Với tư cách là người bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà báo Hoàng Khương, luật sư Phan Trung Hoài vừa gửi bản kiến nghị luật sư kư ngày 20-3-2012 đến các cơ quan tiến hành tố tụng
Bản kiến nghị đề nghị đ́nh chỉ điều tra vụ án và bị can đối với nhà báo Hoàng Khương.
Thưa luật sư, ông có thể cho biết tiến độ điều tra vụ án kể từ ngày nhà báo Hoàng Khương bị bắt tạm giam (2-1-2012) đến nay? Liệu vụ án có thể kết thúc điều tra trong tháng 3-2012 như thiếu tướng Phan Anh Minh (phó giám đốc Công an TP.HCM) nêu trong cuộc gặp báo chí ngày 9-2-2012?
 |
Luật sư Phan Trung Hoài - Ảnh: Thuận Thắng |
Nhà báo Hoàng Khương đă bị khởi tố và bị bắt tạm giam được 2 tháng 18 ngày. Tôi có thể gọi như vậy v́ đến nay ông Nguyễn Văn Khương vẫn c̣n tư cách nhà báo. Thật sự đây là những tháng ngày khó khăn nhất đối với gia đ́nh nhà báo Hoàng Khương.
Cơ quan điều tra và điều tra viên đă tạo điều kiện cho tôi tham gia tố tụng, được dự tất cả các buổi hỏi cung và một số hoạt động điều tra khác. Đến nay tôi không có thông tin nào về thời điểm có thể kết thúc điều tra, nhưng tôi thấy cơ quan điều tra đă gặp mặt báo chí cung cấp nhiều thông tin về quá tŕnh điều tra vụ án.
Trước khi có bản kiến nghị này, tôi đă có Kiến nghị luật sư số 01 về việc đề nghị cho nhà báo Hoàng Khương tại ngoại v́ lư do đang mắc một số bệnh, hiện phải điều trị trong trại tạm giam và lúc đó vợ sắp đến ngày sinh.
Cơ sở nào để ông kiến nghị đ́nh chỉ điều tra vụ án và bị can đối với nhà báo Hoàng Khương?
Cho đến thời điểm hiện nay, tôi chưa có điều kiện tiếp cận một cách toàn diện kết quả điều tra, nhưng với những thông tin, tài liệu mà tôi có được từ Hoàng Khương và báo Tuổi Trẻ, tôi nhận thấy việc cơ quan điều tra quyết định khởi tố vụ án, bị can, bắt tạm giam nhà báo Hoàng Khương là chưa đảm bảo căn cứ về mặt pháp lư.
Hành vi của nhà báo Hoàng Khương có sai sót về hoạt động tác nghiệp báo chí, cần được đặt ra xem xét về trách nhiệm đối với xă hội và đạo đức nhà báo, nhưng về bản chất hành vi đó không hội đủ các yếu tố cấu thành tội phạm h́nh sự như quyết định khởi tố bị can đă nêu.
Tôi nghĩ ngay cả trong trường hợp về mặt khách quan, nếu hành vi đó bị coi là có dấu hiệu tội phạm th́ nhà báo Hoàng Khương cũng có thể được xem xét miễn truy cứu trách nhiệm h́nh sự theo quy định tại khoản 6 điều 289 Bộ luật h́nh sự năm 1999 và điểm 4 điều 4 Luật pḥng chống tham nhũng năm 2005. Bởi lẽ tuy không chủ động khai báo trước khi bị phát hiện, nhưng thực tế nhà báo Hoàng Khương đă viết bài, đưa công khai hành vi tiêu cực của một cá nhân cảnh sát giao thông trên báo Tuổi Trẻ.
Về bản chất pháp lư, cần coi đây là một kênh thông tin tố giác tội phạm, v́ chính dựa vào hai bài báo của Hoàng Khương, cơ quan điều tra đă khởi tố vụ án h́nh sự xảy ra tại đội cảnh sát giao thông Công an quận B́nh Thạnh. Tôi nhận thức nhà báo Hoàng Khương đă phát hiện và tố giác hành vi tiêu cực trên mặt báo v́ lợi ích của cộng đồng, của xă hội.
Thưa luật sư, v́ sao ông cho rằng về mặt pháp lư, hành vi tác nghiệp của phóng viên Hoàng Khương không đủ căn cứ quy buộc phạm vào tội “đưa hối lộ”?
Sở dĩ tôi cho rằng hành vi của nhà báo Hoàng Khương không hội đủ các dấu hiệu đặc trưng cấu thành tội “đưa hối lộ” theo quy định tại điều 289 Bộ luật h́nh sự năm 1999 v́ những lư do sau đây:
Thứ nhất, Hoàng Khương đă thực hiện một số hành vi tác nghiệp báo chí, thông qua các nguồn tin và cách thức tiếp cận các đối tượng liên quan, đă viết hai bài báo đề cập đến hiện tượng tiêu cực xảy ra tại đội cảnh sát giao thông Công an quận B́nh Thạnh và được ban biên tập báo Tuổi Trẻ duyệt đăng.
