Theo như sự việc về Tổng thống Donald Trump mới đây lên tiếng khi tiếp nhận chiếc máy bay Boeing hạng sang 747-8 giá 400 Triệu Đôla do Hoàng gia Qatar tặng để làm Không Lực Một và sau khi ông Donald Trump hết nhiệm kỳ thì ông sẽ đưa về làm của riêng tại Thư viện ông Donald Trump, khiến nhiều người chỉ trích và gọi giao dịch này là “tràn lan các vấn đề gián điệp chính trị”.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani và Giám đốc điều hành Boeing Kelly Ortberg tham dự lễ ký kết tại Doha, Qatar vào ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brian Snyder/Reuters
Hôm nay Tổng thống Donald Trump đang đến thăm nước Qatar làm dấy lên các sự chống đối từ hai phía đảng Dân Chủ và Cộng Hòa về việc Trump tiếp nhận chiếc máy bay Boeing hạng sang 747-8 giá 400 Triệu Đôla do Hoàng gia Qatar tặng để làm Không Lực Một và sau khi Trump hết nhiệm kỳ thì Trump đưa về làm của riêng tại Thư viện Trump.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Susan Collins chỉ trích quyết định của Tổng thống Donald Trump khi chấp nhận một chiếc máy bay phản lực từ hoàng gia Qatar, gọi giao dịch này là “tràn lan các vấn đề gián điệp chính trị”.
Collins là sự bổ sung mới nhất vào căng thẳng leo thang từ cả hai phía Cộng hòa và Dân chủ về tính hợp pháp của việc chấp nhận món quà trị giá 400 triệu đô la nầy.
Trump đã nói rằng chiếc máy bay sẽ được chuyển đến quỹ thư viện tổng thống của ông vào cuối nhiệm kỳ thứ hai.
Thượng nghị sĩ Susan Collins của Maine hôm thứ Năm 15/5 đã bày tỏ được cảm giác thất vọng ngày càng tăng trong số những người Cộng hòa tại Quốc hội về kế hoạch của Tổng thống Donald Trump chấp nhận một chiếc máy bay phản lực trị giá 400 triệu đô la từ gia đình hoàng gia Qatar để chuyển đổi thành Không lực Một.
“Tôi thấy giao dịch này đầy rẫy những vấn đề về gián điệp chính trị, đạo đức và hiến pháp”, Collins cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NBC News.
“Máy bay sẽ phải được vệ sinh kỹ lưỡng để đảm bảo rằng các thiết bị nghe lén không được cấy ghép. Sẽ mất rất nhiều thời gian để đảm bảo rằng nó đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh mà tổng thống cần”, bà nói thêm.
“Cuối cùng, tôi không hiểu tại sao chúng ta lại theo đuổi điều này đối với chiếc máy bay mới mà tổng thống cần”.
Collins cho biết mặc dù bà hiểu “sự thất vọng” của Trump khi Boeing
mất nhiều thời gian để sản xuất một chiếc máy bay mới cho tổng thống, nhưng bà không nghĩ rằng một chiếc máy bay tặng là giải pháp phù hợp.
Quyết định chấp nhận món quà của Trump đã gây ra tranh cãi dữ dội về tính hợp pháp, đạo đức và tác động đến an ninh quốc gia của món quà nước ngoài lớn nhất mà chính phủ Hoa Kỳ từng nhận được.
Đầu tuần này, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ron Johnson, Wisc., gọi món quà này là “một lời đề nghị rất kỳ lạ”. Một Thượng nghị sĩ Cộng hòa khác, Thượng nghị sĩ Rand Paul, Ky., cho biết trên Fox News rằng ông hy vọng tổng thống sẽ từ chối.
Hôm thứ Năm, các đảng viên Dân chủ tại Thượng viện đã đưa ra một nghị quyết chung phản đối việc chặn một hợp đồng bán vũ khí trị giá 1,9 tỷ đô la cho Qatar, để đáp lại quyết định chấp nhận món quà máy bay phản lực của Trump.
