Trong thế giới khoa học sức khỏe, chúng ta luôn nhấn mạnh rằng phòng bệnh hơn chữa bệnh.
Bệnh Alzheimer là căn bệnh "đánh cắp" ký ức một cách âm thầm, giống như những chiếc lá mùa thu, rụng từng chiếc một, và đến khi bạn nhận ra thì chúng đã phủ kín cả sân.
Số lượng bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer đang dần tăng lên, đặc biệt là sau 50 tuổi.
Một số thói quen tưởng chừng vô hại có thể đang âm thầm gây hại cho não bộ của chúng ta.
Thiếu ngủ: Nơi chứa rác của não
Bạn có bao giờ nhận thấy rằng khi còn trẻ, bạn có thể thức khuya và vẫn tràn đầy năng lượng vào ngày hôm sau, nhưng khi bạn già đi, nếu bạn ngủ ít hơn, não của bạn sẽ như bị tắc nghẽn bởi bông, phản ứng của bạn trở nên chậm chạp và trí nhớ của bạn trở nên kém hơn không? Đây không phải là ảo tưởng mà là sự thật. Giấc ngủ có vai trò quan trọng với não bộ như việc dọn dẹp nhà bếp vậy.
Bộ não bận rộn suốt cả ngày, giống như việc nấu ăn trong bếp, khói bốc lên nghi ngút và nồi chảo bừa bộn. Vào ban đêm, giấc ngủ có tác dụng "làm sạch" não, loại bỏ rác thải và cho phép não hoạt động bình thường vào ngày hôm sau.
Nếu bạn không ngủ đủ giấc trong thời gian dài, "rác" trong não sẽ tích tụ ngày càng nhiều, các tế bào thần kinh sẽ chết dần và bệnh Alzheimer sẽ dễ dàng tìm đến bạn. Nghiên cứu từ Đại học Harvard phát hiện ra rằng thiếu ngủ trong thời gian dài sẽ đẩy nhanh quá trình lắng đọng protein beta-amyloid, một trong những thủ phạm gây ra bệnh Alzheimer.
Vì vậy, sau tuổi 50, hãy ngủ khi bạn có thể và cố gắng đừng thức khuya. Nếu bạn không ngủ được, hãy nằm xuống và đừng ép mình phải thức.
Ăn quá kỹ: "Chế độ lười biếng" của não
Một số người bắt đầu chú ý đến thức ăn khi họ lớn tuổi hơn, nghĩ rằng "cơm phải mềm", "rau phải hầm kỹ", và "thịt phải thái nhỏ", vì họ nghĩ rằng điều này tốt cho dạ dày. Nhưng bạn có biết không? Ăn thực phẩm quá tinh chế sẽ khiến não bạn trở nên ngu ngốc. Nhai là một quá trình kỳ diệu. Nó không chỉ nhai thức ăn mà còn kích thích não bộ, thúc đẩy lưu thông máu và tăng cường trí nhớ. Nghiên cứu tại Nhật Bản cho thấy những người có hàm răng tốt và khả năng nhai tốt có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn 40% so với những người có hàm răng kém.
Vì vậy, đừng luôn ăn thức ăn mềm hoặc uống đồ uống nhiều nước. Ăn thứ gì đó dai như táo, hạt, khoai lang, ngô hoặc thậm chí nhai một ít đậu phộng, tốt hơn là uống cháo mỗi ngày.
Ăn uống mất tập trung: "Hành vi lười biếng" của não
Nhiều người thích xem TV hoặc sử dụng điện thoại di động trong khi ăn. Họ thấy điều này thú vị và khiến bữa ăn của họ ngon miệng hơn. Nhưng thực ra đây chính là "hành vi lười biếng" của não. Ăn uống là một hoạt động đòi hỏi sự tập trung. Ngửi mùi thơm của thức ăn, nhai, nuốt và cảm nhận hương vị, tất cả những hành động này đều kích thích não. Nếu bạn tập trung chú ý vào TV hoặc điện thoại di động trong khi ăn, não của bạn sẽ trở nên lười biếng và trí nhớ sẽ suy giảm về lâu dài.
