Trong “Lời nói đầu” cuốn chính luận “Suy tư và Ước vọng” xuất bản ở nước ngoài cách đây hơn chục năm tôi đă viết:
“… Dẫu rằng, v́ những ḍng Suy tư này mà tôi từng chịu bao nhiêu lao lung, khổ ải, tôi vẫn không thể quên lời nhà chí sỹ Phan Bội Châu:
Sinh vi nam tử yếu hy kỳ
Khẳng hứa càn khôn tự chuyển di!
Ư bách niên trung tu hữu ngă
Khởi thiên tải hậu cánh vô thùy
(Đă sinh ra làm trai th́ cũng phải khác đời
Lẽ để trời đất muốn xoay vần tới đâu th́ tới
Trong khoảng trăm năm đă có ta (th́ ta phải gánh vác lấy công việc)
C̣n như chuyện ngàn năm sau th́ có người sắp tới) .
… Tôi vẫn Suy tư để tồn tại, để được Ước vọng cùng Nhân dân tôi, Đất nước tôi”.
Không thể nói tôi không kiên tŕ, không nhẫn nại nhưng, cho đến nay hầu như Suy tư của tôi chẳng đi đến đâu và Ước vọng hầu như chẳng c̣n ǵ. Chỉ c̣n lại “Mối sầu như tóc bạc/Cứ cắt lại dài ra!”.
Vui sao, bỗng nhiên tôi gặp một người đồng hành, một “Phượng hoàng sơ sinh” khi tôi đă là “Lăo ô bách tuế”. Huỳnh Thục Vy cùng tuổi Tư với tôi nhưng sinh sau tôi non nửa thế kỷ (chính xác là 4 giáp = 48 năm).
Vy có tuổi thơ cũng gian nan khốn khó như tôi.
Vy: 7 tuổi mồ côi mẹ, 9 tuổi cha đi tù, phải đi làm công nhân kiếm sống, không được học đại học chính quy mà phải học đại học từ xa song vẫn là một cử nhân luật cừ khôi, có tŕnh độ tiếng Anh trội hơn hẳn đa số cử nhân luật chính quy. Hiện nay Vy phải đi dạy tiếng Anh chứ không được hành nghề luật sư.
Tôi: 10 tuổi phải ngồi bán nước vối ở đầu chợ phủ Thọ Xuân, Thanh Hóa; khi gặp lại cha, chỉ được đi học hơn một học kỳ nhưng đă đỗ Primaire năm 1947, lúc 11 tuổi, (thuở ấy nếu 6 tuổi vào lớp 6 th́ phải học 7 năm gồm các lớp: 6, 5, 4 3, nh́ đệ nhất, nh́ đệ nhị và lớp nhất, mới được vào thi Primaire bằng tiếng Pháp); vậy mà, măi đến năm 44 tuổi mới được bảo vệ luận án tiến sỹ v́ … lư lịch gia đ́nh!
Đại học từ xa cũng giống đại học tại chức. Người ta thường bảo “Dốt như chuyên tu, ngu như tại chức”, nhưng chỉ qua những ǵ đọc được đă làm tôi thán phục sự uyên thâm, uyên bác của vị cử nhân không chính quy này. Đội ngũ luật sư danh giá với những Trần Lâm, Lê Chí Quang, Nguyễn văn Đài, Lê thị Công Nhân, Trần Quốc Hiền, Lê Trần Luật, Lê Công Định, Lê Quốc Quân, Cù Huy Hà Vũ, Phan Thanh Hải, Tạ Phong Tần, Huỳnh Thục Vy … làm cho hàng ngũ những người đấu tranh cho sự nghiệp dân chủ hoá ở Việt Nam trở nên sáng giá không chỉ bởi đức dấn thân mà c̣n bởi chất trí tuệ.
Tôi cũng ư thức như Huỳnh Thục Vy:
“Tôi cho rằng một người đấu tranh cho dân chủ ít nhất phải biết dân chủ có điều kiện, mục đích và đặc trưng nào. Phải có hiểu biết nhất định về một vấn đề ta mới có thể nhiệt thành mà dấn thân v́ nó. Không phải bất cứ ai phản kháng với chính quyền độc tài đều là những người có khả năng kiến lập nền dân chủ. Vậy muốn thành công trong công cuộc xây dựng dân chủ chúng ta phải là những người tôn trọng và đấu tranh cho cái mà tôi gọi là “những giá trị thật” chứ không phải là những giá trị được thổi phồng bởi số đông” (1).
