Bi kịch của xác ướp trinh nữ Inca

Xác ướp nguyên vẹn của một thiếu nữ 15 tuổi, người bị hiến tế cách đây khoảng 500 năm cho thấy cô đã bị viêm phổi trước khi chết.

Trang LiveScience đưa tin, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích protein mô thay vì DNA từ xác ướp có tên khoa học Maiden này. Ngoài ra, họ cũng phân tích mô của một xác ướp bé trai 7 tuổi người Inca khác, được cho là chết cùng thời điểm với trinh nữ Maiden.

Xác ướp thiếu nữ Inca 15 tuổi có tên khoa học là Maiden

Suốt một thập kỷ qua, kỹ thuật phân tích DNA đã cho thấy chúng rất hữu ích trong việc giúp giải mã những bí ẩn cổ xưa, chẳng hạn như nguyên nhân cái chết của Pharaoh Tutakhamun. Tuy nhiên, kỹ thuật này không phải là không có khiếm khuyết. Chẳng hạn, việc tìm thấy dấu vết của ký sinh trùng gây bệnh sốt rét trong cơ thể Pharaoh này không có nghĩa là vị vua nổi tiếng của Ai Cập từng có các triệu chứng của sốt rét. Hơn nữa, môi trường có thể dễ dàng làm hỏng mẫu DNA nếu như các nhà nghiên cứu không đặc biệt thận trọng.

Ngược lại, việc phân tích protein của mẫu vật ít bị ảnh hưởng bởi môi trường hơn và có thể cung cấp những dạng thông tin hoàn toàn khác. “Là tiếng nói của DNA, Protein có thể cho chúng ta biết cơ thể đang sản xuất ra chất gì tại thời điểm mà chủ thể qua đời”, chuyên gia Angelique Corthals thuộc Đại học New York cho biết. Cụ thể ở đây, protein cho biết hệ miễn dịch của Maiden đã được kích hoạt để chống lại một căn bệnh, nhiều khả năng là viêm phổi.

Xác ướp một bé trai 7 tuổi cũng được phát hiện cùng với Maiden trên miệng núi lửa tại Argentina.

Để phục vụ nghiên cứu của mình, Corthals và các đồng nghiệp đã lấy mẫu dịch miệng từ hai xác ướp, cùng với mẫu máu khô của xác ướp bé trai 7 tuổi. Cả hai xác ướp đều được tìm thấy vào năm 1999 trong vùng núi lửa Llullaillaco thuộc Argentina, ở độ cao 6739 mét so với mặt nước biển. “Họ được chôn sau khi bị hiến tế trong một buổi lễ tâm linh nào đó”, Corthals cho biết.

Việc phân tích mẫu protein của Maiden và mô hình hóa nó thành các chuỗi acid amin, sau đó sử dụng phần mềm hiện đại để so sánh mô hình đó với các protein hiện có trong hệ gene hiện đại giúp Corthals xác định được “hồ sơ protein” của Maiden rất giống với các bệnh nhân lao phổi. Bà tiến hành chụp X-ray phổi của Maiden và càng khẳng định được điều này.

Y Lam - vietnamnet