“Bản thân chúng tôi làm ngành y khi khỏi bệnh ra viện, chúng tôi cũng tặng hoa, quà cho anh em trực do họ vất vả. Đó là tấm ḷng của chúng tôi. Việc gợi ư để đưa phong b́, theo tôi gần như không có bác sĩ nào đ̣i hỏi, gợi ư. Nếu có cá biệt, th́ đó là sự cá biệt rất hiếm hoi…”.
Chiều nay 7.1 tại Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đă có cuộc đối thoại trực tuyến với nhân dân. Hàng loạt các vấn đề nóng của ngành y tế như quá tải BV, tăng viện phí, nâng cao y đức, cải thiện chất lượng y tế cơ sở… đă được người dân cả nước quan tâm chất vấn.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Ảnh Chinhphu.vn.
Nạn phong b́: Bác sĩ không đ̣i, bệnh nhân cứ đưa?
Nhiều độc giả không khỏi hoài nghi, liệu trong năm 2012 này, Bộ Y tế sẽ làm ǵ để đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) cho nhân dân, nhất là với những người nghèo. Trong khi đó, tại nhiều BV, vấn nạn phong b́ vẫn diễn ra phổ biến, các BV kư cam kết “Nói không với phong b́” liệu có thực hiện đến nơi đến chốn?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, sự phàn nàn của người dân là do quá tải BV. Khi cơ sở vật chất chật hẹp do giá dịch vụ y tế thấp, người dân cũng cảm thấy rất khó chịu khi thực hiện các thủ tục hành chính. “Lẽ ra mỗi bác sĩ chỉ khám 30 bệnh nhân th́ thực tế lên đến 80 người chỉ trong buổi sáng. Trong khi thu nhập lại thấp, nên thái độ có thể chưa tốt, nhất là với những người phục vụ trực tiếp”- bà Tiến nói.
Ảnh Internet.
Về vấn nạn phong b́, bà Tiến trần t́nh: “Chúng tôi chưa bao giờ có cuộc vận động “Nói không với phong b́” mà chỉ ban hành các quy tắc với cán bộ y tế và người nhà bệnh nhân. Người bệnh sau khi khỏi bệnh biếu quà bánh, phong b́ và thậm chí là tạ ơn rất lớn. C̣n phong b́ hiện nay chủ yếu là sự cảm ơn của người bệnh đối với các cán bộ y tế làm việc vất vả như mỗi lần thay băng, cán bộ điều dưỡng tiêm, phục vụ… Chúng tôi đă tiến hành điều tra, ngồi lẫn với bệnh nhân để quan sát tại BV. Do đông nên ai cũng muốn vào trước, muốn được bác sĩ quan tâm nên người nhà bệnh nhân lúc nào cũng chủ động tiếp cận đưa tiền, quà cho bác sĩ hoặc kẹp tiền vào sổ khám bệnh mà không ai đ̣i hỏi”.
“Có người phản ánh rằng, thực ra không có chuyện đ̣i hỏi phong b́ nhưng họ thương người thân của ḿnh trong BV, kể cả người có chế độ khi nằm trong những BV vẫn cứ đưa tiền lẻ cho điều dưỡng, nhân viên y tá vào chăm sóc. Việc gợi ư để đưa phong b́, theo tôi, gần như không có bác sĩ nào đ̣i hỏi, gợi ư. Nếu có cá biệt, th́ theo tôi, đó là sự cá biệt rất hiếm hoi”- bà Tiến nói thêm.
Bà Tiến cũng cho hay, bản thân bà khi khỏi bệnh, ra viện cũng tặng hoa, quà cho anh em trực do họ vất vả. Đó là tấm ḷng cảm ơn của bệnh nhân với cán bộ y tế.
Quá tải BV: Mở rộng "hết cỡ" vẫn... quá tải
Rất nhiều độc giả quan tâm đến việc giảm tải BV để nâng cao hơn nữa chất lượng KCB. Một độc giả thẳng thắn: “Bộ trưởng có thể cho biết, thời điểm nào hết quá tải?”. Bà Tiến nói: “Chúng tôi mong muốn càng sớm càng tốt, phụ thuộc vào đề án giảm tải BV nhưng cần sự đồng thuận của các bộ, ngành khác cũng như sự đồng thuận của nhân dân. Chẳng hạn, bệnh nhân không cần thiết th́ không vượt tuyến lên tuyến trên KCB.
Bệnh nhân ngồi, nằm ngổn ngang tại BV. Ảnh Internet.
Bà Tiến dẫn chứng: “Theo nguyên tắc, trong 100 người đến khám bệnh có 80-90 người mắc bệnh nhẹ, có thể điều trị ngoại trú, điều trị bằng phác đồ thông thường, c̣n lại 10 – 20 người mắc bệnh nặng mới cần lên tuyến trên cùng. Thực tế cũng đang có hiện tượng quá tải ảo, 60% bệnh nhân ở tuyến T.Ư có thể điều trị ở tuyến dưới”.
