Có mặt ở nhiều quốc gia, được báo chí nước ngoài ca tụng, bánh ḿ Việt Nam đang dần khẳng định thương hiệu và trở thành món ăn đường phố được ưa chuộng.
Bánh ḿ Việt Nam đang trở thành món ăn đường phố nổi tiếng và được yêu thích ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ảnh: BBCTravel.
Vài năm trở lại đây, bánh ḿ Việt Nam đă trở thành một món ăn nổi tiếng và được nhiều người nước ngoài yêu thích. Giống như Phở, người ta gọi bánh ḿ Việt Nam là "Banh mi", một cái tên riêng đầy ngưỡng mộ, chứ không phải là Vietnamese baguette hay Vietnamese sandwich. Đây thực sự là một dấu ấn khi mà bánh ḿ đă khiến người nước ngoài phải nhớ đến bằng cái tên riêng trong trí óc họ mỗi khi muốn ăn bánh ḿ kiểu Việt Nam. Với ba điều cơ bản: ngon-bổ-rẻ, bánh ḿ nhỏ bé của Việt Nam đă có thể hiên ngang sánh vai với những loại bánh kẹp thịt trên thế giới như Tacos (Mexico), Sandwiches (Anh) hay Baguettes (Pháp).
Về nguồn gốc, bánh ḿ là sản phẩm của sự giao lưu văn hóa giữa phương Đông và phương Tây. Món ăn này bắt đầu xuất hiện trong thời kỳ thực dân Pháp chiếm đóng Việt Nam. Ban đầu, nó là một loại bánh sandwich kiểu Pháp với thành phần chính gồm bơ, thịt, pate và một số thành phần khác và là món ăn dành cho những người giàu có. Dần dần, các đầu bếp Việt Nam sử dụng thêm các nguyên liệu địa phương và b́nh dân hóa món ăn này.
Chỉ trong vài thập kỷ, bánh ḿ không chỉ là món quà sáng b́nh dân được ưa chuộng ở Việt Nam mà nó đang dần trở nên phổ biến và được bạn bè năm châu trên thế giới ca tụng. Khách du lịch nước ngoài, những ai từng cầm trên tay chiếc bánh ḿ, cắn vào lớp vỏ gịn rụm, thưởng thức nhân thịt, pate gan thơm nức, béo ngậy ăn kèm chút rau thơm sẽ khó có thể quên được hương vị tuyệt diệu của loại bánh này. Bánh ḿ ở Việt Nam th́ có thể t́m thấy ở bất cứ đâu, từ Bắc cho đến Nam, phổ biến nhất là những quán vỉa hè hay trên những chiếc xe đẩy với mức giá trung b́nh chỉ mươi mười lăm ngh́n nhưng đủ khiến thực khách nhớ măi.
Trong chuyến du lịch tới Hội An, Cameron Stauch - người từng là đầu bếp cho tổng thống Canada đă có cơ hội ghé thăm một tiệm nhỏ bán bánh ḿ nơi phố cổ và thích thú với món bánh ḿ ở đây. Ông quyết định t́m hiểu về quy tŕnh làm bánh và nhận ra cái ngon của chiếc bánh nằm ở các nguyên liệu do chủ quán tự chế biến. Sau khi rời Việt Nam, ông không quên gợi ư cho bạn bè và các du khách quốc tế khác địa điểm lư thú này. Mới đây nhất, David Farley, một cây bút chuyên về du lịch và ẩm thực đă đăng bài viết của ḿnh xoay quanh ổ bánh ḿ kẹp thịt Việt Nam trên BBC với tựa đề "Có phải bánh ḿ Việt Nam là bánh kẹp ngon nhất thế giới?". Trong đó ông cho rằng bánh ḿ Việt Nam là loại bánh mê hoặc nhất mà ông từng ăn trong đời.
Cửa tiệm nhỏ ở Hội An được đầu bếp Canada khen là "nơi bán bánh ḿ ngon nhất Việt Nam". Ảnh: Zesterdaily.
