- "Tình hình Biển Đông bây giờ hòa bình hay chiến tranh, chiến tranh lớn hay chiến tranh nhỏ, chiến tranh cục bộ hoàn toàn phụ thuộc vào phía nhà cầm quyền Bắc Kinh. Những người có lương tri ở trên thế giới này đều biết, quả bom nổ chậm ấy là do nhà cầm quyền Trung Quốc chôn"... - Nhà Nghiên cứu Trung Quốc Dương Danh Dy nhận định.
PV: - Vấn đề biển Đông đang được giới chuyên gia quốc tế mổ xẻ trong một cuộc hội thảo ở New York, Mỹ. Theo thông cáo đăng trên website của Hội châu Á cho biết, với chủ đề “Biển Đông là nhân tố trung tâm cho hòa bình và an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương”, các chuyên gia tham gia hội thảo sẽ phân tích và gợi ý các giải pháp tháo gỡ cho tranh chấp ở biển Đông vốn đang được xem là “quả bom nổ chậm” ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Xin ông phân tích cụ thể "quả bom nổ chậm" này? Ông Dương Danh Dy: - Tình hình Biển Đông bây giờ hòa bình hay chiến tranh, chiến tranh lớn hay chiến tranh nhỏ, chiến tranh cục bộ hoàn toàn phụ thuộc vào phía nhà cầm quyền Bắc Kinh. Những người có lương tri ở trên thế giới này đều biết, quả bom nổ chậm ấy là do nhà cầm quyền Trung Quốc chôn.
Nhà Nghiên cứu Dương Danh Dy
PV: - In hộ chiếu đường lưỡi bò, cho phép cảnh sát tiếp cận và kiểm tra các tàu nước ngoài tại biển Đông; lập đồn trú trái phép, liên tiếp xua hải giám xuống biển Đông, ngang nhiên tập trận tác chiến trên vùng biển này... Sự quả quyết đó của Trung Quốc phải chăng càng đặt ra những mối đe dọa với sự ổn định của khu vực?
Ông Dương Danh Dy: - Đúng như thế. Ngoài những điều đó, nhà cầm quyền mới của Bắc Kinh vừa làm một hành động mà mọi người chưa thấy hết tầm nguy hiểm của nó đó là việc thành lập một cơ quan thống nhất để chỉ huy tất cả vấn đề biển mà đặc biệt là đối với Biển Đông.
Trung Quốc gọi đó là Ủy ban Hải dương Trung Quốc, thống nhất tất cả. Trong đó, thứ nhất, tập trung chỉ huy lực lượng vũ trang của hải giám, ngư chính. Thứ hai, thống nhất chỉ huy lực lượng vũ trang của công an biên phòng. Thứ ba là thống nhất, tập trung chỉ huy lực lượng cảnh sát trên biển của hải quan Trung Quốc. Ba mối quân sự này được thống nhất, tập trung nên nó càng nguy hiểm hơn.
PV: - Theo đánh giá của ông, Biển Đông có ý nghĩa như thế nào trên bàn cờ chiến lược của Trung Quốc?
Ông Dương Danh Dy: - Biển Đông hiện nay đối với Trung Quốc mang hai ý nghĩa. Một là ý nghĩa bá quyền, bành trướng, chiếm đoạt hết tất cả Biển Đông. Cái đó mọi người đều biết.
Còn ý nghĩa thứ hai, đó là Biển Đông mang ý nghĩa sống còn với Trung Quốc. Bởi sau 30 năm khai thác, phát triển, cải cách, mở cửa, lục địa Trung Quốc hiện nay cạn kiệt hết tài nguyên. Đất nước bị ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí, sông ngòi. Con đường duy nhất mà từ chỗ trước đây Trung Quốc là nơi xuất khẩu dầu lửa, giờ đây Trung Quốc trở thành một nước phải nhập khẩu dầu lửa hơn 200 triệu tấn/năm, cho nên họ đặt hết tất cả hy vọng vào Biển Đông.
Biển Đông là nơi có thể giải quyết được những vấn đề khai thác trên biển từ hải sản, khoáng sản, dầu khí để bù đắp lại trên lục địa không làm được. Đó là điểm có ý nghĩa sống còn với Trung Quốc
Hơn nữa, gần đây tôi đọc một tài liệu Trung Quốc họ thừa nhận rằng Biển Đông là biển sạch. Tất cả các biển Hoàng Hải, Bột Hải, cửa sông Châu Giang của tỉnh Quảng Đông rồi Bắc Hải của Quảng Tây đều bị ô nhiễm, chỉ còn lại Biển Đông là biển sạch, khai thác sẽ đỡ tốn kém, thuận lợi cho nên cộng tất cả lại từ yếu tố sống còn, bá quyền đến biển sạch càng khiến cho Trung Quốc quyết tâm độc chiếm, bá chiếm càng ngày càng gay gắt hơn.
Những hành động họ làm mới đây, tôi nghĩ họ sẽ còn làm nữa, còn tiến tới nữa chứ chưa phải thế này đâu.
PV: - Theo ông, Mỹ - Ấn có vai trò như thế nào trong việc giải quyết những vấn đề tranh chấp đang được xem là "quả bom nổ chậm" này?
