Đảng Cộng hòa chiếm số đông trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Ảnh do Nhi Ngoc Mai Le cung cấp.
“Người Mỹ gốc Việt chủ yếu là MAGA, và họ đã bỏ phiếu cho Trump. Ở Việt Nam, họ cũng rất ủng hộ Trump,” Allison Huynh, doanh nhân Thung lũng Silicon, người đứng đầu Ventures LLC, người đã chạy sang Hoa Kỳ sau khi Sài Gòn sụp đổ, cho biết. “Họ thích phong trào MAGA vì nó tập trung vào người dân và đất nước, và họ không thích chủ nghĩa cộng sản hay chủ nghĩa xã hội.”
Một cuộc khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew đã xác nhận đánh giá của Huynh, cho thấy trong khi hầu hết cử tri châu Á ủng hộ Đảng Dân chủ thì gần một nửa số cử tri người Mỹ gốc Việt đã đăng ký lại ủng hộ Đảng Cộng hòa.
Sự ủng hộ mạnh mẽ của Việt Nam dành cho Donald Trump xuất phát từ sự kết hợp giữa chủ nghĩa dân tộc lịch sử, một lối thoát mới cho sự thể hiện chính trị và lời lẽ chống Trung Quốc của ông.
Khẩu hiệu của Trump, “ Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại ,” có tiếng vang sâu sắc với nhiều người Việt Nam, phù hợp với niềm tự hào chung của họ về một lịch sử được định nghĩa bằng sự kiên cường và hy sinh trong việc chống lại những kẻ xâm lược hùng mạnh như Trung Quốc, Mông Cổ và Pháp. Sự nhấn mạnh chung này về sức mạnh và sự kiên trì khiến hình ảnh của Trump như một nhà lãnh đạo mạnh mẽ trở nên đặc biệt hấp dẫn.
Trong tám năm qua, cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ đã mang đến cơ hội chưa từng có cho hoạt động chính trị của người dân Việt Nam.
Việc tiếp cận rộng rãi điện thoại thông minh, internet tốc độ cao và mạng xã hội giúp mọi người có thể tham gia thảo luận bầu cử theo thời gian thực, thúc đẩy cảm giác kết nối toàn cầu và tự do chính trị thường thiếu trong môi trường chính trị được kiểm soát chặt chẽ của Việt Nam.
Hiệp, một sinh viên đại học ở Sài Gòn, ban đầu không thích Donald Trump, cô nói rằng, “Ông ấy giống như một người đàn ông ngu ngốc, nói năng như một đứa trẻ đường phố, không kiểm soát được.” Tuy nhiên, quan điểm của cô đã thay đổi theo thời gian.
“Nhưng dần dần, ông ấy có thể làm những gì ông ấy nói,” bà giải thích. Bà nói thêm, “Cá nhân tôi ghét đảng Dân chủ, vì họ nói và sử dụng quá nhiều chiến thuật chính trị trong chính phủ… nói dối.”
Huynh, một cựu sinh viên Đại học Stanford và sau này trở thành một doanh nhân thành đạt tại Thung lũng Silicon, giải thích: "Phần lớn mọi người đều yêu thích năng khiếu kinh doanh của Trump, và ông ấy rất sáng tạo, xây dựng những căn hộ chung cư cao cấp và bất động sản".
Ông Hiệp cũng bày tỏ quan điểm tương tự, bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với những người được Trump bổ nhiệm.
“Cá nhân tôi thích nội các của Trump, bao gồm cả những viên chức 'làm nhiều hơn, nói ít hơn', như Musk. Tôi tin rằng công nghệ, đặc biệt là AGI, sẽ thay đổi cuộc chơi, và Trump chắc chắn sẽ Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại.”
Sự phản đối mạnh mẽ của Trump đối với các yêu sách hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông đã gây được tiếng vang lớn tại Việt Nam, nơi những yêu sách này đã gây ra những căng thẳng đáng kể. "Họ đang xây dựng các đảo nhân tạo xung quanh Việt Nam và bắt nạt ở các khu vực hàng hải giữa Việt Nam, Philippines và Thái Lan", Huynh nói, nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ như một biện pháp bảo vệ chống lại Trung Quốc.
Theo Hiệp, sự ngờ vực Trung Quốc đã ăn sâu vào lịch sử Việt Nam. “Ngầm hiểu, trong mỗi người Việt Nam, đều có mối đe dọa từ Trung Quốc. Nỗi sợ hãi đó đã tích tụ trong hơn một nghìn năm từ khi chính quyền Trung Quốc đô hộ”, bà giải thích.
