Quyền yêu cầu ly hôn theo luật hiện hành: Vợ chồng đều thiệt!

Ly hôn, chuyện ngàn đời không ai muốn, nhưng cũng không thể tránh khi sự đã rồi. Và, để đảm bảo quyền lợi cho cả đôi bên nam - nữ khi quan hệ hôn nhân tan vỡ, pháp luật đã đề ra chế định ly hôn. Nhưng xem ra trong thực tế, như bất kỳ một cuộc ly hôn nào, chế định ly hôn cũng chứa đựng rất nhiều những khúc mắc...


Vợ đang mang thai con người khác, chồng có được ly hôn?
Trên diễn đàn của các bà mẹ, một bà mẹ trẻ thở than tâm sự cùng các thành viên khác rằng hai vợ chồng cô mới cưới nhau được hơn một năm, hiện cô đang mang bầu 3 tháng. Thế nhưng, mới đây, chồng cô đã thú nhận với cô rằng việc anh lấy cô chỉ là nhất thời cảm xúc, còn thực tâm anh vẫn yêu thương người bạn gái cũ từ thời sinh viên. Vừa rồi họ đã nối lại tình cảm với nhau và cô kia đã mang bầu.

Ảnh minh họa

Chồng cô nói với cô rằng cô nên đồng ý ký vào đơn ly hôn cho gia đình hai bên yên tâm hơn khi biết chuyện, vì nếu không thì đằng nào anh ta cũng có quyền đơn phương đệ đơn ra tòa xin ly hôn. Bà mẹ trẻ này cho biết, cô không muốn ly hôn vì vẫn yêu chồng và không muốn con mình mất bố từ trong bụng mẹ. Thế nên cô rất lo lắng không biết liệu cơ quan pháp luật có đồng ý với lá đơn đơn phương xin ly hôn của người chồng để bắt buộc cô phải ly hôn hay không?


Điều 8 Khoản 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 đã quy định “ly hôn là chấm dứt hôn nhân do Tòa án công nhận hoặc quyết định theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc cả hai vợ chồng”. Như vậy, quyền yêu cầu ly hôn là quyền nhân thân gắn liền với người vợ, người chồng và không thể chuyển giao cho người khác. Sở dĩ quyền tự do ly hôn của vợ, chồng được nhà nước ghi nhận là để nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng.


Thế nhưng, trong những trường hợp đặc biệt, pháp luật vẫn hạn chế quyền yêu cầu ly hôn của vợ, chồng. Cụ thể, theo Điều 85 Luật HN và GĐ thì “trong trường hợp người vợ có thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi người chồng không có quyền yêu cầu ly hôn”. Như vậy, dẫn chiếu tới trường hợp trên có thể khẳng định người chồng không thể và không có quyền đơn phương đệ đơn ra tòa xin ly hôn.
Thế nhưng, về mặt pháp luật cũng có ý kiến phản hồi cho rằng thế liệu trong trường hợp đứa trẻ người vợ đang mang thai không phải là con của người chồng thì sao, liệu người chồng có được xin ly hôn hay không? Theo quy định hiện hành khi đứa trẻ đã được hoài thai trong thời kỳ hôn nhân đương nhiên là con của vợ chồng.


Tuy nhiên, nhiều người xem đây chính là sự bất cập của pháp luật, vì trên thực tế, khi biết được đứa con người vợ đang mang thai không phải của mình, người chồng sẽ có những diễn biến tâm lý bất thường dễ dẫn đến phạm tội.
Nên chăng, theo TS Nguyễn Thị Lan, giảng viên Khoa Pháp luật Dân sự - ĐH Luật Hà Nội, trong trường hợp người vợ đang mang thai mà người chồng có đủ chứng cứ để chứng minh rằng đứa trẻ đó không phải con mình và chứng cớ đó được Tòa án công nhận thì người chồng sẽ không bị hạn chế quyền ly hôn nữa.


Hứng chịu cú sốc kép vì luật ?
Cha mẹ chị Nguyễn Thị Vân ở Thái Bình không thể ngờ có một ngày con gái mình trở nên điên loạn như bây giờ. Chuyện là, sau khi lấy chồng, sinh con được một tháng thì chồng chị Vân đòi ly hôn. Tuy nhiên, đơn xin ly hôn của người chồng đã không được thụ lý vì người vợ tức là chị Vân đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Người chồng rất bực bội, nhưng chị Vân lại hy vọng rằng trong thời gian hơn mười tháng trước khi đứa con trò tuổi, chồng chị sẽ hồi tâm chuyển hướng quay về với gia đình vợ con.
Tuy nhiên, khi được 5 tháng tuổi, con chị Vân qua đời vì biến chứng bệnh sốt xuất huyết, trong nỗi đau mất con vô bờ bến, chị Vân lại nhận được giấy mời của Tòa để giải quyết vụ ly hôn do người chồng đệ đơn. Cú sốc thứ hai này đã thực sự đánh gục biến chị trở thành người đàn bà điên loạn suốt ngày khóc cười lang thang.


Từ trường hợp của chị Vân có thể thấy với quy định của luật hiện hành trong trường hợp người vợ sinh con, nhưng không may đứa trẻ bị chết và người vợ lại trở thành không nuôi con, thì đương nhiên người chồng sẽ không bị hạn chế quyền yêu cầu ly hôn nữa.
Tuy nhiên, theo TS Nguyễn Thị Lan quy định như vậy là không ổn vì nếu người vợ sinh con, nhưng chẳng may đứa trẻ bị chết và liền ngay sau đó, người chồng lại xin ly hôn, đó thực sự sẽ là cú sốc kép với người phụ nữ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và sức khỏe.
Vì vậy, pháp luật cần có giải pháp cho trường hợp này theo hướng khi có 3 tình huống là người vợ mang thai, người vợ sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người chồng không được quyền yêu cầu ly hôn.

Vợ nuôi con nuôi dưới 12 tháng tuổi thì chồng được ly hôn? Pháp luật đã quy định việc người vợ đang “nuôi con dưới 12 tháng tuổi” tức là có thể không tồn tại việc sinh đẻ của người vợ, miễn là người vợ đang có hành vi “nuôi con dưới 12 tháng tuổi” (có thể là con nuôi) thì người chồng không có quyền yêu cầu ly hôn. Thế nhưng, có ý kiến cho rằng quy định như thế là bất hợp lý vì pháp luật quá thiên lệch làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người chồng. Nên chăng, cũng tương tự như trường hợp mang thai nói trên, nếu người chồng có đủ chứng cứ để chứng minh rằng đứa trẻ đó không phải con mình và chứng cớ đó được Tòa án công nhận thì người chồng sẽ không bị hạn chế quyền ly hôn nữa?

Hạnh Quyên