Ông Dương Danh Dy: - Tất nhiên, Ấn Độ có vai trò không nhỏ bởi Ấn Độ là một trong những nước mới nổi. Mỹ là một cường quốc thế giới đang trở lại Châu Á - Thái Bình Dương, rồi Nga, Nhật cũng có vai trò rất lớn ở Biển Đông mà chúng ta phải tranh thủ.
Tôi rất tiếc chúng ta chưa làm tốt việc này đối với các bạn Mỹ, chúng ta phải có những bước đi tích cực hơn. Lịch sử đã qua rồi, theo tôi hiện nay chúng ta phải coi Mỹ là người bạn của chúng ta, là một đối tác của chúng ta.
Mỹ đã tuyên bố tôn trọng tự do đi lại ở Biển Đông, giữ gìn hòa bình ở Biển Đông không quân bị vũ trang đó là những cảnh cáo Trung Quốc, ngăn chặn Trung Quốc hung hăng biến Biển Đông thành ao nhà.
Những hành động giúp đỡ Philippines, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm Việt Nam ở Cam Ranh, mời Hải quân Việt Nam thăm tuần dương mẫu hạm của Mỹ, hợp tác quân sự với Việt Nam... đấy là những cái mà chúng ta cần tranh thủ.
PV: - Trước những hành động leo thang gây căng thẳng của Trung Quốc tại Biển Đông, ông đánh giá như thế nào về tiếng nói cũng như động thái của ASEAN?
Ông Dương Danh Dy: - Tất nhiên ta phải nói rằng ASEAN là một khối, ta rất tôn trọng về sự đoàn kết, nhất trí trong khối ASEAN. Nhưng chúng ta cũng cần tỉnh táo để thấy rõ ASEAN gồm 10 nước, có những nước không dính dáng tới biển như Mianma và Lào, hoặc có những nước cũng tiếp giáp một ít với biển nhưng biển không phải là cái quan trọng với họ như Campuchia thì ta không thể đòi hỏi 10 nước ASEAN đều nhất trí hoàn toàn với nhau 100% về vấn đề đối xử với Biển Đông.
Chúng ta tôn trọng sự tự chủ, tự quyết, độc lập của nước bạn nhưng cũng làm cho các nước bạn hiểu rõ rằng Trung Quốc chính là đối thủ nguy hiểm gây ra ở Biển Đông.
PV: - Nếu các nước ASEAN trong tranh chấp tiếp tục cách tiếp cận "lặng im khi Trung Quốc lất lướt kẻ khác" thì hậu quả sẽ ra sao, thưa ông?
Ông Dương Danh Dy: - Tôi tin là các bạn ASEAN không bao giờ như thế.
PV: - Còn chúng ta, trước những gây hấn của Trung Quốc trên Biển Đông, phản ứng của Việt Nam đã thực sự hiệu quả?
Ông Dương Danh Dy: - Trung Quốc họ ngày càng lấn tới. Hiện nay họ rất im lặng về vấn đề Biển Đông. Tôi đọc báo chí Trung Quốc họ rất im hơi, tỏ ra nín nhịn trước những công kích của báo chí Việt Nam. Chúng ta không nên ảo tưởng về điều đó, cũng không nên nghĩ rằng chúng ta cứ kiềm chế thì Trung Quốc đối xử tử tế với ta.
Không. Trung Quốc không bao giờ từ bỏ bành trướng bá quyền ở Biển Đông vì những lý do tôi đã nói. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải nhẫn nhịn nhưng nhẫn nhịn đến mức hèn là không thể được.
PV: - Giải pháp nào có thể tháo gỡ "quả bom nổ chậm" ở Biển Đông hiện nay, thưa ông?
Ông Dương Danh Dy: - Về phía chúng ta, chúng ta phải mạnh mẽ, phải có sự chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống xấu nhất có thể xảy ra, đồng thời nhẫn nhịn trong đối xử với Trung Quốc để tránh xảy ra đối đầu vũ trang.
Đối với các nước trong ASEAN, phải đối xử đoàn kết, nhất trí, yêu cầu và buộc Trung Quốc phải chấp hành giải quyết theo công ước Luật Biển. Các nước lớn đồng tình, ủng hộ điều đó không để cho Trung Quốc gây chiến tranh. Điều đó ai cũng biết cả nhưng Trung Quốc có chịu không?
Trung Quốc chỉ chịu khi họ biết là họ thua. Còn nếu họ vẫn thấy có thể làm được thì họ vẫn làm. Nhưng Việt Nam chúng ta vừa khôn khéo, các nước ASEAN đoàn kết thì Trung Quốc cũng chỉ lởn vởn ở Biển Đông chứ chưa dám có những hành động thực tế mặc dù Trung Quốc sẽ tiến dần từng bước.
Lúc đầu là nói, nhưng bây giờ là dùng tàu của họ để ngăn chặn tàu của ta, và sau này sẽ leo thang lên nữa.
Các nước có tranh chấp vấn đề biển phải đoàn kết với nhau và sẽ thắng được Trung Quốc bằng Luật pháp Quốc tế và sự ủng hộ của Quốc tế.
PV: - Xin cảm ơn ông!
Khải Nguyên (Thực hiện)
theo PNTD
Ông Dương Danh Dy: TQ chôn bom nổ chậm trên biển Đông
