Ngày 2/6, một phiên toà tại thủ đô Cairo đă chính thức kết án cựu Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak tù chung thân v́ tội đồng loă trong vụ sát hại người biểu t́nh trong cuộc nổi dậy chống chính phủ hồi năm ngoái.
Cựu Tổng thống Hosni Mubarak đến ṭa án trên xe cứu thương.
Chân dung bị bôi bẩn của Mubarak trước toà án ở Cairo.
Bên ngoài toà nhà, bản án của ông Mubarak đă được hoan nghênh bởi những tiếng reo ḥ vui sướng từ người dân và thân nhân của các nạn nhân thiệt mạng trong cuộc biểu t́nh nổi dậy. Một phụ nữ, Bà Soha Saeed, vợ của một trong số các nạn nhân, hét lớn: “Tôi vô cùng hạnh phúc”.
Thẩm phán Ahmed Refaat th́ khẳng định rằng người dân Ai Cập đă phải chịu đựng 30 năm đen tối dưới sự cầm quyền của ông Mubarak, bản án của phiên toà là công bằng. Thẩm phán đă phải tạm ngưng phiên xét xử khi hàng loạt những lời chửi rủa vị cựu TT này xảy ra khi phán quyết đang được đọc.
Cựu Bộ trưởng Nội vụ Habib al-Adly cũng nhận án tù chung thân v́ cái chết của những người biểu t́nh, một phụ tá khác của ông Mubarak cũng bị kết án 7 năm tù (BBC).
Trước đó một ngày, dưới áp lực người biểu t́nh vào nửa đêm ngày 1 tháng 6, Hội đồng Tối cao các Lực lượng vũ trang Ai Cập (SCAF) cũng tuyên bố gỡ bỏ “Luật t́nh trạng khẩn cấp” sau 31 năm liên tục tồn tại dưới chế độ TT Mubarak ở Ai Cập. Đạo luật áp dụng chế độ này ban hành vào năm 1981. Kể từ đó trở đi quân đội và đặc nhiệm có thể giam giữ các nghi phạm bất kể qui chế chuyển giao họ cho Ṭa án dân sự. Sau khi Tổng thống Hosni Mubarak bị lật đổ vào năm 2011, ban lănh đạo quân sự kiểm soát đất nước đă tuyên cáo hứa sẽ không dự định gia hạn đạo luật nói trên.
Hủy bỏ chế độ t́nh trạng khẩn cấp đă là một trong những yêu sách đ̣i hỏi then chốt và chính đáng của những người biểu t́nh chống lại chính quyền Mubarak vào năm ngoái và đ̣i hỏi đó vẫn tồn tại sau khi cựu TT Mubarak bị lật đổ, nhưng Hội đồng Tối cao các Lực lượng Vũ trang Ai Cập (SCAF) không chịu gỡ bỏ cho đến hôm nay.
Báo al-Akhbar dẫn lời một quan chức cho biết, có khoảng 1.500 người bị giam giữ sẽ được thả sau khi luật t́nh trạng khẩn cấp ấy được gỡ bỏ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner gọi việc gỡ bỏ luật t́nh trạng khẩn cấp là “một bước đi đúng hướng”, hướng tới quá tŕnh chuyển giao dân chủ.
Vậy là vị cựu TT độc tài 30 năm “ĺ lợm” có tiếng với quyền lực của Ai Cập này thoát qua sự đ̣i hỏi của người dân là bản án “tử h́nh” để như được “ân huệ” gặm nhắm qui luật "vay trả" hay "nhân nào quả nấy” ở những năm cuối đời, với độ tuổi 84 trong nhà tù trước khi hội ngộ với “bạn ḿnh” láng giềng một thuở là nhà độc tài cũng khét tiếng không kém “Đại tá Gaddafi” dưới suối vàng.
Âu cũng là bài học rất có giá cho những kẻ độc tài đam mê quyền lực c̣n lại trên cơi đời này, nên tỉnh táo mà nghiệm sinh: Quyền lực không phải đưng nhiên tự có, mà tất yếu từ đồng bào nhân dân trao cho như trao con thuyền chuyên chở dân tộc đến bến bờ an toàn hạnh phúc –
Dân là nước, nước nâng thuyền được, nước cũng lật được thuyền nếu thuyền cứ đi ngược nước!
Hoàng Thanh Trúc