơn nữa trong thời gian tới. Thực hiện NQ 49, nhiều chủ trương về pháp luật hình sự đã từng bước được thể chế hóa do các Bộ, ngành thực hiện trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao. Nếu đánh giá chính sách qua từng đạo luật, đường hướng cho thấy sự kiên trì của Bộ Tư pháp trong thực hiện NQ 49. Tuy cơ bản nhiều chính sách cải cách đã được chi tiết hóa nhưng vẫn đang có nhiều khó khăn cần tháo gỡ, một số vấn đề liên quan đến việc thực hiện các chủ trương CCTP chưa giải quyết được, dù Bộ Tư pháp rất trăn trở nên cần có sự chỉ đạo của BCĐ CCTP T.Ư và sự phối kết hợp của các Bộ, ngành liên quan. Tổng kết NQ 49 là đúng để phát huy những việc làm được, những việc chưa được thì tiếp tục nghiên cứu, bổ sung và bỏ đi những chủ trương không còn phù hợp. Nếu được, nên bổ sung phát triển Nghị quyết này sau năm 2020 trên cơ sở Hiến pháp được sửa đổi, bổ sung. Toàn Ngành hứa với BCĐ và các ngành, sẽ cố gắng nhiều hơn nữa, thực hiện tốt hơn những nhiệm vụ đã và sẽ được giao để tiếp tục thực hiện CCTP trong thời gian tới; mong nhận được sự chỉ đạo và phối kết hợp của các Bộ, ngành, các cấp để “chung sức, chung lòng” thực hiện CCTP.

Hương Giang