Với những trận đánh khiến địch kinh hồn, bạt vía, chúng từng treo giải 2 triệu USD cho ai bắt sống hoặc sát hại chiến sĩ biệt động Tư Chu.
Vào hồi 9h30 ngày 16/5, Đại tá Nguyễn Đức Hùng (bí danh Tư Chu) - Anh hùng lực lượng vũ trang, nguyên Chỉ huy trưởng các lực lượng biệt động Quân khu Sài Gòn - Gia Định, đã đi về cõi vĩnh hằng sau thời gian dài lâm bệnh nặng, thọ 86 tuổi.
Ông ra đi trong sự thanh thản nhưng để lại trong lòng gia đình, đồng đội niềm tiếc thương sâu sắc về một người lính của Cụ Hồ... Ông có quân hàm cao nhất là Đại tá nhưng người ta vẫn yêu mến gọi là ông “tướng biệt động”.
Chiến công thầm lặng bạt vía quân thù
Sinh tại làng Hậu Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, năm 8 tuổi, cậu bé Hùng được gửi vào Nha Trang cho người chú làm nghề thợ may để tránh đói và ăn học. Năm 1941, ông chú chết, cậu bé Hùng phải sống tự lập.

Đại tá Nguyễn Đức Hùng (Tư Chu).
Chỉ 4 năm sau, Hùng bắt đầu tham gia cách mạng. Cuối 1946, sau khi dự lớp quân chính, được cử về hoạt động nội thành, người chỉ huy giao cho Hùng 2 quả lựu đạn tự tạo, không có chốt, ném mạnh tự nổ. Anh đến các nơi có lính Pháp để thăm dò, nhưng thấy chỗ nào bọn chúng cũng tay cầm tiểu liên lăm lăm sẵn sàng tiêu diệt kẻ đến gần. Cuối cùng Hùng chọn Đồn cảnh sát Ngụy ở Thị Nghè và "nhà làng" Thạnh Mỹ Tây.
Anh chọn tối thứ bảy để hành động. Sau khi ném liền 2 quả lựu đạn vào mục tiêu, Hùng chạy thục mạng. Cảnh sát đuổi ngay sau. Vì chưa có kinh nghiệm, nên anh cứ đường thẳng mà chạy. Đến lúc bí quá, anh đành tạt vào một nhà ven đường. Lát sau, cảnh sát đến nói với ông chủ nhà là đi bắt Việt Minh vừa ném lựu đạn.
Bên trong, bà chủ vội giúi anh vào nơi con gái bà đang ngủ, dặn trùm kín chăn. Khi cảnh sát vào, bà bình tĩnh trả lời, đây là nơi ngủ của con gái tôi, không ai vào đây cả. Bọn chúng ngó nghiêng một hồi rồi bỏ đi.
Đến kháng chiến chống Mỹ thì lực lượng biệt động của Tư Chu đã trưởng thành về số lượng, có nhiều cách đánh sáng tạo.
Năm 1964, có 2 chiến sĩ biệt động làm rung chuyển thế giới: Đó là người thợ điện Nguyễn Văn Trỗi và thợ máy Trần Văn Đang. Anh Nguyễn Văn Trỗi được phân công đặt mìn trên cầu Công Lý để diệt Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mc Namara. Anh Trần Văn Đang đánh cư xá Mỹ, gần Bộ Tổng tham mưu Ngụy.
Đến 1965, lực lượng biệt động tập trung của quân khu Sài Gòn - Gia Định chính thức được thành lập gọi là F100, gồm 13 đội. F100 được giao 3 nhiệm vụ chính: thường xuyên tổ chức các trận đánh có hiệu quả cao diệt lính và vũ khí địch; chuẩn bị phối hợp cùng một lúc tập kích vào các cơ quan đầu não của Mỹ - Ngụy; huấn luyện cơ bản, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Có 3 cách đánh tiêu biểu của biệt động Sài Gòn là: Nổ chậm, cường tập và pháo kích.
Năm 1965, quân Mỹ cùng nhiều vũ khí đổ bộ vào miền Nam. Cấp trên có chủ trương cho biệt động đánh "dằn mặt" Mỹ. Mục tiêu là làm cho Mỹ - Ngụy kinh hoàng bạt vía. Đại sứ quán Mỹ được chọn là mục tiêu tấn công của biệt động Sài Gòn.
Sứ quán Mỹ là tòa nhà 5 tầng ở ngã ba đường Hàm Nghi và Võ Di Nguy (nay là Hồ Tùng Mậu), có 195 nhân viên. Về phía ta gặp khó khăn vì không có nội ứng bên trong. Lựa chọn cách đánh nào là điều mà Đội biệt động phải suy nghĩ rất kỹ. Đóng giả Tướng tá, Bộ trưởng Ngụy, dùng xe chở thuốc nổ là cách đánh quen thuộc không còn thích hợp.
Sau nhiều lần cân nhắc, được Bộ Tư lệnh góp ý, cuối cùng Đội chọn cách đánh cường tập. Các chiến sĩ được chọn là Tư Việt (Lê Văn Việt), Bảy B (Nguyễn Thanh Xuân) và Thế, trinh sát bộ binh. Trinh sát cho trận đánh là Năm Nông, Minh Nguyệt. 9h ngày 30/3/1965, Tư Việt đi xe máy đến ngã ba đường Võ Di Nguy và Nguyễn Công Trứ.
