Naty Trinh trước cửa quán ăn của ḿnh. Ảnh: Lidovky.
Naty Trinh sang Séc từ năm 15 tuổi, học trang điểm nhưng lại tiệm ăn, cô chủ quán Red Hot Chilli ở Praha này tự coi ḿnh là đứa trẻ chối – trong trắng, ngoài vàng.
Naty yêu thức ăn Việt và Séc như nhau. Khi thấy các quán Trung Quốc đă quá đủ, cô gái này quyết định sẽ cho người Séc ăn đồ Việt. Quán Red Hot ra đời như vậy.
Bạn học trang điểm, sao lại lấn sân sang mở quán?
Tôi thấy khó chịu khi ở đây không có quán Việt Nam nào và nếu muốn ăn đồ Việt th́ phải vào chợ Sapa. Tôi c̣n tức nhất là khi người Việt tại Séc lại đi mở quán ăn nhanh đồ Tầu. Thật đáng tiếc v́ thức ăn của chúng tôi ngon hơn và khỏe hơn nhiều.
Ẩm thực Trung Quốc khác Việt Nam thế nào?
Ở chỗ tươi mới. Đồ ăn nhanh của Tàu toàn dùng rau đông lạnh trong khi bếp Việt Nam chỉ nấu với rau quả và rau thơm tươi.
Thế theo bạn tại sao người Việt lại nấu đồ Tàu?
Bởi v́ nó dễ hơn nhiều. Hơn nữa, với họ th́ bắt chiếc dễ hơn so với việc sáng tạo cái ǵ đó. Họ thoải mái khi làm vậy và khách vẫn đến ăn. Nếu có địa điểm tốt th́ khách cứ đến và ăn bất cứ cái ǵ nấu ra v́ giá cả th́ lại rẻ.
Cô chủ quán Naty Trinh. Ảnh: Lidovky.
Nhưng bây giờ đồ ăn Việt rất được ưa chuộng.
Đó là một sự bùng nổ, tại sao không? Đầu tiên là thức ăn Tàu, sau đó đến sushi của Nhật và giờ là Việt Nam. Đồ ăn Việt Nam thực sự tươi hơn và tốt cho sức khỏe hơn. Để xem xem nó sẽ giữ được bao lâu và sẽ có xu hướng ǵ mới sau đó.
Thế người Séc ăn món ǵ nhiều nhất?
Tất nhiên là phở. Người Séc yêu nó. Sau đó họ ăn nem, nem rán và nem cuốn, rồi cả bún chả.
Thế có món ǵ có thể gây sốc cho người Séc không?
Một lần tôi vào chợ Sapa, nơi có cả những quán ăn. Đối với người Séc th́ điều kiện vệ sinh ở đây không tốt chút nào. Thế mà có hai người trọc đầu ngồi đó và húp phở. Tôi th́ thấy sốc v́ tưởng rằng những người này phải ngồi đâu đó ăn thịt lợn nấu bắp cải và ăn với 6 lát bánh mỳ. Ấy vậy mà họ ngồi đó hupa phở. Tôi như t́m thấy một thế giới mới (cười). Tôi tự nhủ rằng nếu những người này ăn được th́ ai cũng ăn được.
Thế bạn có thích thức ăn Séc không?
Tôi yêu thức ăn Séc. Sang đây từ lúc dậy th́, tôi ăn cả đồ ở nhà ăn trường học và ăn hết. Bạn học tôi bảo kinh nhưng tôi vẫn thấy ngon và ăn. Khi đến nhà hàng, tôi thích ăn ngan nướng với bắp cải và bánh ḿ. Tôi yêu nó. Cả món ḅ với sốt nến cũng vậy.
Nội thất quán Red Hot Chilli. Ảnh: Lidovky.
Bạn nấu tất cả các món Việt cho người Séc ăn chứ? Ví dụ như trứng vịt lộn, không phải ai cũng ăn được.
Thức ăn Việt Nam rất đa dạng và nhiều khi c̣n cực đoan. Đặc sản như trứng vịt lộn không phải ai cũng ăn được. Ở Việt Nam, họ thường cho người già và phụ nữ có thai ăn v́ có nhiều can-xi. Một lần tôi cũng cho bạn bè ăn vào giao thừa nhưng bị bịt mắt. Đối với người châu Âu th́ đúng là cực đoan. Kể cả nhộng với người Việt là đặc sản, nhưng chắc sẽ không thành công ở đây.
Thế c̣n thịt chó?
Người Việt ăn nó, nó là thứ thịt thông thường như thịt thú rừng vậy. Những nó phải là thịt chó đặc biệt. D́ tôi nuôi chó ở nhà và v́ thế không bao giờ ăn nó. Tôi từng nếm thử thịt chó một lần khi c̣n nhỏ nên không nhớ. Những nghi ngờ cho rằng quán Tàu nấu thịt chó thật là chuyện bịa. Đó là thịt đắt tiền mà người châu Á thường chỉ để cho bản thân.
Thế có cái ǵ đó bạn học được từ ẩm thực Séc?
Cách đối xử với khách. Người châu Á thường lạnh lùng, khi đến quán Tàu, không ai nói chuyện với khách cả. Tôi th́ bắt chuyện và như thế tốt hơn nhiều. Tôi cũng làm bạn với nhiều người và họ đến đây ăn rất cởi mở. Tôi rất thích điều này.
Naty Trinh đă ở Séc 15 năm. Ảnh: Lidovky.
Nói chung người Việt cần học từ người Séc những ǵ?
Sống. Cách sống. Người Việt làm từ sáng đến tối. Tôi không nói đến ḿnh v́ tôi không nghĩ ḿnh là cô gái Việt Nam đặc trưng. Nh́n chung, người Việt ở Séc luôn làm việc mà không chăm sóc bản thân. Thật đáng tiếng. Họ làm thế v́ gia đ́nh để nuôi sống người thân, họ phải vậy. Nhưng tôi nghĩ là họ có thể sống thong thả hơn. Mỗi người chỉ sống một lần.
Thế người Séc có thể học được từ người Việt điều ǵ? Sự chăm chỉ?
Đúng vậy (cười). Có thể người Séc phải cải thiện cách cư xử với con người. Ở các ủy ban, họ thường ít niềm nở. Người ta không cảm thấy ấm áp ở đó. Thật đáng tiếc. Ở Việt Nam ai cũng thân thiện và khiêm tốn. Ở đây nó thật hiếm.
Không thể phủ nhận sự chăm chỉ của người Việt. Nhiều người tuy vậy vẫn có thể kêu rằng ở đây đă quá nhiều quầy thực phẩm, quầy móng tay. Bạn nghĩ thế nào?
Đó là triệu chứng kinh doanh của người châu Á. Nếu người Việt thấy người khác thành công th́ họ sẽ bắt chiếc và làm y hệt. Họ không nói rằng ở đây đă có 3 cửa hàng rồi, đó là quá nhiều, tôi sẽ làm ǵ đó khác. Không, họ sẽ mở thêm cái thứ tư y như vậy. Trong vấn đề này, cách nghĩ của người Việt không phải là tốt nhất. V́ thế có thể bạn sẽ thấy trong một con phố có đến 4 quầy thực phẩm của người Việt Nam và họ bán đồ giông nhau. Tương tự với móng tay và giờ th́ tôi đang sợ là sẽ có quá nhiều cả những quán ăn Việt Nam.
Quán có nhiều tranh ảnh Việt Nam. Ảnh: Lidovky.
Nghiêm Trang – vietinfo.eu
Lidovky