Con trai anh dũng hy sinh trong trận chiến bảo vệ đảo Gạc Ma, kỷ vật gửi về quê mẹ là tấm quân phục hải quân. Tấm áo ấy, mẹ đă lần từng đường chỉ tháo ra, may lại. Tấm áo của đứa con trai anh dũng kiên cường, mẹ mặc suốt 25 năm...
Ngày 14/3 sắp tới, tại Đà Nẵng sẽ diễn ra chương tŕnh giao lưu “Hướng về Trường Sa thân yêu”. Chương tŕnh có sự tham gia của các cựu chiến binh Trường Sa và thân nhân các liệt sĩ ở Đà Nẵng đă hy sinh trong trận chiến bảo vệ đảo Gạc Ma (thuộc quần đảo Trường Sa) ngày 14/3/1988.
PV Dân trí đă t́m gặp thân nhâncác liệt sĩ và các cựu binh Trường Sa ở Đà Nẵng. Sau tṛn 25 năm, trang sử bi hùng của dân tộc trong cuộc chiến bảo vệ biển đảo quê hương vẫn vang vọng ḷng người.
Trong 64 anh hùng liệt sĩ hy sinh trong trận chiến bảo vệ đảo Gạc Ma, quần đảo Trường Sa ngày 14/3/1988, có 9 liệt sĩ quê quán ở Đà Nẵng. Sau 25 năm, tên gọi Trường Sa thiêng liêng luôn ở trong tim những người mẹ, người cha của những liệt sĩ đă anh dũng hy sinh v́ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Chúng tôi đến thăm nhà mẹ Lê Thị Muộn, mẹ của liệt sĩ Phan Văn Sự ở đường Hưng Hóa 3 (quận Hải Châu, Đà Nẵng). Mẹ Muộn năm nay đă 81 tuổi. Tóc mẹ bạc trắng. Mẹ nói: “Có đận mẹ đau ốm luôn nên phải về bên nhà con gái ở bên đường Hàn Thuyên. Khỏe lại, mẹ lại về bên nhà con trai ở đường Hưng Hóa 3 đây. Nhà có bàn thờ con trai mẹ đă hy sinh ở Trường Sa”.
Mẹ Lê Thị Muộn thắp nhang cho con trai thứ bảy của mẹ là liệt sĩ Phan Văn Sự đă hy sinh trong trận chiến bảo vệ đảo Gạc ma, quần đảo Trường Sa năm 1988
Mẹ nhớ: “Hồi đó, thằng Sự mới có hai mươi tuổi…”. Câu chuyện về đứa con trai thứ bảy trong tám người con của mẹ có nước mắt thương con, có nụ cười tự hào. Mẹ kể: “Năm 1987, Sự đang c̣n đi học, lại đăng kư đi bộ đội. Đăng kư xong rồi mới về thưa với ba mẹ, rồi lên đường nhập ngũ luôn. Chồng tôi lúc đó đang đau nặng, vẫn đồng ư cho con đi. Trước đó, anh trai của Sự cũng đă nhập ngũ. Chồng tôi dặn con: “Đă đi bộ đội th́ phải đàng hoàng, quyết ư, quyết chí một ḷng”.
Tết Nguyên Đán năm 1988, Sự về thăm nhà, nói là sẽ đi xây dựng ở ngoài đảo. Đơn vị phân công cho Sự ở lại coi chừng đồ đạc, nhưng Sự xin đi. Nó nói: “Anh em đều đi cả, sao con có thể ở lại một ḿnh?””.
Mẹ Muộn chặm nước mắt, ngày 14/3/1988 vẫn như in trong ḷng mẹ. Mẹ kể: “Ngay trong ngày, đài phát thanh đă có thông tin. Buổi sáng, nghe thấy tên con trong danh sách các chiến sĩ hy sinh và mất tích sau trận chiến. Buổi chiều, ba thằng Sự đang nằm viện điều trị bệnh cũng ra đi…”. Trong cùng một ngày, mẹ nhận một lúc hai tin dữ mất con, mất chồng. Nỗi đau của mẹ khiến câu chuyện phút chốc như nghẹn lại. Căn pḥng khách nhà mẹ lặng im.