Đây là hai bài báo nằm trong tuyến bài “Chặn đứng thảm họa giao thông” được thực hiện theo chủ trương của ban biên tập báo Tuổi Trẻ, có xây dựng đề cương triển khai thành một chiến dịch truyền thông nhằm hưởng ứng nghị quyết của Chính phủ về kéo giảm tai nạn giao thông.
Sau khi thâm nhập thực tế, t́m kiếm tư liệu và h́nh ảnh, Hoàng Khương đă nộp bài viết theo đúng quy tŕnh biên tập. Trước khi duyệt đăng bài thứ hai “Cảnh sát giao thông giải cứu xe đua trái phép”, để có thông tin nhiều chiều, ṭa soạn c̣n yêu cầu phóng viên Hoàng Khương bổ sung phần ư kiến của đội cảnh sát giao thông Công an quận B́nh Thạnh liên quan vụ việc nói trên. Điều này cho thấy hành vi của Hoàng Khương về bản chất là hành vi tác nghiệp của một nhà báo, thực hiện các bài báo theo chủ trương của ban biên tập.
Thứ hai, với mục đích nhằm tiếp xúc, t́m hiểu các thông tin liên quan việc xử lư đua xe trái phép, nhà báo Hoàng Khương đă mượn biên bản vi phạm được lập về hành vi đua xe của Trần Minh Ḥa để tiếp cận ông Huỳnh Minh Đức thông qua đầu mối là ông Tôn Thất Ḥa.
Các buổi tiếp xúc, trao đổi với những người liên quan nhằm t́m kiếm các bằng chứng tiêu cực luôn được nhà báo Hoàng Khương thực hiện với các phương tiện nghiệp vụ báo chí như máy ghi âm, máy chụp ảnh. Ngay cả trước khi đưa tiền và biên bản vi phạm cho ông Tôn Thất Ḥa để đưa cho ông Huỳnh Minh Đức vào trưa 25-6-2011, nhà báo Hoàng Khương đă đưa máy ghi âm cho ông Tôn Thất Ḥa để ghi lại nội dung cuộc trao đổi giữa các bên.
Các nội dung c̣n lưu lại trong các băng ghi âm mà cơ quan điều tra thu giữ, việc sử dụng tên giả đóng vai tài xế khi tiếp xúc với ông Huỳnh Minh Đức... đă chứng minh hành vi tác nghiệp báo chí của Hoàng Khương, thể hiện quá tŕnh dấn thân và t́m kiếm thông tin thông qua các câu hỏi mang tính gợi ư, t́m hiểu, thu thập bằng chứng về tiêu cực trong quá tŕnh xử lư xe đua.
Thứ ba, tôi nghĩ Hoàng Khương v́ hoạt động tác nghiệp báo chí đă tự đặt ḿnh vào trong t́nh trạng có thể nguy hiểm đến tính mạng, uy tín cá nhân và sự an nguy của bản thân, vợ con và người thân trong gia đ́nh... Nếu động cơ của nhà báo Hoàng Khương là để trục lợi cá nhân, nhằm có lợi cho Trần Minh Ḥa hoặc có những mục đích không chính đáng khác th́ sau đó Hoàng Khương đă không viết bài để đăng báo công khai. Đây là vấn đề mấu chốt cần xác định khách quan, chính xác trong vụ án này, bởi thực tế bài báo “Cảnh sát giao thông giải cứu xe đua trái phép” được viết và đăng tải không xuất phát từ động cơ cá nhân.
Hơn nữa, bản thân số tiền đưa cũng phần lớn là tiền đóng phạt do các lỗi vi phạm của đối tượng. Tôi cho rằng chưa có căn cứ thuyết phục để cho rằng Hoàng Khương lợi dụng cương vị của ḿnh là nhà báo để viết bài đăng báo nhằm mục đích ép ông Huỳnh Minh Đức thực hiện đến cùng hành vi trái pháp luật.
Ông suy nghĩ ǵ khi đánh giá về sai sót của nhà báo Hoàng Khương trong quá tŕnh tác nghiệp?
Nh́n lại vụ án này, tôi nghĩ cần đặt trong tổng thể chủ trương và tuyến bài của báo Tuổi Trẻ, đánh giá toàn diện cả những bài báo tâm huyết mà Hoàng Khương đă viết về những tấm gương, điển h́nh trong ngành công an mà tôi hiện có trong tay.
Tuy nhiên, trong vụ án này, bản thân nhà báo Hoàng Khương đă nghiêm khắc nhận khuyết điểm, thừa nhận có sai sót trong quá tŕnh tác nghiệp và đă bị báo Tuổi Trẻ xử lư kỷ luật hành chính.
Theo
Tuổi Trẻ