Bởi v́ “Như tất cả chúng ta có thể thấy, trong lịch sử nhân loại cũng như trong các sự kiện thế giới gần đây, việc loại bỏ một nền độc tài luôn tương đối dễ dàng hơn và cần ít những phẩm chất tích cực của những người đấu tranh cũng như người dân sở tại hơn việc xây dựng một thể chế mới tốt đẹp. Một cách tương đối, có thể nói rằng nếu việc loại bỏ một thể chế phản động chỉ cần hội đủ những điều kiện dường như tiêu cực hơn như: suy thoái hay sụp đổ nền kinh tế, ḷng dân phẫn uất cùng cực, t́nh h́nh thế giới biến động, chiến tranh…; th́ việc xây dựng nền tự do luôn đ̣i hỏi ở chúng ta những điều kiện tích cực hơn nhiều: hiểu biết và niềm khao khát tự do, sự thắng thế của văn hóa dân chủ, sự lớn mạnh của các định chế dân sự…Nếu sự ra đi của một chế độ độc tài là một biến cố, th́ việc xây dựng nền dân chủ là cả một quá tŕnh liên tục và không có điểm dừng. Một sự nghiệp to lớn như thế cần ở chúng ta- những người đang đấu tranh sự nghiêm túc trong cả suy nghĩ và hành động. Không có ṭa nhà to đẹp nào được xây dựng bởi những kẻ lười biếng học hỏi, chểnh mảng và thiếu chín chắn (1).
Huỳnh Thục Vy không chỉ là người phản kháng với chính quyền độc tài mà là nhà bất đồng chính kiến có chính kiến rơ rệt.
Hăy nghe HTV bàn về đặc trưng của Xă hội Dân chủ:
“Tuy nhắc đến những giá trị dân chủ tự do, chúng ta không trực tiếp đưa ra những tuyên ngôn cho tinh thần đạo đức nhưng kỳ thực chúng ta đang cổ vũ cho một xă hội nơi đạo đức được trọng vọng. Thật lạ đời rằng trong một chế độ dân chủ tự do, nơi người ta không chính thức đưa đạo đức lên như một giá trị của thể chế, nơi người ta chỉ dành nhiều thời gian và công sức để đề cao và bảo vệ nền pháp trị th́ đạo đức lại được phát huy. Bởi xét cho cùng những giá trị như công bằng, tự do, tự thân chúng lại là một vấn đề đạo đức. Không có kẻ vô đạo đức nào yêu chuộng công bằng, tự do. Bởi vậy, không ngoa chút nào khi ta nói xă hội dân chủ được đặc trưng bởi đạo đức (2).
Xă hội dân chủ được đặc trưng bởi đạo đức. Những người đấu tranh cho dân chủ càng cần phải có đạo đức. Thật xấu hổ khi thấy nhiều “nhà dân chủ” xỉa xói nhau bằng lời lẽ rất thiếu văn hóa. Càng đau ḷng hơn khi không biết v́ lư do ǵ mà họ sử dụng cả những thủ đoạn bịa đặt, xuyên tạc, vu khống … để bôi bẩn, phỉ báng, triệt hạ nhau!
Từ b́nh diện đạo đức HTV lư giải khả năng chuyển hóa của Miến Điện so với ViệtNam:
“Ở Miến Điện, văn hóa, đạo đức và tôn giáo vẫn giữ được giá trị nội tại, đời sống văn hóa tinh thần của người dân vẫn nhân văn và thuần phác. Một nền luân lư Phật giáo đúng nghĩa đứng ở vị trí trung tâm trong đời sống tinh thần của họ. Như những nhà báo quốc tế ghi nhận th́, người dân Miến tuy sống nghèo khổ nhưng rất hiền lành, đa số họ thiền định mỗi ngày. Nghèo khổ và lạc hậu ở họ không đồng nghĩa với sự hèn nhát và sự xuống dốc về văn hóa và đạo đức. Chính v́ giữ được sức mạnh tinh thần ấy, chính v́ đứng trên cái trụ văn hóa nhân bản, trong đói khổ, đàn áp và sợ hăi, người dân Miến không ngừng phản kháng, đ̣i tự do, dân chủ.