Một nghiên cứu của Đại học Cambridge tại Anh phát hiện ra rằng những người mất tập trung khi ăn trong thời gian dài sẽ có khả năng nhận thức của não suy giảm nhanh hơn. Sau tuổi 50, hãy ăn uống một cách trung thực. Đừng xem những video ngắn trên điện thoại mọi lúc và đừng xem những bộ phim truyền hình chống Nhật trên TV. Tập trung vào việc ăn uống, đó là cách bảo vệ não tốt nhất.
Ít tương tác xã hội: "Hiện tượng rỉ sét" của não
Nhiều người có ít bạn bè hơn và vòng tròn xã hội của họ thu hẹp lại sau khi họ bước sang tuổi 50. Khi còn trẻ, chúng ta thường uống rượu và trò chuyện với một nhóm người. Khi chúng ta đến tuổi trung niên, bạn bè hoặc bận rộn hoặc mỗi người một ngả, và chúng ta quá lười để kết bạn mới. Chưa kể, một số người chỉ ở nhà cả ngày, không nói chuyện nếu có thể và chỉ cạnh tranh với chính mình suốt ngày.
Nhưng điều bạn không biết là việc nói chuyện thực sự giúp rèn luyện trí não. Nghiên cứu từ Trường Y Harvard phát hiện ra rằng những người thường xuyên giao lưu và thích trò chuyện có chức năng nhận thức của não suy giảm chậm hơn 30% so với những người ít nói. Khi nói, não cần phải sắp xếp ngôn ngữ một cách nhanh chóng, nhớ lại từ vựng và hiểu ý của người khác. Đây là cách rèn luyện trí não tốt nhất.
Vì vậy, sau tuổi 50, hãy trò chuyện càng nhiều càng tốt và gặp gỡ càng nhiều bạn bè càng tốt. Ngay cả khi chỉ là trò chuyện với người bán hàng ở chợ rau hay nói chuyện với nhân viên bảo vệ ở tầng dưới, thì vẫn tốt hơn là không nói chuyện cả ngày.
Không quan tâm đến điều gì
“Quên đi”, “Tôi đã ở độ tuổi này rồi, cứ để vậy đi”, “Không sao cả, thế nào cũng được” - những lời này nghe có vẻ cởi mở, nhưng thực tế chúng là tín hiệu cho thấy não bộ đang bắt đầu suy yếu. Khi một người không quan tâm đến bất cứ điều gì và không hứng thú với cuộc sống, hoạt động của não sẽ giảm xuống. Bộ não là cơ quan cần được kích thích. Nếu ở trạng thái “hoạt động thấp” trong thời gian dài, các tế bào thần kinh sẽ dần thoái hóa và trí nhớ sẽ ngày càng kém đi.
Đối với nhiều bệnh nhân Alzheimer, gia đình họ sẽ thấy rằng họ ngày càng trở nên "vô tư" hơn trong những năm trước khi phát bệnh. Họ không hứng thú với bất cứ điều gì và quá lười để chạm vào ngay cả những thứ họ từng thích. Loại "Phật giáo" này không phải là một lối suy nghĩ tốt, nhưng có thể là dấu hiệu cho thấy não bộ đã bắt đầu suy thoái.
Vì vậy, sau tuổi 50, đừng để mình trở nên quá thờ ơ. Hãy tìm điều gì đó khiến bạn hứng thú, chẳng hạn như trồng hoa, nuôi cá, học nấu ăn, luyện thư pháp, hoặc thậm chí học một kỹ năng mới, thậm chí là học chơi trò xếp hình trên điện thoại, điều này còn tốt hơn là cả ngày chỉ biết ngẩn ngơ.
Bệnh Alzheimer không phát triển trong một ngày; đó là kết quả của sự tích tụ các thói quen lối sống. Sau tuổi 50, những thói quen "có vẻ vô hại nhưng thực chất lại gây hại cho não" nêu trên cần được thay đổi và điều chỉnh nếu có thể để bảo vệ não tốt hơn và giúp bạn có nhiều ngày tỉnh táo hơn.
