Cả tập bản đồ dày cộp đều không đề cập đến Hoàng Sa, Trường Sa, cực Nam Trung Quốc chỉ dừng lại ở đảo Hải Nam, Trần Thắng thở phào sung sướng điện thoại reo lên với bạn bè từ Mỹ đến Việt Nam.
Trần Thắng bên cạnh tấm bản đồ do Trung Quốc ấn hành tại một cửa hàng bán đồ cổ ở New York (Hoa Kỳ) ngày 30/7
Sáng sớm. Mở hộp thư điện tử, chúng tôi nhận được thư của Trần Thắng - chủ tịch Hội Văn hóa - giáo dục Việt Nam tại Hoa Kỳ (IVCE) - báo đă t́m thấy một loạt bản đồ Trung Quốc không có Hoàng Sa, Trường Sa. Chừng nửa buổi, anh nhắn tin đă phát hiện thêm một số nữa. Giữa trưa, lại thêm h́nh ảnh bản đồ được anh gửi về. Buổi chiều, anh tiếp tục gọi điện nói tỉ mỉ hơn về những tấm bản đồ mà anh vừa tập hợp được. Tôi nh́n đồng hồ mới giật ḿnh thấy lúc này ở tiểu bang Connecticut (Hoa Kỳ), nơi anh đang sinh sống, đă gần 5g sáng. Chỉ vài tiếng nữa anh phải đến công ty làm việc.
60 tấm bản đồ
"Trần Thắng là một người trẻ tuổi rất năng động nhưng khiêm tốn. Thắng không bao giờ khoe ḿnh làm được những ǵ nhưng thực tế là làm được rất nhiều cho đất nước Việt Nam "
GS Trần Văn Khê
"Trần Thắng làm khá nhiều việc nhưng không ồn ào mà làm một cách bền bỉ, rộng răi. Việc ǵ thấy làm được là Thắng làm chứ không đ̣i hỏi điều kiện này, điều kiện nọ "
Bà Tôn Nữ Thị Ninh
Mấy tuần nay, kể từ khi báo chí giới thiệu tấm bản đồ Trung Quốc do chính Trung Quốc ấn hành không có Hoàng Sa, Trường Sa, mỗi ngày Trần Thắng chỉ ngủ vài tiếng đồng hồ. Thời gian c̣n lại sau giờ làm việc, anh sục sạo khắp nơi, từ các trang mua bán trực tuyến, trang web của các trường đại học, các nhà xuất bản đến những cửa hàng bán sách báo cũ, đồ cổ để t́m bản đồ. “Người phương Tây làm ǵ cũng dựa trên cơ sở khoa học. Bởi vậy, bản đồ hay nhân văn học là cơ sở khoa học để chúng ta chứng minh chủ quyền đất đai hay biển cả” - Trần Thắng chắc mẩm.
C̣n nếu những tấm bản đồ đó do chính người Trung Quốc ấn hành và sử dụng th́ giá trị pháp lư c̣n cao hơn nữa. Bởi thế, ngay ngày đầu tuần, chưa kịp lái xe đến công ty, Thắng phát hiện có người bán một tập bản đồ chính thức của Trung Quốc, Thắng vội vàng xin nghỉ phép. Để rồi thay v́ lái xe đến công ty, Thắng lái xe một mạch gần bốn tiếng đồng hồ từ Connecticut chạy thẳng đến nơi người rao bán ở New York.
Nhờ có thời gian làm “ma xó” ở khu vực này nên người bán mới tin tưởng cho Trần Thắng coi qua “hiện vật”. Thắng kể tập bản đồ to như cái bàn, dày đến mấy chục trang được in từ năm 1933. Thắng lật từng trang mà tim đập th́nh thịch, hồi hộp như chuẩn bị ra trận. Bản đồ chi tiết đến từng tỉnh, từng khu vực của Trung Quốc. Trong đó, Trung Quốc đă cho Tây Tạng, Mông Cổ vào bản đồ. Thắng nghĩ nếu Trung Quốc cho rằng Hoàng Sa, Trường Sa là của họ th́ họ cũng đưa vào đây.
Thế nhưng, đúng như thực tế, cả tập bản đồ dày cộp đều không đề cập đến Hoàng Sa, Trường Sa. Cực nam của Trung Quốc vẫn chỉ dừng lại ở đảo Hải Nam. Thắng thở phào sung sướng, rút điện thoại ra gọi điện reo lên với bạn bè từ Hoa Kỳ đến Việt Nam.
