Tổng thống Donald Trump (P) không chấp nhận thua cuộc trước đói thủ
Kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 03/11/2020 do các phương tiện truyền thông công bố cho thấy ứng viên Joe Biden thuộc đảng Dân Chủ đă chiến thắng với 306 đại cử tri, so với 232 đại cử tri về tay đối thủ Donald Trump thuộc đảng Cộng Ḥa. Kết quả này tuy nhiên c̣n chờ được chính các đại cử tri từng bang bỏ phiếu xác nhận vào ngày 14/12 tới đây.
Chính trên điểm này mà nhiều người trong giới ủng hộ tổng thống Trump được cho là muốn tranh thủ để “chuyển bại thành thắng”.
Trong bối cảnh Donald Trump kiên quyết không chấp nhận thất bại, liên tiếp cáo buộc phe Dân Chủ gian lận, đồng thời tung ra nhiều vụ khiếu kiện để đảo ngược kết quả bầu cử, nhiều người thân cận với tổng thống măn nhiệm đă gợi lên khả năng các nghị viện tại các bang do đảng Cộng Ḥa lănh đạo chọn ra đại cử tri của đảng cho cuộc bỏ phiếu ngày 14/12, kể cả khi đa số cử tri trong bang đă bầu cho ông Biden vào ngày 03/11. Làm được điều đó, đặc biệt là tại các bang then chốt như Georgia, Michigan hay Wisconsin, Pennsylavania, th́ tổng thống Trump dứt khoát sẽ vượt quá con số 270 phiếu đại cử tri cần thiết để được tái đắc cử.
“Mọi khả năng cần được xem xét”.
Theo báo chí Mỹ, dù có vẻ không tưởng, nhưng ngay từ khi những kết quả đầu tiên cho thấy tổng thống Trump bị thua đối thủ Joe Biden về số đại cử tri, một số tên tuổi trong đảng Cộng Ḥa đă bắt đầu gợi lên khả năng này.
Một ví dụ điển h́nh được báo New York Times nêu bật là trường hợp thống đốc bang Florida Ron DeSantis, ngày 06/11, đă cho rằng các cơ quan lập pháp của các bang do đảng Cộng Ḥa lănh đạo nên tính tới việc chọn ra đại cử tri cho ông Trump.
Nhật báo Washington Post ngày 11/11 c̣n tiết lộ rằng chính tổng thống Trump đă gợi đến kịch bản Nghị Viện Cộng Ḥa tại các bang chọn đại cử tri cho ông, trong lúc giới thân cận với tổng thống Mỹ th́ đang khuyến khích đảng Cộng Ḥa tại các bang then chốt như Pennsylvania và Michigan xem xét khả năng đó.
Trên đài truyền h́nh Fox News, thượng nghị sĩ đảng Cộng Ḥa thuộc bang South Carolina Lindsey Graham, một người ủng hộ nhiệt t́nh của ông Trump cho rằng “mọi khả năng cần được xem xét”.
Nghị Viện tiểu Bang có thể quyết định về đại cử tri nếu " bầu cử thất bại"
Theo các chuyên gia về luật pháp Hoa Kỳ được báo New York Times và hăng tin Mỹ AP trích dẫn th́ về mặt lư thuyết, cơ quan lập pháp tại các bang có quyền quyết định cách thức chọn các đại cử tri để bỏ phiếu bầu ra tổng thống và phó tổng thống.
Trên nguyên tắc th́ đạo luật về đại cử tri quy định thống đốc bang xác nhận cả kết quả bầu cử và kết quả bầu đại cử tri của bang đó, và thông thường th́ đảng của ứng cử viên tổng thống giành chiến thắng sẽ cử ra các đại cử tri ở bang đó, và thống đốc bang có nhiệm vụ xác nhận các đại cử tri này.
Tuy nhiên, luật về đại cử tri cũng có quy định về trường hợp “bầu cử thất bại", tức khi cử tri toàn quốc không chọn ra được tổng thống, các cơ quan lập pháp của bang được trao quyền tham gia và chỉ định đại cử tri. Tuy nhiên, đạo luật được ban hành từ năm 1876 này không nêu rơ thế nào là một cuộc bầu cử “thất bại”.
Cơ hội duy nhất để cơ quan lập pháp bang can thiệp vào việc chỉ định đại cử tri là điều khoản về “bầu cử thất bại”. Nếu từ nay đến giữa tháng 12 mà kết quả của cuộc bầu cử c̣n giằng co, th́ Nghị Viện Đảng Cộng Ḥa kiểm soát ở các bang có thể tuyên bố rằng Trump đă thắng và chỉ định các đại cử tri ủng hộ ông.
