Làn sóng biểu t́nh lan rộng trước các cuộc bầu cử ở Hồng Kông là thử thách lớn nhất đối với nhà lănh đạo mới của đặc khu này. Chính trường Hồng Kông đứng trước nguy cơ rung chuyển do các cử tri ngày càng tỏ ra bất măn với hành vi “can thiệp sâu” của Bắc Kinh.
Người Hồng Kông biểu t́nh phản đối giáo án dạy học mà họ cho là để phục vụ mục đích “tẩy năo” của Bắc Kinh.
Trong thời điểm nay, bộ máy lập pháp của Hồng Kông sẽ được tăng cường tính dân chủ - số ghế trong bộ máy đă được tăng từ 60 ghế lên thành 70 ghế với trên 50% số ghế này được bầu cử trực tiếp vào Chủ nhật này.
Có vẻ như kết quả bầu cử sẽ phản ánh tư tưởng chống Trung Quốc, đặc biệt là về giáo án dạy học tại các trường học mà người Hồng Kông cho rằng dùng để “tẩy năo” với nội dung ca ngợi các thành quả của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong tuần qua, hàng ngh́n người đă biểu t́nh bên ngoài trụ sở chính quyền Hồng Kông, đ̣i từ bỏ chương tŕnh dạy học đó và buộc ông Leung, lănh đạo Hồng Kông, phải hủy kế hoạch tham dự diễn đàn APEC diễn ra tại Nga cuối tuần này.
Học sinh, giáo viên, phụ huynh và người dân Hồng Kông đă lên án giáo tŕnh dạy học này là công cụ tuyên truyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc nhằm che đi mảng tối trong chính sách cai trị của Trung Quốc. Kế hoạch về giáo án dạy học này cũng khiến người dân cựu thuộc địa của Anh này lo ngại trong khi họ vẫn luôn tự hào về nền tự do mà họ vẫn giữ được sau 15 năm trở về Trung Quốc đại lục.
Một phần trong các cuộc biểu t́nh là các cuộc tuyệt thực và diễu hành cùng mô h́nh tượng Nữ thần dân chủ bên ngoài các văn pḥng của chính quyền. Các cuộc biểu t́nh này gợi cho dư luận nhớ về biến cố Thiên An Môn diễn ra vào ngày 4/6/1989 và rọi sáng cho thế hệ các nhà hoạt động quyết tâm bày tỏ tiếng nói của ḿnh.
“Ông ta (Leung) cảm thấy rằng nếu cứ lặp lại cùng một luận điệu th́ rắc rối sẽ tự ra đi. Nhưng xă hội Hồng Kông văn minh không c̣n vận hành theo cách đó nữa”, Lo Chi-kin, một chuyên gia tư vấn các vấn đề công cộng, nhận xét.
“Những người Hồng Kông trẻ tuổi thuộc thế hệ cuối 8x và 9x này sẽ không đơn giản là bỏ đi sau khi chính phủ lại phát ra những luận điệu cũ. Họ thực sự muốn tham gia vào quá tŕnh ra quyết định và nếu anh không cho họ một cơ hội b́nh đẳng được trở thành một phần của quá tŕnh đó th́ cách duy nhất họ có thể làm là đổ xuống đường”, ông Lo nói.
Hồng Kông là đặc khu hành chính đi theo chủ nghĩa tư bản tự do và có nền tự trị rất cao, nhưng chính quyền Bắc Kinh đă chống lại yêu sách dân chủ đầy đủ của người dân thành phố này và tạo ảnh hưởng cao sau cánh gà đối với chính trường, truyền thông và các trung tâm học thuật cũng như những thế chế khác của thành phố này.
Trong lúc xoay xở để cuộc chuyển giao quyền lực tại đại lục diễn ra êm thấm sau vụ bê bối Bạc Hy Lai, và sau khi Chủ tịch Hồ Cẩm Đào kêu gọi Hồng Kông đoàn kết hơn với Trung Quốc vào tháng 7 th́ những cuộc biểu t́nh gần đây của Hồng Kông lại khiến các nhà lănh đạo Trung Quốc đau đầu hơn.
Mặc dù kết quả của cuộc bầu cử hôm Chủ nhật tới sẽ không ảnh hưởng đến vị thế của ông Leung, người được Bắc Kinh “chống lưng”, nhưng các chuyên gia phân tích chính trị cho rằng những tranh căi gần đây co thể có lợi cho giới đối lập ủng hộ dân chủ, gây chia rẽ trong hệ thống lập pháp và khiến nhà lănh đạo Hồng Kông khó có thể thông qua các chính sách của ḿnh trong những năm tới.
Theo giáo sư Michael DeGolyer của Đại học Baptist, dù kết quả bầu cử có ra sao đi chăng nữa th́ ông Leung cũng là người thua thiệt nhất do cuộc bầu cử diễn ra trong bầu không khí nghi ngờ và mất niềm tin.
“Chúng ta có thể tin tưởng chính quyền nay hay không? Chúng ta có thể tin tưởng năng lực của chính quyền này không? Đó là những câu hỏi mà nhiều cử tri sẽ đưa ra khi họ đi bầu”, ông DeGolyer nhận xét.
Trong một động thái thể hiện sự mềm mỏng của chính quyền về vấn đề giáo dục, hôm qua, ban cố vấn của chính quyền Hồng tuyên bố ban này sẵn ḷng thảo luận và có thể sẽ nhượng bộ về kế hoạch trên.
Và chỉ vài giờ sau đó, ông Leung cũng t́m cách trấn an người dân Hồng Kông sau khi họ bày tỏ sự giận dữ về giá bất động sản và khoảng cách giàu nghèo cao. Ông Leung cam kết kể từ đầu năm 2013, bất động sản ở Hồng Kông sẽ chỉ được bán cho người dân Hồng Kông mà thôi.
Hồng Kông và đại lục trong năm qua đă có “lời qua tiếng lại” khi người dân đặc khu Hồng Kông chỉ trích làn sóng du khách Trung Quốc tràn sang Hồng Kông c̣n đại lục th́ phàn nàn rằng Hồng Kông vẫn duy tŕ chính sách hạn chế người đại lục.
Hồi đầu tuần này, ông Leung cho biết Trung Quốc đă hủy kế hoạch cho phép thêm hàng triệu người đại lục được đến thăm quan Hồng Kông do có lo ngại rằng cơ sở hạ tầng của thành phố này không thể đáp ứng được lượng du khách khổng lồ như vây.
Lê Dung
infonet.vn