Càng t́m kiếm, Trần Thắng càng thêm phấn chấn. Bởi càng t́m, Thắng càng phát hiện nhiều bản đồ từ những năm 1800 đến gần đây do các nhà xuất bản uy tín thực hiện cho thấy Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam. “Đọc thêm một trang bản đồ tự nhiên ḿnh lại có cảm giác Hoàng Sa, Trường Sa như gần thêm một chút” - Trần Thắng tâm sự. Nhưng t́m thấy được rồi không lẽ lại để đó. Thắng lo những kẻ có dă tâm t́m thấy các bản đồ này mua mất. Anh tham khảo các chuyên gia lịch sử, bản đồ rồi dốc túi hàng ngàn USD mua gần
60 tấm bản đồ cho dù như anh thừa nhận thực tế cũng chưa biết bàn giao số bản đồ này cho ai. “Nhưng thôi, cái đó tính sau. Thắng phải quyết định cho nhanh, mua hết các bản đồ khẳng định chủ quyền của Việt Nam đi đă. Khi các bản đồ nằm trong tay rồi th́ ai chủ quản cũng được”.
Làm trước nói sau
Có người bảo anh gàn. Nhưng Trần Thắng là vậy. Gần mười năm làm việc với Thắng chưa bao giờ thấy anh tính toán thiệt hơn. Chuyện ǵ cảm thấy có lợi cho đất nước, cho cộng đồng là bắt tay vào làm. Dù theo học ngành kỹ thuật nhưng có lẽ tính cách của anh không cho phép anh chỉ biết đến máy móc.
Khi c̣n đi học, anh tham gia sôi nổi các hoạt động xă hội, sau đó được bầu làm chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam tại ĐH Connecticut. Ở cương vị đó, Trần Thắng t́m hết cách này đến cách khác để đưa văn hóa Việt Nam sang Mỹ. Đến giờ, Trần Thắng vẫn nhớ lần đầu tiên mời GS Trần Văn Khê đến trường nói chuyện về nhạc truyền thống Việt Nam vào tháng 5/1995. Buổi nói chuyện ấy không ngờ tạo thêm một khởi đầu mới cho Trần Thắng. Chỉ nửa năm sau, Trần Thắng cùng một số bạn bè cho ra mắt tạp chí Nhịp Sống, mỗi năm chỉ ra một số vào dịp tết cổ truyền với sự cộng tác của nhiều nhà nghiên cứu, nhà chuyên môn.
Chưa dừng lại ở đó, đi làm được một thời gian ngắn tại Công ty Pratt & Whitney, Trần Thắng cùng một số trí thức thành lập IVCE. Anh làm chủ tịch hội với ban cố vấn là những tên tuổi lớn như GS Trần Văn Khê, GS John Balaban, GS Nguyễn Thuyết Phong, TS Ngô Thanh Nhàn, nghệ sĩ sáo Nguyễn Đ́nh Nghĩa... Nhắc lại ư tưởng ban đầu để thành lập hội, Trần Thắng chỉ nói đơn giản rằng v́ thấy văn hóa và giáo dục có ư nghĩa quá quan trọng đối với sự phát triển của Việt Nam. “Có văn hóa, có giáo dục th́ xă hội, đất nước mới nở mày nở mặt” - Trần Thắng quả quyết.
Thế là bắt tay làm!
Trong vài năm đầu, IVCE gặp nhiều khó khăn nên không có nhiều hoạt động. Càng về sau Trần Thắng cùng IVCE thúc đẩy mạnh chương tŕnh chiếu phim tại các trường ĐH. Tính ra, mỗi năm IVCE thực hiện 5-6 chương tŕnh cùng các hoạt động giao lưu với nghệ sĩ và trao đổi, thảo luận về tác phẩm. Qua những chương tŕnh này, các bộ phim Đời cát, Mê Thảo - thời vang bóng, Vua băi rác, Của rơi, Mùa len trâu, Chuyện của Pao, Sống trong sợ hăi, Trăng nơi đáy giếng, Đừng đốt, Cánh đồng bất tận... đă được giới thiệu tại Mỹ.
Để thực hiện được một chương tŕnh như vậy không phải chuyện dễ dàng. Bởi chi phí một đợt chiếu phim trong khoảng một tháng ở Mỹ, gồm cả vé máy bay cho các nghệ sĩ lên đến 6.000-7.000 USD. Kinh phí ở đâu ra? Có lần đặt thẳng thắc mắc này với Trần Thắng, Thắng chỉ cười x̣a: “Nhiều người cũng thắc mắc vậy”. Thắng giải thích gọn ơ: “Thắng làm việc với từng trường, với các khoa Đông Nam Á học của họ để đề nghị phối hợp, mỗi trường một chút, góp lại là đủ”. Nói nghe đơn giản nhưng để làm việc được với số lượng trường như vậy và thuyết phục cho họ đồng ư không phải là chuyện dễ. Đó là chưa kể công sức mà Trần Thắng trực tiếp bỏ ra để liên lạc, làm t́nh nguyện viên, tổ chức, điều phối, đưa đón các nghệ sĩ sang tham gia chương tŕnh.