Không bó hẹp ở Việt Nam, những chiếc bánh ḿ dần vươn xa đến với nền ẩm thực đường phố của thế giới và được t́m thấy nhiều nhất có lẽ là ở Mỹ. Cách đây hai năm, trên tờ Charleston City Paper của Mỹ, tác giả Robert Moss đă bày tỏ ấn tượng của ḿnh trước sự tràn ngập với tốc độ chóng mặt của bánh ḿ Việt Nam trên thị trường ẩm thực nơi đây. Ông viết: "Đối với tôi, vào mùa hè này, món bánh ḿ của Việt Nam thực sự đă trở thành một hiện tượng ở Charleston. Nếu như chỉ hai năm trước đây, bạn không thể t́m thấy một chiếc bánh ḿ nào trong thành phố th́ bây giờ chúng đang xuất hiện ở khắp mọi nơi - từ khu chợ của những người nông dân ở quảng trường Marion cho đến cửa sổ của một chiếc xe tải bán thực phẩm lưu động, hay trên bảng thực đơn tại các cửa hàng bán bánh sandwich ở trung tâm thành phố". Trong bài viết của ḿnh, ông c̣n đặc biệt nhấn mạnh: "Bánh ḿ là một món ăn đường phố rất sáng tạo của người Việt Nam".
Không chỉ thưởng thức và dành tặng những lời khen cho bánh ḿ Việt Nam, nhiều người Việt ở nước ngoài hay chính những người bản địa đă quyết định phát triển món ăn này tại chính nơi họ sống. Họ đứng lên mở các nhà hàng từ b́nh dân đến sang trọng, thậm chí là bán bánh ḿ trên những chiếc xe tải lưu động ở khắp thành phố nơi họ sinh sống. Giờ đây, những quán bán bánh ḿ nổi tiếng của Việt Nam đă trở nên quen thuộc trong cẩm nang những quán ăn nhanh của người Mỹ. Riêng tại thành phố Boston, bang Massachusetts, Mỹ đă có những New Saigon Sanwich, Vietnamese Sandwiches & Bubble Tea, Banh Mi House, Banh Mi Nhu Lan, Banh Mi Ngon, Banh Mi Ba Le… Ở Anh không thể không nhắc tới quán Banh Mi 11 nổi tiếng do hai chị em người Việt mở. Hai người cho biết lư do mở quán là bởi họ không thể t́m thấy bất kỳ hàng bánh ḿ chuẩn vị Việt Nam nào ở London và cái tên Banh Mi 11 được đặt ra là do theo Anh và Vân, ăn bánh ḿ phải cắn đủ 11 miếng mới là chuẩn. Bánh được chở tới chợ Broadway để bán vào dịp cuối tuần và nguyên liệu thường được hai cô gái nấu sẵn tại nhà. Ngoài ra, ở Anh c̣n có bánh ḿ Kêu, Banh Mi Bay cũng khá được ḷng thực khách. Ở Malaysia, có một thương hiệu bánh ḿ mang tên Ô Bánh Ḿ rất được người dân vô cùng yêu thích. Tại Bangkok, Thái Lan, có một xe bán bánh ḿ lưu động do cặp đôi Việt - Thái nhận được nhiều lời khen và sự chú ư. Tập đoàn Yum Brands sở hữu KFC và Pizza Hut thậm chí đă mở ra một tiệm bánh ḿ ở Texas và đặt tên là Banh Shop.
Cửa hàng Banh My Ba Le ở Dorchester, Mỹ khá to và phong phú, các nhân viên làm việc thoăn thoắt, cho ra chiếc bánh mềm kèm theo tương đen và tương ớt, rất hấp dẫn khách hàng.
Cũng như nhiều món ăn ngoại lai khác, khi xuất hiện ở nước ngoài, bánh ḿ có rất nhiều biến thể khác nhau, tùy thuộc địa phương cũng như tay nghề của từng đầu bếp. Khi đó, món ăn sẽ không tránh khỏi việc có nhiều khác biệt so với nguyên bản. Nhưng chính tính chất “địa phương hóa” này tạo nên một sự đa dạng mang đậm bản sắc Việt Nam và thực khách có nhiều lựa chọn để có một chiếc bánh phù hợp khẩu vị nhất.
Trần Quỳnh tổng hợp
NS