Đang nghe đoạn phỏng vấn HLV của đội Arsenal… buồn cười là VN phỏng vấn người nước ngoài luôn hỏi (thậm chí thường là câu hỏi đầu tiên) các ông/ các bạn nghĩ ǵ về Việt Nam.
Thử đội nón lên xem có nghĩ được ǵ không?
Trả lời phỏng vấn trên đất nước đó chẳng nhẽ lại nói xấu?! (nói linh tinh cẩn thận không c̣n đủ răng về nước) Câu trả lời cho dạng câu hỏi kể trên gần như chắc chắn luôn là những lời khen, và thường là những lời ca ngợi chung chung. Như là đồ ăn Việt Nam có món phở rất ngon!!!
Những câu hỏi phỏng vấn sáo ṃn kiểu này phơi bày tư duy lười biếng của nhiều nhà báo, phóng viên. Tệ hơn nữa là… phải chăng chúng ta thực sự kém tự tin đến vậy?! Luôn quan tâm, luôn để ư xem người khác nghĩ ǵ về ḿnh (và luôn đặt những người được hỏi vào những t́nh huống chỉ có thể khen). Chắc không mấy người thích bị kẻ khác đánh giá. Việc đánh giá một người khác là rất phức tạp, huống hồ cả một dân tộc?! (lại c̣n với những người vừa đặt chân tới Việt Nam có mấy tiếng đồng hồ?!?) Ấy thế mà mang danh cả đất nước lại cứ muốn dồn người ta vào thế phải đưa ra đánh giá là sao? Chúng ta cần những lời khen ngợi an ủi vuốt ve đó đến vậy sao?
Đến bao giờ Việt Nam mới thôi cái tṛ cứ động phỏng vấn người nước ngoài là hỏi bạn nghĩ ǵ về Việt Nam, bạn thấy con người Việt Nam ra sao (đến hỏi ḿnh câu này ḿnh c̣n đếch biết trả lời thế nào)… blah blah? (với những thứ dễ đụng chạm chính trị thế này th́ chỉ nên hỏi những câu vô thưởng vô phạt, dễ trả lời thật ḷng, vd như bạn đă thử món ăn VN nào chưa, bạn thấy thích món ăn nào nhất, bạn dự định sẽ đi thăm những thắng cảnh nào ở VN v.v... thiếu ǵ, chỉ tại không chịu động năo)
Ấy thế mà buồn cười là không nhiều người biết cách khen. H́nh như VN ḿnh không có văn hóa khen ngợi (nên chúng ta ‘thèm khát’ lời khen từ người khác đến vậy?!). Ngày nhỏ, tôi học ở Thực Nghiệm, các thầy cô hay sử dụng một cấu trúc câu mà ban đầu tôi nghe thấy rất lạ tai: cô khen bạn này..., cô chê bạn kia... Ví dụ như là nhắc nhở học sinh giữ trật tự th́ giáo viên sẽ nói là: cô chê bạn B chưa giữ trật tự tốt nhé. C̣n khi học sinh làm được tốt việc ǵ đó, giáo viên sẽ khen: cô khen bạn A đă lau bảng rất sạch. Cấu trúc câu kiểu này không được... thuần Việt, xuôi tai lắm, nhưng vấn đề chủ yếu ở đây là cách khen ngợi và góp ư của giáo viên đối với học sinh, khen ngợi đúng lúc, đúng chỗ và góp ư, nhắc nhở chứ không phải chê bai, vùi dập. Tôi không có cảm giác kinh khủng, tồi tệ khi ḿnh mắc lỗi ǵ đó ở trường (và điều tuyệt vời này đă chấm dứt khi tôi rời khỏi trường Thực Nghiệm).
Hẳn ai cũng thấy t́nh trạng chê bai, chửi bới, ném đá nhau trên các trang mạng xă hội đang tồi tệ ra sao. Chả hiểu kiểu ǵ cứ ném đá hội đồng th́ nhanh thế, đông thế ‘___‘. Như thể việc chê bai khiến họ thấy ḿnh có “sức mạnh”, “quyền lực”, “tŕnh độ” hơn ấy. C̣n khen th́ tức là đứng ở tầm dưới, ngưỡng mộ nh́n lên.
Có một page khá thú vị tên là Teach me Vietnamese. Anh chàng này thường đưa ra những nhận định, ư kiến rất gây tranh căi (nhưng tôi thấy chúng thường đúng). Và không thiếu những comment tức giận chửi bới lại anh ta. Thật đáng buồn là chúng ta thích hỏi ư kiến người nước ngoài về VN, nhưng khi họ đưa ra những ư kiến không được lung linh, lấp lánh th́ chúng ta đùng đùng tự ái. Trong khi chỉ nên nghĩ xem ư kiến của anh ta thế nào, v́ sao anh ta lại đưa nhận định như vậy... và nếu không thấy đồng t́nh th́... thôi. Sao phải cố thay đổi ư kiến của MỘT người nước ngoài về VN làm ǵ? Anh ta có căm thù đất nước VN th́ cũng có ảnh hưởng ǵ đâu ta? (trừ khi anh ta là tổng thống Mỹ). Mà thực tế tôi thấy anh ta đưa ra ư kiến là có thiện chí. Chúng ta không cần phải đồng t́nh hết, nhưng nên tham khảo, suy nghĩ.
Khi nào chúng ta thôi suy nghĩ tủn mủn, thôi cảm tính lặt vặt... th́ có lẽ chúng ta sẽ bắt đầu thôi nhỏ bé.
Nguồn: blog Green Rice