“Đây không phải là món quà xuất phát từ lòng tốt của họ – mà là một khoản hối lộ bất hợp pháp mà Tổng thống Hoa Kỳ đang háo hức muốn nhận”, Thượng nghị sĩ Chris Murphy, Conn., cho biết trong một tuyên bố.
“Điều đó là vi hiến và không phải là cách chúng ta tiến hành chính sách đối ngoại. Trừ khi Qatar hủy bỏ lời đề nghị về một ‘cung điện trên trời’ hoặc Trump từ chối, tôi sẽ hành động để ngăn chặn việc bán vũ khí này”. Nghị quyết được đồng bảo trợ bởi các Thượng nghị sĩ Tim Kaine, Va., Chris Van Hollen, Md. và Brian Schatz của Hawaii. Tham gia cùng họ là Thượng nghị sĩ độc lập Bernie Sanders của Vermont.
Vào thứ Ba, Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer, D-N.Y., đã tuyên bố rằng ông sẽ tạm dừng đề cử những người được Trump đề cử vào Bộ Tư pháp để phản đối món quà máy bay phản lực, gọi đó là “mối đe dọa nghiêm trọng đến an ninh quốc gia”.
Trump đã tuyên bố rằng máy bay sẽ được chính thức trao cho Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ, và sau đó được chuyển đến quỹ thư viện tổng thống của ông vào cuối nhiệm kỳ thứ hai. Theo cách này, chiếc máy bay phản lực nguy nga này không bao giờ thuộc sở hữu cá nhân của Trump.
Collins cũng đặt câu hỏi về mốc thời gian và sự cần thiết của việc Trump có được một chiếc Không lực Một mới, thậm chí có thể chưa hoàn thành việc cải tạo thành máy bay tổng thống vào thời điểm nhiệm kỳ của ông kết thúc.
“Điều này thật phức tạp”, bà nói thêm.
Cũng ngày hôm nay, cựu ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ là bà Hillary Clinton đã chỉ trích Tổng thống Trump về quyết định chấp nhận một chiếc máy bay phản lực hạng sang từ Qatar, dự kiến sẽ thay thế Không lực Một.
“Không ai tặng ai một chiếc máy bay phản lực trị giá 400 triệu đô la mà không mong đợi nhận lại bất cứ điều gì”, bà Clinton, cựu ngoại trưởng Hoa Kỳ, cho biết trong bài đăng hôm thứ Tư trên nền tảng xã hội X.
“Hãy nghiêm túc”. Tin tức về ý định của Trump trong việc chấp nhận một chiếc Boeing 747-8 trị giá 400 triệu đô la từ hoàng gia Qatar và để nó thay thế cho Không lực Một, vốn đã hoạt động trong hơn ba thập kỷ, đã làm dấy lên hồi chuông cảnh báo trong số những người theo Đảng Dân chủ tại Đồi Capitol.
Họ đã chỉ trích sự kiện này, cho rằng đây là bằng chứng của tham nhũng. Có 9 vị Thượng nghị sĩ Dân chủ đã yêu cầu cơ quan giám sát của Lầu Năm Góc xem xét khả năng chấp nhận máy bay của tổng thống và vai trò của Bộ Quốc phòng trong vụ này.
Việc chấp nhận máy bay phản lực, sẽ được chuyển đến thư viện tổng thống của Trump sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc, cũng đã gây ra một số phản ứng từ các nhà lập pháp Cộng hòa tại Thượng viện.
“Tôi không thoải mái khi chấp nhận nó”, Thượng nghị sĩ Todd Young (R-Ind.), người tham gia Ủy ban Tình báo Thượng viện, cho biết. “Tôi nghĩ rằng có những lo ngại về an ninh quốc gia cần được giải quyết về các thiết bị nghe lén, thông số kỹ thuật an toàn và các vấn đề tiềm ẩn khác”. Ông nói thêm rằng “chúng tôi sẽ yêu cầu giải quyết những vấn đề đó”.
Và Thượng nghị sĩ Ted Cruz (R-Texas) đã phát biểu vào thứ Ba trên chương trình “Squawk Box” của CNBC rằng món quà này “gây ra các vấn đề gián điệp và giám sát đáng kể”.