Ông Nguyễn Ngọc Lâm (Trần Khát Chân, HN) nêu thực tế: “Việc đầu tư xây dựng BV như hiện nay là quá ít, trong khi đầu tư xây dựng các công tŕnh thương mại, khu biệt thự, chung cư để bán kiếm lời ngày càng nhiều. Phải chăng lợi ích kinh tế được coi trọng hơn việc chăm lo sức khỏe cho người dân?”.
Bà Tiến cho hay, để có đất dành cho y tế, các địa phương cần dành quỹ đất trong quy hoạch, mà phải là quỹ đất sạch, nếu không chi phí cho giải phóng mặt bằng sẽ rất lớn. Việc xă hội hóa, kêu gọi các thành phần kinh tế xây dựng BV rất được khuyến khích nhưng số doanh nghiệp đầu tư xây BV chắc sẽ ít hơn số lượng doanh nghiệp đầu tư vào chung cư do xây BV khó hơn xây chung cư rất nhiều.
“Nhiều cơ sở đă mở "hết cỡ" các chỗ KCB không thể mở thêm. Khoa Ung bướu, BV Bạch Mai quá chật, Bộ Y tế sẵn sàng sử dụng ngân sách của Bộ chứ không phải là từ trái phiếu để “cấp cứu khẩn cấp” xây thêm 50, 70 giường bệnh nữa, không thể để t́nh trạng 4, 6 bệnh nhân nằm một giường. Tuy nhiên, t́m khắp nơi không có chỗ trống nên họ đề nghị xây dựng chồng thêm tầng. Tôi hỏi nếu thế th́ các giường bệnh hiện tại phải ngừng hoạt động, nhưng phía BV nói bên xây dựng sẽ… có cách”- bà Tiến nói.
Tăng viện phí: Dịch vụ sẽ tốt hơn?
Về vấn đề tăng viện phí, bà Tiến cho biết, trong 7 yếu tố tạo nên giá, th́ giai đoạn này chỉ tính 3. Cụ thể, các chi phí trực tiếp (máu, dịch truyền, bơm kim tiêm…), chi phí điện nước, chi phí sửa chữa một số trang thiết bị, tức là những phần tối thiểu nhất. Về mức tăng, ví dụ công khám trước đây 3.000 đồng một lượt, sau khi tăng sẽ là: BV hạng đặc biệt là 20.000 đồng, hạng 2 là 15.000 đồng, hạng 3 là 10.000 đồng, trạm y tế xă và pḥng khám đa khoa khu vực chưa phân hạng là 5.000 đồng.
Tăng viện phí chất lượng sẽ tốt hơn?
“Chúng tôi căn cứ vào t́nh h́nh trượt giá và mức lương cơ bản để điều chỉnh công khám bệnh. Mức lương cơ bản 830.000 đồng cũng đă tăng 6,9 lần so với khi bắt đầu áp dụng mức viện phí cũ. Thu nhập b́nh quân đầu người cũng đă tăng từ 500USD lúc đó lên trên 1.000USD hiện nay”- bà Tiến nói.
Cũng theo bà Tiến, giá giường bệnh tại các chuyên khoa cao cấp hiện là 20.000 đồng/ngày, thông thường từ 10.000-18.000 đồng. Mức thu này không thể nào đáp ứng được chi phí khám chữa bệnh. Có những BV đến nay bệnh nhân vẫn nằm chiếu và chăn chiên, hỏi th́ họ bảo làm ǵ có tiền mà mua. Sau khi điều chỉnh, các giường nội khoa (trước đây là từ 1.500 đồng đến 10.000 đồng) dự kiến sẽ tăng lên 20.000 đồng đến 80.000 đồng, tùy điều kiện trang bị.
C̣n giá các dịch vụ kỹ thuật, trước là 330 dịch vụ, nay bỏ đi 130 dịch vụ v́ đă lạc hậu hoặc trùng, 222 dịch vụ c̣n lại được rà soát và điều chỉnh thành 277 dịch vụ. Khoảng 70% dịch vụ tăng giá dưới 5 lần, phù hợp với mức lương cơ bản đă tăng 6,9 lần, mệnh giá bảo hiểm y tế cũng tăng từ 3% lên đến 4%. Với mức tăng đó, giá dịch vụ sẽ tương xứng hơn với chi phí, dịch vụ cũng sẽ tốt hơn(?)
Một điểm đáng chú ư là trước đây không quy định giá giường nằm ghép đôi, ghép 3 nhưng với quy định mới, giá sẽ giảm xuống c̣n 50% với nằm đôi, c̣n 30% nếu nằm 3. BV muốn thu đủ tiền giường th́ không có chuyện để bệnh nhân nằm ghép.
Dương Hải/laodong