Cuộc gặp Trump - Zelensky hóa thảm họa, châu Âu muốn “thay thế” Mỹ?

[PinaColada]

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 28/2 đã tới Nhà Trắng để gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance. Trước đông đảo phóng viên vây kín, tại phòng Bầu Dục, hai bên đã có màn tranh cãi gay gắt về cuộc xung đột Ukraine và đã kết thúc trong căng thẳng.

Dư luận bên trong nước Mỹ và trên thế giới có nhiều ý kiến trái chiều về cuộc gặp gây chấn động này, trong đó châu Âu đặc biệt muốn sát cánh cùng Ukraine, sau khi bị Mỹ “lạnh nhạt”.

Ông Trump nói: “Bây giờ các ông không có quân bài nào. Có Mỹ, các ông sẽ bắt đầu có quân bài”.

Ông Zelensky sau đó đã đáp lại rằng: “Tôi không chơi bài. Thưa Tổng thống, tôi rất nghiêm túc”.

“Ông đang chơi bài, ông đang đánh bạc với hàng triệu người, ông đang đánh bạc với Thế chiến III. Và những gì ông đang làm là rất thiếu tôn trọng đất nước chúng tôi. Đất nước này, họ đã ủng hộ ông nhiều hơn nhiều so với những gì nhiều người nói rằng họ nên làm”, ông Trump cho hay.


Tổng thống Zelensky và Tổng thống Trump gặp nhau tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng ngày 28/2. Ảnh: Reuters
Đó là một phần màn tranh cãi, liên tục ngắt lời nhau giữa Tổng thống, Phó Tổng thống Mỹ với Tổng thống Ukraine trước đông đảo phóng viên Mỹ và quốc tế ở Phòng Bầu Dục. Nhà lãnh đạo Mỹ và cấp Phó của ông đã rời đi sau cuộc gặp đầy căng thẳng và yêu cầu phái đoàn Ukraine rời Nhà Trắng. Cuộc họp báo và việc ký kết thỏa thuận khoáng sản đã không thể diễn ra như kế hoạch.

Sau màn tranh cãi ấy, Tổng thống Mỹ nhận định, ông Zelensky không giống một người đang muốn hòa bình và rằng Tổng thống Ukraine có thể muốn quay lại gặp, nhưng điều đó là không thể. Ông Donald Trump đã rời đến khu nghỉ dưỡng của mình cho kỳ nghỉ cuối tuần. Theo các quan chức Nhà Trắng, hiện ông Trump cũng không còn quan tâm đến thỏa thuận khoáng sản Ukraine.

Còn Tổng thống Ukraine sau đó đã lên truyền hình Mỹ giải thích rằng, ông tôn trọng nước Mỹ dù nhiều chuyện đáng lẽ không nên nói một cách công khai như vậy:

“Chúng tôi đã sẵn sàng cho hòa bình. Nhưng chúng tôi cần phải ở trong vị thế vững mạnh. Điều đó có nghĩa là gì? Chỉ cần biết rằng quân đội của chúng tôi mạnh mẽ bên cạnh các đối tác của mình; rằng chúng tôi có được sự đảm bảo an ninh”.

Dư luận Mỹ và thế giới đã bị sốc trước cuộc gặp được đánh giá là một thảm họa. Nhiều quan chức, nghị sĩ đảng Cộng hòa đã ủng hộ các tuyên bố mạnh mẽ của Tổng thống Mỹ và cấp phó của ông khi tiếp Tổng thống Ukraine, cho rằng họ đã đặt nước Mỹ lên trên hết. Một số nghị sĩ cho rằng Tổng thống Ukraine đã thiếu tôn trọng Mỹ, khi đưa vấn đề thảo luận ra trước truyền thông và ông đã thất bại trong mục tiêu kêu gọi Mỹ hỗ trợ.

Tuy nhiên, nhiều thành viên đảng Dân chủ Mỹ lại công kích hành động của chính quyền Tổng thống Donald Trump cho rằng cuộc gặp là một thảm họa về ngoại giao của người đứng đầu Nhà Trắng, là một ngày tồi tệ đối với chính sách đối ngoại. Một số ý kiến cho rằng, bên chiến thắng trong màn tranh luận ấy chính là nước Nga.

Thế giới cũng đưa ra rất nhiều phản ứng về cuộc gặp. Nhiều nước châu Âu đã tuyên bố sát cánh cùng Ukraine, sau khi bị Mỹ “lạnh nhạt”. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định Ukraine sẽ không đơn độc, châu Âu sẽ tiếp tục hợp tác để Ukraine có một nền hòa bình lâu dài.

Trong khi đó, Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại châu Âu Kaja Kallas cho rằng, thế giới cần một nhà lãnh đạo mới, ám chỉ một sự thay thế Mỹ trong việc đi đầu hỗ trợ Ukraine. Anh và nhiều nhà lãnh đạo châu Âu kêu gọi tăng cường các nỗ lực hỗ trợ cho Ukraine sau khi nước này thiếu đi sự ủng hộ của Mỹ. Nhưng theo Thủ tướng Italy, đang có sự chia rẽ trong các nước phương Tây và cần tổ chức ngay lập tức một cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ, châu Âu và các đồng minh khác để cùng giải quyết các thách thức, bắt đầu từ Ukraine. Canada, Ausatrlia cũng đã lên tiếng ủng hộ Ukraine.

Ngược lại, nhiều ‎quan điểm quốc tế cũng ủng hộ hành động của chính quyền đương nhiệm Mỹ. Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh Nga Medvedev khen ngợi Tổng thống Trump đã đúng khi cho rằng Tổng thống Ukraine đang đánh bạc với chiến tranh thế giới thứ ba.

Thủ tướng Hungary Victor Orban, Phó Thủ tướng Italy Matteo Salvini cho rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump là người mạnh mẽ, đang rất nỗ lực tìm kiếm hòa bình, dù nhiều quan điểm đang phản đối ông.

VietBF@sưu tập