Clinton đã thua Trump trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Kể từ đó, bà thường xuyên chỉ trích tổng thống. Vào tháng 3, bà đã nói với đám đông ở Berlin rằng chính quyền “đã đứng về phía những kẻ độc tài”.
“Và giờ đây, chúng ta có một chính phủ ở Hoa Kỳ đã đứng về phía những kẻ độc tài, đã lựa chọn ủng hộ những kẻ tiến hành chiến tranh chứ không phải hòa bình, những kẻ đã trao quyền lực to lớn cho những kẻ kiểm soát luồng thông tin trên thế giới của chúng ta, những kẻ đã tuyên thệ trung thành với sự tiếp diễn của các thuật toán không chỉ khiến chúng ta nghiện mà còn đầu độc chúng ta bằng lòng căm thù và sợ hãi”, cựu ứng cử viên Tòa Bạch Ốc cho biết.
Trump đã tước quyền tiếp cận an ninh của Clinton và thu hồi quyền tiếp cận thông tin mật của bà vào tháng 3;2025, nói rằng việc bà có thông tin đó không còn nằm trong “lợi ích quốc gia” nữa.
Quỹ Clinton năm 2016 đã xác nhận rằng họ đã nhận một món quà trị giá 1 triệu đô la từ Qatar khi Clinton đang giữ chức ngoại trưởng.
Một số thượng nghị sĩ Dân chủ đang chất vấn Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth về việc Tổng thống Trump chấp nhận một máy bay phản lực từ Qatar, nhấn mạnh trong một lá thư về những rủi ro an ninh quốc gia và mối lo ngại về phản gián vốn có trong một giao dịch như vậy.
“Người dân Mỹ xứng đáng được hiểu về các kế hoạch của chính quyền này nhằm bảo vệ máy bay này, những lỗ hổng mà việc sử dụng nó sẽ gây ra cho an ninh quốc gia của chúng ta và mức giá mà họ sẽ phải trả cho quyết định của Tổng thống Trump nhằm tích hợp máy bay này vào đội bay nhạy cảm nhất của chúng ta”, nhóm các nhà lập pháp, do Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth (D-Ill.) dẫn đầu đã viết trong lá thư ghi ngày thứ Tư 14/5.
Đầu tuần này, Trump cho biết ông sẽ chấp nhận một máy bay phản lực Boeing 747-8 hạng sang từ chính phủ Qatar. Bộ Quốc phòng sẽ tiếp nhận máy bay trong một “giao dịch rất công khai và minh bạch” mà tổng thống mô tả.
Nhưng động thái này đã vấp phải sự chỉ trích từ cả đảng Dân chủ và Cộng hòa.
Trong bức thư, đảng Dân chủ cho rằng động thái này là “vi hiến” và bày tỏ lo ngại về các mối đe dọa đối với sự an toàn của tổng thống. Nhóm các nhà lập pháp lập luận rằng động thái này “mang đến cơ hội nguy hiểm để các cơ quan tình báo nước ngoài và những kẻ thù tìm cách gây hại cho Hoa Kỳ khai thác”.
Các nhà lập pháp tiếp tục: “Một chiếc Không lực Một không an toàn và không được bảo vệ gây ra mối nguy hiểm rõ ràng cho an ninh quốc gia của chúng ta”.
Các nhà lập pháp GOP, bao gồm Thượng nghị sĩ Todd Young (Ind.) và Ted Cruz (Texas), cũng bày tỏ sự khó chịu về chiếc máy bay phản lực, nhắc lại mối lo ngại của đảng Dân chủ về an ninh của đất nước.
“Tôi không thoải mái khi chấp nhận điều đó,” Young nói trong tuần này. “Tôi nghĩ rằng có những lo ngại về an ninh quốc gia cần được giải quyết liên quan đến các thiết bị nghe lén, thông số kỹ thuật an toàn và các vấn đề tiềm ẩn khác.
