Tổng thống Mỹ Donald Trump đă giữ đúng lời hứa trong chiến dịch tranh cử khi ân xá và giảm án cho hàng ngh́n người liên quan đến vụ bạo loạn ở Điện Capitol hồi năm 2021.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/1 (giờ địa phương) ban hành lệnh ân xá "hoàn toàn, đầy đủ và vô điều kiện" cho hơn 1.500 người có liên quan đến vụ bạo loạn ở Điện Capitol vào ngày 6/1/2021, bao gồm cả những người bị kết án về hành vi bạo lực.
Ngoài ra, tân tổng thống Mỹ c̣n giảm án cho hàng chục trường hợp mà ông cho là cần "nghiên cứu thêm". Trong số này có cả Stewart Rhodes, nhà sáng lập và là thủ lĩnh nhóm cực hữu Oath Keepers.
"Đây là chuyện lớn đấy. Thành thực mà nói, tôi hy vọng họ được trả tự do trong tối nay", ông Trump nói khi kư quyết định ân xá trong Pḥng Bầu dục và gọi những người bị giam giữ là "các con tin", theo Guardian.
Ông Trump kư lệnh ân xá và giảm án cho hàng ngh́n người liên quan đến vụ bạo loạn Điện Capitol ngay trong ngày đầu tiên trở lại vị trí quyền lực nhất Nhà Trắng.
Tổng thống Mỹ thứ 47 đồng thời chỉ đạo Bộ Tư pháp xóa bỏ toàn bộ bản cáo trạng chờ xử lư đối với những người liên quan đến vụ việc ngày 6/1/2021.
"Quyết định này chấm dứt sự bất công nghiêm trọng trên phạm vi quốc gia mà người Mỹ phải chịu đựng suốt 4 năm qua và bắt đầu tiến tŕnh ḥa giải quốc gia", lệnh ân xá của Tổng thống Trump viết.
Ân xá hàng loạt
Guardian dẫn một số nguồn tin thân cận nói rằng đội ngũ ông Trump muốn tổng thống xem xét ân xá hoặc giảm án cho từng trường hợp một song người đứng đầu Nhà Trắng quyết định rằng những người tham gia vào sự vụ ngày 6/1/2021 đều xứng đáng được hưởng khoan hồng.
Những người có liên đới tới vụ bạo loạn tại Điện Capitol, hay c̣n gọi là "nhóm J6", đă kêu gọi ân xá trong vài năm qua v́ họ cho rằng quá tŕnh truy tố đă bị thao túng.
Nhóm phong trào cực hữu Proud Boys ngày 20/1 đă diễu hành trên thủ đô Washington với biểu ngữ chúc mừng sự trở lại Nhà Trắng của ông Trump, đồng thời kêu gọi tổng thống "thả tự do cho các thành viên của chúng tôi".
Tổ chức cực hữu Proud Boys diễu hành trên đường phố thủ đô Washington chào mừng ông Trump trở lại nhiệm sở. Ảnh: Reuters.
Một số thành viên Proud Boys đă bị kết án v́ tham gia vào cuộc bạo loạn tại Điện Capitol 4 năm trước, một vài trong số này thậm chí phải đối mặt với cáo buộc nổi loạn.
Cựu lănh đạo Enrique Tarrio của Proud Boys đă bị kết án 22 năm tù giam và đă công khai kêu gọi Tổng thống Trump ân xá cho bản thân cùng những "thành viên J6" khác.
Vào thời điểm tuyên án Tarrio, các công tố viên liên bang nói: "Không có tổ chức nào nện dấu giày xuống Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021 nhiều hơn Proud Boys, họ đă ở tuyến đầu trong mọi cuộc tấn công vào phạm vi ṭa nhà Quốc hội, dẫn đầu nỗ lực can thiệp vào chính quyền".
Quyết định ân xá hàng loạt của Tổng thống Trump vấp phải nhiều luồng ư kiến trái chiều từ các nhóm vận động dân chủ. Họ cáo buộc hành động này là một sự vi phạm vào luật pháp và sẽ tạo tiền lệ cho các hành vi tương tự xảy ra trong tương lai.
Lực lượng cảnh sát bảo vệ Điện Capitol vào ngày 6/1/2021 cũng cho rằng động thái ân xá và giảm án của ông Trump có thể khiến nhiều người gặp nguy hiểm, theo Guardian.
Trước khi ông Trump kư lệnh ân xá hôm 20/1 (giờ địa phương), Jake Lang, người bị cáo buộc tấn công cảnh sát bên ngoài ṭa nhà Quốc hội ngày 6/1/2021, viết trên mạng xă hội X rằng Bộ Tư pháp đă hủy bỏ vụ án của ông.
Sự kiện lịch sử
Vào ngày 6/1/2021, trong bài phát biểu tại Công viên Ellipse, ông Trump kêu gọi những người ủng hộ "chiến đấu đến cùng" để ngăn chặn tiến tŕnh chứng thực chiến thắng của ông Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống 2020, gián tiếp dẫn đến vụ bạo loạn lịch sử ở Đồi Capitol.
Hàng trăm sĩ quan cảnh sát đă bị thương trong vụ việc trên với ít nhất 9 trường hợp tử vong, theo Guardian.
Giờ đây, với việc ông Trump đă quay lại nhiệm sở, những vụ truy tố đối với các cá nhân liên quan đến vụ bạo loạn 6/1/2021 dự kiến sẽ chấm dứt. Hồi tháng 1, Bộ Tư pháp cho biết 1.583 bị cáo đă bị kết án liên bang v́ liên đới tới vụ bạo loạn lịch sử.
Trong số các trường hợp nói trên, 608 người bị cáo buộc có hành vi bạo lực và 18 người bị cáo buộc có hành vi nổi loạn. Các bản án nặng nhất có thời hạn dao động trong khoảng 18-22 năm tù giam.
Các loại vũ khí được sử dụng trong vụ bạo loạn bao gồm "súng ống, xịt hơi cay, roi điện, vũ khí có cạnh nhọn, gậy gộc, khiên, cột cờ và nắm tay gấu", theo Guardian.
Hơn 1.000 người đă nhận tội đối với các cáo buộc liên quan đến sự vụ ở Điện Capitol ngày 6/1/2021 và hơn 1.100 người bị kết án cho các hoạt động trong vụ bạo loạn. Theo Bộ Tư pháp, 667 người chịu án tù giam và 145 người được phép thụ án treo hoàn toàn.
VietBF@ sưu tập