Theo Denise Chow và Tom Costello
Suni Williams và Butch Wilmore đã dành 286 ngày trên Trạm vũ trụ quốc tế sau khi nhiệm vụ kéo dài một tuần của họ gặp phải sự cố kỹ thuật.
Trong những bình luận công khai đầu tiên kể từ khi trở về Trái Đất một cách ngoạn mục, các phi hành gia của NASA là Suni Williams và Butch Wilmore cho biết họ rất ngạc nhiên trước sự tập trung cao độ vào sứ mệnh của họ.
Trong buổi họp báo được tổ chức hôm thứ Hai tại Trung tâm vũ trụ Johnson của NASA ở Houston, Texas, Williams và Wilmore đã mô tả sứ mệnh "độc đáo" của họ, bất ngờ phải dành hơn chín tháng tại Trạm vũ trụ quốc tế trong khi ban đầu họ chỉ dự định ở lại tiền đồn trên quỹ đạo trong khoảng một tuần.
Bộ đôi này đã được phóng lên trạm vũ trụ vào tháng 6 trong chuyến bay thử nghiệm có người lái đầu tiên của tàu vũ trụ Starliner của Boeing . Tuy nhiên, họ đã gặp phải sự cố với bộ đẩy của tàu trong quá trình lắp ghép, buộc họ phải ở trên quỹ đạo trong 286 ngày.
"Kế hoạch đã đi chệch hướng so với những gì chúng tôi đã lên kế hoạch, nhưng vì chúng tôi đang trong chuyến bay vũ trụ có người lái, chúng tôi chuẩn bị cho bất kỳ tình huống bất trắc nào", Wilmore nói. "Đây là một con đường quanh co. Bạn không bao giờ biết nó sẽ đi đến đâu".
Wilmore nói thêm rằng ông tập trung vào những gì sắp tới và áp dụng những bài học kinh nghiệm từ nhiệm vụ bất thường của mình thay vì đổ lỗi cho bất kỳ tổ chức hay bất kỳ ai về những gì đã xảy ra. Nhưng ông cho biết cả Boeing và NASA, "từ đầu đến cuối chuỗi", đều chịu trách nhiệm về kết quả của chuyến bay.
“Bạn không thể làm việc này nếu không có lòng tin,” Wilmore nói. “Bạn phải có lòng tin tuyệt đối. Và để một ai đó bước lên trong những tổ chức khác nhau này và nói rằng, 'Này, tôi phải chịu trách nhiệm cho một phần của vấn đề đó' — điều đó có ý nghĩa rất lớn trong việc duy trì lòng tin.”
Wilmore thậm chí còn tự chỉ trích mình, với tư cách là chỉ huy chuyến bay thử nghiệm Starliner, vì đã không đặt nhiều câu hỏi hơn trước khi phóng.
Ông nói: “Tôi có thể đặt ra một số câu hỏi và câu trả lời cho những câu hỏi đó có thể thay đổi tình thế”.
Williams và Wilmore trở nên nổi tiếng vì ở lại ISS lâu hơn dự kiến.
Bộ đôi này đã trở lại Trái Đất được gần hai tuần sau khi bay về nhà trên tàu vũ trụ SpaceX Dragon và hạ cánh xuống nước vào ngày 18 tháng 3.
Cuối cùng, NASA đã quyết định đưa tàu vũ trụ Starliner trở về Trái Đất mà không có phi hành đoàn vào tháng 9, và các quan chức cơ quan này đã thay đổi kế hoạch đưa Wilmore và Williams trở lại bằng tàu vũ trụ SpaceX.
Williams và Wilmore rời trạm vũ trụ cùng với phi hành gia NASA Nick Hague và phi hành gia người Nga Aleksandr Gorbunov, những người đang hoàn thành nhiệm vụ trên ISS kéo dài khoảng sáu tháng.
Mặc dù được biết đến là những phi hành gia "bị mắc kẹt" trong không gian, Williams và Wilmore vẫn nhiều lần nói rằng họ thích khoảng thời gian dài sống và làm việc tại tiền đồn trên quỹ đạo.
Và khi Giám đốc điều hành SpaceX Elon Musk và Tổng thống Donald Trump đưa ra những tuyên bố chưa được chứng minh rằng chính quyền Biden đã trì hoãn chuyến bay trở về Trái đất vì lý do chính trị, cả hai phi hành gia đều thận trọng tránh xa cuộc tranh cãi.
Wilmore nói với NBC News rằng ông phần nào nhận thức được những lời lẽ mang tính chính trị xung quanh nhiệm vụ của họ, nhưng ông không bao giờ cảm thấy bị bỏ rơi trong không gian.
“Tôi không nghĩ về những điều như thế,” ông nói. “Chúng tôi bận rộn. Chúng tôi tập trung vào sứ mệnh của mình.”
Trong cuộc họp báo hôm thứ Hai, Hague cho biết ông và các đồng nghiệp phi hành gia phần lớn được cách ly khỏi tiếng ồn chính trị khi ở trên trạm không gian.
"Khi chúng tôi ở trên đó hoạt động trong không gian, bạn không cảm thấy chính trị", ông nói. "Nó tập trung hoàn toàn vào nhiệm vụ".
Trong thời gian lưu trú kéo dài tại trạm vũ trụ, Williams và Wilmore đã tiến hành các thí nghiệm khoa học, hỗ trợ các chuyến đi bộ ngoài không gian và hỗ trợ các dự án bảo trì. Nhưng trong khi họ bận rộn trên quỹ đạo, Williams cho biết nhiệm vụ dài hơn dự kiến của họ trên không gian có thể khó khăn hơn nhiều đối với gia đình và những người thân yêu.
“Tôi muốn ôm chồng và ôm mấy chú chó của mình”, bà nói khi được hỏi về điều đầu tiên bà muốn làm sau khi hạ cánh.
Ngay sau khi Wilmore trở về, con gái của ông đã chia sẻ trên TikTok sự phấn khích khi cuối cùng cũng được đoàn tụ với cha sau chín tháng.
Wilmore cho biết ông và Williams dự kiến sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo, quản lý chương trình và kỹ sư của Boeing trong tuần này để thảo luận về việc nâng cấp khoang Starliner. NASA vẫn chưa đưa ra quyết định về chuyến bay tiếp theo của tàu, bao gồm cả việc có người lái hay không có người lái.
Tuy nhiên, các phi hành gia cho biết họ sẽ lại bay trên Starliner nếu có cơ hội.
“Chúng tôi sẽ khắc phục những vấn đề mà chúng tôi gặp phải,” Wilmore nói. “Chúng tôi sẽ sửa chữa nó. Chúng tôi sẽ làm cho nó hoạt động. Boeing hoàn toàn cam kết. NASA hoàn toàn cam kết. Và với điều đó, tôi sẽ bắt tay vào làm ngay lập tức.”
Theo
Tom Costello là phóng viên của NBC News và Denise Chow là phóng viên khoa học và vũ trụ của NBC News có trụ sở tại Washington
