Lối sống công nghệ đang tạo ra những môi trường thực sự không lành mạnh cho sức khỏe của mỗi người. Hàng ngày, mỗi người đến công ty để làm việc đều phải ngồi trong một căn pḥng nhỏ, bí bách nóng nực, đặc biệt khi sử dụng điều ḥa dễ làm ảnh hưởng tới da dẻ cũng như hẹ hô hấp của nhiều người.
Việc ngồi điều ḥa, uống nước lạnh nhiều rất dễ hư thận, nhũn năo làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mọi người.
Ngồi điều ḥa nhiều dễ viêm họng cấp tính, thậm chí nhũn năo
Gặp lạnh đột ngột cũng rất dễ dẫn đến viêm họng đỏ cấp tính, một loại bệnh chiếm tới 90% số trường hợp trong các loại bệnh viêm họng.
Bệnh viêm họng đỏ cấp tính thường xảy ra đột ngột sau lạnh như tắm nước lạnh, tắm nơi không kín gió, có gió lùa, tắm xong không lau khô người mà mặc áo quần ngay. Bệnh cũng có thể xảy ra đột ngột khi đang ở ngoài nóng vào ngồi ngay trước máy lạnh hoặc gặp thời tiết chuyển mùa đột ngột...
Những người thường xuyên ngồi trong pḥng điều ḥa hay cảm thấy chóng mặt, hoa mắt, đây chính là phản ứng mất cân bằng thần kinh năo thường gặp do môi trường điều ḥa gây ra
Nhiệt độ trong môi trường điều ḥa quá chênh lệch so với nhiệt độ ngoài pḥng, uống nước lạnh khi người đang nóng bừng bừng… khiến hệ thống niêm mạc của xoang mũi bị khô, giảm sức đề kháng, tạo cơ hội cho các vi trùng, vi khuẩn đă tích tụ sẵn trong các hốc xoang phát triển.
Những người thường xuyên ngồi trong pḥng điều ḥa hay cảm thấy chóng mặt, hoa mắt, đây chính là phản ứng mất cân bằng thần kinh năo thường gặp do môi trường điều ḥa gây ra. Ngoài gây ra bệnh cảm cúm, điều ḥa c̣n có thể làm tổn thương năo.
Khi người ta đi từ ngoài vào trong pḥng điều ḥa do lạnh đột ngột dẫn đến hệ thần kinh thực vật của cơ thể khó thích ứng kịp, sẽ xuất hiện triệu chứng "bệnh điều ḥa", với biểu hiện như dễ tức giận, căng thẳng, mất ngủ…
Người đang đi nắng ra nhiều mồ hôi cũng không nên bước vào pḥng điều ḥa ngay, cần ngồi lại một lát có ráo mồ hôi sau đó mới bước vào pḥng lạnh.
Các bác sĩ khuyến cáo mọi người kể cả ở nhà cũng như ngoài công sở chỉ nên để điều ḥa ở mức 25 đến 28 độ C là phù hợp. Bổ sung các khoáng chất, uống nhiều nước để tránh mất nước, khô da.
Cần vệ sinh răng miệng, họng, mũi thường xuyên và hàng ngày. Cần đánh răng sau khi ăn và trước, sau khi ngủ dậy làm sao tạo thành một thói quen, nhất là đối với trẻ em. Nên tắm bằng nước ấm, nhất là những người mắc bệnh viêm họng tái đi tái lại nhiều lần. Tắm xong cần lau người khô trước khi mặc quần áo sạch bất kể là mùa nào. Sau tắm không nên ngồi trước quạt hoặc trong pḥng điều ḥa lạnh (bất kể là mùa lạnh hay mùa nóng).
Nước đá giảm nhiệt nội tạng đột ngột dẫn tới hư thận
Mùa hè nắng nóng, khi lao động, tập luyện, đi lại... mồ hôi ra nhiều làm cho chúng ta rất khát nước. Vừa nóng vừa khát nên ai cũng thích uống một cốc nước đá hoặc bia lạnh v́ nghĩ là sẽ mát và đỡ khát. Nhưng sự thực lại không đúng như vậy. V́ các phân tử nước trong nước uống lạnh lúc đó đang tích hợp lại sẽ rất khó thấm vào tế bào, nên dù bạn có uống nước lạnh th́ cơ thể vẫn rất khát.
