10 hợp đồng máy bay 'khủng' nhất 2011

Dù nền kinh tế thế giới chịu nhiều biến động trong năm 2011, nhưng không vì vậy mà các nước quên đầu tư cho lực lượng không quân.

Theo TSAMTO (Trung tâm phân tích mua bán vũ khí toàn cầu của Nga) vừa công bố danh sách 10 hợp đồng đấu thầu máy bay lớn nhất trong năm 2011 (bao gồm cả các gói thầu chưa công bố kết quả, đã được thực hiện, hoãn và thay đổi thời hạn). Trong đó có 8 gói thầu đấu thầu mua các chiến đấu cơ và 2 gói thầu cho máy bay trực thăng.

Dưới đây là danh sách của TSAMTO:

1. Gói thầu cung cấp cho Lực lượng Không quân Ấn Độ 126 máy bay chiến đấu đa năng tầm trung (MMRCA)

Theo TSAMTO, gói thầu MMRCA của Không quân Ấn Độ đứng ở vị trí số 1 với mức độ "khủng". Theo kế hoạch chương trình MMRCA có giá trị khoảng 10 tỷ USD nhưng có khả năng sẽ có thể dội giá lên tới gần 20 tỷ USD.

Vào cuối tháng 4/2011, Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã đề nghị công ty hàng không Dassault (với máy bay Rafale) và tập đoàn Eurofighter (chiến đấu cơ Typhoon) tham gia đấu thầu thương vụ MMRCA của họ. Tính đến thời điểm ngày 21/12/2011 đã có 4 đối thủ bị loại đó là máy bay MiG-35 (Nga), JAS-39 (Thụy Điển) và F/A 18 Super Hornet (Mỹ).

Hai đại diện đến từ châu Âu là Dassault (Pháp) và Eurofighter (Anh, Đức, Tây Ban Nha, Italy) đã chính thức lọt vào vòng chung kết để tiếp tục cuộc chiến cung cấp 126 máy bay chiến đấu đa năng tầm trung cho Không quân Ấn Độ.

Chiến đấu cơ Typhoon của Eurofighter.

Ngày 4/11, một ủy ban của Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã mở phong bì với các đề nghị cuối cùng của hai ứng cử cho việc cung cấp126 máy bay chiến đấu đa năng tầm trung MMRCA. Quyết định cuối cùng về lựa chọn người chiến thắng sẽ được thực hiện khoảng 2 tháng sau khi mở hồ sơ dự thầu của hai đối thủ trong vòng chung kết.

Theo các nguồn tin Ấn Độ, một đánh giá toàn diện các đề xuất máy bay của Dassault và Eurofighter sẽ được tiến hành rất cẩn thận, bởi vì sự khác biệt giữa chi phí mỗi máy bay và kế hoạch giao hàng của cả hai công ty là không đáng kể.

2. Chương trình đấu thầu mua 42 máy bay chiến đấu thế hệ mới của Nhật Bản

Theo đó, chương trình đấu thầu để mua được 42 máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo cho Lực lượng phòng vệ trên không (ASDF) đã xác định được nhà chiến thắng là công ty Lockheed Martin của Mỹ với đề xuất máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35 Lightning II.

Chiến đấu cơ F-35 đã được Nhật Bản chọn thầu.

Quyết định chọn F-35 Lightning II là máy bay chiến đấu chủ lực của ASDF đã được Chính phủ Nhật Bản chính thức công bố vào hôm 20/12.

Theo đó, Nhật Bản sẽ dành ra khoản kinh phí trong năm 2012 để nhận 4 chiếc F-35 vào năm 2016 và có kế hoạch đặt hàng thêm 42 máy bay F-35 trong 10 năm tiếp theo.

Dự kiến, số tiền của hợp đồng mua 42 chiến đấu cơ F-35 Lightning II có thể là 4-6 tỷ USD, tùy thuộc vào cấu hình lựa chọn và vũ khí của máy bay.

3. UAE quyết định về việc mua 60 máy bay chiến đấu đa năng

Phó Tư lệnh tối cao lực lượng vũ trang UAE, Thái tử UAE Sheikh Mohammed bin CN Zayed cho biết, vào giữa tháng 10/2011, máy bay chiến đấu đa năng Rafale của Pháp là không phù hợp với không quân UAE "về mặt kỹ thuật và giá cả".

