11/14
Cuộc đọ sức giữa Tổng thống Joe Biden và Vladimir Putin đă không xảy ra, nhưng hậu quả từ cuộc xâm lược Ukraine của Nga và căng thẳng ngày càng tăng giữa Trung Quốc và phương Tây sẽ là vấn đề lớn khi các nhà lănh đạo của các nền kinh tế lớn nhất thế giới tụ họp ở Bali trong tuần này.
Nhóm 20 thành viên bắt đầu các cuộc nói chuyện tại ḥn đảo nghỉ mát Bali của Indonesia hôm thứ Ba với chủ đề đầy hy vọng là “cùng nhau phục hồi, phục hồi mạnh mẽ hơn.”
Trong khi Putin vắng mặt lần này, Tổng thống Biden sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và làm quen với hai vị tân Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Giorgia Meloni của Ư.
Các ưu tiên chính thức của hội nghị thượng đỉnh về y tế, năng lượng và chuyển đổi kỹ thuật số có thể bị lu mờ bởi lo ngại về nền kinh tế toàn cầu đang lan rộng và căng thẳng địa chính trị tập trung vào cuộc chiến ở Ukraine.
Cuộc xung đột kéo dài gần 9 tháng đă làm gián đoạn hoạt động thương mại dầu mỏ, khí đốt tự nhiên và ngũ cốc, đồng thời chuyển phần lớn trọng tâm của hội nghị thượng đỉnh sang an ninh lương thực và năng lượng.
Trong khi đó, Mỹ và các đồng minh ở châu Âu và châu Á ngày càng có xu hướng chống lại một Trung Quốc quyết đoán hơn, khiến các nền kinh tế G-20 mới nổi như Ấn Độ, Brazil và chủ nhà Indonesia phải uyển chuyển, khéo léo qua lại giữa các cường quốc lớn hơn.
Tổng thống Indonesia Joko Widodo đă cố gắng thu hẹp những rạn nứt trong G-20 về cuộc chiến ở Ukraine. Widodo, c̣n được gọi là Jokowi, đă trở thành nhà lănh đạo châu Á đầu tiên kể từ sau cuộc xâm lược đến thăm cả Nga và Ukraine vào mùa hè năm nay.
Ông đă mời Tổng thống Volodymyr Zelenskyy của Ukraine, không phải là thành viên G-20, tham gia hội nghị thượng đỉnh. Tổng thống Zelenskyy dự kiến sẽ tham gia trực tuyến.
Bhima Yudhistira, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Luật tại thủ đô Jakarta của Indonesia cho biết: “Một trong những ưu tiên của Tổng thống Jokowi là giảm bớt căng thẳng chiến tranh và rủi ro địa chính trị.”
Hội nghị thượng đỉnh G-20 năm ngoái tại Rome là cuộc họp trực tiếp đầu tiên của các thành viên kể từ sau đại dịch, mặc dù các nhà lănh đạo của Nga và Trung Quốc không tham dự.
Sự kiện năm nay được đánh dấu bởi hội nghị khí hậu của Liên hợp quốc tại Ai Cập và hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á tại Campuchia, nơi Tổng thống Biden và một số nhà lănh đạo G-20 khác đang tham dự, và cuộc họp Hợp tác kinh tế châu Á-Thái B́nh Dương tại Thái Lan ngay sau đó.
Tổng thống Mỹ tuyên bố sẽ làm việc với các quốc gia Đông Nam Á và nói rằng: “chúng tôi sẽ xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn mà tất cả chúng ta muốn thấy” trong một khu vực mà Trung Quốc đang nỗ lực để tăng cường ảnh hưởng của ḿnh.
Hôm Chủ nhật, Tổng thống Biden đă họp với các nhà lănh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc để thảo luận về Trung Quốc và mối đe dọa từ Triều Tiên.
Một câu hỏi được đặt ra trên hội nghị thượng đỉnh Bali là liệu Nga có đồng ư gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen của Liên hợp quốc, dự kiến được gia hạn vào ngày 19 tháng 11 hay không.
