Sự cố khiến Mỹ từng trút nhầm 60 tấn bom xuống Thụy Sĩ. Nguyên nhân do radar trục trặc và lỗi hoa tiêu khiến phi đội oanh tạc cơ Mỹ ném gần 60 tấn bom xuống Thụy Sĩ v́ tưởng đó là lănh thổ Đức năm 1944.
Ngày 1/4/1944 là mốc thời gian khó quên với người dân thị trấn Schaffhausen, Thụy Sĩ, khi hàng loạt bom dội xuống đầu họ trong một cuộc không kích của không quân Mỹ. Chính phủ Thụy Sĩ cũng không hài ḷng với sự việc, đặc biệt khi nước này đă làm tất cả để tránh bị kéo vào Thế chiến II.
Sự cố bắt đầu khi 438 oanh tạc cơ B-17 và B-24 thuộc Quân đoàn máy bay số 8 của Mỹ cất cánh từ các căn cứ ở Anh để tấn công thành phố Ludwigshafen, nơi có nhiều nhà máy hóa chất ở tây nam nước Đức.
Trong số này có ba chiếc B-24 thuộc Liên đoàn Oanh tạc cơ số 392 được một oanh tạc cơ Pathfinder trang bị radar đối đất của Anh dẫn đường. Oanh tạc cơ Mỹ thường phải dựa vào những chiếc Pathfinder để định vị mục tiêu và nhận tín hiệu thả bom.
Oanh tạc cơ B-24 của Liên đoàn Oanh tạc cơ số 392 Mỹ trong Thế chiến II. Ảnh: SDASM.
Khi băng qua Pháp để tới Đức, dàn oanh tạc cơ Đồng minh gặp phải tầng mây có độ cao đến gần 6.100 m. Trong t́nh huống đó, những oanh tạc cơ Pathfinder được trang bị radar thường phát huy tác dụng nhờ khả năng bay không cần quan sát địa tiêu bằng mắt thường.
Tuy nhiên, radar trên phi cơ Pathfinder Anh bị trục trặc, khiến hoa tiêu trên oanh tạc cơ B-24 Mỹ phải tự ước lượng tốc độ gió và dùng biện pháp dẫn đường dự đoán, vốn có độ chính xác thấp trong t́nh trạng thời tiết liên tục thay đổi.
Chính sách của Mỹ khi đó quy định oanh tạc cơ phải công kích một thành phố khác của Đức nếu không phát hiện được mục tiêu chính, thay v́ mang số bom trở về căn cứ. Do đó, các oanh tạc cơ B-24 đă thả gần 60 tấn bom ngay khi chiếc Pathfinder đột nhiên thấy mặt đất qua khoảng trống trong một đám mây.
Vấn đề lớn là khi đó biên đội oanh tạc cơ cách thành phố Ludwigshafen của Đức 193 km về phía nam và cách vị trí ước tính đến 80 km về phía đông.
Không quân Mỹ và Anh từng ném bom nhầm nên Thụy Sĩ đă diễn tập cảnh báo về các cuộc không kích. Tuy nhiên, những cảnh báo này vang lên nhiều lần ở Schaffhausen mà không có cuộc tấn công nào diễn ra, nên người dân cảm thấy tương đối an toàn.
Vị trí thị trấn Schaffhausen ở biên giới Đức và Thụy Sĩ. Ảnh: Map Switzeland.
Khi c̣i báo động vang lên ngày 1/4/1944, hầu hết người dân phớt lờ cảnh báo và không đi trú ẩn. Hậu quả sau đó rất khủng khiếp khi phần lớn thị trấn Schaffhausen bị phá hủy, khiến 40 dân thường thiệt mạng và 270 người bị thương.
Khi biên đội B-24 hạ cánh sau đó 8 tiếng, tin tức về sự cố đă được truyền đi. Chỉ huy Liên đoàn Oanh tạc cơ số 392 kiểm tra nhật kư phi công và hoa tiêu, xác nhận vụ ném bom đă diễn ra khi mục tiêu chưa được nhận dạng.
Chính phủ Mỹ sau đó đưa ra lời xin lỗi và thanh toán 4 triệu USD đền bù thiệt hại, cùng 14,4 triệu USD khác sau chiến tranh để bồi thường cho tất cả những vụ ném bom nhầm xuống Thụy Sĩ. Chỉ một người trong biên đội oanh tạc cơ bị kỷ luật là hoa tiêu dẫn đầu đội h́nh.
Hai quốc gia quyết định xử lư êm đẹp sự cố này. Tuy nhiên, một số người Thụy Sĩ vẫn nghi ngờ các vụ "ném bom nhầm" là có chủ đích, nhằm gây áp lực buộc nước này cắt quan hệ với Đức.
VietBF@ sưu tập