Theo Thái tử Mohammed bin Zayed, "chỉ là những quyết tâm chính trị và những nỗ lực ngoại giao để thực hiện một giao dịch như vậy là không đủ".

Chiến đấu cơ Rafale của Pháp chưa chắc thắng thầu tại UAE.

Về vấn đề này, UAE đã công bố kế hoạch khởi động một gói đấu thầu quốc tế để cung cấp 60 máy bay chiến đấu đa năng và thay thế số lượng tương ứng các máy bay chiến đấu Mirage-2000-9.

Dự kiến việc ký kết hợp đồng cung cấp 60 máy bay cho UAE sẽ được ký kết ở triển lãm Dubai - 2011 nhưng vào phút chót, Rafale lại gặp phải một cú sốc nặng khi đối thủ Eurofighter cũng được UAE mời tham gia dự thầu.

4. Chương trình FX-2 để mua 36 máy bay chiến đấu cho Không quân Brazil vào năm 2012

Không quân Brazil đã quyết định sẽ chọn ra đối tác chiến thắng trong chương trình FX-2 để mua 36 máy bay chiến đấu vào năm 2012 (có thể là năm 2013).

Tổng thống Brazil Dilma Rousseff vào tháng 1/2011 đã quyết định trì hoãn việc ký kết hợp đồng cung cấp 36 máy bay chiến đấu mới cho Không quân nước này, trong chương trình FX-2 vào năm 2012 và đánh giá lại các đề xuất máy bay trong vòng chung kết.

Nguyên nhân chính của quyết định này được giải thích là do ngân sách cho quốc phòng bị cắt giảm..

Chiến đấu cơ F/A-18 của Mỹ.

Hiện nay, cuộc tranh giành cho chiến thắng trong đấu thầu, trong đó chi phí phụ thuộc vào thành phần, cấu hình, trang bị vũ khí, và gói hỗ trợ hậu cần, ước tính khoảng 6-8 tỷ USD, ba ứng cử viên còn lại bao gồm: công ty Boeing (Mỹ) với đề xuất máy bay F/A- 18E/F Super Hornet, SAAB (Thụy Điển) với máy bay JAS Gripen 39 và Dassault (Pháp) với máy bay chiến đấu Rafale.

5. Hợp đồng cung cấp 109 trực thăng đa năng cho quân đội Thổ Nhĩ Kỳ

Theo đó, công ty trực thăng Sikorsky của Mỹ đã giành được chiến thắng trong hợp đồng đấu thầu để cung cấp lực cho lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ 109 máy bay trực thăng đa năng.

Vào cuối tháng 4/2011, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Vecdi Genyul tuyên bố, công ty chiến thắng trong gói thầu cung cấp 109 máy bay trực thăng đa năng cho quân đội nước này là Sikorsky Aircraft. Dự kiến, hợp đồng sẽ được ký kết vào cuối năm 2011.

Chi phí cho chương trình cung cấp 109 máy bay trực thăng cho Thổ Nhĩ Kỳ được ước tính ở mức 3,5 tỷ USD.

6.Thụy Sĩ quyết định mua 22 máy bay chiến đấu JAS-39 Gripen

Trong cuối tháng 10/2011, Hội đồng Liên bang (chính phủ), Thụy Sĩ đã quyết định mua 22 máy bay chiến đấu JAS-39 Gripen của công ty SAAB (Thụy Điển).

Theo báo cáo của Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ, một đề xuất mua sắm các máy bay chiến đấu JAS-39 Gripen sẽ được trình lên Quốc hội trong khuôn khổ chương trình mua sắm vũ khí trang bị của đất nước trong tài khóa 2012.

c của Thụy Điển.

Theo thông tin mới nhất từ Bộ Quốc phòng Thụy Sỹ, "các chỉ số tài chính đã được quyết định trong việc lựa chọn các loại máy bay được mua sắm".

Hội đồng Liên bang đã cho phép Bộ Quốc phòng tổ chức hội đàm với phía Thụy Điển trong các điều khoản cuối cùng của giao dịch và trình các đề xuất lên Quốc hội vào tháng 2/2012.

