Jeffrey Collins - 1 phóng viên, cũng là nhân chứng truyền thông chứng kiến vụ xử bắn Brad Sigmon tại Nam Carolina vào ngày 7/3 sẽ không bao giờ quên những gì mình đã thấy.
Đây là lần thứ 11 ông Collins chứng kiến một phạm nhân bị hành quyết trong nhà tù Nam Carolina, nhưng không trải nghiệm nào trước đó có thể chuẩn bị cho khoảnh khắc ông nhìn thấy Brad Sigmon bị xử bắn.
Collins có lẽ là một trong số ít phóng viên ở Mỹ từng tận mắt chứng kiến 3 phương pháp hành quyết khác nhau: chín vụ tiêm thuốc độc, một vụ xử tử bằng ghế điện và giờ là xử bắn. Ông vẫn còn nhớ rõ âm thanh nặng nề của chiếc cầu dao sập xuống trong vụ xử tử bằng ghế điện cách đây 21 năm.
Là một nhà báo, Collins luôn nghiên cứu kỹ về các vụ án trước khi tham gia đưa tin. Khi biết Sigmon sẽ bị xử bắn, ông đã dành 2 tuần để tìm hiểu về phương pháp này, về tác động của những viên đạn lên cơ thể con người. Ông thậm chí đã xem ảnh khám nghiệm tử thi của người gần nhất bị xử bắn ở Mỹ vào năm 2010 tại Utah.
Ông cũng đọc lại toàn bộ bản ghi chép phiên tòa của Sigmon. Các công tố viên mô tả chi tiết cách hắn dùng gậy bóng chày đánh vào đầu bố mẹ của bạn gái cũ 9 lần mỗi người, di chuyển qua lại giữa hai căn phòng trong căn nhà tại hạt Greenville vào năm 2001, cho đến khi họ trút hơi thở cuối cùng.
Tuy nhiên, dù nghiên cứu kỹ đến đâu, ông vẫn không thể hình dung trước được trải nghiệm thực tế sẽ như thế nào. Nhiều quy trình của cuộc hành quyết được giữ kín, và không gì có thể chuẩn bị tinh thần cho một cảnh tượng mà ông chưa từng chứng kiến - một người bị bắn ở cự ly gần ngay trước mắt.
Nhanh, mạnh và căng thẳng
So với tiêm thuốc độc, xử bắn diễn ra nhanh hơn, dữ dội hơn và cũng căng thẳng hơn nhiều. Collins mô tả rằng tim ông bắt đầu đập mạnh sau khi luật sư của Sigmon đọc lời cuối cùng của phạm nhân này. Một chiếc mũ trùm đen được trùm lên đầu tử tù. Rèm che được kéo lên, để lộ ba nhân viên tình nguyện cầm súng.
Khoảng hai phút sau, họ nổ súng. Không có cảnh báo, không có đếm ngược. Tiếng súng vang lên bất ngờ, chát chúa. Chiếc bia trắng với hồng tâm đỏ trên ngực Sigmon - nổi bật trên bộ áo tù màu đen - lập tức biến mất. Cả cơ thể hắn giật lên theo phản xạ.
Khung cảnh ấy khiến Collins nhớ lại vụ hành quyết bằng ghế điện năm nào, khi cơ thể tù nhân co giật mạnh dưới dòng điện cao thế.
Ông cố gắng theo dõi tất cả cùng lúc: chiếc đồng hồ kỹ thuật số trên tường, thân thể Sigmon, ô cửa sổ nhỏ nơi các xạ thủ đứng và những nhân chứng khác trong phòng.
Một vết thương đỏ loang lổ, to cỡ nắm tay, hiện ra trên ngực Sigmon. Lồng ngực hắn phập phồng hai, ba lần, rồi im lặng. Ngoài tiếng súng, không còn âm thanh nào khác.
Chưa đầy một phút sau, bác sĩ tiến vào kiểm tra. Một phút sau đó nữa, Sigmon được tuyên bố đã chết. Đồng hồ chỉ 18:08.