Thỏa thuận hồi tháng 7 cho phép nhà sản xuất ngũ cốc lớn trên toàn Ukraine nối lại xuất khẩu từ các cảng đă bị phong tỏa nhiều tháng v́ chiến tranh. Nga đă rút khỏi thỏa thuận một thời gian ngắn vào cuối tháng trước và tái gia nhập vài ngày sau đó.
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba hôm thứ Bảy kêu gọi gây thêm áp lực lên Nga để gia hạn thỏa thuận, đồng thời nói rằng Moscow phải “ngừng chơi tṛ bỏ đói với thế giới”.
Khi các nhà lănh đạo đối mặt với xung đột và căng thẳng địa chính trị, họ phải đối mặt với rủi ro rằng những nỗ lực kiềm chế lạm phát sẽ dập tắt sự phục hồi sau đại dịch hoặc gây ra khủng hoảng tài chính.
Hậu quả của chiến tranh đang được cảm nhận từ những ngôi làng xa xôi nhất của châu Á và châu Phi cho đến những ngành công nghiệp hiện đại nhất. Nó đă làm gia tăng sự gián đoạn đối với nguồn cung năng lượng, vận chuyển và an ninh lương thực, đẩy giá cả lên cao hơn và làm phức tạp thêm nỗ lực ổn định nền kinh tế thế giới sau những biến động của đại dịch.
Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres đang thúc giục G-20 hỗ trợ tài chính cho các nước đang phát triển và tuyên bố: “Ưu tiên của tôi ở Bali sẽ là lên tiếng cho các quốc gia ở miền Nam toàn cầu đă bị tàn phá bởi đại dịch COVID-19 và t́nh trạng khẩn cấp về khí hậu, và hiện đang đối mặt với các cuộc khủng hoảng về lương thực, năng lượng và tài chính – càng trở nên trầm trọng hơn bởi cuộc chiến ở Ukraine”.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự báo tăng trưởng toàn cầu 2,7% vào năm 2023, trong khi ước tính của các nhà kinh tế khu vực tư nhân là 1,5%, giảm so với mức 3% trong năm nay, mức tăng trưởng chậm nhất kể từ cuộc khủng hoảng dầu mỏ đầu những năm 1980.
Trung Quốc phần nào vẫn được cách ly khỏi lạm phát tăng vọt, chủ yếu là do nước này đang phải vất vả để đảo ngược t́nh trạng suy thoái kinh tế đang đè nặng lên tăng trưởng toàn cầu.
Nền kinh tế Trung Quốc, lớn thứ hai thế giới, tăng trưởng với tốc độ 3,9% trong quư gần nhất. Nhưng các nhà kinh tế nói rằng hoạt động đang chậm lại dưới áp lực của các biện pháp kiểm soát đại dịch, một cuộc đàn áp đối với các công ty công nghệ và sự suy thoái trong lĩnh vực bất động sản.
Các nhà dự báo đă cắt giảm ước tính tăng trưởng kinh tế hàng năm của Trung Quốc xuống mức thấp nhất là 3%. Con số này sẽ thấp hơn một nửa so với mức 8,1% của năm ngoái và là mức thấp thứ hai trong nhiều thập niên.
Tổng thống Biden và ông Tập sẽ tổ chức cuộc gặp trực tiếp đầu tiên kể từ khi ông Biden trở thành tổng thống vào tháng 1 năm 2021 bên lề sự kiện vào thứ Hai.
Mỹ mâu thuẫn với Trung Quốc về một loạt vấn đề, bao gồm nhân quyền, công nghệ và tương lai của ḥn đảo Đài Loan tự trị. Mỹ coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh toàn cầu lớn nhất của ḿnh và sự cạnh tranh đó luôn gia tăng khi Bắc Kinh t́m cách mở rộng ảnh hưởng của ḿnh trong những năm tới.
Liên minh châu Âu cũng đang đánh giá lại mối quan hệ của ḿnh với Trung Quốc khi họ t́m cách giảm sự phụ thuộc thương mại vào nước này.
Tại Bali, các cuộc đàm phán cũng dự kiến sẽ tập trung vào việc t́m cách thúc đẩy quá tŕnh chuyển đổi khỏi than đá và các nhiên liệu hóa thạch khác.
|