Trái lại, dưới chế độ cộng sản Việt Nam, văn hóa, đạo đức và các truyền thống tôn giáo tốt đẹp đă gần như bị hủy hoại tận gốc rễ. Một xă hội hiện đại nửa mùa, một nền văn hóa mới theo kiểu Tây phương chưa xây dựng được (mà chỉ bắt chước người ta những thói xấu), c̣n cội nguồn văn hóa truyền thống th́ đă biến thái thành những thứ quái dị. Những nhân đức hiền lành, chất phác, ḷng yêu nước thiết tha biến thành những mánh mung, lừa đảo, vị kỷ. Một tôn giáo truyền thống từng góp phần to lớn xây dựng nên khí chất Việt Nam, bây giờ đă trở thành một thứ mê tín dị đoan. Đă mấy mươi năm sống dưới một chế độ độc tài hủy diệt văn hóa, bóp méo ư chí lành mạnh và làm thui chột năng lực tinh thần th́ lúc đói khổ chúng ta chỉ lo miếng cơm, lúc sung túc chúng ta chỉ lo hưởng thụ. Mất cái gốc tinh thần (văn hóa, luân lư) chúng ta đang lâm vào một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về ư chí và nhân cách. Cái gốc của mọi hành động là tinh thần, ư chí yếu đuối, tinh thần bạc nhược, th́ chẳng thể làm những việc lớn lao (nếu không có những điều kiện đột biến làm đ̣n bẩy) (3).
Ở một khía cạnh khác HTV lư giải về phẩm chất của chính quyền:
“Ở mức độ nghiêm trọng hơn, các chế độ độc tài được h́nh thành từ những vụ “cướp chính quyền” như kiểu cách mà những người Cộng sản Việt Nam đă làm để lên nắm quyền, càng không nh́n nhận vai tṛ của sự trao quyền này bởi cái tâm thức rằng: chính quyền là do họ cướp được chứ không phải do người dân giao phó cho. Có thể đối với những kẻ độc tài dạng này, sự trao quyền trọng đại trong các chế độ dân chủ chỉ mang lại cho họ một cảm quan hài hước, thậm chí là đáng khinh bỉ. Ở đây, quyền lực chính trị chỉ như một ḥn ngọc mà họ đă cướp được sau cuộc hạ sát kẻ sở hữu trước đây của nó” (4).
“V́ thế khi đă nắm được quyền lực trong tay, những kẻ chuyên quyền sẽ sử dụng quyền lực và các nguồn lực Quốc gia như thứ tài sản riêng, bất chấp lợi ích của đại đa số người dân và vận mệnh của cả dân tộc. Chúng ta đang ở Việt Nam và có đủ cơ hội để trải nghiệm điều này” (4).
… Và về giới trung lưu:
“…. Giới trung lưu và cả lớp người có triển vọng bước vào giới trung lưu là những người có học thức và tài sản đă h́nh thành, lớn mạnh chính nhờ xuất thân gia đ́nh có liên quan đến chế độ hoặc nhờ sự nương tựa vào giới cầm quyền cộng sản. Lớp người này theo sự phát triển của nền kinh tế, giáo dục- xă hội trong hai thập niên qua đang ngày càng gia tăng. Cuộc sống hiện tại và triển vọng tương lai của họ nương theo sự phát triển và “ổn định” của cái thể chế độc tài hiện tại. V́ thế khó t́m được lư do thích đáng và đủ mạnh để họ từ bỏ quyền lợi kinh tế mà dấn thân đ̣i hỏi tự do chính trị. Đây là kiểu h́nh thành tầng lớp trung lưu chỉ có ở Việt Nam và Trung Quốc – nơi mà một nền kinh tế dần được cởi mở kết hợp với nền chính trị độc tài, trái ngược hẳn với ví dụ trên về nước Anh. Nền kinh tế c̣n tiếp tục phát triển, người ta c̣n tiếp tục im lặng và do đó chế độ độc tài c̣n có thể trông cậy vào sự hợp tác của họ để tiếp tục nắm quyền. Nhiều chuyên gia trên thế giới vào cuối thế kỷ trước đă hi vọng rằng những cải cách kinh tế sẽ dẫn dắt thay đổi chính trị ở Trung Quốc và Việt Nam. Nhưng chúng ta đang nhận được một kết quả ngược lại. Bởi v́, bản chất của giới trung lưu tư bản xuất hiện trong ḷng chế độ phong kiến phương Tây khác hẳn giới trung lưu được sinh ra từ “nền kinh tế thị trường theo định hướng xă hội chủ nghĩa” (5).
