Theo các nghiên cứu từ trước tới nay, có những lư do bất ngờ đằng sau mâu thuẫn phổ biến trong mối quan hệ mẹ chồng – nàng dâu.
Nội dung dưới đây được dịch từ bài viết của Tiến sĩ Madeleine A. Fugère - GS Tâm lư học xă hội tại Đại học Bang Eastern Connecticut (Mỹ), nơi bà giảng dạy các khóa học về Tâm lư học Xă hội, Thống kê,...
Bạn tôi, Renee, gần đây đă kết hôn với t́nh yêu của đời ḿnh, Byron. Tất cả bạn bè và gia đ́nh của Renee đều yêu quư Byron nhưng mẹ của Byron lại không thích Renee. Và điều này đă gây ra căng thẳng cho cuộc hôn nhân của họ.
Theo một khảo sát vào năm 2015, nhiều phụ nữ cho biết họ gặp căng thẳng trong quan hệ với mẹ chồng. T́nh huống này khiến tôi suy nghĩ liệu có đúng là các bà mẹ chồng thực sự không thích con dâu của ḿnh? Và nếu đúng th́ tại sao lại như vậy? Những lư do thực sự đằng sau mâu thuẫn này khá bất ngờ và có thể bắt nguồn từ lịch sử tiến hóa của chúng ta.
Bạn có thể không phải là người "được chọn"
Tại sao bạn chọn người ấy là bạn đời của ḿnh? V́ sự hấp dẫn về ngoại h́nh? Sự sáng tạo? Trí thông minh? Khiếu hài hước? Những đặc điểm mà chúng ta coi trọng ở bạn đời không giống với những ǵ cha mẹ coi trọng khi chọn con dâu/rể.
Chúng ta thường ưu tiên những đặc điểm như ngoại h́nh, tính cách thú vị hoặc khiếu hài hước, trong khi cha mẹ lại quan tâm nhiều hơn đến gia cảnh, tài chính hoặc sự tương đồng về tôn giáo, dân tộc.
V́ sự khác biệt này, chúng ta có thể chọn phải người mà cha mẹ không hề ưng ư. Điều này có thể dẫn đến sự không cảm mến ban đầu từ phía gia đ́nh chồng và rất khó để thay đổi điều đó.
Bạn quá hấp dẫn
Một trong những xung đột lớn nhất giữa tiêu chí chọn bạn đời của con cái và cha mẹ liên quan đến ngoại h́nh. Chúng ta đánh giá cao những đặc điểm này v́ chúng giúp đảm bảo con cái trong tương lai có bộ gen tốt. Tuy nhiên, cha mẹ có lư do để phản đối người bạn đời quá hấp dẫn của con ḿnh.
Theo lư thuyết tiến hóa, phụ nữ có ngoại h́nh nổi bật hơn bạn đời có xu hướng suy nghĩ nhiều hơn về việc rời bỏ mối quan hệ và quan tâm nhiều hơn đến các đối tượng thay thế. Trong khi đó, đàn ông quá hấp dẫn có thể ít có xu hướng đầu tư hoặc chăm sóc con cái trong tương lai.
V́ thế, khi bạn quá hấp dẫn, mẹ chồng có thể nảy sinh nghi ngờ hoặc lo ngại về nguy cơ có thể xảy ra trong tương lai. Từ đó dẫn đến những cư xử thiếu thiện chí của bà với con dâu.
Mẹ chồng vô thức không khuyến khích mối quan hệ lâu dài
Nếu bạn hỏi mẹ Byron rằng bà có muốn con trai ḿnh có một mối quan hệ ổn định, lâu dài hay không, chắc chắn bà sẽ trả lời là có. Nhưng về mặt tiến hóa, đàn ông có thể không được lập tŕnh để ưu tiên những mối quan hệ lâu dài.
Theo lư thuyết tiến hóa, đàn ông và phụ nữ có chiến lược giao phối tối ưu khác nhau để đảm bảo bộ gen của họ được truyền lại cho thế hệ sau.
Về mặt sinh học, chiến lược lư tưởng cho đàn ông có thể là có nhiều mối quan hệ ngắn hạn với những người phụ nữ khác nhau để tối đa hóa số lượng con cái. Trong khi đó, chiến lược tốt nhất của phụ nữ là t́m một người bạn đời có thể hỗ trợ và chăm sóc con cái lâu dài.
Việc người mẹ can thiệp vào mối quan hệ của con trai có thể là một phản ứng vô thức nhằm giúp con trai “truyền bá bộ gen của ḿnh”.
Một số sự can thiệp của người mẹ c̣n có thể nhằm làm suy yếu cuộc hôn nhân của con trai họ, theo một nghiên cứu vào năm 2015.
Cạnh tranh trực tiếp về tài nguyên và sự chú ư
Bằng chứng lịch sử cho thấy khi trong gia đ́nh có nhiều phụ nữ sinh con cùng lúc, tỷ lệ sống sót của trẻ sơ sinh có thể giảm do nguồn thực phẩm bị chia sẻ nhiều hơn. Xung đột giữa mẹ chồng và con dâu có thể đă phát sinh từ sự cạnh tranh này.
Ngày nay, xung đột kiểu này hiếm gặp hơn, nhưng mẹ chồng có thể vẫn cảm thấy ḿnh đang phải cạnh tranh với con dâu để giành thời gian và sự chú ư của con trai. Một số nghiên cứu cho thấy, phụ nữ lớn tuổi có nguy cơ bị bỏ rơi cao hơn nếu có mối quan hệ không tốt với con dâu. Các bà mẹ có thể lo lắng rằng họ sẽ bị con trai và con dâu làm ngơ.
Làm thế nào để giảm mâu thuẫn?
Các nhà nghiên cứu về xung đột giữa mẹ chồng - con dâu đưa ra một số cách để giải quyết vấn đề này. Apostolou khuyên, cách tốt nhất để xử lư mâu thuẫn là thuyết phục gia đ́nh chồng rằng bạn là người bạn đời tốt bằng cách thể hiện sự quan tâm và yêu thương đối với chồng ḿnh.
Nếu chưa kết hôn, việc dành nhiều thời gian hơn với gia đ́nh chồng tương lai trước đám cưới có thể giúp cải thiện mối quan hệ sau hôn nhân.
Tuy nhiên, nếu xung đột vẫn tiếp diễn, bạn phải đặt cuộc hôn nhân của ḿnh lên hàng đầu: Những người cảm thấy được vợ/chồng ủng hộ khi xảy ra mâu thuẫn với gia đ́nh hai bên thường có cuộc hôn nhân hạnh phúc hơn.
VietBF@ sưu tập
|