Dân trên quần đảo Gili và những người kinh doanh không c̣n ǵ để mất nữa.
Đầu bếp Ilhani chuyên phục vụ món Nhật cho những du khách đi nghỉ ở đảo Trawangan, thuộc quần đảo Gili. Trước dịch, ḥn đảo này đón 1.500 khách mỗi ngày. Nhưng kể từ khi chính phủ lần đầu ban lệnh phong tỏa toàn quốc vào tháng 3/2020 v́ Covid-19 và tiếp đó đóng cửa biên giới với khách quốc tế, nhà hàng của Ilhani không trụ nổi v́ kinh doanh thua lỗ.
Từ một ông chủ phát đạt, nay Ilhani chỉ kiếm được 3 USD mỗi ngày từ quầy bán đồ ăn vặt trên những con phố vắng tanh vốn đông nghịt khách trước kia. Ilhani lo lắng t́nh trạng này c̣n kéo dài, v́ chính phủ đang có kế hoạch áp thêm các biện pháp pḥng ngừa dịch bệnh nghiêm ngặt hơn, do sự xuất hiện của biến chủng Omicron.
"Cuộc sống bây giờ khó khăn vô cùng. Tôi bán đồ ăn vặt v́ nó là thứ mà người dân địa phương đủ tiền mua. Trước đây, tôi có thể bán bất kỳ thứ ǵ v́ đều có khách du lịch mua. Nhưng bây giờ, nơi đây thành đảo hoang rồi", anh nói trên AFP.

Ilhani bên quầy hàng hiện tại của ḿnh vào ngày 22/11. Gần hai năm nay, anh vật lộn để nuôi vợ và 4 đứa con bằng thu nhập ít ỏi. Ảnh: AFP
Tại cảng Gili Trawangan, hầu hết tàu thuyền, vốn được dùng để chở khách từ đảo này sang đảo khác hoặc đến các điểm lặn biển, đă neo đậu nhiều tháng. Phía xa, một chiếc thuyền phao bị bỏ không đến mục nát.
Abdian Saputra, người điều hành dịch vụ chở khách từ Bali đến những ḥn đảo nhỏ hơn, cho biết ông đă phải bán tài sản, sa thải 50% nhân viên để duy tŕ hoạt động kinh doanh. "Tôi hiếm thấy khách du lịch mới từ đầu đại dịch đến giờ. Nếu chúng tôi dừng lại, những doanh nghiệp như khách sạn cũng sẽ chết. Chúng tôi đang giúp đỡ lẫn nhau để tồn tại", ông nói.
Nếu t́nh h́nh vẫn thế này, doanh nghiệp của tôi có thể chết vào tháng một, hoặc tháng hai năm sau", Saputra dự đoán.
Các cửa hàng, quán bar, cà phê, nhà hàng đều trống trơn. Một số vẫn cố gắng duy tŕ, số khác bị bỏ hoang hoàn toàn. Bụi và mạng nhện tụ lại trên những bộ bàn ghế bị bỏ trống lâu ngày. Không chỉ chủ quán, nhân viên cũng phải vật lộn kiếm sống hàng ngày. Một số chuyển sang nghề đánh cá để nuôi gia đ́nh.

Một người dân địa phương đi qua dăy hàng quán đang đóng cửa trên đảo Trawangan vào ngày 22/11. Sinh kế của người dân trên ba ḥn đảo thuộc quần đảo Gili là Trawangan, Meno và Air từ lâu đă phụ thuộc vào khách quốc tế. Ảnh: AFP
Theo Lalu Kusnawan, Chủ tịch Hiệp hội Khách sạn Gili và đồng thời vận hành một khu nghỉ dưỡng ở Trawangan, nói nơi đây có khoảng 800 khách sạn, với 7.000 pḥng. Hiện nay, chỉ 20-30 trong số đó mở cửa.
Biên giới chính thức mở lại vào tháng 10. Nhưng các chuyến bay quốc tế trực tiếp đến Bali và các đảo khác vẫn chưa hoạt động do khách du lịch phải đối mặt với quá tŕnh kiểm dịch và xét duyệt thị thực nghiêm ngặt. Lo ngại trước biến thể Omicron, Indonesia kéo dài thời gian cách ly bắt buộc lên 10 ngày, dập tắt hy vọng ngành du lịch sắp hồi sinh.
Kusnawan lo ngại rằng, người dân trên đảo và chính những người kinh doanh như ḿnh, không c̣n ǵ để mất nữa. "Chúng tôi không chỉ chảy máu, mà không c̣n máu để chảy nữa. Chúng tôi đă ở trong t́nh trạng tồi tệ ngay cả trước khi Omicron xuất hiện", ông ví von.
Covid-19 khiến ngành du lịch toàn cầu thiệt hại 2.000 tỷ USD doanh thu năm 2021. Mức thiệt hại năm 2020 tương tự, theo số liệu từ Liên Hợp Quốc vào đầu tháng 12. Theo Tổ chức Du lịch Thế giới, sự phục hồi của ngành du lịch sẽ rất "mong manh" và "chậm chạp".

Đảo nghỉ dưỡng sầm uất, giờ trở nên hoang vắng. Quần đảo Gili vốn hút khách nhờ nước xanh trong như ngọc, băi biển đầy cát và sinh vật biển đa dạng. Ảnh: AFP
Nhưng đối với những du khách quốc tế đến Indonesia trước khi biên giới đóng cửa hay những người ngoại quốc vốn sống tại quốc gia này, đây lại là cơ hội để họ khám phá ḥn đảo thiên đường mà không phải chen chúc trong đám đông.
Nicolas Lindback, người Na Uy, nói: "Tôi sẽ không bao giờ có cơ hội trải nghiệm cuộc sống trên đảo thế này một lần nữa, nhưng nếu phải chọn, tôi vẫn muốn ngành du lịch trở lại... bởi người dân phải chịu đựng quá lâu rồi", vị khách nói.