Lá thư của đảng Dân chủ hôm thứ Tư, bao gồm các Thượng nghị sĩ Jacky Rosen (Nev.), Mazie Hirono (Hawaii), Elizabeth Warren (Mass.), Adam Schiff (California) Chris Van Hollen (Md.) Dick Durbin (Ill.), Elissa Slotkin (Mich.), Mark Kelly (Ariz.), Michael Bennet (Colo.) và Chuck Schumer (N.Y.), cũng nêu bật những lo ngại về “lãng phí, gian lận và lạm dụng”, mà tổng thống đã tìm cách loại bỏ khỏi chính phủ thông qua các đợt cắt giảm và cải cách toàn diện do Bộ Hiệu quả Chính phủ đứng đầu.
“Các chuyên gia ước tính rằng việc nâng cấp máy bay chưa được kiểm tra này để đáp ứng các thông số kỹ thuật an ninh thiết yếu có thể tốn tới 1 tỷ đô la. Tổng thống Trump tuyên bố rằng “món quà” là một chiếc máy bay trị giá 400 triệu đô la này đang giúp người nộp thuế tiết kiệm tiền, nhưng trên thực tế, quyết định của ông sẽ buộc người nộp thuế phải trả một hóa đơn không cần thiết”, các thượng nghị sĩ viết.
“Chính quyền này đã lên tiếng về cam kết của mình đối với hiệu quả và tiết kiệm chi phí trong chính phủ liên bang”, các nhà lập pháp tiếp tục. “Nhưng việc chi tiền của người nộp thuế cho các nỗ lực nâng cấp máy bay phản lực Qatar này – khi Tổng thống hiện đang đi lại an toàn – là không cần thiết và lãng phí”.
Trong lúc đó, hôm nay thứ Năm 15/5, Donald Trump đang có mặt tại Qatar và đưa ra đề xuất Hoa Kỳ sẽ tìm cách kiểm soát Dải Gaza và biến nó thành một “khu vực tự do”, nêu bật một trong những đề xuất chính sách đối ngoại gây tranh cãi nhất của Trump trong chuyến thăm Qatar là nước đang hỗ trợ cho Hamas chống lại Do Thái.
“Tôi có những khái niệm về Gaza mà tôi nghĩ là rất hay: Biến nó thành một khu vực tự do. Hãy để Hoa Kỳ tham gia và biến nó thành một khu vực tự do”, Trump phát biểu trong một cuộc họp bàn tròn kinh doanh.
“Tôi sẽ tự hào nếu Hoa Kỳ có nó, chiếm nó, biến nó thành một khu vực tự do, để một số điều tốt đẹp xảy ra. Đưa người dân vào những ngôi nhà nơi họ có thể an toàn và Hamas sẽ phải bị giải quyết”, Trump nói thêm.
Qatar đã tổ chức các cuộc đàm phán ngừng bắn định kỳ giữa Israel và Hamas nhằm ngăn chặn giao tranh giữa hai bên, nhưng cho đến nay các cuộc đàm phán vẫn bế tắc vì các vụ đánh bom vẫn tiếp diễn.
Đầu năm nay, Trump lần đầu tiên đề xuất ý tưởng Hoa Kỳ kiểm soát Gaza, nơi đã bị tàn phá bởi các cuộc không kích của quân đội Israel khi họ tiến hành chiến dịch chống lại Hamas sau các cuộc tấn công vào tháng 10 năm 2023 của nhóm này khiến hơn 1.100 người Israel thiệt mạng. Các cuộc tấn công tiếp theo của Israel đã giết chết hơn 40.000 người Palestine.
Trước đây, Trump đã đề xuất rằng người Palestine sống ở Gaza sẽ được di dời đến nơi khác trong khu vực trong khi Hoa Kỳ xây dựng lại dải đất này. Ông đã gạt bỏ những câu hỏi về cách Hoa Kỳ sẽ tiếp quản lãnh thổ này, mặc dù trước đó ông đã nói rằng Israel sẽ trao trả nó khi kết thúc cuộc chiến với Hamas.
Ý tưởng này đã vấp phải sự phản đối từ người đứng đầu Chính quyền quốc gia Palestine, cũng như từ các đồng minh của Hoa Kỳ như Ả Rập Xê Út. HẠNH DƯƠNG
