Ngôi làng này giống như vô h́nh. Khách tới đây thấy cây mà không thấy nhà, thấy tiếng người nhưng không biết phát ra từ đâu.
Ở Tam Môn Hạ, Hà Nam, Trung Quốc có một ngôi làng đặc biệt. Người dân nơi đây sống trong những ngôi nhà được xây trong ḷng đất.
Một góc ngôi làng nh́n từ trên cao.
Nh́n từ trên cao, du khách sẽ thấy ngôi làng có mật độ dày đặc các hố sâu.
Người dân trong thôn cho biết, những chiếc hố là nơi sinh sống của họ trong nhiều đời nay. Mỗi chiếc hố có h́nh vuông hoặc chữ nhật, sâu 6 -7m. Trên 4 bức tường của hố, người ta đào những hang động để bố trí pḥng khách, pḥng ngủ, pḥng bếp, nhà vệ sinh… Nhiệt độ nơi ở được điều ḥa tự nhiên, mát về mùa hè, ấm về mùa đông.
Đây là kiểu nhà hiếm gặp trên thế giới và được Trung Quốc công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể. Theo nghiên cứu, h́nh thức kiến trúc nhà này đă có từ 4000 năm trước.
Có một câu nói rất quen thuộc ở ngôi làng này là thấy cây mà không thấy nhà, thấy tiếng người mà không biết phát ra từ đâu.
Nhiều người nước ngoài lần đầu đến làng thắc mắc: Những ngôi nhà trong làng ở đâu? Sau khi nh́n thấy những chiếc hố, họ lại đặt ra câu hỏi: Làm thế nào để xuống được hố, vào được nơi sinh sống của người dân?
Lối vào nhà thường là đường hầm dài khoảng 10m.
Bên trong một ngôi nhà dưới ḷng đất. Gia đ́nh này đă sống ở đây mấy đời nay. Họ sinh con đẻ cái, hưởng thụ một cuộc sống yên b́nh dưới ḷng đất.
Tuy ở sâu dưới ḷng đất nhưng những ngôi nhà không bị ảnh hưởng bởi lũ lụt hay gió băo nhờ hệ thống thoát nước được thiết kế cẩn thận, hiệu quả.
Ngày nay, hầu hết người trẻ trong làng đều đă ra ngoài làm việc. Trong làng chỉ c̣n lại những cụ già. Những người già ở đây cho biết, họ đă quen với việc sống dưới ḷng đất.
Mỗi khi rảnh rỗi, họ đến quảng trường ở đầu làng, tṛ chuyện với mọi người, nghe kinh kịch. Khi mệt mỏi, họ sẽ trở về nhà của ḿnh để nghỉ ngơi. Nhịp sống ở đây rất chậm nhưng nó khiến những du khách ghé qua phải ghen tỵ.
Mấy năm trở lại đây, ngôi làng thu hút sự chú ư của khách du lịch. V́ vậy, một số gia đ́nh đă trang trí nhà của ḿnh thật đẹp mắt để đón khách và bán nông sản địa phương.