Nhiều kho vàng bí ẩn trên thế giới thu hút sự quan tâm sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nghi ngờ về số lượng và chất lượng của hầm vàng lớn nhất của Mỹ Fort Knox trong khi Elon Musk thì đòi livestream kiểm tra.
Những kho vàng lớn, bí ẩn nhất thế giới
Nằm ở Kentucky, Mỹ, Fort Knox là kho vàng nổi tiếng nhất thế giới với khoảng 4.580 tấn vàng dự trữ, trị giá khoảng 420 tỷ USD. Đây được xem là biểu tượng sức mạnh tài chính của Mỹ, nơi bảo vệ kho báu quốc gia dưới lớp tường bê tông cốt thép dày 1,2m, cửa nặng 20 tấn cùng hệ thống an ninh nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, có nhiều tin đồn xoay quanh kho vàng này. Trong đó nổi bật là giả thuyết về vàng giả hoặc thiếu hụt trữ lượng so với công bố. Tổng thống Mỹ Donald Trump và người được coi là lãnh đạo của Bộ Hiệu quả Chính phủ Mỹ (DOGE) Elon Musk đã nhân cơ hội này đặt câu hỏi: "Có phải Fort Knox vẫn còn nguyên lượng vàng như đã công bố hay chỉ là một vỏ bọc?"
Trái ngược với Fort Knox, kho vàng tại Cục Dự trữ Liên bang New York (New York Fed) không phải hoàn toàn là tài sản của Chính phủ Mỹ mà chủ yếu là vàng ký gửi từ các chính phủ, các ngân hàng trung ương và tổ chức quốc tế từ hơn 60 quốc gia. Kho vàng này chứa khoảng 6.330 tấn vàng. Đây là kho vàng lớn nhất thế giới.
Sở dĩ hầm có thể chịu được trọng lượng do nằm trên nền đá của Đảo Manhattan, sâu 24m dưới lòng đất, thấp hơn mặt nước biển 15m, được bảo vệ bởi lớp tường thép dày và hệ thống bảo mật chặt chẽ. Tuy nhiên, cũng có nhiều tranh cãi về việc Mỹ thực sự nắm quyền kiểm soát số vàng này hay không, và liệu các quốc gia gửi vàng có thể rút về nếu muốn?
Kho vàng của Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) tại London cũng là một trong những kho vàng quan trọng nhất thế giới với khoảng 5.130 tấn vàng. Đây là trung tâm giao dịch vàng lớn nhất châu Âu, nơi các ngân hàng trung ương trên thế giới ký gửi vàng để đảm bảo thanh khoản trên thị trường vàng London, cho phép họ cho vay, bán hoặc mua vàng. Kho bạc Anh chỉ nắm giữ khoảng 6%.
Không giống Fort Knox, nơi vàng hầu như không được di chuyển, kho vàng tại London hoạt động như một trung tâm tài chính thực thụ. Việc kiểm toán tại BoE thường xuyên diễn ra, nhưng chưa bao giờ có một cuộc livestream kiểm tra kho vàng như Trump và Musk đề xuất đối với Fort Knox. Trong tháng 1, lần đầu tiên có sự dịch chuyển khá mạnh vàng từ BoE về Mỹ do sự biến động lớn về giá các hợp đồng tương lai.
Hầm vàng Banque de France, đặt tại Paris, là một trong những kho vàng quan trọng nhất châu Âu, chứa khoảng 2.437 tấn vàng, chiếm phần lớn dự trữ ngoại hối của Pháp. Được xây dựng từ thế kỷ 19, hầm vàng này nằm sâu 27m dưới lòng đất, với tường bê tông dày và hệ thống an ninh tối tân. Đây là trung tâm lưu trữ vàng chính của Pháp.
Dù không nổi tiếng như Fort Knox hay New York Fed, nhưng Banque de France đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự ổn định tài chính của nước Pháp và khu vực đồng Euro. Trong những năm gần đây, Pháp chủ trương duy trì dự trữ vàng như một “tấm khiên” chống lại bất ổn kinh tế toàn cầu. Sự tồn tại của hầm vàng này là minh chứng cho sức mạnh tài chính và chiến lược dài hạn của Paris trong nền kinh tế thế giới.
Ngoài Fort Knox và Banque de France, thế giới còn nhiều hầm vàng quan trọng khác, mỗi nơi mang dấu ấn riêng. Hầm vàng Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ nằm rải rác ở nhiều địa điểm bí mật, phản ánh chính sách trung lập và bảo toàn tài sản an toàn của quốc gia này. Tổng dự trữ khoảng hơn nghìn tấn, nhằm đảm bảo tính thanh khoản cho đồng franc Thụy Sĩ (CHF).
Trong khi đó, hầm vàng Deutsche Bundesbank (Đức) giữ khoảng 3,3 nghìn tấn vàng, từng bị phân tán trong Chiến tranh Lạnh và chỉ gần đây mới hồi hương từ New York và Paris.