7. Ấn Độ lựa chọn mua 22 trực thăng tấn công AH-64D Apache

Cuối tháng 10/2011, Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã công bố việc lựa chọn trực thăng tấn công AH-64D Apache của Boeing trong gói thầu cung cấp 22 trực thăng tấn công mới cho Không quân Ấn Độ.

Đối thủ duy nhất của trực thăng Apache trong vòng chung kết là Mi-28N của Nga, bị Ấn Độ loại bỏ sau các vụ thử nghiệm vào cuối năm 2010 của cả hai loại trực thăng tấn công này.

Trực thăng tấn công Apache đã loại Mi-28N và thắng thầu tại Ấn Độ.

Theo phía Ấn Độ, trực thăng Mi-28N của Nga cho thấy hỏa lực tuyệt vời, nhưng máy bay trực thăng Apache của Mỹ lại cho kết quả tốt nhất đối với một số đặc điểm mà nước này ưu tiên hơn.

Ước tính giá trị hợp đồng có thể đạt 600 triệu USD.

8. UAE quyết định đình chỉ đàm phán về hợp đồng để mua máy bay huấn luyện M-346

[/b]Trong tháng 2/2011, các cuộc đàm phán đã bị đình chỉ giữa hãng Finmeccanica (Italia) và UAE để ký kết hợp đồng cuối cùng cho việc cung cấp huấn luyện M-346.

Theo các nguồn tin trong ngành công nghiệp UAE, thời hạn của việc tái đàm phán ký kết hợp đồng vẫn chưa được xác định.

Máy bay huấn luyện phản lực M-346.

Trong tháng 2/2009, UAE đã chọn Finmeccanica là nhà thầu để cung cấp 48 máy bay huấn luyện phản lực M-346, ước tính khoảng 1,37 tỷ USD. Theo kế hoạch việc giao hàng bắt đầu vào năm 2012.

Mặc dù các báo cáo mới nổi rằng Không quân UAE có thể mua máy bay T-50 (KAI) của Hàn Quốc, hầu hết các nhà phân tích tin rằng trong tương lai gần khó có khả năng hướng dẫn việc UAE sẽ bắt đầu đàm phán với KAI. Thông báo về việc đấu thầu mới cũng là khó xảy ra.

Đánh giá này được xác nhận bởi một đại diện của các công ty Hàn Quốc, trong đó nói rằng, mặc dù KAI mong muốn quay trở đấu thầu với máy bay T-50, nhưng hiện tại họ không kế hoạch này.

9. Ấn Độ mua 75 máy bay huấn luyện PC-7 Mk.II

Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã chọn máy bay PC-7 Mk.II của công ty Pilatus trong gói thầu cung cấp của 75 máy bay huấn luyện mới để đào tạo phi công cho Không quân.

Giá trị của hợp đồng này được ước tính vào khoảng 630-850 triệu USD. Hợp đồng cuối cùng sẽ được ký kết trước khi kết thúc năm 2011.

10. Bộ Quốc phòng Indonesia chọn máy bay T-50 Golden Eagle

Trong tháng 5/2011, Tập đoàn hàng không vũ trụ (KAI) của Hàn Quốc đã ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Indonesia về việc cung cấp 16 máy bay huấn luyện phản lực T-50, với giá trị ước tính khoảng 400 triệu USD.

Máy bay phản lực huấn luyện T-50.

Trong tháng 4/2011, KAI đã được tuyên bố là nhà thầu ưu tiên cho việc cung cấp máy bay phản lực huấn luyện viên mới cho Không quân Indonesia. Trong quá trình đàm phán các bên tiếp tục thảo luận các điều khoản và điều kiện giao hàng.

Các đối thủ của máy bay T-50 của Hàn Quốc trong gói thầu này bao gồm Yak-130 của Nga và L-159B của CH Séc.

Việc Indonesia quyết định lựa chọn T-50 có liên quan tới việc tăng cường quan hệ song phương giữa hai nước trong lĩnh vực quốc phòng. Đặc biệt, hai bên đã ký kết một thỏa thuận để cùng nhau phát triển một máy bay chiến đấu phản lực, KF-X thế hệ 4,5.

Phạm Thái (theo TSAMTO)