Cũng từ b́nh diện đạo đức, HTV ca ngợi sự nghiệp “can thiệp nội bộ” của Hoa Kỳ và các nước Phương Tây để giải phóng người dân khỏi các chế độ độc tái:
“… ngày 19 tháng 3 vừa qua, Liên quân dưới sự lănh đạo của Hoa Kỳ đă tấn công chế độ độc tài Gaddafi giải cứu dân quân nổi dậy ở Libya đang đứng trước nguy cơ một cuộc thảm sát. Vậy là sau những hoài nghi và thất vọng, chúng ta đă có thể khẳng định nhân loại trong thế kỷ 21 này thực sự văn minh, thực sự đă sống và hành xử với nhau trong tinh thần trách nhiệm quốc tế, trong giá trị nhân bản đề cao con người. Sự can thiệp của cộng đồng quốc tế vào Libya đánh dấu một kỷ nguyên mới của nhân loại-kỷ nguyên của lương tri và trách nhiệm. Cộng đồng Thế giới, nhất là Hoa Kỳ và các nước phương Tây đă can đảm vượt qua sự ù ĺ, vô cảm v́ quyền lợi quốc gia. Họ đă đại diện cho Thế giới văn minh đi tiên phong trong việc bảo vệ công lư, bảo vệ nhân loại khỏi sự đàn áp của các chế độ độc tài. Lịch sử của nhân loại sẽ ghi nhận nghĩa cử cao đẹp này của họ như một đóng góp lớn trong việc bảo vệ Ḥa b́nh,Tự do và Dân chủ cho cả Thế giới” (6).
Rồi, bằng lư lẽ thuyết phục HTV đă biện minh cho những khuyết tật thuộc về nhân loại của xă hội Hoa Kỳ:
“Các nhà lănh đạo và giới tư bản Hoa Kỳ không hề câu kết nhau tước đoạt quyền tư hữu, không sung công tài sản của người dân Mỹ, không lấy hết đất đai, trâu ḅ của họ để thành lập hợp tác xă trá h́nh, không lấy hết ruộng vườn của họ rồi đền bù với giá rẻ mạt, không gom tất cả tài sản quốc gia lại để ăn chia nhau. V́ hệ thống chính trị dân chủ, pháp trị không cho họ cái quyền làm như thế. Cái lỗi của họ là cái lỗi chung của nhân loại – đó là sự tham lam. Họ tham lam, họ dùng tiền để tác động tới chính quyền nhằm trục lợi làm cho kinh tế khủng hoảng và làm cho đời sống người dân trở nên khó khăn. Phản đối sự tham lam của giới tài phiệt và sự hoạt động kém hiểu quả, cũng như thái độ không chú trọng quyền lợi người dân thường của chính phú là một động thái cần thiết. Nhưng người ta nên phản kháng với nhận thức rằng bất cứ định chế chính trị hay kinh tế nào của nhân loại cũng tồn tại khiếm khuyết và có xu hướng tha hóa. Chúng ta không thể có được cái hoàn hảo nhưng chúng ta có thể có được một cơ chế khắc phục sai lầm hiệu quả” (7).
