Thông qua từ năm 2009 nhưng điều khoản trong luật Thi hành án h́nh sự về tử h́nh bằng tiêm thuốc độc vẫn chưa thể áp dụng với lư do… thiếu thuốc. Câu chuyện được bàn thảo trong phiên họp tổ chiều 26/10 về công tác đấu tranh với tội phạm.
Phó Chủ tịch QH Huỳnh Ngọc Sơn cho hay, ngành công an đă xây dựng 10 khu vực sẵn sàng thử nghiệm h́nh thức mới cho án tử h́nh là tiêm thuốc độc thay cho bắn. Nhưng đến nay vẫn không thể thực hiện v́… không nhập được thuốc độc.
“Nhập phải qua EU, mà EU đ̣i chúng ta phải bỏ án tử h́nh”, ông Sơn nói.
Báo cáo của các cơ quan tư pháp cho thấy có tới gần 450 bị cáo đă đủ điều kiện để thi hành án nhưng không có thuốc độc. Trong thời gian đó, nhiều tử tù xin thi hành án sớm. Một số người ốm bị chết. Các trại giam đang giam giữ thành phần này cũng khó khăn trong quản lư, theo dơi.
Hiện nay Bộ Y tế với các ngành chức năng đang t́m phương án để có thuốc, t́nh h́nh là sẽ có thể nhập được, nhưng chưa biết đến bao giờ, ông Sơn cho hay. Chưa kể, từ khi mang được thuốc về c̣n phải có thời gian để thử nghiệm, mọi việc không đơn giản.
Phó Chủ tịch QH cũng phân tích, t́nh h́nh khó khăn này không thể kéo dài. Bởi án tử h́nh mà không thi hành th́ không đủ sức để răn đe.
“Tôi đề nghị sửa luật, tức không thực hiện được th́ quay trở lại h́nh thức cũ là bắn. Phía Chính phủ th́ không đồng ư. Nhưng vẫn có thể áp dụng h́nh thức bắn mà không gây ra áp lực cho người bắn. Đó là, có thể nhờ đến khoa học kỹ thuật tiên tiến”, ông Sơn giải thích.
ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) cũng băn khoăn, rất nhiều ư kiến đang quan tâm đến trường hợp gần 450 người chịu án tử h́nh từ 2009 đến nay nhưng vẫn chưa thể thi hành án bởi thiếu nguồn cung ứng thuốc độc. “Xử lư thế thế nào với những trường hợp này?”, bà Thúy đặt câu hỏi.
Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lư gọi đây là t́nh huống “trớ trêu" bởi vài năm trước, khi sửa luật, Chính phủ đă tha thiết đề nghị chuyển từ xử bắn sang tiêm thuốc độc. Với lư do là xử bắn tốn kém, trường bắn hạn chế, lại gây áp lực nặng nề cho lực lượng thi hành án.
Khi Quốc hội chấp nhận thông qua việc sửa luật, Chính phủ đă nhanh chóng triển khai các điều kiện để thực hiện thi hành án bằng tiêm thuốc độc. Bộ Công an, Quốc pḥng đă xây dựng, đầu tư nhiều pḥng thi hành án với trang bị, điều kiện hiện đại theo mô h́nh của Mỹ. Hàng trăm cán bộ cũng được đào tạo, huấn luyện để thực hiện việc tiêm thuốc độc.
Theo ông Phan Trung Lư, mọi khâu chuẩn bị được cho là bài bản, nhanh chóng nhưng đến khâu cuối cùng mới “ngă ngửa” v́ không có thuốc độc để thực hiện, không mua được ở đâu v́ “không ai bán thuốc cho mục đích sát hại người”.
Nghị định của Chính phủ để hướng dẫn thực thi luật quy định cụ thể 3 loại thuốc độc sử dụng trong thi hành án tử h́nh. Khi đó, Bộ Công an nói trách nhiệm thuộc Bộ Y tế, Bộ Y tế cũng không chịu bởi cho rằng đó là việc của Bộ Công an.
Ông Lư phàn nàn, các cơ quan của Chính phủ đă thiếu trách nhiệm trong việc thi hành các quy định của pháp luật. “Sao phải đặt vấn đề nhập thuốc từ nước ngoài? Việt Nam không thể sản xuất được loại thuốc này?”, ông Lư nói.
Chủ nhiệm UB Pháp luật đề xuất nên quay trở lại h́nh thức xử bắn như cũ để giải quyết số tội phạm đang chờ ngày thi hành án, giảm gánh nặng cho các trại giam.
Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp Đinh Xuân Thảo cũng nêu giải pháp, phải sửa luật theo hướng quy định áp dụng song song cả 2 h́nh thức xử bắn và tiêm thuốc độc.
C̣n về lâu dài cần xây dựng luật theo hướng giảm tối đa các loại tội có h́nh phạt tử h́nh. Chỉ những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mới áp dụng h́nh phạt này, c̣n lại có thể giảm xuống h́nh phạt tù chung thân nhưng là “chung thân thực chất” - chung thân không được giảm án, ông Thảo phân tích.
Theo L.Nhung - X.Linh (Vietnamnet)