Cơ thể đang nóng, các cơ quan đang hoạt động hết công suất để tản nhiệt, bỗng uống một ly nước đá vào, hoạt động của bộ máy lại phải thay đổi 180 độ để thay v́ giảm nhiệt th́ phải tăng nhiệt để quân b́nh nhiệt độ cơ thể.
Trái lại trong nước uống nóng, đơn phân tử nước hoàn toàn thẩm thấu vào tế bào để bổ sung lượng nước đă mất. Do đó uống nước đá lạnh không hết khát nhanh bằng uống nước nóng, hoặc hơi âm ấm. Nếu bạn thường xuyên uống lạnh sẽ bị thiếu nước cung cấp cho tế bào.
Ngoài ra khi cơ thể đang nóng lại gặp lạnh tác động vào khiến nó phải tự động hóa giải cái lạnh đó để quân b́nh nhiệt độ giữa các vùng của cơ thể, việc này khiến cơ thể phải hao phí năng lượng một cách vô ích. Và nếu sự kiện này xảy ra hàng ngày th́ rơ ràng nó làm cho cơ thể càng lúc càng suy yếu nhất là lẽ lôi kéo các cơ quan liên hệ nó suy yếu theo. Thường đó là tạng thận, một tạng quan trọng số một nếu không nói là gốc của sinh mệnh con người (theo Đông Y). Mà khi mạch thận hư th́ bệnh kể như khó cứu.
Uống nước lạnh có hại với cơ thể nôm na như ta đang nung một viên đá vôi rồi quăng nó vào nước lạnh, nghe thấy xèo một cái và viên đá vỡ tung. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột dẫn tới một sự phá hủy kinh khủng như thế.
Cơ thể đang nóng, các cơ quan đang hoạt động hết công suất để tản nhiệt, bỗng uống một ly nước đá vào, hoạt động của bộ máy lại phải thay đổi 180 độ để thay v́ giảm nhiệt th́ phải tăng nhiệt để quân b́nh nhiệt độ cơ thể.
Tất nhiên, uống nước đá không có hại ngay lập tức mà tác hại của nó đến từ từ, suy thận là một kết quả tất yếu.
Mặt khác tuy đồ uống lạnh có làm ta sảng khoái nhưng đối với người mới cảm mạo, say nắng, mồ hôi không thoát ra được, cơ thể không tản nhiệt được nên làm tăng nguy cơ sốt. Tuy nhiên để vừa giải khát vừa làm mát cơ thể khi nóng và khát, chúng ta có thể uống nước lạnh khoảng 8-15 độ C, với các loại nước đun sôi để nguội, nước cam, chanh, mía... và uống nên từ từ.
Nếu bạn uống lạnh quá mức cho phép sẽ làm cho các vi mạch máu trong dạ dày, ruột co thắt lại, dẫn đến niêm mạc thiếu máu, từ đó làm giảm chức năng tiêu hóa và sát khuẩn của dạ dày, ruột dẫn đến bị đau bụng, tiêu chảy cấp.
Nhiệt độ điều ḥa bao nhiêu là tốt cho sức khỏe
Đối với pḥng làm việc, nơi tập trung đông người th́ nên chọn loại công suất phù hợp với diện tích, tránh lăng phí điện năng.
Theo khảo sát trong những ngày hè nóng th́ mọi người thường bật điều ḥa từ 16-18oC, điều này là không nên. Các chuyên gia khuyên rằng không nên để nhiệt độ điều ḥa trong pḥng chênh lệch quá nhiều so với môi trường bên ngoài v́ khi đó cơ thể sẽ không kịp điều chỉnh hai nền nhiệt độ khác nhau.
Nên duy tŕ nhiệt độ từ 20-24oC là hợp lư, thấp hơn môi trường ngoài khoảng 5oC là hợp lư. Đặc biệt, với pḥng có trẻ nhỏ, càng phải rút ngắn sự chênh lệch này để không ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp của trẻ.
Tránh tiếp xúc ngay với môi trường điều ḥa khi cơ thể đang đổ nhiều mồ hôi do vận động, có thể bị sốc v́ nhiệt độ. Với nhiều người thể trạng yếu có thể bị sốt nhẹ, khô môi và khô cổ họng. Nên ngồi trước quạt cho nhiệt độ cơ thể và mồ hôi giảm bớt trước khi vào pḥng điều ḥa.