Và, những biện minh mang tầm triết lư sau đây của HTV hẳn đủ khả năng đánh bại những luận điểm tuyên truyền lập lờ đánh lộn trắng đen:
“Mùa Xuân Ả Rập” là động thái giết chết một con bệnh ung thư, c̣n “Chiếm phố Wall” là cách người ta cảnh báo và chữa trị cho một người mắc bệnh thông thường. Cũng cần phải nhận thức rơ rằng trên thế giới này không có kẻ không có bệnh mà chỉ có những kẻ hết thuốc chữa. Thật vậy, con người trở nên cao quư không phải v́ anh ta hoàn hảo mà v́ anh ta biết đổi mới và đứng lên mạnh mẽ hơn từ những sai lầm. Và để tránh những ngụy biện không cần thiết cho điều này ở những trường hợp khác, tôi muốn nói thêm rằng: Có một sự khác biệt cơ bản giữa sự thối nát hệ thống và sự sai lầm cục bộ (7).
Chào đời sau năm 1975, được hưởng ḥa binh, được hun đúc trong hệ thống giáo dục XHCN, được khống chế bới cả một hệ thống tuyên truyền đồ sộ với trên 700 tờ báo, nhẽ ra nếu không thực ḷng biết ơn Đảng th́ HTV cũng không thể nào không thần phục công trạng của Đảng, nhưng, tự chiêm nghiệm thực tế khách quan, HTV đă có nhận thức riêng không dễ ǵ bác bỏ:
“……“sự nghiệp giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước” đă không khiến Việt Nam trở nên hùng mạnh hơn, dân tộc ta trở nên kiêu hănh hơn; mà đơn giản chỉ là biến một miền Nam trước “giải phóng” hơn hẳn Hàn Quốc, sau gần bốn mươi năm thống nhất, cùng với cả nước lẹt đẹt chạy theo sau cả Thái Lan. Nếu ta lấy cứu cánh là sự phồn thịnh của quốc gia, là an sinh hạnh phúc, là tự do nhân phẩm của mỗi một người dân làm chuẩn th́ liệu sự thống nhất ấy có nghĩa lư ǵ?” (8)
“Đó là khi vấn đề được đặt dưới lăng kính lư luận. C̣n thực tế th́ mọi sự đă quá rơ ràng. Cái mà người ta gọi là “kháng chiến chống Mỹ cứu nước” ấy thực chất chỉ là để giúp Trung Quốc “đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng”. Hay như Lê Duẩn từng nói: “ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô, đánh cho Trung Quốc, cho các nước XHCN, cho cả nhân loại”. Nói cho rơ ra, đó là cuộc chiến giúp cho chủ nghĩa Cộng sản bành trướng xuống Đông Nam Á theo tinh thần Quốc tế Cộng sản bất chấp tinh thần dân tộc, là giúp cho Trung Cộng dễ dàng Hán hoá một Việt Nam suy yếu sau cuộc chiến tương tàn khốc liệt” (8).
“Đă ba mươi bảy năm trôi qua kể từ ngày “giải phóng”, giải phóng miền Nam khỏi mối quan hệ đồng minh với Mỹ để trở thành chư hầu hèn mọn của Trung Cộng” (8).
Trở thành chư hầu hèn mọn thông qua Tuyên bố của ông Nguyễn Phú Trọng giao kết xả thân v́ “tầm cao chiến lược” của ông Hồ Cẩm Đào; trở thành chư hầu hèn mọn thông qua tiếng xưng hô “Đồng chí”:
“Dễ ǵ gọi nhau bằng hai tiếng “Đồng chí”! “Đồng chí là những người có cùng giá trị, quyền lợi, lư tưởng, mục tiêu, hoài băo…..Phải chăng những người Cộng sản Việt Nam có cùng lư tưởng, mục tiêu, hoài băo, chia sẻ cùng một quyền lợi, giá trị với Trung Cộng?!
