Nợ công chồng chất đă buộc Mỹ phải cắt giảm ngân sách nhà nước, trong đó có ngân sách quốc pḥng. Điều này tác động mạnh tới công nghiệp quốc pḥng Mỹ.
Theo thỏa hiệp tại Quốc hội Mỹ về nâng trần nợ công đầu tháng 8/2011, ngân sách dành cho quốc pḥng của Mỹ sẽ bị cắt bớt 350 tỷ USD trong ṿng 10 năm tới.
Ngoài ra, thỏa thuận này c̣n dự trù thành lập một Ủy ban đặc biệt của hai Đảng Dân chủ và Cộng ḥa để tính toán các khoản cắt giảm chi tiêu đợt hai.
Nếu Ủy ban này không đạt được thỏa thuận về các khoản cắt giảm mới trước cuối năm nay, th́ lập tức ngân sách quốc pḥng Mỹ sẽ c̣n có nguy cơ bị cắt giảm thêm 600 tỷ USD nữa.
Hiện nay, chi phí quân sự hàng năm của nước Mỹ lên đến 700 tỷ USD, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới.
Theo một số ước tính, ngân sách quốc pḥng của Mỹ tương đương với hơn 40% chi phí quân sự của toàn thế giới cộng lại.
Trung Quốc, đứng thứ hai thế giới về chi phí quốc pḥng nhưng cũng chỉ ở mức 80 tỷ USD. Hai cường quốc quân sự khác là Anh và Pháp cũng chỉ chi tiêu khoảng 65 tỷ USD một năm.
Kể từ khi Mỹ tham gia chiến trường Apganistan vào năm 2001, ngân sách quốc pḥng Mỹ đă tăng gấp đôi và sẽ đạt 553 tỷ USD vào năm 2012, ngoài ra cần phải kể đến 118 tỷ USD cho các hoạt động quân sự tại Iraq.
Các "đại gia" hàng đầu trong công nghiệp quốc pḥng Mỹ loay hoay t́m cách đối phó do tác động của việc cắt giảm ngân sách.
Với chi phí quân sự tăng như vậy, các công ty quốc pḥng Mỹ đă hoạt động rất tốt trong thời gian vừa qua khi kư được các hợp đồng lớn cho Quân đội Mỹ.
Tuy nhiên, với việc ngân sách quốc pḥng bị sụt giảm đáng kể như vậy sẽ khiến nhiều tập đoàn, công ty quốc pḥng gặp khó khăn trong thời gian tới.
Đứng trước thực trạng này, các công ty quốc pḥng của Mỹ sẽ phải có những điều chỉnh cần thiết để duy tŕ hoạt động.
Tập đoàn Northrop Grumman đă phải chia tay với các công trường đóng tàu của ḿnh. Tập đoàn Lockheed Martin cũng đă phải nhượng lại bộ phận Enterprise Integration Group của ḿnh với giá 815 triệu USD.
Các xí nghiệp lớn phải t́m mọi cách để tăng thu giảm chi, đặc biệt là giảm các chi phí dành cho nghiên cứu và phát triển (R&D) hoặc chưa chia lượng cổ tức đáng kể cho cổ đông của ḿnh.
Trong khi một số xí nghiệp chọn cách cắt giảm việc làm th́ một số khác lại t́m cách đa dạng hóa các hoạt động kinh doanh. General Dynamics đă tuyên bố hôm 16/8 vừa rồi về việc mua lại công ty dịch vụ tin học chuyên trong lĩnh vực y tế với giá 960 triệu USD.
Các xí nghiệp quốc pḥng vừa và nhỏ sẽ đứng trước những thách thức lớn hơn khi họ không có nhiều sự lựa chọn. Cindy Williams, chuyên gia về ngân sách quốc pḥng của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho biết các xí nghiệp vừa và nhỏ sẽ phải cố gắng gia hạn các hợp đồng đang có với Bộ Quốc pḥng Mỹ.
Tuy nhiên, khả năng một số xí nghiệp vừa và nhỏ hay các nhà thầu phụ trong lĩnh vực quốc pḥng sẽ bị phá sản là điều không thể tránh khỏi giống như những ǵ đă diễn ra khi Mỹ cắt giảm 1/3 ngân sách quốc pḥng Mỹ sau Chiến tranh lạnh kéo theo kết quả là 2/3 xí nghiệp hoạt động trong lĩnh vực quốc pḥng bị phá sản trong những năm 1990.
Việt Thành
(DV/tổng hợp)