Cuộc đua tích vàng giữa các cường quốc, ai mới là “vua”?
Kho vàng Ngân hàng Trung ương Nga (RCB) gần đây tăng trưởng nhanh nhất thế giới, sau các lệnh trừng phạt phương Tây, hiện có khoảng gần 2,3 nghìn tấn, giúp Moscow tăng cường độc lập tài chính.
Kho vàng Trung Quốc thuộc diện bảo mật cao, phản ánh tham vọng quốc gia này trong việc đa dạng hóa dự trữ ngoại hối. Hầm vàng Ấn Độ tập trung ở Mumbai, giữ vai trò quan trọng do người dân có truyền thống tích trữ vàng. Còn kho vàng Ngân hàng Trung ương Hà Lan từng di dời một phần, thể hiện chiến lược linh hoạt của nước này trong quản lý tài sản.
Có thể thấy, các kho vàng lớn trên thế giới đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ dự trữ tài chính quốc gia, hỗ trợ nền kinh tế và đảm bảo thanh khoản cho hệ thống tài chính toàn cầu. Những kho vàng này không chỉ là biểu tượng quyền lực mà còn có ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ và kinh tế toàn cầu.
Hiện Mỹ vẫn là quốc gia sở hữu dự trữ vàng lớn nhất với khoảng 8.133 tấn, theo sau là Đức (khoảng 3.350 tấn), Italia (2.452 tấn) và Pháp (2.437 tấn). Nga và Trung Quốc cũng đang tăng cường tích lũy vàng, Nga sở hữu 2.299 tấn và Trung Quốc có khoảng 2.273 tấn.
Dù có lượng vàng lớn nhất, nhưng Mỹ hiếm khi mua thêm vàng. Washington chủ yếu sử dụng vàng làm nền tảng đảm bảo sức mạnh đồng USD.
Trong khi đó, các quốc gia châu Âu vẫn coi vàng là tài sản dự trữ quan trọng, giúp đảm bảo ổn định tài chính khu vực và dùng trong thanh toán tại các trung tâm tài chính như London…
Nga và Trung Quốc trong vài năm gần đây liên tục gia tăng dự trữ vàng nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và đối phó với các lệnh trừng phạt kinh tế.
Có thế thấy, vàng đã tồn tại hàng nghìn năm như một tài sản lưu trữ giá trị, khó có thể thay thế. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, sự xuất hiện của nhiều loại tài sản mới như Bitcoin và các loại tiền số đang đặt ra câu hỏi về tương lai của kim loại quý này. Trong những năm gần đây, Bitcoin đã được coi là “vàng kỹ thuật số”, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư.
Dẫu vậy, các chuyên gia tài chính vẫn cho rằng vàng có lợi thế hơn so với nhiều loại tài sản khác, trong đó có tiền số. Trước hết, đó là tính ổn định. Vàng không có biến động mạnh như tiền số. Bên cạnh đó là sự chấp nhận rộng rãi trên phạm vi toàn cầu. Vàng được các ngân hàng trung ương công nhận và dự trữ.
Vàng cũng không bị phụ thuộc vào công nghệ do là tài sản vật chất, sờ nắm được. Trong khi đó, Bitcoin có thể bị ảnh hưởng bởi lỗi hệ thống hoặc quy định của chính phủ.
Ở chiều ngược lại, một số tỷ phú như Elon Musk tin rằng Bitcoin có tiềm năng vượt vàng nếu công nghệ blockchain tiếp tục phát triển. Trong vài ngày gần đây, đồng Pi Network gây chấn động thị trường tài chính với cú ra mắt khá ấn tượng, đạt mức giá lên tới 3 USD, cho dù coin này được đào miễn phí hơn 5 năm qua trên điện thoại di động.
Với diễn biến giá vàng tăng mạnh gần đây, liên tiếp lập kỷ lục cao mới cùng với tuyên bố sẽ kiểm tra kho vàng Fort Knox của Donald Trump và Elon Musk, mặt hàng kim loại quý này tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư quốc tế.
Nếu Elon Musk livestream kiểm tra hầm vàng Fort Knox, đây sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, kho vàng bí ẩn nhất thế giới được công khai trước mắt công chúng.
Liệu Fort Knox có thực sự còn đầy ắp vàng như tuyên bố hay không? Nước Mỹ vẫn còn nắm giữ nhiều vàng nhất thế giới hay không? Và vàng có tiếp tục giữ vững vị thế trước nhiều loại tài sản mới khác, trong đó có Bitcoin?
Các câu hỏi này vẫn chưa có lời giải, nhưng chắc chắn một điều: vàng vẫn là tài sản được quan tâm nhất xuyên suốt lịch sử nhiều nghìn năm qua. Còn tới đây, sự cạnh tranh về vị thế giữa vàng và các loại tài sản khác, trong đó có tiền số cũng như các trung tâm tài sản lớn trên thế giới sẽ rất khốc liệt.