Các nhân chứng rời khỏi phòng xử bắn qua chính cánh cửa đã bước vào.
Khi bước ra khỏi khu hành quyết, Collins nhận thấy mặt trời đang lặn, nhuộm bầu trời một sắc hồng tím tuyệt đẹp - hoàn toàn đối lập với ánh đèn huỳnh quang lạnh lẽo trong căn phòng xử tử, nơi có chiếc ghế sắt xám và những bức tường bê tông trơ trọi, gợi nhớ đến phòng khám bệnh của thập niên 1970.
Nhà tù chỉ cách trụ sở Bộ Cải huấn Nam Carolina chưa đầy năm phút lái xe, nằm dọc theo một con đường cao tốc tấp nập. Trên đường rời đi, ông nhìn qua cửa sổ như mọi lần. Một bên đường là cánh đồng với những con bò nhẩn nha gặm cỏ. Bên kia, hàng rào thép gai lấp ló trong ánh hoàng hôn, bao quanh nhà tù.
Những nhân viên trại giam có vũ trang đứng gác khắp nơi. Các nhân chứng ngồi trong xe tải bên ngoài phòng hành quyết khoảng 15 phút. Collins không thể biết chính xác thời gian, vì đồng hồ, điện thoại và tất cả đồ cá nhân khác đều bị tịch thu trước khi vào phòng. Thứ duy nhất ông được giữ lại là sổ tay và cây bút.
Nhìn sang phải, ông thấy những khung cửa sổ nhỏ, có song sắt - nơi giam giữ tử tù. Sáng 7/3, trong đó có 28 người. Giờ chỉ còn lại 27.
Những cái chết còn tiếp diễn
Năm ngoái, Nam Carolina có 31 tử tù. Sau 13 năm gián đoạn vì không thể mua được thuốc tiêm độc, bang này đã nối lại các vụ hành quyết. Giờ đây, phạm nhân có thể chọn giữa tiêm thuốc, ghế điện hoặc xử bắn.
Collins từng chứng kiến cái chết của Freddie Owens vào ngày 20/9. Owens nhìn thẳng vào mắt từng người trong phòng chứng kiến.
Ngày 1/11, Richard Moore ra đi với ánh mắt bình thản, dán vào trần nhà. Luật sư của hắn, người đã sát cánh bên hắn hơn một thập kỷ, bật khóc.
Tối 31/1, Marion Bowman Jr. nở một nụ cười nhỏ, quay sang nhìn luật sư của mình rồi nhắm mắt chờ đợi.
Collins cũng từng thấy những gia đình nạn nhân nhìn chằm chằm vào kẻ giết người nằm trên băng ca, ánh mắt chứa đầy hận thù. Ông từng chứng kiến một người mẹ bật khóc khi con trai mình trút hơi thở cuối cùng, khoảng cách giữa họ chỉ là một tấm kính và vài thanh sắt.
Như tiếng cầu dao sập xuống năm 2004, Collins cho biết ông sẽ không bao giờ quên âm thanh chát chúa của loạt đạn vào chiều 7/3, cũng như khoảnh khắc hồng tâm biến mất. Và ông sẽ mãi nhớ ánh mắt Sigmon hướng về phía luật sư của hắn, cố gắng nói hoặc ra hiệu rằng hắn vẫn ổn trước khi chiếc mũ trùm che phủ khuôn mặt.
Ngày 11/4 tới, ông có thể sẽ quay lại Nhà tù Broad River. Hai tử tù khác đã hết cơ hội kháng cáo, và Tòa án Tối cao bang dường như sẵn sàng ấn định lịch hành quyết với khoảng cách năm tuần giữa các vụ.
Họ sẽ là người thứ 12 và 13 bị bang Nam Carolina hành quyết mà ông chứng kiến. Khi mọi chuyện kết thúc, ông sẽ trở thành nhân chứng của hơn 1/4 số vụ tử hình ở bang này kể từ khi án tử hình được khôi phục.