Con trai anh dũng hy sinh ngoài đảo, kỷ vật gửi về quê mẹ là tấm quân phục hải quân. Tấm áo ấy, mẹ đă lần từng đường chỉ tháo ra, may lại thành tấm áo cánh. Tấm áo của đứa con trai anh dũng kiên cường v́ chủ quyền biển đảo, mẹ đă mặc suốt 25 năm nay.
Tấm áo quân phục hải quân, kỷ vật của liệt sĩ Phan Văn Sự, được mẹ Muộn may lại thành tấm áo cánh để mặc suốt 25 năm nay.
Mẹ nói: “Mẹ mặc áo để nhớ con, để con biết rằng mẹ luôn tự hào về con. Mẹ không nghĩ Sự đă mất đi rồi. Suốt 25 năm nay, mẹ vẫn tưởng nó như hồi con mới lớn, hễ đi học th́ thôi, về tới nhà lại xắn tay áo phụ mặt chặt củi, phơi đồ… Hồi đi bộ đội mỗi bận về phép thăm nhà, nó cũng tháo vát việc nhà phụ mẹ như vậy đó…”.
Ngày ấy, giữa Đà thành, nghe tin đài báo, có người mẹ bần thần nghe tin con hy sinh, có người cha đứng lặng giữa đường. Ông kể: “Nghe loa phát thanh báo tin ở Trường Sa, tôi đang ở trong nhà chạy ra đường, b́nh tĩnh lắng nghe cho rơ. Đến gần cuối danh sách, tôi nghe thấy tên con. Tôi đứng lặng giữa đường, rồi quay về nhà báo tin cho bả (vợ ông). Có một đoạn đường mà chân đi không vững, tôi vấp mấy lần…”. Ông là ông Lê Văn Xuân, cha của liệt sĩ Lê Văn Xanh.
Trong gian pḥng khách nhà số 47 đường Nguyễn Thành Ư (quận Hải Châu, Đà Nẵng), ông Xuân mang ra một chiếc yếm quân phục hải quân được xếp phẳng phiu. Chiếc yếm đă bạc màu, sờn rách qua năm tháng v́ ngấm muối mặn biển đảo Trường Sa mà ông coi như báu vật.
Ông Xuân bên kỷ vật của con trai - liệt sĩ Lê Văn Xanh
Mân mê vạt yếm quân phục hải quân, gấp lại cho ngay ngắn, ông Xuân nhớ lại: “Ngày ấy tin báo danh sách những người đă hy sinh và mất tích. Mất tích, nghĩa là c̣n hy vọng sống c̣n. Nhưng tôi có linh cảm của người làm cha khi con gặp chuyện chẳng lành. Ai mất con mà chẳng đau. Tôi vẫn kiềm ḷng để trấn an cả nhà, b́nh tĩnh lập bàn thờ con ḿnh”.
Liệt sĩ Lê Văn Xanh, trong kư ức của cha, “là đứa hoạt bát. Ở nhà, nó là anh cả của bảy anh em. Ra ngoài, anh em, bạn bè làm chi cũng xung phong đi đầu. Hồi em nó đau bệnh, cả nhà dồn sức lo chữa bệnh cho con bé, nó xin nghỉ học ở trường, về nhà đi giă cào (nghề đ̣) với cha để phụ lo với gia đ́nh.
Rồi đến năm 1987, năm nó 23 tuổi, nó đăng kư đi bộ đội. Tết năm 1988, nó về phép thăm nhà, mùng 4 Tết đă quay về đơn vị đóng quân bên Sơn Trà (Đà Nẵng). Khi ra đến đảo, con tôi có lần viết thư về nhà nói qua t́nh h́nh ngoài ấy… Sau ngày con tôi hy sinh, gia đ́nh nhận lại kỷ vật của Xanh, chỉ c̣n tấm yếm quân phục hải quân ni đây thôi”. Ông Xuân thắp nén nhang cho con trai, trải ḷng: “Ai mất con mà chẳng đau. Nhưng gia đ́nh tự hào v́ con đă hy sinh anh dũng khi bảo vệ biển đảo của Tổ quốc”
Đ́nh Ḥa - Khánh Hiền