Trước đây, độ tuổi trung bình được chẩn đoán mắc ung thư là 66 và nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng theo tuổi. Tuy nhiên hiện nay số ca ung thư ở người trẻ tuổi (dưới 50) đang có xu hướng gia tăng. Vậy cụ thể những loại ung thư đó là gì?
Theo số liệu từ Viện Ung thư Quốc gia Mỹ (National Cancer Institute - NCI), ung thư ít khi được phát hiện ở người dưới 20 tuổi, với tỷ lệ dưới 25 ca trên 100.000 dân và chỉ chiếm 1% tổng số ca ung thư. Tuy nhiên, tỷ lệ này tăng mạnh khi con người bước vào độ tuổi 45-49, lên đến khoảng 350 ca trên 100.000 dân. Ở nhóm người từ 60 tuổi trở lên, tỷ lệ này còn cao hơn nữa, xấp xỉ 1.000 ca trên 100.000 dân, tức là tăng gần gấp ba lần so với nhóm tuổi 45-49. Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu hiện nay đang ghi nhận một xu hướng đáng lo ngại: số ca Ung thư được chẩn đoán ở người trẻ tuổi (đặc biệt là dưới 50 tuổi) đang có dấu hiệu gia tăng.
Cũng theo báo cáo của NCI, tỷ lệ mắc ung thư thực tế vào năm 2019 với tỷ lệ dự kiến nếu xu hướng năm 2010 tiếp tục. Kết quả cho thấy một số điểm đáng lo ngại:
- Ung thư vú: Đây là loại ung thư có mức tăng cao nhất, với số ca bệnh ở người trẻ tuổi cao hơn khoảng 4.800 ca so với dự đoán.
- Ung thư trực tràng: Số ca ung thư trực tràng nhiều hơn 2.000 ca so với dự kiến.
- Ung thư thận: Có thêm 1.800 ca ung thư thận được chẩn đoán so với dự đoán.
- Ung thư tử cung: Số ca chẩn đoán ung thư tử cung tăng thêm 1.200 ca so với dự kiến.
Một điểm đáng chú ý khác là mặc dù số ca chẩn đoán ung thư ở người trẻ đang tăng lên, tỷ lệ tử vong do phần lớn các loại ung thư này lại không tăng. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do ung thư đại tràng, ung thư tử cung và ung thư tinh hoàn ở nhóm người trẻ tuổi lại có sự gia tăng đáng kể.
Những loại ung thư nào đang gia tăng?
Ung thư vú
Đây là một trong những loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ trẻ, đặc biệt là nhóm dưới 50 tuổi. Điều đáng lo ngại là ngày càng có nhiều trường hợp mắc các dạng ung thư vú tiến triển nhanh và khó điều trị hơn. Điển hình là ung thư vú bộ ba âm tính và ung thư vú HER2 dương tính. Những loại ung thư này thường đáp ứng kém với các phương pháp điều trị hiện có và có kết quả điều trị không mấy khả quan.
'Điểm danh' các loại ung thư đang gia tăng trước tuổi 50
Ung thư tử cung đang có xu hướng gia tăng ở phụ nữ trẻ. Các nhà khoa học cho rằng sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư tử cung có thể liên quan đến tình trạng thừa cân và béo phì ngày càng phổ biến.
Ung thư thận
Hiện vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra ung thư thận ở người trẻ. Tuy nhiên, thừa cân, béo phì và các yếu tố liên quan đến thói quen sinh hoạt có thể đóng vai trò quan trọng.
Các tín hiệu khả quan
Mặc dù số ca ung thư vú, tử cung và thận xuất hiện ở độ tuổi trẻ đang có xu hướng tăng lên, nhưng bên cạnh đó, tỷ lệ mắc mội số loại ung thư khác lại đang giảm ở nhóm tuổi này. Cụ thể:
- Ung thư phổi: Nguyên nhân chính khiến số ca ung thư phổi giảm đi là do số người hút thuốc lá đã giảm đáng kể trong những thập kỷ gần đây. Điều này dẫn đến việc tỷ lệ người trẻ tuổi mắc ung thư phổi cũng giảm theo.
- Ung thư tuyến tiền liệt: Tỷ lệ mắc ung thư tuyến tiền liệt giảm có thể là do những thay đổi trong khuyến nghị về sàng lọc. Hiện tại, các chuyên gia không còn khuyến khích việc xét nghiệm PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt) định kỳ ở nam giới trẻ tuổi. Điều này đã giúp giảm số trường hợp được chẩn đoán và điều trị không cần thiết.
Ung thư khởi phát sớm khác biệt như thế nào so với ung thư ở người lớn tuổi?
Điểm khác biệt dễ thấy nhất giữa ung thư xuất hiện trước 50 tuổi và ung thư phát hiện muộn hơn là độ tuổi mắc bệnh. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú, cũng rất đáng lưu ý. Ở những người trẻ tuổi, ung thư thường có xu hướng phát triển nhanh hơn và vì vậy, họ thường cần các phương pháp điều trị mạnh mẽ và xâm lấn hơn.
Ví dụ, ở bệnh ung thư vú, phụ nữ trẻ tuổi thường mang các dạng ung thư có liên quan đến yếu tố di truyền như đột biến gene BRCA. Dù vậy, các gene này chỉ giải thích được khoảng 20% các trường hợp ung thư vú khởi phát sớm. Điều này cho thấy có những yếu tố di truyền hoặc môi trường khác cũng đóng vai trò quan trọng.
Tập thể dục là "chìa khoá" cho sức khoẻ ổn định
Tuy không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ phát triển ung thư khởi phát sớm, nhưng việc điều chỉnh một số thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm thiểu đáng kể khả năng mắc bệnh. Cụ thể, các biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Duy trì hoạt động thể chất: Tập luyện thể thao đều đặn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả việc giảm nguy cơ ung thư.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng: Ưu tiên các loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ.
- Tuyệt đối không hút thuốc lá: Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều loại ung thư.
- Chú ý đến các dấu hiệu bất thường của cơ thể: Việc phát hiện sớm các triệu chứng nghi ngờ có vai trò quan trọng trong việc điều trị ung thư hiệu quả.
VietBF@ Sưu tập