Chiến sĩ Thế ở góc đường Tôn Thất Đạm. Bảy B đi ô tô tới mục tiêu từ đường Phú Kiệt. Khi nhìn thấy ô-tô Bảy B lái, Tư Việt nhanh như cắt rút súng hạ gục hai tên cảnh sát vũ trang ngay trước mặt. Bọn CA chìm ùa tới vây Tư Việt liền bị Thế bắn yểm trợ. Bảy B tăng ga phóng thẳng vào Đại sứ quán Mỹ, một tay tung cửa, một tay giật nụ xòe. Anh bắn chết ngay một tên lính gác Mỹ và tên cảnh sát gần đó rồi băng qua đường dưới sự yểm trợ mạnh mẽ của Thế. Khối thuốc nổ 150kg thiêu rụi 30 xe ô tô, làm 100 nhân viên Mỹ chết và bị thương.

Đại tá Nguyễn Đức Hùng trong thời gian điều trị bệnh.
Sau trận đánh vào Đại sứ quán Mỹ tháng 3/1965, chiến sĩ biệt động Tư Việt (Lê Văn Việt) bị bắt, bị xử án tử hình. Trong căn cứ, ông Tư Chu không chợp mắt. Nửa đêm ông băng rừng tìm đến Bộ Tư lệnh Quân khu đề đạt nguyện vọng tìm cách cứu Tư Việt, rồi sau đó một kế hoạch trao đổi tù binh đã được hình thành.
Những trận đánh quả cảm khiến quân thù kinh hồn, bạt vía, chúng từng treo giải 2 triệu USD cho ai bắt sống hoặc sát hại được Tư Chu.
Cuộc đời người Anh hùng
Những ngày tháng đó, nước mắt ông còn phải chảy trong âm thầm khi 2 con trai của ông mới lên 5, lên 7 tuổi đang ở với bà ngoại bị đối phương bắt để chiêu hàng cha mẹ, bị đưa qua nhiều trại giam, mắc chứng thương hàn không người chăm sóc.
Nghỉ hưu, ông Tư Chu cặm cụi đi tìm lại tông tích đồng đội, những chàng trai cô gái khi xưa hồn nhiên gia nhập lực lượng biệt động, hồn nhiên sống chết với nhau bằng những bí danh.
Ông đối chiếu các tài liệu, các hồi ức để ghi chép lại, tái hiện những giây phút anh hùng bất tử của từng người. Ông gửi đi những bản đề nghị phong tặng, truy tặng danh hiệu anh hùng cho các tổ chiến đấu, cá nhân xuất sắc. Được coi là từ điển sống của biệt động Sài Gòn, ông nhớ tất cả, chỉ quên bản thân mình.
Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân đến với ông những ngày cuối trên giường bệnh, tháng 1/2012. Mọi người ai cũng thốt lên: "Muộn quá"; chỉ riêng ông mỉm cười gật đầu, ra dấu: "Ấm lòng rồi".
Những đồng đội thân thiết với ông ai cũng hiểu cái làm ông ấm lòng và an lòng nhất là hai cuốn sách “Biệt động Sài Gòn” và “Từ một dòng sông” đã được hoàn thành, công lao và sự hi sinh của lực lượng biệt động đã được vinh danh.
"Lẽ ra anh Tư Chu phải có thêm một Huân chương Lao động" - bà Thu An nhắc. Nói vậy là vì ông đã viết những trang bản thảo đầu tiên sau khi được bác sĩ chẩn đoán căn bệnh ung thư vòm hầu di căn đã tới cuống họng: "Căn bệnh hiểm nghèo thu hẹp sự hoạt động, nhắc tôi về quỹ thời gian còn lại không bao nhiêu nữa. Vậy thì có lẽ hay nhất là tôi nên tận dụng số thời gian này - tuy ít ỏi - sao cho có ích".
Hai cuốn sách được ông xây dựng đề cương, bố cục, sao lục tài liệu, rồi viết, ghi chú cẩn thận từng trang, miệt mài cho đến tận lúc nét chữ chân phương thanh mảnh bị những cơn đau khiến cho méo mó, nguệch ngoạc. Đọc những dòng gan ruột trong sách, nhìn những tập bản thảo và cả kịch bản phim được ông viết trên nhiều loại giấy, bằng nhiều dạng nét chữ tùy theo hoàn cảnh, tùy theo sức khỏe mà khó cầm lòng.
Các nhà lãnh đạo lão thành như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Thủ tướng Võ Văn Kiệt, ông Võ Trần Chí, Trần Bạch Đằng khi đọc sách đều ghi nhận đây là tài liệu rất giá trị, rất quý giá cho lịch sử.
Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng nói: "Ấn tượng lớn nhất của tôi về anh Tư Chu là người chỉ huy bản lĩnh, nhiệt tình và trong chừng mực nào đó có chất lãng mạn cách mạng".
Chất lãng mạn cách mạng ấy của ông Tư Chu đã thể hiện ở nhiều nơi, nhiều lúc, như lúc ông nghĩ ra cách tấn công vào cư xá Brink khi ngắm vệt nắng chiếu xiên vào hầm xe qua một tấm ảnh chụp.
Sống như thế, chiến đấu như thế, ân tình như thế nên hôm nay, sau mười mấy năm chiến đấu ngoan cường với căn bệnh nan y, ra đi thanh thản ở tuổi 86, mà ông Tư Chu vẫn để lại phía sau bao nhiêu thương tiếc. Đến chia buồn cùng gia đình,
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ghi vào sổ tang: "Nhân dân Sài Gòn - Gia Định/TP HCM và những chiến sĩ biệt động năm xưa đành phải chia tay, vĩnh biệt anh. Tổ quốc mãi mãi ghi công anh với những chiến công xuất sắc trong những năm tháng chiến đấu đầy gian khổ hi sinh giữa lòng Sài Gòn - Gia Định... Vĩnh biệt anh Tư".
Vậy là ông “tướng biệt động” Tư Chu đã đi xa, xin thắp một nén nhang thành kính tới vong linh ông, một chiến sĩ kiên trung, một người con ưu tú.
Theo PLXH