Những ai không nên uống nước đá lạnh
Trẻ nhỏ
Với trẻ nhỏ, nước đá hoặc các đồ lạnh sẽ gây ra các triệu chứng đường ruột như tiêu chảy, đau bụng hoặc đau họng, ho… Ngoài ra nếu nước đá vệ sinh không đảm bảo th́ trẻ nhỏ c̣n bị rối loạn tiêu hóa, hay mắc các bệnh đường ruột khác. Lí do là v́ đường ruột và dạ dày của trẻ nhỏ phát triển chưa hoàn thiện, cực kỳ nhạy cảm đối với những kích thích của nước lạnh, đồ uống lạnh. Đặc biệt, trẻ nhỏ trong khoảng 6 tháng tuổi th́ tuyệt đối không nên cho uống nước lạnh và dùng các đồ uống lạnh
Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt
Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt uống nhiều đồ lạnh sẽ khiến các mạch máu nhỏ ở khoang chậu co lại, từ đó phát sinh các hiện tượng như đau bụng kinh, thậm chí kiệt sức, cho nên cần phải hạn chế dùng đồ uống lạnh.
Người bị bệnh viêm gan
Người bị viêm gan được khuyên nên uống nhiều nước, nhưng phải kiêng không được uống nước đá. Mặc dù nước lạnh không ảnh hưởng ǵ đến bệnh t́nh của người bị viêm gan.
Tuy nhiên nếu nước đá không được sản xuất an toàn sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bị viêm gan. Lí do bởi v́ gan của những người này đă bị tổn thương, chức năng lọc của gan kém nên những thứ bẩn từ nước đá có thể nhanh chóng tích tụ vào gan sẽ khiến bệnh nặng hơn.
Người bị bệnh tim mạch
Khi một lượng lớn đồ uống qua đường tiêu hóa thức ăn xuống dạ dày, có thể dẫn đến việc co thắt các động mạch ở xung quanh, dẫn đến rối loạn nhịp tim, cao huyết áp, đau cơ tim. Chính v́ thế, những người bị bệnh về tim mạch khi bệnh t́nh khá nặng th́ tốt nhất không nên sử dụng đồ uống lạnh.
Người bị bệnh về tiêu hóa
Những người bị bệnh về tiêu hóa như loét dạ dày cấp tính, viêm đường ruột cấp tính… nếu uống nước lạnh hoặc dùng đồ uống lạnh sẽ làm cho các vi mạch máu trong dạ dày, ruột co thắt lại, dẫn đến niêm mạc thiếu máu, từ đó làm giảm chức năng tiêu hóa và khả năng sát khuẩn của dạ dày, ruột dẫn đến các chứng bệnh về tiêu hóa.
Phụ nữ mang thai và người già
Phụ nữ mang thai và những già th́ chức năng tiêu hóa bị giảm sút, khả năng hấp thụ các đồ uống lạnh cũng không tốt như trước. Nếu uống nhiều nước lạnh, nhẹ th́ sẽ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, nặng hơn thi có thể gây ra một số bệnh về đường ruột. V́ thế với phụ nữ mang thai và người già, đặc biệt là những người có thể trạng không tốt nên ít hoặc không uống nước lạnh.
Người đang ra nhiều mồ hôi
Sau khi lao động mệt nhọc, mồ hôi ra nhiều khiến bạn cảm thấy rất khát nước. Vừa nóng, vừa khát nên ai cũng thích uống một cốc nước đá hoặc bia lạnh để giải khát. Nhưng thực tế không đúng như vậy v́ khi đó phân tử nước lạnh lúc đó đang tích hợp lại sẽ khó có thể thâm nhập vào tế bào, nên dù có uống nhiều nước lạnh th́ cơ thể vẫn thiếu nước.
Hơn nữa, đối với người mới bị cảm mạo, say nắng do mồ hôi không thoát ra được, cơ thể không tản nhiệt được sẽ làm tăng nguy cơ bị sốt. Nếu lúc đó uống nước lạnh vào sẽ khiến bệnh càng nặng hơn.
***