Chuyện anh lái xe cả trăm kilômet để đưa đón các nghệ sĩ là chuyện thường xuyên. Thậm chí, có lần sau chương tŕnh chiếu phim kết thúc muộn gần 1g sáng, Thắng lái xe đưa cả đoàn về nhà. Chẳng may tuyết rơi trơn trượt, xe lao thẳng vào b́a rừng. Chiếc xe tan tành. Nhưng rồi anh cũng chẳng kêu ca ǵ. Hôm sau lại tiếp tục chương tŕnh ở nơi khác.
Chưa xong các hoạt động tại Mỹ, anh lại quày quả về VN mở các hoạt động hỗ trợ học sinh, sinh viên du học. Anh cùng các thành viên khác của IVCE tổ chức hàng loạt hội thảo du học miễn phí từ Bắc đến Nam. Ban đầu là các hội thảo ở những thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Cần Thơ. Dần dà, IVCE đưa thêm đến Thái Nguyên, Nha Trang, Đà Nẵng... Ở đâu, hội thảo cũng được nhiều bạn trẻ hưởng ứng. Nhưng hội thảo du học thôi chưa đủ, Trần Thắng vận động các bạn du học sinh và sinh viên gốc Việt các trường ĐH danh tiếng dành cả mùa hè về VN chia sẻ kinh nghiệm học tập, nghiên cứu và dạy tiếng Anh miễn phí cho hàng ngàn học sinh.
Người của cộng đồng
Khi công việc của hội quá nhiều, thay v́ bỏ bớt để tập trung cho công việc chuyên môn, Trần Thắng lại làm điều ngược lại. Thắng xin nghỉ làm ở Công ty Pratt & Whitney ba năm để tập trung cho các hoạt động. Trần Thắng nói về quyết định này nhẹ như không: “Khi nào hết tiền th́ xin đi làm lại”.
Cũng may, chuyên môn của Trần Thắng thuộc loại hiếm và Thắng làm hợp đồng theo giờ nên có thể linh hoạt thời gian. Nhưng đó không phải là lư do chính. Cái chính là nói như GS Trần Văn Khê: “Trần Thắng là một người của cộng đồng ngay từ khi c̣n là sinh viên. Thắng đă làm rất nhiều việc để mang văn hóa Việt Nam đến cho sinh viên cũng như người Việt tại Hoa Kỳ”.
Bà Tôn Nữ Thị Ninh, nguyên phó chủ tịch Ủy ban đối ngoại Quốc hội, cũng nhận xét: “Ngay từ đầu, Thắng đă không quan trọng lắm đến công việc chuyên môn của ḿnh mà dành nhiều tâm sức cho công việc nối kết cộng đồng. Việc ǵ thấy làm được là Thắng làm mà không đ̣i hỏi ǵ cả”. Có thời gian tiếp xúc và làm việc với Trần Thắng, nhà nghiên cứu văn hóa Trần Đức Anh Sơn cũng đánh giá: “Thắng đă âm thầm làm nhiều việc quảng bá h́nh ảnh đất nước và giới thiệu lịch sử, văn hóa, nghệ thuật Việt Nam với các học giả và sinh viên Mỹ trong nhiều năm qua mà không hề đ̣i hỏi thù lao hay tính toán hơn thiệt”.
Chuyên môn chính là cơ khí
Đang học ngành cơ khí tại ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM), năm 1991 Trần Thắng cùng gia đ́nh định cư tại Connecticut, Hoa Kỳ. Tại đây, Trần Thắng tiếp tục theo đuổi ngành cơ khí tại Trường ĐH Connecticut.
Sau khi tốt nghiệp ĐH Connecticut, Trần Thắng học tiếp để lấy văn bằng hai chuyên ngành quản lư nhà máy. Năm 1999, anh chính thức làm công việc chuyên môn tại Công ty tàu ngầm nguyên tử Electric Boat. Một năm sau, anh đầu quân cho Công ty động cơ máy bay Pratt & Whitney. Hiện anh đang làm về phân tích mô phỏng thiết kế, quy tŕnh lắp ráp máy bay tại công ty này.
Theo Tuổi Trẻ
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Gặp người sưu tập kho bản đồ Trung Quốc không có Hoàng Sa, Trường Sa