Hiệp tin rằng Trump nổi bật vì sẵn sàng đối đầu với Trung Quốc. "Nhiệm kỳ tổng thống cuối cùng của ông đã gây ra rất nhiều rắc rối cho Trung Quốc với cuộc chiến thương mại, khiến người Việt Nam cảm thấy an toàn hơn", bà nói thêm.
Ngoài việc xây dựng đảo và xâm phạm lãnh thổ, hành động của Trung Quốc bao gồm đánh bắt cá bằng lưới kéo, tàn phá môi trường và làm cạn kiệt nguồn cung cấp lương thực của Việt Nam.
Ngoài ra, lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã tấn công các tàu cá Việt Nam với lý do bảo vệ yêu sách lãnh thổ - một chiến lược cho phép chính phủ Trung Quốc khẳng định quyền kiểm soát vùng biển tranh chấp trong khi tránh xung đột quân sự trực tiếp.
Sự lãnh đạo của Trump, ưu tiên lợi ích quốc gia, đồng điệu sâu sắc với cảm nhận của người Việt Nam. Hiệp mô tả ông là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, nói rằng, “Sự lãnh đạo tốt của ông đã được chứng minh. Ông là một doanh nhân thành đạt.
Ông ấy là một tổng thống được bầu. Mọi nhà lãnh đạo thế giới hiện nay đều sợ ông ấy—NATO, EU, Zelensky…” Về vụ việc gần đây của Trudeau, bà nói thêm, “Không ai trên thế giới này có thể nói, 'Nhà của bạn là sân sau nhà tôi,' nhưng Trump đã nói đùa rằng Canada là một tiểu bang của Hoa Kỳ. Và Trudeau đã im lặng… chứng minh điều đó là đúng.”
Huynh nhấn mạnh đến sự nổi tiếng của Trump tại Việt Nam và sự cải thiện đáng kể trong quan hệ Hoa Kỳ-Việt Nam trong 50 năm qua. “Trump rất được yêu thích tại Việt Nam và quan hệ đã được cải thiện đáng kể.
Hoa Kỳ sẽ khôn ngoan khi sử dụng những yếu tố này để có lợi cho chúng ta,” bà nói. Bà tin tưởng mạnh mẽ rằng việc phát triển quan hệ đối tác đa phương với Việt Nam phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ và hỗ trợ cho một trật tự thế giới tương lai đáng mong muốn hơn.
“Trung Quốc và Việt Nam không phải là đồng minh thân cận và Hoa Kỳ có thể lợi dụng căng thẳng trong khu vực để hợp tác với Việt Nam nhằm đạt được mục tiêu chung là ngăn chặn sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc”, bà nói thêm.
Huynh nói đúng rằng mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Hoa Kỳ và Việt Nam mang lại những lợi ích đáng kể. Mối quan tâm chung của Việt Nam với Hoa Kỳ về sự quyết đoán của Trung Quốc, đặc biệt là ở Biển Đông, khiến Việt Nam trở thành đối tác tự nhiên trong việc chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh.
Việc củng cố mối quan hệ này sẽ hỗ trợ một liên minh ủng hộ tự do hàng hải và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, đồng thời định vị Việt Nam là đối trọng quan trọng với Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Về mặt kinh tế, sự tăng trưởng nhanh chóng của Việt Nam và việc tham gia vào các hiệp định thương mại lớn như CPTPP và RCEP mang đến cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ cơ hội tiếp cận các thị trường châu Á rộng lớn hơn và đa dạng hóa chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc.
Nằm ở vị trí chiến lược tại Đông Nam Á, Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng trong an ninh khu vực, có tiềm năng tăng cường hợp tác quân sự và nỗ lực chung nhằm thúc đẩy sự ổn định.
Ngoài ra, hai nước còn có lịch sử hợp tác thành công về các vấn đề như phục hồi sau chiến tranh, làm sạch môi trường và trao đổi giáo dục.
Việc tăng cường các mối quan hệ này có thể mở rộng các chương trình văn hóa và nhân đạo, đồng thời khuyến khích các quốc gia Đông Nam Á khác tăng cường mối quan hệ với Hoa Kỳ, củng cố thêm sự hiện diện và ảnh hưởng của Hoa Kỳ trong khu vực.