Nguyên nhân duy nhất và khả dĩ nhất để một Nhà nước tồn tại là để quản lư, phát triển xă hội, bảo vệ quyền lợi đất nước và người dân, phát huy các giá trị của dân tộc…. Nếu chính quyền cộng sản Việt Nam không cùng chia sẻ quyền lợi và giá trị với dân tộc Việt Nam mà chia sẻ quyền lợi với ngoại bang th́ có lư do nào để họ tiếp tục tồn tại?!” (9)
Trên cơ sở nhận thức rằng “chính quyền cộng sản Việt Nam không cùng chia sẻ quyền lợi và giá trị với dân tộc Việt Nam mà chia sẻ quyền lợi với ngoại bang” HTV trở nên thật sự quyết liệt:
“Những nhà đấu tranh cho dân chủ Việt Nam trong và ngoài nước hiện nay đang cổ vũ cho phương pháp đấu tranh bất bạo động. Phải công nhận rằng đây là một phương pháp đấu tranh nhân bản. Ngày trước, Marx đă cổ vũ cho “bạo lực cách mạng” trong những thể chế mà ta có thể đạt được sự thay đổi và giải quyết mâu thuẫn xă hội một cách ôn ḥa bằng đấu tranh bất bạo động thông qua các tổ chức dân sự hoặc các phong trào quần chúng. Đó chính là một sai lầm to lớn của ông. Ngày nay, người dân Việt Nam đang sống dưới một chế độ độc tài, không có xă hội dân sự theo đúng nghĩa, th́ chúng ta lại cổ súy cho đấu tranh bất bạo động (tôi không muốn nói chúng ta phải đấu tranh bạo động) th́ tôi cảm thấy ở đây rơ ràng có một trục trặc rất lớn” (10).
Đọc những ḍng này, tôi cũng sững sờ như đọc câu thơ mới đây của Trần Khải Thanh Thủy: “Không đổ máu đâu c̣n là Tổ quốc”.
Mới ngày nào HTV “dịu dàng” thế này kia mà:
“Những ai có lương tâm và trách nhiệm đối với đất nước th́ đều mong muốn cuộc cách mạng Hoa Lài tại Việt Nam sẽ diễn ra một cách ôn ḥa và triệt để, sẽ không có máu của bất cứ ai phải đổ xuống trong những giờ phút hấp hối của chế độ, để xă hội Việt Nam không phải bị tàn phá, ḷng người dân Việt Nam không phải bị tổn thương, để con cháu chúng ta thanh thản và trong sáng, vui vẻ sống bên nhau như những người bạn, những người đồng bào ruột thịt. Không ai muốn tội ác làm hoen ô thế hệ trẻ Việt Nam. Đất nước Việt Nam đang âm thầm kiên nhẫn tích trụ năng lượng cho một mùa hoa nở rộ…giống như cây mai đang tích tụ những ḍng nhựa sống, những dinh dưỡng cần thiết trong cả một năm để chờ đến mùa xuân, dâng cho đời những đóa hoa thơm ngát và rực rỡ” (11).
Tôi nhớ nhà báo Lê Diễn Đức đă từng nhận xét Huỳnh Thục Vy là “một cô gái trẻ mà hiểu biết rộng, thông minh, có nhân cách trong sáng, can đảm, mănh liệt nhưng rất ôn hoà trong các bài viết xuất sắc về các giá trị dân chủ, quyền công dân hay xă hội dân sự, được sự mến mộ và cảm phục của đông đảo người Việt trên khắp thế giới… ” (12)
Nhưng, phải chăng v́ bọn giặc phương bắc không chỉ như kư sinh trùng xâm nhập nhan nhản trong lục phủ ngũ tạng ta mà đă ngang nhiên cướp đảo, cướp biển của ta rồi nên những suy tư cho tổ quốc của cô gái trẻ xinh đẹp này đă bừng bừng cháy lên. Và, tôi càng thêm quư mến, trân trọng.
Tôi mong độc giả chuyển giúp bài viết này đến các nhà lănh đạo và lưu ư họ đọc, nhằm: (1) Cải tạo nhận thức cho họ; (2) Nhắc họ chớ nên giở tṛ tàn bạo với những con người xuất chúng như thế này bởi v́ chính kiến của người ta, tư tưởng của người ta chắc chắn đă được quảng đại tiếp nhận, được khắc vào lịch sử. Những phiên ṭa quấy quá, những bản án lếu láo chỉ như bàn tay quều quào trước mặt trời. Những hôn quân hôn muội sẽ bị nhân dân nguyền rủa trong khi chính những người như cô gái xứ Quảng này sẽ càng được tôn vinh.
Hà Nội 16 tháng 8 năm 2012
© Nguyễn Thanh Giang
© Đàn Chim Việt
———————————————————— –
Ghi chú:
Các trích dẫn trong bài lấy từ Blog Huỳnh Thục Vy
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Người con gái suy tư cho tổ quốc
