Như chúng ta đã biết, nền văn minh Trung Hoa có tuổi đời 5.000 năm, nhiều nền văn hóa và công trình kiến trúc cổ được truyền lại cho đến ngày nay, trong đó nổi tiếng nhất là Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh và Cung điện Potala.
Đặc biệt là cung điện Potala được thành lập sớm hơn và có tính bảo quản cao, ngày nay đã có lịch sử hơn 1.300 năm, tọa lạc tại Tây Tạng, trên ngọn núi Đỏ ở độ cao khoảng 3.700 mét, đã tiêu tốn rất nhiều tiền, và có tin đồn rằng một nửa số vàng trên thế giới nằm trong Cung điện Potala? Vậy bao nhiêu đồ trang sức đã được bỏ ra để xây dựng cung điện uy nghiêm này? Không biết những người xây dựng đã phải bỏ bao nhiêu công sức để có được quần thể lâu đài cổ kính quy mô như ngày nay.
Phải chăng một nửa số vàng trên thế giới nằm trong Cung điện Potala?
1. Tại sao cung điện Potala được xây dựng?
Có một câu chuyện đằng sau việc xây dựng mỗi cung điện uy nghiêm, Tử Cấm Thành là nơi ở cho hoàng đế, vậy tại sao Cung điện Potala lại được xây dựng? Về việc hoàn thành Cung điện Potala, chúng ta phải bắt đầu từ thời của Vương triều Tubo ở Tây Tạng, khi có một vị vua Tây Tạng vĩ đại ở Tây Tạng tên là “Songtsen Gampo”. Ở một nơi khó khăn như Tây Tạng, ông đã có thể đảm bảo rằng người dân của mình sẽ không phải chịu đói, điều này có ý nghĩa quan trọng tạo nên kỷ nguyên và thống nhất đối với lịch sử của Tây Tạng.
Cung điện Potala lúc chưa được xây dựng, ban đầu được gọi là “Cung điện núi Đỏ”, đây cũng là nơi sinh hoạt hàng ngày của vua Tây Tạng. Vào thời điểm này, Songtsen Gampo lần đầu tiên kết hôn với Công chúa Chizun của Nepal, để củng cố địa vị của vua Tây Tạng, ông đã cầu hôn với triều đại thịnh vượng của nhà Đường để kết hôn với "Công chúa Văn Thành". Đường Thái Tông đồng ý yêu cầu của Songtsen Gampo và hứa hôn công chúa Văn Thành cho Songtsen Gampo. Để kết hôn với công chúa Văn Thành và bày tỏ thiện chí của mình với nhà Đường, Songtsen Gampo đã quyết định tổ chức một đám cưới hoành tráng, đó là mở rộng cung điện Hongshan một lần nữa và đặt tên cho nó "Cung điện Potala".
Vì Phật giáo thịnh hành nhất vào thời nhà Đường nên công chúa Văn Thành cũng mang theo rất nhiều thứ về Phật giáo khi đến Tây Tạng, và công chúa Chizun của Nepal cũng tin vào Phật giáo ở đất nước của mình nên cô ấy cũng mang theo một số thứ liên quan đến Phật giáo. Dưới sự tác động của hai người vợ, Songtsan Gampo, người mà ban đầu không quan tâm đến Phật giáo, dần dần có niềm tin và quyết định xây dựng Cung điện Potala với các yếu tố Phật giáo.
2. Cung điện Potala trị giá bao nhiêu đồ trang sức?
Đối với việc xây dựng cung điện Potala, Songtsen Gampo không hề keo kiệt, ông đã ra lệnh cho những người thợ thủ công xây dựng nó theo định nghĩa và nơi ở của Phật giáo, có tổng diện tích là 360.000 mét vuông. Trên vùng núi cao hùng vĩ, việc tìm được một nơi rộng lớn như vậy để xây dựng cung điện quả là một kỳ công, lại tích hợp được đặc điểm của những ngôi chùa trên cơ sở những cung điện truyền thống, Cung điện Potala chưa hoàn thành dưới ánh nắng đã lộ ra vẻ lấp lánh.
Theo ý tưởng của Songtsen Gampo cho Cung điện Potala, nên cung điện của Cung điện Potala cao ít nhất 200 mét, bên ngoài phải có 13 tầng, và bên trong cũng nên có 9 tầng, từ mái nhà đến sàn nhà cho đến các bức tranh tường. Một là không bling và trông rất sang trọng. Trong “Tây Tạng Vương Tông Mật”, chúng ta có thể thấy rõ phần miêu tả về Cung điện Potala: “Cổng của cung điện quay mặt về hướng Nam, trong Hồng cung có hơn 900 phòng, tổng cộng có hơn 1.000 phòng ngủ khác".
Sau khi cung điện Potala được xây dựng xong, các vật phẩm liên quan đến Phật giáo mà hai người vợ mang theo, cũng như nhiều bảo vật quý hiếm và đồ trang sức vàng bạc của hồi môn đều được đặt trong cung điện Potala. Cảnh tượng xa hoa như vậy cũng đủ sửng sốt, nhưng trong cung điện Potala, thứ quý giá nhất chính là một ngôi “chùa tâm linh”, ngôi chùa này cao 14,85 mét, chỉ để xây dựng ngôi chùa này đã tốn 1,04 triệu bạc hai và 110.000 lượng vàng, cũng như hơn 15.000 viên ngọc trai, đá quý và mã não.
Ngoài những bảo vật quý giá này, giá trị lưu niệm nhất là cuốn sách đại xá của các hoàng đế nhà Minh và nhà Thanh, cũng như những tấm biển do các vị vua khai khẩn thổ công lớn để lại và kinh Phật, khí cụ đã bị thất truyền từ lâu, kinh phí xây dựng là hoàn toàn có tính chất thiên văn, nhưng số tiền cụ thể đã không được xác nhận từ lâu. Tuy nhiên, theo những lời đồn đại đáng tin cậy hơn trong dân chúng: một nửa số vàng trên thế giới là ở cung điện Potala, số vàng lúc đó tuy không nhiều như bây giờ nhưng cũng rất quý. Sự tráng lệ của Cung điện Potala không chỉ ở vẻ bề ngoài mà nó còn có ý nghĩa lịch sử và giá trị kinh tế hơn.
Phần kết
Sau quá trình gột rửa lịch sử, cung điện Potala ngày nay đã trở thành thánh địa trong mắt nhiều người, tuy nhiên nó cũng đã trải qua một số thiệt hại lớn, được tu bổ với trí tuệ của các thế hệ tương lai, sau này Vua Tây Tạng cũng mở rộng thêm. Chiều cao của Cung điện Potala hiện đã lên tới 110 mét, theo đúng nghĩa là 13 tầng. Một số khu vực chính để xây dựng, bao gồm mái vàng và những bức tường được vẽ bằng các bức tranh Tây Tạng. Bảo vệ những nét văn hóa mềm mại của quốc gia này, cũng là bảo vệ lòng tự tôn dân tộc và là điểm đến “hành hương” trong lòng du khách.