Theo New York Times, các vụ kiện mà ban vận động tranh cử của tổng thống Trump đệ tŕnh dường như nhằm mục đích làm chậm tiến độ chứng nhận kết quả bầu cử của các bang, từ đó viện cớ để tuyên bố đây là cuộc bầu cử “thất bại”.
Kết quả không thể đảo ngược ?
Từ khi những ư tưởng bị cho là nhằm đảo ngược kết quả phiếu bầu phổ thông được gợi lên, báo giới Mỹ đă liên tục mời các chuyên gia về luật pháp Hoa Kỳ phân tích về tinh khả thi của kịch bản nói trên, và hầu như tất cả đều trả lời là “không thể”.
Như để chứng minh cho tính xác đáng của các phân tích từ giới chuyên gia, hăng tin Mỹ AP ngày 14/11/2020 cho biết là giới lănh đạo ở bốn bang then chốt mà tổng thống Trump cần thắng để có thể tái đắc cử là Arizona, Michigan, Pennsylvania và Wisconsin đều xác định rằng họ sẽ không tham gia vào kế hoạch nhằm thay đổi các đại cử tri trong bang để dồn phiếu cho tổng thống Donald Trump.
Điều đáng nói là các lănh đạo này đều là người trong đảng Cộng Ḥa. Tuyên bố của họ như vậy đă mặc nhiên bác bỏ gợi ư mà một số nhân vật theo đảng Cộng Ḥa đă nêu lên thành cơ hội cuối cùng để tổng thống Trump tiếp tục ở lại Nhà Trắng,
Một số người c̣n lưu ư rằng, một động thái như vậy sẽ vi phạm luật bang và đi ngược lại ư nguyện mà cử trí đă thể hiện qua lá phiếu của minh.
Rusty Bowers, chủ tịch “Hạ Viện” tại Arizona do đảng Cộng Ḥa nắm đa số cho biết: “Nếu không có gian lận - điều mà cho đến giờ tôi vẫn chưa nghe thấy - th́ tôi chẳng thấy có bất kỳ cách thức nghiêm túc nào để thay đổi đại cử tri”. Sau khi cho biết là ông đă nhận được vô số email yêu cấu Hạ Viện Arizona nhập cuộc, nhân vật này khẳng định: “Theo luật các đại cử tri phải bỏ phiếu cho người đă được người dân chọn lựa”.
Pennsylvania và Wisconsin cũng không tán đồng
Tại Pennsylvania và Wisconsin cũng vậy, các nhà lănh đạo Cộng Ḥa cũng bác bỏ khả năng xen vào việc lựa chọn đại cử tri.
Trong một bài b́nh luận vào tháng 10, thượng nghị sĩ của Jake Corman và dân biểu Kerry Benninghoff – đều thuộc đảng Cộng Ḥa - của bang này đă viết : “Lập pháp Pennsylvania không hề và sẽ không nhúng tay vào việc lựa chọn đại cử tri tổng thống của bang hoặc quyết định kết quả của cuộc bầu cử tổng thống,”. Văn pḥng của hai người hôm 11/11 đă xác nhận với AP rằng lập trường của họ vẫn không thay đổi.
Tương tự như vậy, lănh đạo Cộng Ḥa của "Hạ Viện" Wisconsin, Robin Vos, từ lâu đă bác bỏ ư tưởng này và phát ngôn viên của ông ngày 12/11 cho biết ông vẫn giữ quan điểm đó.
Ở Michigan, th́ giới lănh đạo Nghị Viện cho rằng hành vi can thiệp nào cũng sẽ trái luật của bang. Tại bang này, thống đốc thuộc đảng Dân Chủ, nhưng cơ quan lập pháp lại ở trong tay đảng Cộng Ḥa, vốn đang cho điều tra cuộc bầu cử. Tuy vậy, lănh đạo “Thượng viện” của bang Mike Shirkey đă công khai cho biết hôm 13/11 rằng họ "không hy vọng là sẽ có thay đổi nào trong kết quả bầu cử", theo đó ông Joe Biden đă thắng.
Tóm lại ư tưởng muốn các cơ quan lập pháp của các bang do đảng Cộng Ḥa kiểm soát sẽ bỏ qua chiến thắng qua phiếu phổ thông của Biden ở các bang của họ và chọn các đại cử tri của Trump xem ra khó thể thực hiện, và vào ngày 14/12, các đại cử tri sẽ họp lại ở mỗi bang để bỏ phiếu bầu ra tổng thống và phó tổng thống. Gọi là bầu, nhưng thực ra là xác nhận ư muốn của đa số các cử tri toàn bang đă thể hiện trong cuộc bầu cử ngày 03/11.